۸۷٬۷۷۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class="wikiInfo">[[پرونده:سور مثانی.jpg |جایگزین=سور مثانی]] | <div class="wikiInfo">[[پرونده:سور مثانی.jpg |جایگزین=سور مثانی]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
!نام | !نام | ||
!سورههای مَثانی یا سُوَر مثانی | !سورههای مَثانی یا سُوَر مثانی | ||
|- | |- | ||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
=نامگذاری سورهها= | =نامگذاری سورهها= | ||
قرآن كریم كتاب نور و هدایت است. كه از طرف [[خداوند]] متعال بر [[پیامبر مكرم(ص)]] | قرآن كریم كتاب نور و هدایت است. كه از طرف [[خداوند]] متعال بر [[محمد (ص) خاتم الانبیاء|پیامبر مكرم(ص)]] نازل گردیده است. این كتاب مشتمل بر 114 سوره و 6236 آیه، - بنابر روایتی از [[امام علی(ع)]] ـ میباشد. | ||
واژه | واژه سوره از «سور بلد» (دیوار بلند و گرداگرد شهر) گرفته شده است، زیرا هر سوره ای آیاتی را در بر گرفته است و به آن احاطه دارد. اسامی سورهها مانند تعداد آیات هر سوره توقیفی است و با صلاحدید شخص پیامبر اسلام نامگذاری شده است. به گروهی از سورههای قرآن، اسامی خاصی گذاشته شده كه عبارتنداز: | ||
[[سبع طوال]]، [[مئین]]، [[حوامیم]]، [[ممتحنات]]، [[مفصّلات]] و مثانی<ref>معرفت، محمد هادی، علوم قرآن، قم، تمهید، دوم، 1380، ص 118 ـ 112.</ref>. | [[سبع طوال]]، [[مئین]]، [[حوامیم]]، [[ممتحنات]]، [[مفصّلات]] و مثانی<ref>معرفت، محمد هادی، علوم قرآن، قم، تمهید، دوم، 1380، ص 118 ـ 112.</ref>. | ||
=معنای لغوی سُوَر مثانی= | =معنای لغوی سُوَر مثانی= | ||
«مثانی» در لغت از «ثنی» گرفته شده كه به معنای رد بعضی بر بعضی دیگر آمده است. ثنی الشیءَ ثنیاً. رد بعضه علی بعض)<ref>ابن منظور، لسان العرب، چاپ اول، نشر ادب حوزه، 1405 ق، ج 14، ص 115.</ref> علامه [[راغب اصفهانی]]، علت نامگذاری | «مثانی» در لغت از «ثنی» گرفته شده كه به معنای رد بعضی بر بعضی دیگر آمده است. ثنی الشیءَ ثنیاً. رد بعضه علی بعض)<ref>ابن منظور، لسان العرب، چاپ اول، نشر ادب حوزه، 1405 ق، ج 14، ص 115.</ref> علامه [[راغب اصفهانی]]، علت نامگذاری سورههای قرآن را به مثانی، در ذیل آیه وَلَقَدْ آتَیْنَاك سَبْعًا مِّنَ الْمَثَانِی تكرار و مرور در اوقات مختلف كه كهنه و منقطع نمیشود، میداند. بر عكس اشیا دیگری كه بر اثر مرور و تكرار زمان مضمحل و از بین میروند<ref>راغب اصفهانی، مفردات الفاظ قرآن، دارالکاتب العربی، ص 79.</ref>. | ||
=معنای اصطلاحی سُوَر مثانی= | =معنای اصطلاحی سُوَر مثانی= | ||
در اصطلاح نیز واژه | در اصطلاح نیز واژه «مثانی» به تعابیر گوناگونی بیان شده است: | ||
# مثانی | #مثانی سورههایی است كه بعد از سورههای «مئون (مئین: دویست 200) بیاید». | ||
# | #سورههایی كه آیات آن از صد آیه كمتر باشد. این تعریف از «فرّاء» میباشد. | ||
# | #سورههایی كه مثالهای آن دو جنبه دارد؟ هم برای پند و عبرت و هم برای خیر. این نظریه از «نكزاوی» است. | ||
# [[سخاوی]] در [[كتاب جمال القراء]] معتقد است كه علت نامگذاری برخی | #[[سخاوی]] در [[كتاب جمال القراء]] معتقد است كه علت نامگذاری برخی سورهها به «مثانی»، آمدن حكایات و قصه و رویدادها در این سورهها میباشد و گاهی به تمام [[قرآن كریم]] و به [[سورهی فاتحه الكتاب]]، اطلاق میگردد<ref> سیوطی، جلال الدین، الاتقان، مترجم اسلامی، محمد جعفر، تهران، بنیاد علوم اسلامی، 1362، ج 1، ص 221.</ref>. | ||
# | # | ||
= تعداد سورههای مثانی = | |||
=تعداد سورههای مثانی= | |||
در تعداد سورههای مثانی اقوال مختلفی وجود دارد. | در تعداد سورههای مثانی اقوال مختلفی وجود دارد. | ||
جلال الدین سیوطی در «الاتقان» از این | جلال الدین سیوطی در «الاتقان» از این سورهها به مثانی یاد میكند: | ||
{{پانویس رنگی}} | {{پانویس رنگی}} | ||
خط ۷۴: | خط ۷۵: | ||
</div> | </div> | ||
[[شیخ طبرسی]]، | [[شیخ طبرسی]]، سورههای مثانی را به دنبال هفت سوره طولانی میداند كه اول سورههای مثانی [[سوره یونس]] و آخرش [[سوره نحل]] میباشد كه شامل سورهی یونس، هود، یوسف، رعد، ابراهیم، حجر و نحل است<ref>طبرسی، مجمع البیان، بیروت، موسسه اعلمی، چاپ اول، 1415 ق، ج 1، ص 42.</ref>. | ||
برخی، همه | برخی، همه سورههای قرآنی را «مثانی» میدانند، زیرا اخبار و قصهها در آن تكرار شده است<ref> زرکشی، البرهان فی العلوم القرآن، قاهره، داراحیا، چاپ اول، 1376، ج 1، ص 245.</ref>. | ||
بنابر این، واژه | بنابر این، واژه «مثانی» در لغت به معنای ردّ و پشت چیزی آمده و در اصطلاح قرآنی به سورههایی گفته میشود كه بعد از سورههایی كه آیات دویست گانه دارند یا كمتر از صد آیه داشته باشند یا مثالهای آن، دو جنبه دارد یا آمدن حكایات، رویدادها و قصهها یا به تمام قرآن و یا تنها به سوره فاتحه الكتاب، گفته شده است. | ||
سیوطی 39 سوره و [[طبرسی]] هفت سوره و برخی همه | سیوطی 39 سوره و [[طبرسی]] هفت سوره و برخی همه سورهها را «سور مثانی» میگویند و قدر متیّقن همه اینها همان سورهی فاتحةالكتاب است كه به مثانی معروف است. | ||
=منبع= | =منبع= | ||
[https://btid.org/fa/news/51332 برگرفته از سایت | [https://btid.org/fa/news/51332 برگرفته از سایت سورههای معروف به مثاني كدامها هستند؟ اندیشه برترhttps://btid.org] | ||
=پانویس= | =پانویس= | ||
[[رده: قرآن]] | [[رده: قرآن]] | ||
[[رده: سورههای قرآن]] | [[رده: سورههای قرآن]] | ||
<references /> |