۸۷٬۷۷۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ى' به 'ی') |
جز (جایگزینی متن - 'آنها' به 'آنها') |
||
خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
==روش مؤلف== | ==روش مؤلف== | ||
شهرستانی انسانها را به دو گروه تقسیم کرده است؛ پیروان ادیان دارای کتاب («اهل الدیانات و الملل») مانند یهودیان، مسیحیان، مسلمانان، زردشتیان، مانویان، و پیروان عقاید خودسرانه («اهل الاهواء و النحل») نظیر فیلسوفان، دهریان، صابئین مذکور در قرآن، بتپرستان و برهمنان. | شهرستانی انسانها را به دو گروه تقسیم کرده است؛ پیروان ادیان دارای کتاب («اهل الدیانات و الملل») مانند یهودیان، مسیحیان، مسلمانان، زردشتیان، مانویان، و پیروان عقاید خودسرانه («اهل الاهواء و النحل») نظیر فیلسوفان، دهریان، صابئین مذکور در قرآن، بتپرستان و برهمنان. | ||
گروه نخست، یعنی اهل دیانات، کسانیاند که از کتابهای مُنزَّل و وحیانی ([[تورات]]، [[انجیل]] و [[قرآن]]) یا آثاری مانند کتابهای مانی و اوستا و امثال | گروه نخست، یعنی اهل دیانات، کسانیاند که از کتابهای مُنزَّل و وحیانی ([[تورات]]، [[انجیل]] و [[قرآن]]) یا آثاری مانند کتابهای مانی و اوستا و امثال آنها پیروی میکنند. گروه دوم، یا اهل اهواء، به جای آنکه اعتقاد خویش را از مرجعی گرفته باشند، به باورهای بشری و میل و هوای شخصی تکیه دارند و به خودرأیی («الاستبداد بالرأی») دچارند. شهرستانی، عقاید و آموزهها را در سلسلهمراتبی از پیش تعیین شده تنظیم و عرضه کرده است. او در هر فصل و بخش از این کتاب به تدریج از مباحث کلیتر و عام به طرف مباحث جزئی و خاص پیش رفته است.<br> | ||
شهرستانی در زمان خود انسانی با اندیشه باز و عاری از تعصب بود و میکوشید عقاید گروههای مختلف را به دقت، مطابق آنچه در متونشان دیده میشود، نشان دهد. در الملل توصیف باورهای متعدد دینی با تحلیلهای انتقادی درباره وجوهی که مؤلف | شهرستانی در زمان خود انسانی با اندیشه باز و عاری از تعصب بود و میکوشید عقاید گروههای مختلف را به دقت، مطابق آنچه در متونشان دیده میشود، نشان دهد. در الملل توصیف باورهای متعدد دینی با تحلیلهای انتقادی درباره وجوهی که مؤلف آنها را غیرعقلانی تلقی کرده درآمیخته است. بنابر آنچه در الملل آمده، این کتاب در حدود سال ۵۲۱ در دوره رونق و شکوفایی فکری نوشته شده است.<br> | ||
شهرستانی دیدگاه اصلی هر فرقه را توضیح داده و روش او بیشتر فلسفی و فکری است تا تاریخی. شیوه گزارش او از عقاید، غالبا به روش مورخی که به تاریخچه اندیشهها با قید زمان و مکان معین میپردازد، شباهتی ندارد، بلکه در تلقی او این عقاید به منزله پاسخهای ممکن به سؤالهایی است که فیلسوف در قلمرو مابعدالطبیعه از خود میپرسد. | شهرستانی دیدگاه اصلی هر فرقه را توضیح داده و روش او بیشتر فلسفی و فکری است تا تاریخی. شیوه گزارش او از عقاید، غالبا به روش مورخی که به تاریخچه اندیشهها با قید زمان و مکان معین میپردازد، شباهتی ندارد، بلکه در تلقی او این عقاید به منزله پاسخهای ممکن به سؤالهایی است که فیلسوف در قلمرو مابعدالطبیعه از خود میپرسد. | ||
=ساختار کتاب= | =ساختار کتاب= |