پرش به محتوا

افغانستان: تفاوت میان نسخه‌ها

افغانستان (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۸ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۰۹

۲۶٬۵۸۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۸ اکتبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'آن‌ها' به 'آنها')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۲۴: خط ۱۲۴:
آشنایی با افغانستان - همشهری آنلاین
آشنایی با افغانستان - همشهری آنلاین
www.hamshahrionline.ir </ref>
www.hamshahrionline.ir </ref>
[[پرونده:قوه.png|جایگزین=|بندانگشتی|]]
'''روسای قوه قضائیه''' (قاضی القضات) [[افغانستان]] در رأس قوه قضائیه آن کشور قرار دارد<ref>[https://supremecourt.gov.af/dr قوه قضائیه]</ref>.این سمت هم‌اکنون در اختیار سید یوسف حلیم است<ref>[https://supremecourt.gov.af/dr/system/404?destination=/en&_exception_statuscode=404 دیوان محکمه]</ref>.
=فهرست رئیسان قوه قضائیه ۲۰۰۱-تاکنون=
فضل هادی شینواری (۲۰۰۶–۲۰۰۱)، عضو تنظیم دعوت اسلامی افغانستان بود.
عبدالسلام عظیمی (۲۰۱۴–۲۰۰۶)، یک استاد سابق در دانشگاه آریزونا در [[ایالات متحده آمریکا]] بود.
سید یوسف حلیم (۲۰۱۴–کنونی)، معاون وزارت عدلیه افغانستان، معاون وزارت دارایی افغانستان، رئیس ادارهٔ عمومی قانونی وزارت دادگستری.
=فهرست رئیسان قوه قضائیه قبل از ۲۰۰۱=
عبدالسلام (دوره [[طالبان]])
عبدالکریم شادان (قبل طالبان)<ref>[https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%AF_%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 روسای پیشین]</ref>.
[[پرونده:قوه.png|جایگزین=|بندانگشتی|]]
'''روسای قوه قضائیه''' (قاضی القضات) [[افغانستان]] در رأس قوه قضائیه آن کشور قرار دارد<ref>[https://supremecourt.gov.af/dr قوه قضائیه]</ref>.این سمت هم‌اکنون در اختیار سید یوسف حلیم است<ref>[https://supremecourt.gov.af/dr/system/404?destination=/en&_exception_statuscode=404 دیوان محکمه]</ref>.
=فهرست رئیسان قوه قضائیه ۲۰۰۱-تاکنون=
فضل هادی شینواری (۲۰۰۶–۲۰۰۱)، عضو تنظیم دعوت اسلامی افغانستان بود.
عبدالسلام عظیمی (۲۰۱۴–۲۰۰۶)، یک استاد سابق در دانشگاه آریزونا در [[ایالات متحده آمریکا]] بود.
سید یوسف حلیم (۲۰۱۴–کنونی)، معاون وزارت عدلیه افغانستان، معاون وزارت دارایی افغانستان، رئیس ادارهٔ عمومی قانونی وزارت دادگستری.
=فهرست رئیسان قوه قضائیه قبل از ۲۰۰۱=
عبدالسلام (دوره [[طالبان]])
عبدالکریم شادان (قبل طالبان)<ref>[https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%AF_%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 روسای پیشین]</ref>.


=جایگاه لویه جرگه در نظام حقوقی افغانستان=
=جایگاه لویه جرگه در نظام حقوقی افغانستان=
خط ۴۵۱: خط ۴۸۰:


در ۲۶ اوت ۲۰۲۱، دو حمله انتحاری در نزدیکی دروازه اَبی در میدان هوایی بین‌المللی [[حامد کرزی]] در کابل، افغانستان رخ داد. [https://edition.cnn.com/world/live-news/afghanistan-news-taliban-refugees-08-26-21-intl <ref>سایت سی ان ان</ref>]. این حملات چند ساعت پس از آن صورت گرفت که وزارت خارجه [[ایالات متحده]] به آمریکایی‌های خارج از فرودگاه اعلام کرد به دلیل تهدید تروریستی آنجا را ترک کنند <ref>[https://www.foxnews.com/world/explosion-outside-kabul-airport-afghanistan-evacuation فاکس نیوز]</ref>.در این حملات دست کم ۷۲ نفر کشته شدند که ۱۳ نفر از آنها سرباز آمریکایی بودند<ref>[https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B2%D8%B9%D9%87_%D8%AF%D8%A7%D8%B9%D8%B4-%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 منازعه در افغانستان]</ref>.
در ۲۶ اوت ۲۰۲۱، دو حمله انتحاری در نزدیکی دروازه اَبی در میدان هوایی بین‌المللی [[حامد کرزی]] در کابل، افغانستان رخ داد. [https://edition.cnn.com/world/live-news/afghanistan-news-taliban-refugees-08-26-21-intl <ref>سایت سی ان ان</ref>]. این حملات چند ساعت پس از آن صورت گرفت که وزارت خارجه [[ایالات متحده]] به آمریکایی‌های خارج از فرودگاه اعلام کرد به دلیل تهدید تروریستی آنجا را ترک کنند <ref>[https://www.foxnews.com/world/explosion-outside-kabul-airport-afghanistan-evacuation فاکس نیوز]</ref>.در این حملات دست کم ۷۲ نفر کشته شدند که ۱۳ نفر از آنها سرباز آمریکایی بودند<ref>[https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B2%D8%B9%D9%87_%D8%AF%D8%A7%D8%B9%D8%B4-%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 منازعه در افغانستان]</ref>.
[[پرونده:وضعیت آموزش.jpeg|جایگزین=|بندانگشتی|وضعیت آموزش در افغانستان]]
فهرست دانشگاه های افغانستان به این شکل است که ۱۶۵ نهاد تحصیلات عالی از طرف وزارت تحصیلات عالی کشور به رسمیت شناخته شده و فعالیت دارند که ۳۹ نهاد آن مربوط به دولت [[افغانستان]] و ۱۲۶ نهادغیردولتی می‌باشند.
آموزش در افغانستان به دو ردهٔ آموزش‌های اساسی و ثانوی بخش‌بندی می‌شود. دستمزد آموزگاران در [[افغانستان]] بسیار پایین است.
=تاریخچه=
در هنگام اشغال افغانستان توسط شوروی (دهه ۱۳۶۰) و جنگهای داخلی این کشور (دهه ۱۳۷۰)، شالوده آموزش و پرورش افغانستان از هم پاشید. در دورهٔ قدرت [[طالبان]] دختران خانه‌نشین شده و اجازهٔ تحصیل از آنها گرفته شد. در این دوره به جای درسهای علمی مانند کیمیا و فیزیک در مدارس بیشتر بر آموزش‌های مذهبی تأکید می‌شد.
=وضعیت کنونی=
اکنون برآورد می‌شود کمتر از نیمی از مدارس افغانستان دسترسی به آب آشامیدنی داشته باشند. پس از یورش [[آمریکا]] به افغانستان در سال ۱۳۸۰ و فروپاشی طالبان با روی کار آمدن دولت انتقالی وضعیت تحصیل اندک‌اندک رو به بهبودی می‌رود، ولی با این وجود هنوز بیش از ۶۰٪ مردم افغانستان از سواد خواندن و نوشتن بی‌بهره‌اند<ref>[https://data.albankaldawli.org/indicator/SE.ADT.LITR.ZS?most_recent_value_desc=false البنک الدولی]</ref>.
اکنون ۱۳ دانشگاه و ۶ مرکز تربیت معلم، در سراسر افغانستان وجود دارد. در کنکور ورود به دانشگاه سال ۱۳۸۵ خورشیدی۸۰ هزار نفر شرکت کرده‌اند. برآورد مسئولان این است که حدود سی هزار دانشجو به علت نبود امکانات از ورود به دانشگاه محروم شوند.
ده درصد بودجه سالانه افغانستان به امور آموزشی اختصاص دارد، که از این میان هفت درصد آن مربوط به وزارت معارف (آموزش و پرورش) است، یک درصد مربوط به نهادهای پژوهشی و یک درصد مربوط به آموزش عالی است<ref>[https://www.jadidonline.com/story/22012006/fq/kabul_university جدید آنلاین]</ref>.
=وضعیت آموزش از منظری دیگر=
آمارها نشان می‌دهد یک سوم از دانش‌آموزان افغانی را دختران تشکیل می‌دهند. ولی از آنجایی که در فرهنگ این کشور تحصیل دختران، منطقی عجیب و دور از ذهن به نظر می‌رسد- البته تغییراتی در شرف وقوع است- بسیاری از آنها بدون هیچ آموزشی خانه‌نشین شده و در انتظار ازدواج، چشم به در می‌دوزند.
این تفکر به‌ویژه پس‌از حضور [[طالبان]] در این کشور قوت گرفت و اکنون بسیاری از دختران افغان به دلیل عقیده والدین‌شان- که از سوی حکومت طالبان به آنها القا شده- خانه‌نشین شده‌اند و ازدواج برای آنها گذر از مرحله‌ای سخت به مرحله‌ای سخت‌تر است!
با وجود این‌که بسیاری از نهادهای بین‌المللی مسئول در امر آموزش و پرورش معتقدند آرامش نسبی افغانستان پس از تحمل ۳۰ سال جنگ پنهان و آشکار، زمینه را برای اندیشیدن به آینده کودکان، نوجوانان و جوانان این کشور فراهم کرده است؛ اما تاکنون به‌جز موارد اندکی، هیچ حرکت مثبتی در این زمینه صورت نگرفته است.
کلاس‌های خالی از هر گونه امکانات، حتی امکانات اولیه‌ای مانند میز و نیمکت و حتی تخته سیاه، ساختمان‌های نیمه‌کاره‌ای که تنها تابلوی سردر آن، آن را به عنوان مدرسه معرفی می‌کند، همه حکایت از آن دارد که با وجود آرامش نسبی در افغانستان، آموزش و پرورش هنوز روی ثبات و آرامش را ندیده است.
گزارش‌های دریافتی نشان می‌دهد اکنون فقط۲۰ درصد از آموزگاران به لحاظ علمی صلاحیت حضور در کلاس را دارند؛ اما نبود امکاناتی مانند کتاب و حتی دفتر و مداد به حد کافی، فعالیت‌ همین ۲۰ درصد را نیز مختل کرده است.
وضعیت در مناطق جنوبی پایتخت به مراتب وحشتناک‌تر از دیگر نقاط است. مناطقی که در طی جنگ طالبان تخریب شده است. در این مناطق نه تنها بازسازی و پیشرفت به فکاهی بیشتر شبیه نیست بلکه احتمال حمله و ‌آسیب مجدد به این مناطق، از سوی نیروهای درگیر کماکان وجود دارد. به همین دلیل در مناطق جنوبی افغانستان و جنوب پایتخت این کشور، هیچ مدرسه و مکان آموزشی بازسازی نشده و کلیه مدارس و مراکز آموزشی آن تعطیل است.
براساس اعلام دولت افغانستان، چیزی حدود ۴۴۴ حمله نظامی طی ماه آگوست ۲۰۰۷ در مناطق جنوبی این کشور رخ داده که برخی از آنها با آمار بالای تعداد مجروحان و کشته‌ها همراه بوده است. این عوامل دلیل اصلی منتفی شدن هر نوع بازسازی در مناطق جنوبی افغانستان است<ref>[https://vista.ir/w/a/16/m2r47 نگاهی به آموزش و پرورش در افغانستان]</ref>.
=ساختار=
آموزش و پرورش در افغانستان در دو بخش تعلیمات اساسی و تعلیمات ثانوی صورت می‌گیرد.
=تعلیمات اساسی=
این دوره شامل صنف (کلاس) اول تا نهم را در بر می‌گیرد. درافغانستان دروس زبان دری، قرآن کریم، حساب، رسم، حسن خط، ورزش، و تهذیب تا کلاس سوم درس داده می‌شود. از کلاس چهار تا ششم مضامین زبان دری، حساب، رسم، حسن خط، [[تاریخ]]، جغرافیا، دنیات، ورزش و تهذیب درس داده می‌شود<ref>[http://dari.moe.gov.af/index.php?option=com_content&view=article&id=25&Itemid=46&limitstart=7 وزارت معارف افغانستان]</ref>.
=تعلیمات ثانویه=
این دوره شامل صنف‌های دهم تا دوازدهم می‌باشد<ref>[http://dari.moe.gov.af/index.php?option=com_content&view=article&id=25&Itemid=46&limitstart=2 قانون معارف]</ref>.
=زمان گرفتن امتحانات=
در افغانستان نظر به آب وهوا دونوع مکاتب یعنی گرمسیر مانند مزارشریف کندز شرغان سمنگان میمنه بادعیس جلال‌آباد لغمان قندهار هلمند وخوست و سرد سیر مانند کابل پروان غور دای کندی پنجشیر لهوگر میدان غزنی هرات فراه نیمروز تخار بدخشان نورستان کنرهار پکتیا می‌باشد. در مناطق گرمسیر مکاتب در ماه سنبله آغاز گردیده در اخیر ثور مسدود می‌شود. در مناطق سرد سیر مکاتب در ۲ حمل آغاز گردیده در ۱۵ قوس مسدود می‌گردند.
مدت تحصیل هر صنف ۹ ماه است. در این نه ماه دو امتحان از شاگردان اخذ می‌گردد. امتحان چهارنیم ماه و امتحان سالانه می‌باشد. اگر شخصی در امتحان چهارنیم ماهه در یک یا چند مضمون کمتر از ۴۰ نمره می‌برد ناکام محسوب می‌شود؛ ولی اگر شاگردی مجموعه نمرات یک یا دومضمون آن کمتر از ۴۰ نمره و متباقی از ۴۰ بالا باشد مشروط می‌شود و باید در آخر سال یعنی ۱۵ حوت امتحان مشروطی دهد. اگر شخص اوسط تمام نمراتش از ۴۰ بالا باشد کامیاب است. اگر از ۴۰ پائین باشد مشروط نمی‌باشد باید یکسال دیگر این صنف را بخواند. اوسط نمرات نیز خیلی باهمیت است. باید هر شاگرد نمره تعذیب یا «دسپیلن در مدرسه» ۱۰۰ باشد. اگر شخص نمره تعذیب آن از ۱۰۰ پایئن باشد مشکل بزرگ برای شاگرد محسوب می‌شود. اگر ۹۰ باشد در بعضی موارد شاگرد از مدرسه اخراج می‌شود و ناکام محسوب می‌شود.
=سامانهٔ نمره دهی=
بیشینهٔ نمرات در امتحانات آموزش و پرورش افغانستان ۱۰۰ است. با این حال بیشینه نمرات هر نیم سال تحصیلی در کارنامه دانش آموزان اعداد ۴۰ و۶۰ است. به این ترتیب که بیشینه نمرات در نیم سال اول ۴۰ و در نیم سال دوم ۶۰ است. مجموع این دو نمره، نمره سالانه محسوب می‌شود و با این حساب بیشینه آن همان ۱۰۰ خواهد شد.
اگر شاگردی به دلیلی موجه تنها در امتحانات آخر سال شرکت کند همان نمره‌ای که از ۴۰ نمره گرفته‌است در عدد ۲٫۵ ضرب می‌شود و به عنوان نمره سالانه ثبت می‌گردد.
حد پایین نمره برای کامیابی در امتحان نمره ۴۰ است که معادل نمره ۸ در [[ایران]] می‌شود<ref>[https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 آموزش در افغانستان]</ref>.
=دانشگاه‌های دولتی=
۳۹ نهاد تحصیلی عالی مربوط به دولت در افغانستان فعالیت دارند:
نام دانشگاه شهر سال تأسیس تعداد دانشکده
ابوعلی [[ابن سینا]]کابل ۱۳۱۱   ۴
دانشگاه ارزگان ترین‌کوت ۱۳۹۱   ۲
دانشگاه بادغیس قلعه‌نو ۱۳۸۹   ۴
دانشگاه بامیان بامیان ۱۳۷۳   ۸
دانشگاه بدخشان فیض‌آباد ۱۳۷۷   ۹
دانشگاه بغلان پلخمری ۱۳۷۱   ۷
دانشگاه [[بلخ]] مزارشریف۱۳۶۶   ۱۱
دانشگاه پروان چاریکار ۱۳۴۰   ۱۰
دانشگاه پکتیا گردیز ۱۳۸۳   ۸
دانشگاه پلی‌تکنیک کابل ۱۳۴۲   ۲۰
دانشگاه پنجشیر بازارک ۱۳۹۰   ۳
دانشگاه تخار تالقان ۱۳۷۷   ۸
دانشگاه جوزجان شبرغان ۱۳۷۳   ۷
دانشگاه خوست خوست ۱۳۷۸   ۷
دانشگاه سمنگان ایبک ۱۳۸۷   ۳
دانشگاه کنر اسعدآباد۱۳۸۱   ۳
دانشگاه غزنی غزنی ۱۳۸۷   ۵
دانشگاه غور فیروزگوه۱۳۹۱   ۳
دانشگاه فاریاب میمنه ۱۳۵۶   ۵
دانشگاه فراه فراه
دانشگاه قندوز قندوز ۱۳۴۶   ۶
دانشگاه قندهار قندهار ۱۳۶۹   ۱۰
دانشگاه کابل کابل ۱۳۱۱   ۱۶
دانشگاه کاپیسا محمودراقی۱۳۷۷   ۹
دانشگاه لغمان لغمان   ۵
دانشگاه ننگرهار جلال‌آباد ۱۳۴۱
دانشگاه نیمروز زرنج ۱۳۹۵   ۲
دانشگاه هرات هرات ۱۳۶۷   ۱۵
دانشگاه هلمند لشکرگاه
=دانشگاه‌های غیردولتی=
در افغانستان ۱۲۶ نهاد تحصیلی عالی غیردولتی از طرف وزارت تحصیلات عالی این کشور جواز فعالیت دریافت کرده‌اند:
=ولایت/استان کابل=
در شهر کابل ۶۸ نهاد تحصیلی عالی غیردولتی فعالیت دارند که از آن‌جمله ۶۱ نهاد در کابل مرکزیت داشته و ۷ نهاد دیگر دراصل در شهر کابل شاخه دارند و مرکزیت‌شان یا بیرون از کابل در استان‌های افغانستان وجود دارد (مانند: مؤسسه تحصیلات عالی آریانا، مؤسسه تحصیلات عالی سپین غَر و دانشگاه غالب) یا هم بیرون از افغانستان مرکزیت دارند (مانند: دانشگاه آمریکایی افغانستان، دانشگاه آزاد اسلامی، مؤسسه تحصیلات عالی پیام نور، مؤسسه تحصیلات عالی جامعه المصطفی و مؤسسه تحصیلات عالی [[اهل‌بیت]]).
چیدمان نهادهای تحصیلی عالی خصوصی کابل براساس حرف‌های الفبا
==آ==
مؤسسه تحصیلات عالی آریانا – شاخه کابل
دانشگاه آزاد اسلامی – شاخه کابل
مؤسسه تحصیلات عالی آشنا
==الف==
مؤسسه تحصیلات عالی ابن خلدون
دانشگاه ابن سینا
مؤسسه تحصیلات عالی ابوریحان
مؤسسه تحصیلات عالی ادراک
مؤسسه تحصیلات عالی ازهر
مؤسسه تحصیلات عالی استقامت
مؤسسه تحصیلات عالی استقلال
مؤسسه تحصیلات عالی افغان
مؤسسه تحصیلات عالی افغان پامیر
مؤسسه تحصیلات عالی افغانستان
مؤسسه تحصیلات عالی افغان سویس
دانشگاه آمریکایی افغانستان
مؤسسه تحصیلات عالی اهل‌بیت – شاخه کابل
==ب==
دانشگاه باختر
مؤسسه تحصیلات عالی بایزید روشان
مؤسسه تحصیلات عالی بیان
==پ==
مؤسسه تحصیلات عالی پیام
مؤسسه تحصیلات عالی پیام نور – شاخه کابل
مؤسسه تحصیلات عالی پیشگام
==ت==
مؤسسه تحصیلات عالی تابش
==ج==
مؤسسه تحصیلات عالی جامعه المصطفی – شاخه کابل
مؤسسه تحصیلات عالی جهان
مؤسسه تحصیلات عالی جهان نور
==چ==
مؤسسه تحصیلات عالی چراغ
==خ==
دانشگاه خاتم النبیین
مؤسسه تحصیلات عالی خانه نور
مؤسسه تحصیلات عالی خورشید
==د==
دانشگاه دعوت
دانشگاه دنیا
==ر==
دانشگاه رابعه بلخی
مؤسسه تحصیلات عالی رازی
دانشگاه رنا
مؤسسه تحصیلات عالی راه ابریشم
==ز==
مؤسسه تحصیلات عالی زاول
مؤسسه تحصیلات عالی زنان افغان (مورا)
==س==
مؤسسه تحصیلات عالی سپین غر – شاخه کابل
دانشگاه سلام
مؤسسه تحصیلات عالی سید جمال‌الدین افغان
==ش==
مؤسسه تحصیلات عالی شرق
مؤسسه تحصیلات عالی شفا
==ص==
مؤسسه تحصیلات عالی صابر
==ط==
مؤسسه تحصیلات عالی طلوع آفتاب
انستیتوت علوم صحی طلوع سعادت <ref>[http://ts.edu.af/ طلوع سعادت]</ref>
مؤسسه تعلیمات تخنیکی و مسلکی طلوع سعادت
==ع==
مؤسسه تحصیلات عالی عروج
مؤسسه تحصیلات عالی علامه
==غ==
مؤسسه تحصیلات عالی غازی امان‌الله خان
دانشگاه غالب – شاخه کابل
دانشگاه غرجستان
==ف==
مؤسسه تحصیلات عالی فانوس
==ق==
مؤسسه تحصیلات عالی قلم
==ک==
مؤسسه تحصیلات عالی کابورا
دانشگاه کاتب
دانشگاه کاردان
دانشگاه کاروان
==گ==
دانشگاه گوهرشاد
==م==
دانشگاه مریم
مؤسسه تحصیلات عالی مستقبل
دانشگاه مشعل
مؤسسه تحصیلات عالی ملی
مؤسسه تحصیلات عالی میوند
مؤسسه تحصیلات عالی میهن
==ن==
مؤسسه تحصیلات عالی نعمان سادات
مؤسسه تحصیلات عالی نورین
مؤسسه تحصیلات عالی نیستان
==و==
مؤسسه تحصیلات عالی وزیر شاه‌ولی خان
==ه==
مؤسسه تحصیلات عالی هیواد
=ولایت/استان بلخ=
در استان بلخ، شهر مزارشریف، ۱۱ نهاد تحصیلی عالی خصوصی فعالیت دارند:
دانشگاه آریا
مؤسسه تحصیلات عالی ابن سینا – شاخه بلخ
مؤسسه تحصیلات عالی البرز
مؤسسه تحصیلات عالی تاج
مؤسسه تحصیلات عالی ترکستان
مؤسسه تحصیلات عالی راه سعادت
دانشگاه رهنورد
مؤسسه تحصیلات عالی سادات
مؤسسه تحصیلات عالی کاوون
دانشگاه مولانا جلال‌الدین بلخی
مؤسسه تحصیلات عالی نخبگان
=ولایت/استان هرات=
در استان هرات، شهر هرات، بیشتر از ۹ نهاد تحصیلی عالی خصوصی فعالیت دارند:
مؤسسه تحصیلات عالی آسیا
مؤسسه تحصیلات عالی اشراق
مؤسسه تحصیلات عالی الغیاث
دانشگاه جامی
مؤسسه تحصیلات عالی خواجه عبدالله انصاری
دانشگاه غالب
مؤسسه تحصیلات عالی کهکشان شرق
مؤسسه تحصیلات عالی هریوا
انستیتوت علوم صحی طلوع سعادت
مؤسسه تعلیمات تخنیکی و مسلکی طلوع سعادت
=ولایت/استان قندوز=
در استان قندوز، شهر قندوز، ۷ نهاد تحصیلی عالی خصوصی فعالیت دارند:
مؤسسه تحصیلات عالی امام محمد شیبانی
مؤسسه تحصیلات عالی سلام – شاخه قندز
مؤسسه تحصیلات عالی شمال
مؤسسه تحصیلات عالی شهید سید جان
مؤسسه تحصیلات عالی شیرزی افغان
مؤسسه تحصیلات عالی کهندژ
مؤسسه تحصیلات عالی نمر
=ولایت/استان ننگرهار=
در استان ننگرهار، شهر جلال‌آباد، ۶ نهاد تحصیلی عالی خصوصی فعالیت دارند:
مؤسسه تحصیلات عالی آریانا
مؤسسه تحصیلات عالی التقوا
دانشگاه الفلاح
دانشگاه خراسان
مؤسسه تحصیلات عالی روشان
مؤسسه تحصیلات عالی سپین غر
=ولایت/استان تخار=
در استان تخار، شهر تالقان، ۴ نهاد تحصیلی عالی خصوصی فعالیت دارند:
مؤسسه تحصیلات عالی پیمان
مؤسسه تحصیلات عالی خانه دانش
مؤسسه تحصیلات عالی راه سعادت – شاخه تخار
مؤسسه تحصیلات عالی فجرستان
=ولایت/استان جوزجان=
در استان جوزجان، شهر شبرغان، ۴ نهاد تحصیلی عالی خصوصی فعالیت دارند:
مؤسسه تحصیلات عالی امیرعلی شیر نوایی
مؤسسه تحصیلات عالی برلاس
مؤسسه تحصیلات عالی طلوع سعادت
مؤسسه تحصیلات عالی متانت
=ولایت/استان قندهار=
در استان قندهار، شهر قندهار، ۴ نهاد تحصیلی عالی خصوصی فعالیت دارند:
مؤسسه تحصیلات عالی بینوا
مؤسسه تحصیلات عالی سبا
مؤسسه تحصیلات عالی ملالی
مؤسسه تحصیلات عالی میرویس نیکه
=ولایت/استان بغلان=
در استان بغلان، شهر پلخمری، ۳ نهاد تحصیلی عالی خصوصی فعالیت دارند:
دانشگاه حکیم سنایی
مؤسسه تحصیلات عالی رویان
مؤسسه تحصیلات عالی قدس
=ولایت/استان خوست=
در استان خوست، شهر خوست، ۳ نهاد تحصیلی عالی خصوصی فعالیت دارند:
مؤسسه تحصیلات عالی پامیر
مؤسسه تحصیلات عالی احمدشاه ابدالی
مؤسسه تحصیلات عالی دعوت – شاخه خوست
=ولایت/استان غزنی=
در استان غزنی، شهر غزنی، ۳ نهاد تحصیلی عالی خصوصی فعالیت دارند:
مؤسسه تحصیلات عالی خاتم النبیین – شاخه غزنی
مؤسسه تحصیلات عالی سلطان محمود غزنوی
مؤسسه تحصیلات عالی مسلم
=ولایت/استان هلمند=
در استان هلمند، شهر لشکرگاه، ۳ نهاد تحصیلی عالی خصوصی فعالیت دارند:
مؤسسه تحصیلات عالی اراکوزیا
دانشگاه بُست
مؤسسه تحصیلات عالی وادی هلمند
=ولایت/استان بادغیس=
در استان بادغیس، شهر قلعه‌نو، ۲ نهاد تحصیلی عالی خصوصی فعالیت دارند:
مؤسسه تحصیلات عالی حکمت
مؤسسه تحصیلات عالی حنظله
=ولایت/استان فراه=
در استان فراه، شهر فراه، ۲ نهاد تحصیلی عالی خصوصی فعالیت دارند:
مؤسسه تحصیلات عالی ابونصر
مؤسسه تحصیلات عالی غرجستان – شاخه فراه
=سایر ولایات/استان‌ها با یک نهاد تحصیلی عالی خصوصی=
مؤسسه تحصیلات عالی بامیکا (در بامیان)
مؤسسه تحصیلات عالی برنا (در بدخشان)
مؤسسه تحصیلات عالی دانش (در پروان)
مؤسسه تحصیلات عالی زم زم (در پکتیا)
مؤسسه تحصیلات عالی ناصر خسرو (در دایکندی)
مؤسسه تحصیلات عالی مولانا جلال‌الدین بلخی – شاخه سمنگان (در سمنگان)
مؤسسه تحصیلات عالی رشاد (در فاریاب)
مؤسسه تحصیلات عالی تنویر (در کنر)
مؤسسه تحصیلات عالی تابش - شاخه میدان وردک (در میدان وردک)
مؤسسه تحصیلات عالی بارک (درنیمروز)<ref>[https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 فهرست دانشگاه ها]</ref>


=پانویس=
=پانویس=
S.m.salehi.kh
confirmed
۳٬۹۰۲

ویرایش

برگرفته از «https://fa.wikivahdat.com/wiki/ویژه:تفاوت_گوشی_همراه/96393»