پرش به محتوا

فصلنامه اندیشه تقریب شماره 20: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۶۱: خط ۴۶۱:




عبدالرحمن الکواکبی: رجل الکفاح والاصلاح (سلسلة روّاد التقریب9)'''<br>
* '''عبدالرحمن الکواکبی: رجل الکفاح والاصلاح (سلسلة روّاد التقریب9)'''<br>
محمد جاسم الساعدی، تهران، معاونت فرهنگی مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی، چاپ اول، 1387 ، 296 صفحه، وزیری.<br>
محمد جاسم الساعدی، تهران، معاونت فرهنگی مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی، چاپ اول، 1387 ، 296 صفحه، وزیری.<br>
پژوهشی است پیرامون شخصیت علمی و افکار عبدالرحمن کواکبی و نقش فرهنگی وی در تقریب بین مذاهب اسلامی. در این نوشتار ابتدا به مطالبی درباره ولادت عبدالرحمن کواکبی و نسب او و سپس به معرفی خاندان، خانواده و شخصیت وی پرداخته شده و در فصل بعدی با اشاره به گوشه‌هایی از حیات وی، برخی از فعالیت‌‌ها و پست‌های مهم او از جمله تلاش برای انحصار شرکت دخانیات در شهر حلب سوریه، ایجاد پست ریاست کاتبان در دادگاه قضایی حلب، ریاست شهرداری حلب، ریاست غرفه تجارت و مصرف محصولات زراعی، وکالت دادگاه قضایی حلب و ریاست گروه خرید و فروش اراضی دولتی حلب بیان گردیده است. نویسنده سپس به بررسی ابعادی از تفکرات و روابط سیاسی و اجتماعی عبدالرحمن کواکبی با سیاست‌مداران و دولت‌مردان عصر خویش پرداخته و نفوذ سیاسی و اجتماعی وی بر اثر ارتباطات گسترده با رجال سیاسی را منعکس نموده است. در فصل دیگری از کتاب، به برخی از سفرهای علمی وی اشاره شده و تألیفات، مباحثات و رساله‌های نگاشته شده توسط وی معرفی گردیده است. برخی از تألیفات عبدالرحمن عبارت است از: امّ القری، طبایع الاستبداد، صحائف قریش، العظمه الله، الانساب، امراض المسلمین و الادویه الشافیه لها، أحسن ما کان فی أسباب العمران، ماذا اصابنا؟ و کیف السلامه؟، تجاره الرقیق و احکامه فی الاسلام، الرحله الی زنجبار و الحبشه و أواسط جزیره العرب و الهند و... <br>
پژوهشی است پیرامون شخصیت علمی و افکار عبدالرحمن کواکبی و نقش فرهنگی وی در تقریب بین مذاهب اسلامی. در این نوشتار ابتدا به مطالبی درباره ولادت عبدالرحمن کواکبی و نسب او و سپس به معرفی خاندان، خانواده و شخصیت وی پرداخته شده و در فصل بعدی با اشاره به گوشه‌هایی از حیات وی، برخی از فعالیت‌‌ها و پست‌های مهم او از جمله تلاش برای انحصار شرکت دخانیات در شهر حلب سوریه، ایجاد پست ریاست کاتبان در دادگاه قضایی حلب، ریاست شهرداری حلب، ریاست غرفه تجارت و مصرف محصولات زراعی، وکالت دادگاه قضایی حلب و ریاست گروه خرید و فروش اراضی دولتی حلب بیان گردیده است. نویسنده سپس به بررسی ابعادی از تفکرات و روابط سیاسی و اجتماعی عبدالرحمن کواکبی با سیاست‌مداران و دولت‌مردان عصر خویش پرداخته و نفوذ سیاسی و اجتماعی وی بر اثر ارتباطات گسترده با رجال سیاسی را منعکس نموده است. در فصل دیگری از کتاب، به برخی از سفرهای علمی وی اشاره شده و تألیفات، مباحثات و رساله‌های نگاشته شده توسط وی معرفی گردیده است. برخی از تألیفات عبدالرحمن عبارت است از: امّ القری، طبایع الاستبداد، صحائف قریش، العظمه الله، الانساب، امراض المسلمین و الادویه الشافیه لها، أحسن ما کان فی أسباب العمران، ماذا اصابنا؟ و کیف السلامه؟، تجاره الرقیق و احکامه فی الاسلام، الرحله الی زنجبار و الحبشه و أواسط جزیره العرب و الهند و... <br>
خط ۴۶۸: خط ۴۶۸:


* '''محمد بخیت المطیعی الفقیه الاصولی المفتی (سلسلة روّاد التقریب10)'''<br>
* '''محمد بخیت المطیعی الفقیه الاصولی المفتی (سلسلة روّاد التقریب10)'''<br>
محمد الدسوقی، تحقیق: محمد الساعدی،¬ تهران، معاونت فرهنگی مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی، چاپ اول، 1388 ، 191 صفحه، وزیری.<br>
محمد الدسوقی، تحقیق: محمد الساعدی، تهران، معاونت فرهنگی مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی، چاپ اول، 1388 ، 191 صفحه، وزیری.<br>
مروری است بر زندگانی و شخصیت علمی شیخ محمد بخیت المطیعی، از علمای دانشگاه الازهر، و نقش اصلاحی وی در این دانشگاه و وحدت بین مذاهب اسلامی. در این پژوهش، ضمن ارایه گزارش اجمالی از زندگی شیخ محمد بخیت المطیعی، به منزلت علمی وی نزد علمای مصر و گوشه‌هایی از افکار و فتاوای او پرداخته شده است. نگارنده، نخست به اوضاع فرهنگی و اجتماعی عصر شیخ محمد بخیت المطیعی اشاره کرده و نظام تعلیم و تربیت حاکم بر دانشگاه الازهر مصر را در عصر قدیم و جدید با هم مقایسه نموده و ویژگی‌های علمی و نظام آموزشی این دانشگاه را بیان کرده است. در همین راستا وی به مواد درسی دانشگاه الازهر اشاره نموده و با تشریح برخی اصلاحات گسترده علمی و آموزشی در آن، دوران تحصیل شیخ محمد بخیت المطیعی در این دانشگاه و نقش اصلاحی وی در نظام آموزش آن را بررسی نموده است.<br>
مروری است بر زندگانی و شخصیت علمی شیخ محمد بخیت المطیعی، از علمای دانشگاه الازهر، و نقش اصلاحی وی در این دانشگاه و وحدت بین مذاهب اسلامی. در این پژوهش، ضمن ارایه گزارش اجمالی از زندگی شیخ محمد بخیت المطیعی، به منزلت علمی وی نزد علمای مصر و گوشه‌هایی از افکار و فتاوای او پرداخته شده است. نگارنده، نخست به اوضاع فرهنگی و اجتماعی عصر شیخ محمد بخیت المطیعی اشاره کرده و نظام تعلیم و تربیت حاکم بر دانشگاه الازهر مصر را در عصر قدیم و جدید با هم مقایسه نموده و ویژگی‌های علمی و نظام آموزشی این دانشگاه را بیان کرده است. در همین راستا وی به مواد درسی دانشگاه الازهر اشاره نموده و با تشریح برخی اصلاحات گسترده علمی و آموزشی در آن، دوران تحصیل شیخ محمد بخیت المطیعی در این دانشگاه و نقش اصلاحی وی در نظام آموزش آن را بررسی نموده است.<br>
در قسمت بعدی این نوشتار، مروری کوتاه بر حیات علمی ایشان صورت گرفته و وفات وی و عکس‌العمل‌ علمای عصر از وفات او منعکس گردیده است. در بخش بعدی کتاب، به جنبه‌های مختلف شخصیت شیخ محمد بخیت المطیعی اشاره شده و تقوا، زهد، عفت، صلابت و جدیّت در راه حق و حقیقت، مشارکت گسترده در حل مشکلات اجتماعی عصر خویش، مبارزه و با ظالمان و ستم‌گران و موضع‌گیری شدید در برابر آنان، مشارکت‌های سیاسی و تلاش‌های گسترده برای جلوگیری از خونریزی طایفه‌ای و تواضع و سخاوت نسبت به مردم از ویژگی‌های بارز او عنوان شده است. در فصل دیگری از این نوشتار، جنبه‌های فرهنگی شخصیّت شیخ محمد بخیت المطیعی بیان شده و منزلت اجتماعی و علمی وی در بین علمای زمان خویش بررسی گردیده است. در همین راستا نگارنده به تنوع فرهنگی شخصیت مطیعی و شخصیت تاریخی و ادبی وی اشاره نموده و او را شخصیتی معرفی نموده که از تعصبات مذهبی به دور بوده و همواره دیگران را از آن برحذر می‌داشته است. در بخش پایانی کتاب نیز برخی فتاوا و تألیفات شیخ محمد بخیت المطیعی معرفی شده است.<br>
در قسمت بعدی این نوشتار، مروری کوتاه بر حیات علمی ایشان صورت گرفته و وفات وی و عکس‌العمل‌ علمای عصر از وفات او منعکس گردیده است. در بخش بعدی کتاب، به جنبه‌های مختلف شخصیت شیخ محمد بخیت المطیعی اشاره شده و تقوا، زهد، عفت، صلابت و جدیّت در راه حق و حقیقت، مشارکت گسترده در حل مشکلات اجتماعی عصر خویش، مبارزه و با ظالمان و ستم‌گران و موضع‌گیری شدید در برابر آنان، مشارکت‌های سیاسی و تلاش‌های گسترده برای جلوگیری از خونریزی طایفه‌ای و تواضع و سخاوت نسبت به مردم از ویژگی‌های بارز او عنوان شده است. در فصل دیگری از این نوشتار، جنبه‌های فرهنگی شخصیّت شیخ محمد بخیت المطیعی بیان شده و منزلت اجتماعی و علمی وی در بین علمای زمان خویش بررسی گردیده است. در همین راستا نگارنده به تنوع فرهنگی شخصیت مطیعی و شخصیت تاریخی و ادبی وی اشاره نموده و او را شخصیتی معرفی نموده که از تعصبات مذهبی به دور بوده و همواره دیگران را از آن برحذر می‌داشته است. در بخش پایانی کتاب نیز برخی فتاوا و تألیفات شیخ محمد بخیت المطیعی معرفی شده است.<br>
خط ۴۷۹: خط ۴۷۹:




* '''فی طریق التوحید الالهی'''<br>
* '''في طریق التوحید الالهی'''<br>
محمدعلی تسخیری، تهران، معاونت فرهنگی مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی، چاپ اول، 1388 ، 304 صفحه، رقعی.<br>
محمدعلی تسخیری، تهران، معاونت فرهنگی مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی، چاپ اول، 1388 ، 304 صفحه، رقعی.<br>
پژوهشی است درباره ابعاد توحید اسلامی و زمینه‌ها و راه‌های رسیدن به آن. در این پژوهش، نخست مباحثی درباره فطرت انسانی و اصل و اساس بودن آن در انسانیت انسان مطرح و نظریه معرفت در قرآن بر اساس عقل و فطرت شرح گردیده و سپس نقش فطرت در رسیدن انسان به معرفتی حقیقی و بازتاب فطرت در تصمیم‌گیری‌های بزرگ انسان‌ها و زندگی آنها بررسی شده است. نگارنده در ادامه، به قدرت تفکر و تعقل انسان اشاره کرده و حالات فطری انسان‌ها و کارکردهای فطرت را تبیین نموده است. در فصل دوم این کتاب، از انواع هدایت و رحمت خداوند به انسان‌ها جهت هدایت آنها بحث شده و انواع هدایت، اعم از هدایت غریزی، هدایت عقلی و هدایت تشریعی و هم‌چنین عوامل انحراف انسان‌ها از جاده هدایت و گرایش آنها به مادیات، اعم از عوامل تاریخی، سیاسی، فهم دینی و سیر و سلوک التقاطی بررسی گردیده است.<br>
پژوهشی است درباره ابعاد توحید اسلامی و زمینه‌ها و راه‌های رسیدن به آن. در این پژوهش، نخست مباحثی درباره فطرت انسانی و اصل و اساس بودن آن در انسانیت انسان مطرح و نظریه معرفت در قرآن بر اساس عقل و فطرت شرح گردیده و سپس نقش فطرت در رسیدن انسان به معرفتی حقیقی و بازتاب فطرت در تصمیم‌گیری‌های بزرگ انسان‌ها و زندگی آنها بررسی شده است. نگارنده در ادامه، به قدرت تفکر و تعقل انسان اشاره کرده و حالات فطری انسان‌ها و کارکردهای فطرت را تبیین نموده است. در فصل دوم این کتاب، از انواع هدایت و رحمت خداوند به انسان‌ها جهت هدایت آنها بحث شده و انواع هدایت، اعم از هدایت غریزی، هدایت عقلی و هدایت تشریعی و هم‌چنین عوامل انحراف انسان‌ها از جاده هدایت و گرایش آنها به مادیات، اعم از عوامل تاریخی، سیاسی، فهم دینی و سیر و سلوک التقاطی بررسی گردیده است.<br>
خط ۴۹۶: خط ۴۹۶:
* '''بررسی اندیشه‌های سیاسی شیخ محمد عبده'''<br>
* '''بررسی اندیشه‌های سیاسی شیخ محمد عبده'''<br>
صالحی نجف‌آبادی، ناصر، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق(علیه‌السلام)، دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی، استاد راهنما: علی اصغر حلبی، استاد مشاور: داود باوند، عبدالعلی بیگدلی، 1374.
صالحی نجف‌آبادی، ناصر، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق(علیه‌السلام)، دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی، استاد راهنما: علی اصغر حلبی، استاد مشاور: داود باوند، عبدالعلی بیگدلی، 1374.
هدف این رساله، بررسی اندیشه‌های سیاسی شیخ محمد عبده به عنوان یک اصلاح‌طلب دینی می‌باشد. تحقیق حاضر با ¬¬استفاده از روش کتابخانه‌ای انجام یافته و مباحث آن در چهار فصل تنظیم گردیده است: فصل اول، به کلیات تحقیق اختصاص دارد. در فصل دوم، اندیشه‌های دینی ـ فلسفی محمد عبده بررسی شده است. اندیشه‌های اجتماعی شیخ در فصل سوم و اندیشه‌های سیاسی وی در فصل چهارم تجزیه و تحلیل گردیده است. بر اساس نتایج حاصل از تحقیق، شیخ محمدعبده، به عنوان یک تئوریسین و مدرنیست اسلامی، تمام افکار و اندیشه‌های اصلاحی خود را بر محور عقل‌گرایی و اخلاق‌گرایی اسلامی متمرکز کرده بود، از این رو برخی از پژوهش‌گران اهل سنت او را مؤسس نهضت نو معتزله‌گرایی قلمداد کرده‌اند. وی در جهان اسلام، بیشتر به عنوان یک مصلح دینی و اخلاقی مطرح است تا یک مصلح سیاسی. از دیدگاه¬ وی مهم‌ترین دلیل ضعف و انحطاط مسلمین رسوخ کج‌اندیشی‌ها و کج‌فهمی‌ها ¬در مبانی عقلی، دینی و سیاسی آنها است که خرافات و بدعت‌های دینی را به همراه آورده است.<br>
هدف این رساله، بررسی اندیشه‌های سیاسی شیخ محمد عبده به عنوان یک اصلاح‌طلب دینی می‌باشد. تحقیق حاضر با استفاده از روش کتابخانه‌ای انجام یافته و مباحث آن در چهار فصل تنظیم گردیده است: فصل اول، به کلیات تحقیق اختصاص دارد. در فصل دوم، اندیشه‌های دینی ـ فلسفی محمد عبده بررسی شده است. اندیشه‌های اجتماعی شیخ در فصل سوم و اندیشه‌های سیاسی وی در فصل چهارم تجزیه و تحلیل گردیده است. بر اساس نتایج حاصل از تحقیق، شیخ محمدعبده، به عنوان یک تئوریسین و مدرنیست اسلامی، تمام افکار و اندیشه‌های اصلاحی خود را بر محور عقل‌گرایی و اخلاق‌گرایی اسلامی متمرکز کرده بود، از این رو برخی از پژوهش‌گران اهل سنت او را مؤسس نهضت نو معتزله‌گرایی قلمداد کرده‌اند. وی در جهان اسلام، بیشتر به عنوان یک مصلح دینی و اخلاقی مطرح است تا یک مصلح سیاسی. از دیدگاه¬ وی مهم‌ترین دلیل ضعف و انحطاط مسلمین رسوخ کج‌اندیشی‌ها و کج‌فهمی‌ها ¬در مبانی عقلی، دینی و سیاسی آنها است که خرافات و بدعت‌های دینی را به همراه آورده است.<br>
وی در باب سیاست، معتقد بود که خلافت باید از آنِ اعراب باشد و باید در برابر سیاست ترک کردن اعراب و حاکمیت ترکان عثمانی بر کشور مصر مقاومت کرد. به اعتقاد او، اقتدارات حاکم اسلامی، مفتی، مجتهد و امثال آنها خصلتی مدنی دارد نه شرعی و امتیازات آنها از شرع نشأت نمی‌گیرد، بلکه شرع، میزان تکالیف و اقتدارات آنها را معین می‌کند. این امر نه به جهت جدایی دین از سیاست، بلکه برای جلوگیری از استبداد دینی خلیفه، مفتی و امثال آنها می‌باشد و سلطه دینی، به خدا و رسول او اختصاص دارد. بنابراین [[حکومت اسلامى|حکومت اسلامی]] با تئوکراسی (خداسالاری) متفاوت بوده و حاکم اسلامی در صورت از دست دادن شرایط و ترک وظایف باید امر و نهی و نصیحت شود و در صورت عدم اصلاح، بنابر مقتضای مصالح عامه برکنار شود. هم‌چنین بهترین نوع حکومت ازدیدگاه عبده، مشروطه سلطنتی (دموکراسی پارلمانی) است، مشروط بر این که عامل پیشرفت ملت در جهت اصلاح دینی، اخلاقی و سیاسی آنها گردد و اگر مانع آن بود باید آن حکومت را نادرست و یا دست‌کم زودرس دانست و اگر حکومت استبدادی یا حتی بیگانه به احراز این هدف کمک کند باید آن‌را تحمل کرد.<br>
وی در باب سیاست، معتقد بود که خلافت باید از آنِ اعراب باشد و باید در برابر سیاست ترک کردن اعراب و حاکمیت ترکان عثمانی بر کشور مصر مقاومت کرد. به اعتقاد او، اقتدارات حاکم اسلامی، مفتی، مجتهد و امثال آنها خصلتی مدنی دارد نه شرعی و امتیازات آنها از شرع نشأت نمی‌گیرد، بلکه شرع، میزان تکالیف و اقتدارات آنها را معین می‌کند. این امر نه به جهت جدایی دین از سیاست، بلکه برای جلوگیری از استبداد دینی خلیفه، مفتی و امثال آنها می‌باشد و سلطه دینی، به خدا و رسول او اختصاص دارد. بنابراین [[حکومت اسلامى|حکومت اسلامی]] با تئوکراسی (خداسالاری) متفاوت بوده و حاکم اسلامی در صورت از دست دادن شرایط و ترک وظایف باید امر و نهی و نصیحت شود و در صورت عدم اصلاح، بنابر مقتضای مصالح عامه برکنار شود. هم‌چنین بهترین نوع حکومت ازدیدگاه عبده، مشروطه سلطنتی (دموکراسی پارلمانی) است، مشروط بر این که عامل پیشرفت ملت در جهت اصلاح دینی، اخلاقی و سیاسی آنها گردد و اگر مانع آن بود باید آن حکومت را نادرست و یا دست‌کم زودرس دانست و اگر حکومت استبدادی یا حتی بیگانه به احراز این هدف کمک کند باید آن‌را تحمل کرد.<br>
خلاصه آنکه، عبده قبل از تبعید، در قالب لژ فراماسونری، حزب‌وطنی مصر، مجمع تقریب بین المذاهب، جمعیت عروه در سودان، مطبوعات و امثال آن فعالیت‌های سیاسی داشت و بر روی اصلاح دینی و سیاسی علما و... تاکید می‌کرد و تشکیل امت واحده را جزء اصول و اهداف اسلامی خود قرار داده بود. ولی پس از تبعید و جدا شدن از سید جمال، روشی محافظه‌کارانه و اعتدالی در پیش گرفت و به دلیل وجود سیاست سوء کشورهای اسلامی، سیاست را مترادف با فریب‌کاری، نفاق‌انگیزی و دشمنی با دین و دانش می‌دانست و بیشتر بر روی اصلاح دینی و اخلاقی طبقه عوام و بی‌سواد کشور مصر تأکید می‌نمود و جهان وطنی اسلامی را امری پوچ و غیر ممکن قلمداد می‌کرد.<br>
خلاصه آنکه، عبده قبل از تبعید، در قالب لژ فراماسونری، حزب‌وطنی مصر، مجمع تقریب بین المذاهب، جمعیت عروه در سودان، مطبوعات و امثال آن فعالیت‌های سیاسی داشت و بر روی اصلاح دینی و سیاسی علما و... تاکید می‌کرد و تشکیل امت واحده را جزء اصول و اهداف اسلامی خود قرار داده بود. ولی پس از تبعید و جدا شدن از سید جمال، روشی محافظه‌کارانه و اعتدالی در پیش گرفت و به دلیل وجود سیاست سوء کشورهای اسلامی، سیاست را مترادف با فریب‌کاری، نفاق‌انگیزی و دشمنی با دین و دانش می‌دانست و بیشتر بر روی اصلاح دینی و اخلاقی طبقه عوام و بی‌سواد کشور مصر تأکید می‌نمود و جهان وطنی اسلامی را امری پوچ و غیر ممکن قلمداد می‌کرد.<br>
خط ۵۰۹: خط ۵۰۹:
* '''کتابشناسى تفصیلى مذاهب اسلامى'''<br>
* '''کتابشناسى تفصیلى مذاهب اسلامى'''<br>
محمد رضا ضمیری، قم، مؤسسه آموزشی ـ پژوهشی مذاهب اسلامی، چاپ اول، 1382 ، 564 صفحه، وزیری. (آشنایی با دیدگاه های مذاهب اسلامی14) <br><br>
محمد رضا ضمیری، قم، مؤسسه آموزشی ـ پژوهشی مذاهب اسلامی، چاپ اول، 1382 ، 564 صفحه، وزیری. (آشنایی با دیدگاه های مذاهب اسلامی14) <br><br>
تلاش در جهت شناسایى، گردآورى و ارائه کتاب‌ها و پژوهش‌هاى انجام شده در عرصه مذاهب اسلامى، از گام‌هاى مهم به شمار مى‌آید که مى‌تواند اطلاع رسانى پژوهشى و هدایت تحقیقات در این حوزه را به عنوان دو راه‌کار بنیادین فرا روى پژوهش‌گران قرار دهد. بر پژوهش‌گران در زمینه مذاهب اسلامى پوشیده نیست که بیش از 1400 سال است که اندیشوران اسلامى در علوم مختلف دینى، اعم از فقه، اصول، تفسیر، کلام، تاریخ، حدیث و رجال، پژوهش‌هاى ارزشمند و عمیقی را تقدیم جامعه علمى و اسلامى مسلمانان نموده و براى گسترش معرفت دینى و روش تطبیقى و مقایسه‌اى میان دیدگاه‌هاى مختلف در مذاهب، بسیار تلاش کرده‌اند. طبیعى است که شناخت و احاطه نسبت به دیدگاه‌هاى گوناگون در یک موضوع، در روشن شدن زوایاى پنهان یک اندیشه نقش به سزایى دارد. از این رو، براى پژوهش گران مذاهب اسلامى ضرورى است که با آثار انتشار یافته و مطالب مطرح شده در حوزه مذاهب اسلامى آشنایى پیدا کنند. تا از این رهگذر، راه‌هاى پیموده، میزان موفقیت‌ها و ناکامی‌ها و خلأها و مشکلات را به خوبى بشناسند و راه ناپیموده و پر پیچ‌وخم پیش رو را با گام‌هایى استوار و با استفاده از تجارب پیشینیان بپیمایند.<br>
تلاش در جهت شناسایى، گردآورى و ارائه کتاب‌ها و پژوهش‌هاى انجام شده در عرصه مذاهب اسلامى، از گام‌هاى مهم به شمار مى‌آید که مى‌تواند اطلاع رسانى پژوهشى و هدایت تحقیقات در این حوزه را به عنوان دو راه‌کار بنیادین فرا روى پژوهش‌گران قرار دهد. بر پژوهش‌گران در زمینه مذاهب اسلامى پوشیده نیست که بیش از 1400 سال است که اندیشوران اسلامى در علوم مختلف دینى، اعم از فقه، اصول، تفسیر، کلام، تاریخ، حدیث و رجال، پژوهش‌هاى ارزشمند و عمیقی را تقدیم جامعه علمى و اسلامى مسلمانان نموده و براى گسترش معرفت دینى و روش تطبیقى و مقایسه‌اى میان دیدگاه‌هاى مختلف در مذاهب، بسیار تلاش کرده‌اند. طبیعى است که شناخت و احاطه نسبت به دیدگاه‌هاى گوناگون در یک موضوع، در روشن شدن زوایاى پنهان یک اندیشه نقش به سزایى دارد. از این رو، براى پژوهش گران مذاهب اسلامى ضرورى است که با آثار انتشار یافته و مطالب مطرح شده در حوزه مذاهب اسلامى آشنایى پیدا کنند. تا از این رهگذر، راه‌هاى پیموده، میزان موفقیت‌ها و ناکامی‌ها و خلأها و مشکلات را به خوبى بشناسند و راه ناپیموده و پر پیچ‌وخم پیش رو را با گام‌هایى استوار و با استفاده از تجارب پیشینیان بپیمایند.<br>
کتاب حاضر تلاشى است براى شناسایی و تسهیل دست‌یابى به کتاب‌هاى مذاهب اسلامى در عرصه‌هاى مختلف پژوهشى. این کتاب می‌تواند راهنماى مناسبى براى مأخذشناسى مذاهب اسلامى باشد و پیروان مذاهب مختلف را از دستاوردهاى علمى یک‌دیگر مطلع سازد. کتاب حاضر از هفت فصل: فقه، قواعد فقه، کلام، تاریخ اسلام، حدیث و تفسیر تشکیل شده است که در هر فصل مهم‌ترین و ارزشمندترین کتاب‌ها از مذاهب پنج گانه شیعه، حنفى، مالکى، شافعى، حنبلى به تفصیل معرفی گردیده است. روش کار در این مجموعه چنین است که در هرکتابى، عناوین زیر به طور مختصر بررسى شده است: عنوان کتاب، مشخصات مؤلف، زندگی‌نامه و اظهارنظرها، معرفى اجمالى کتاب و وضعیت نشر.<br>
کتاب حاضر تلاشى است براى شناسایی و تسهیل دست‌یابى به کتاب‌هاى مذاهب اسلامى در عرصه‌هاى مختلف پژوهشى. این کتاب می‌تواند راهنماى مناسبى براى مأخذشناسى مذاهب اسلامى باشد و پیروان مذاهب مختلف را از دستاوردهاى علمى یک‌دیگر مطلع سازد. کتاب حاضر از هفت فصل: فقه، قواعد فقه، کلام، تاریخ اسلام، حدیث و تفسیر تشکیل شده است که در هر فصل مهم‌ترین و ارزشمندترین کتاب‌ها از مذاهب پنج گانه شیعه، حنفى، مالکى، شافعى، حنبلى به تفصیل معرفی گردیده است. روش کار در این مجموعه چنین است که در هرکتابى، عناوین زیر به طور مختصر بررسى شده است: عنوان کتاب، مشخصات مؤلف، زندگی‌نامه و اظهارنظرها، معرفى اجمالى کتاب و وضعیت نشر.<br>
۱٬۷۴۱

ویرایش