ابومنصور صرام: تفاوت میان نسخه‌ها

ابومنصور صرام، (000 – حدود350ق) فقيه، متكلم و مفسر شيعي در قرن چهارم. نام او با همين كنيه در منابع آمده و مشخصات پدر و جد او ذكر نشده است. ولادت و وفات او در دست نيست ولي قرائن نشان مي‏دهند كه وفات او در اواسط قرن چهارم(حدود 350ق) اتفاق افتاد، زيرا شيخ طوسي(م460ق) با فرزند او ملاقات داشته اما خود او را نديده است، بنابراين وي در حيات شيخ طوسي از دنيا رفته بود. وي اهل نيشابور بود و در آنجا پرورش يافته است. از لقب «صرام» بر مي‏آيد كه وي (يا پدرش) به تجارت چرم اشتغال داشته و در كنار تحصيل، از اين راه كسب درآمد مي‏كرده است. وي در كسب دانش همت نشان داد و پس از چندي در علوم فقه، تفسير و اعتقادات، سرآمد ديگران شد و از عالمان برجسته و رؤساي نيشابور به شمار آمد به‏طوري كه گفتار او بر ديگران مقدم بود. وي در همه منابع رجالي شيعه فردي شايسته و مورد اعتماد معرفي شده است. فرزند او «ابوالقاسم» از فقهاي عصر خويش بود. همچنين نوه او «ابوالحسن» از عالمان زمان خود بود. از هم عصران او «ابوطيب رازي»(م.ح350ق) و «ابن عبدك جرجاني»(م.ب360ق) هستند. وي در مباحث اعتقادي مانند معاصرش ابن‏عبدك بر مذهب بغداديين كه در قول به «وعيد»(خلود در آتش) مشهور بودند، گرايش داشته است اما ابوطيب با آن دو مخالف كرده و قائل به «إرجاء»(اصالت عقيده و ايمان قلبي) بود. وي همچنين در نيشابور با برخي از رجال اهل‏سنت مانند «ابونصربن ابي الفضل صرام»(م382ق) و «ابوحامد احمد بن اسماعيل صرام»(م333ق، از قاريان بزرگ نيشابور) نيز هم‏عصر بوده است، اما هيچ خبري از ارتباط وي با آنها گزارش نشده است. همچنين از اساتيد او نيز هيچ گزارشي در منابع ديده نمي‏شود. از شاگردان او «ابوحازم نيشابوري»(استاد شيخ طوسي) و فرزندش «ابوالقاسم صرام» هستند كه مدت زيادي نزد او درس خوانده‏اند. وي داراي تأليفات فراواني بوده كه معروف‏ترين آنها «تفسير القرآن» است. اين كتاب در حجمي وسيع و به صورتي زيبا نوشته شده كه در باره تفسير و تأويل آيات قرآن كريم است و از روايات ائمه معصومين(ع) بهره گرفته شده است. از كتابهاي ديگر او «بيان الدين في الاصول»، «ابطال القياس» و «زياره الرضا(ع)» هستند.