confirmed، مدیران
۳۷٬۲۰۹
ویرایش
حوزه علمیه قم: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
=تاریخچه= | =تاریخچه= | ||
دست‌كم هشت سال پيش از آن‌كه آيت الله شيخ عبدالكريم حائري در 1300ش حوزه علميه قم را تأسيس كند، انتقال مرجعيت شيعه از عراق به ايران و تأسيس حوزه علمي منسجمي در قم يا مشهد را كساني چون شيخ‌اسداللّه ممقاني در ايران مطرح كرده بودند... | دست‌كم هشت سال پيش از آن‌كه آيت الله شيخ عبدالكريم حائري در 1300ش حوزه علميه قم را تأسيس كند، انتقال مرجعيت شيعه از عراق به ايران و تأسيس حوزه علمي منسجمي در قم يا مشهد را كساني چون شيخ‌اسداللّه ممقاني در ايران مطرح كرده بودند... | ||
در شكل‌گيري حوزه معاصر قم همچنين بايد از كوشش‌هاي شيخ‌محمدتقي بافقي ياد كرد. به نوشته شريف‌رازي، بافقي پس از مهاجرت به قم در 1337 و استقرار در آن شهر، علماي ساكن در قم - از قبيل شيخ‌ابوالقاسم كبير قمي و شيخ‌مهدي فيلسوف و ميرزامحمد ارباب- را براي تشكيل حوزه علمي سامانمند تشويق كرد ولي آنان معتقد بودند كه باتوجه به وضع و روحيه مردم قم تأسيس حوزه منوط به وجود و حضور عالم حوزه علمي سازمامند تشويق كرد ولي آنان معتقد بودند كه باتوجه به وضع و روحيه مردم قم تأسيس حوزه منوط به وجود و حضور عالم صاحب‌نفوذي از غيرشهر قم است. سرانجام با پافشاري بافقي و پا در مياني ميرزامحمد ارباب و شيخ‌محمدرضا شريعتمدار ساوجي از علماي مبرِّز آن روزگار كه در قم ساكن شده بود، از آيت الله حاج شيخ‌عبدالكريم حائري دعوت شد كه از اراك به قم بيايد و حوزه علميه سامانمندي در اين شهر تأسيس كند. بدين‌گونه آيت الله حائري در 1340 (1300ش) در قم مستقر شد و بناي تأسيس حوزه علميه جديد قم را نهاد. | در شكل‌گيري حوزه معاصر قم همچنين بايد از كوشش‌هاي شيخ‌محمدتقي بافقي ياد كرد. به نوشته شريف‌رازي، بافقي پس از مهاجرت به قم در 1337 و استقرار در آن شهر، علماي ساكن در قم - از قبيل شيخ‌ابوالقاسم كبير قمي و شيخ‌مهدي فيلسوف و ميرزامحمد ارباب- را براي تشكيل حوزه علمي سامانمند (منظم) تشويق كرد ولي آنان معتقد بودند كه باتوجه به وضع و روحيه مردم قم تأسيس حوزه منوط به وجود و حضور عالم حوزه علمي سازمامند تشويق كرد ولي آنان معتقد بودند كه باتوجه به وضع و روحيه مردم قم تأسيس حوزه منوط به وجود و حضور عالم صاحب‌نفوذي از غيرشهر قم است. سرانجام با پافشاري بافقي و پا در مياني ميرزامحمد ارباب و شيخ‌محمدرضا شريعتمدار ساوجي از علماي مبرِّز آن روزگار كه در قم ساكن شده بود، از آيت الله حاج شيخ‌عبدالكريم حائري دعوت شد كه از اراك به قم بيايد و حوزه علميه سامانمندي در اين شهر تأسيس كند. بدين‌گونه آيت الله حائري در 1340 (1300ش) در قم مستقر شد و بناي تأسيس حوزه علميه جديد قم را نهاد. | ||
آيت الله حائري دانشمند زبده و معروفي بود كه سال‌ها در سامرا و نجف نزد استادان مشهوري چون سيدمحمد فشاركي اصفهاني، ميرزامحمدحسن شيرازي، آخوند ملامحمدكاظم خراساني و سيدمحمدكاظم طباطبائي يزدي مدارج عالي‌فقه و اصول را گذرانده و سال‌ها نيز در كربلا تدريس كرده بود و از 1332 يا اوايل 1333 در اراك مستقر شده و ضمن تدريس، امور حوزه علميه آن شهر را به‌طور مستقل مديريت كرده بود. در واقع همين سابقه علمي و مديريتي او بود كه موجب دعوت او به قم گرديد و در تأسيس و اداره حوزه علميه نوپاي قم نيز به كار او آمد. | آيت الله حائري دانشمند زبده و معروفي بود كه سال‌ها در سامرا و نجف نزد استادان مشهوري چون سيدمحمد فشاركي اصفهاني، ميرزامحمدحسن شيرازي، آخوند ملامحمدكاظم خراساني و سيدمحمدكاظم طباطبائي يزدي مدارج عالي‌فقه و اصول را گذرانده و سال‌ها نيز در كربلا تدريس كرده بود و از 1332 يا اوايل 1333 در اراك مستقر شده و ضمن تدريس، امور حوزه علميه آن شهر را به‌طور مستقل مديريت كرده بود. در واقع همين سابقه علمي و مديريتي او بود كه موجب دعوت او به قم گرديد و در تأسيس و اداره حوزه علميه نوپاي قم نيز به كار او آمد. | ||
تشكيل حوزه علميه در قم و حسن شهرت و مديريت آيت الله حائري موجب استقبال بسياري از علما و انتقال آنان به قم گرديد. آيت الله حائري در مدت اقامت خويش در قم مهم‌ترين درس خارج حوزه علميه را ارائه مي‌كرد. | تشكيل حوزه علميه در قم و حسن شهرت و مديريت آيت الله حائري موجب استقبال بسياري از علما و انتقال آنان به قم گرديد. آيت الله حائري در مدت اقامت خويش در قم مهم‌ترين درس خارج حوزه علميه را ارائه مي‌كرد. | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
آيت الله حائري در مدت اقامت خويش در قم مهم‌ترين درس خارج حوزه علميه را ارائه مي‌كرد؛ به‌طوري كه استادان ديگر حوزه هم در آن شركت مي‌كردند. محل تدريس او مدرسه فيضيه و سپس تكيه عشقعلي بود. آيت الله حائري در زمينه برنامه‌ريزي آموزشي و تدبير امر معيشت طلاب نيز تلاش جدّي به عمل آورد، از جمله كوشيد در روش‌هاي آموزش حوزوي تحول ايجاد كند، ابواب علم فقه را تخصصي نمايد و دامنه معلومات طلاب را توسعه بخشد. آيت الله حائري در اين زمينه‌ها شخصاً به امور طلاب و مدارس رسيدگي كرد و براي تشويق آنان به درس و بحث جايزه تعيين نمود. او با هدف تأمين فضاي آموزشي حوزه به بازسازي و گسترش مدارس عمده‌اي، مثل مدرسه فيضيه و مدرسه دارالشفا و امثال آن‌ها، اقدام كرد. همچنين براي حفظ و ارتقاي حوزه نوپاي قم كوشيد آن را در حدّ امكان از تنش‌هاي سياسي بركنار دارد و به همين سبب هم بود كه مثلاً در ماجراي تعرض پهلوي اول به شيخ‌محمدتقي بافقي در قم، واكنش آشكاري نشان نداد... با اين حال در ماجراي كشف حجاب و اتحاد لباس، آيت الله حائري با تمام احتياطي كه در برخورد با دولت و سياست داشت، با جديت و حساسيت بيشتري مداخله كرد. از جمله وي طي تلگرافي در 11 تير 1314 كشف حجاب را برخلاف قوانين شرع مقدس و مذهب جعفري اعلام كرد... | آيت الله حائري در مدت اقامت خويش در قم مهم‌ترين درس خارج حوزه علميه را ارائه مي‌كرد؛ به‌طوري كه استادان ديگر حوزه هم در آن شركت مي‌كردند. محل تدريس او مدرسه فيضيه و سپس تكيه عشقعلي بود. آيت الله حائري در زمينه برنامه‌ريزي آموزشي و تدبير امر معيشت طلاب نيز تلاش جدّي به عمل آورد، از جمله كوشيد در روش‌هاي آموزش حوزوي تحول ايجاد كند، ابواب علم فقه را تخصصي نمايد و دامنه معلومات طلاب را توسعه بخشد. آيت الله حائري در اين زمينه‌ها شخصاً به امور طلاب و مدارس رسيدگي كرد و براي تشويق آنان به درس و بحث جايزه تعيين نمود. او با هدف تأمين فضاي آموزشي حوزه به بازسازي و گسترش مدارس عمده‌اي، مثل مدرسه فيضيه و مدرسه دارالشفا و امثال آن‌ها، اقدام كرد. همچنين براي حفظ و ارتقاي حوزه نوپاي قم كوشيد آن را در حدّ امكان از تنش‌هاي سياسي بركنار دارد و به همين سبب هم بود كه مثلاً در ماجراي تعرض پهلوي اول به شيخ‌محمدتقي بافقي در قم، واكنش آشكاري نشان نداد... با اين حال در ماجراي كشف حجاب و اتحاد لباس، آيت الله حائري با تمام احتياطي كه در برخورد با دولت و سياست داشت، با جديت و حساسيت بيشتري مداخله كرد. از جمله وي طي تلگرافي در 11 تير 1314 كشف حجاب را برخلاف قوانين شرع مقدس و مذهب جعفري اعلام كرد... | ||
در فاصله وفات آيت الله حائري تا مهاجرت آيت الله بروجردي به قم، رياست اداره حوزه علميه قم برعهده سه تن از استادان بزرگ اين حوزه قرار گرفت: سيدمحمد حجت كوه‌كمري، سيدمحمدتقي خوانساري و سيدصدرالدين صدر. گفتني است كه پس از فوت آيت الله حائري، با توجه به شرايط دشواري كه رژيم پهلوي براي حوزه و روحانيان به وجود آورده بود، خاصه اتفاقاتي كه در حوزه علميه مشهد رخ داده بود، بيم آن مي‌رفت كه حوزه علميه قم نيز تعطيل شود؛ در اين شرايط بود كه اين سه تن تصميم گرفتند با تشريك مساعي حوزه علميه قم را از اين خطر نجات بخشند... | در فاصله وفات آيت الله حائري تا مهاجرت آيت الله بروجردي به قم، رياست اداره حوزه علميه قم برعهده سه تن از استادان بزرگ اين حوزه قرار گرفت: سيدمحمد حجت كوه‌كمري، سيدمحمدتقي خوانساري و سيدصدرالدين صدر. گفتني است كه پس از فوت آيت الله حائري، با توجه به شرايط دشواري كه رژيم پهلوي براي حوزه و روحانيان به وجود آورده بود، خاصه اتفاقاتي كه در حوزه علميه مشهد رخ داده بود، بيم آن مي‌رفت كه حوزه علميه قم نيز تعطيل شود؛ در اين شرايط بود كه اين سه تن تصميم گرفتند با تشريك مساعي حوزه علميه قم را از اين خطر نجات بخشند... | ||
فعاليت امام خميني هم در اين دوره به عنوان يكي از استادان مبرِّز حوزه چشمگير بود، خاصه درس اخلاق او تأثيري زيادي بر طلاب داشت. با تمام كوششي كه سه مرجع مذكور در حفظ و اداره حوزه علميه قم در اين مقطع زماني مبذول داشتند، از طرفي به دليل فشار حكومت وقت و از سوي ديگر به سبب عدم‌تمركز در زعامت و مرجعيت حوزه، وضع عمومي حوزه علميه قم در اين برهه نابسامان بود.<ref>www.andisheqom.com </ref> | فعاليت [[امام خميني]] هم در اين دوره به عنوان يكي از استادان مبرِّز حوزه چشمگير بود، خاصه درس اخلاق او تأثيري زيادي بر طلاب داشت. با تمام كوششي كه سه مرجع مذكور در حفظ و اداره حوزه علميه قم در اين مقطع زماني مبذول داشتند، از طرفي به دليل فشار حكومت وقت و از سوي ديگر به سبب عدم‌تمركز در زعامت و مرجعيت حوزه، وضع عمومي حوزه علميه قم در اين برهه نابسامان بود.<ref>www.andisheqom.com </ref> | ||
=تشکیلات اداری و نظام آموزشی حوزه= | =تشکیلات اداری و نظام آموزشی حوزه= | ||