۲۱۴
ویرایش
ترکیه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۳۴: | خط ۱۳۴: | ||
=== حزب اسلام‌گرای مطالبه‌ی آزاد (HUDAPAR) به رهبری زکریا یاپیجی اوغلو=== | |||
با وقوع انقلاب اسلامی ایران جریان اسلام‌گرای کردی در مناطق کردنشین ظهور پیدا کرد و توانست در میان اقشار مذهبی جایگاه مناسبی کسب کند و خط فکری اوجالان و حزبش را بطور جدی تهدید کند. ریشه‌ی شکل‌گیری گروه‌های اسلام‌گرای کردی در ترکیه به سال 1979 میلادی؛ زمانی که «حسین ولی‌اوغلو» دفتر علم را تأسیس کرد، باز می‌گردد. این دفتر، محلی شد. تا جوانان اسلام‌گرای کرد در آن جمع شده و جنبشی موسوم به «علمجی» یعنی اهل علم را در شهر باتمان ترکیه سازماندهی کنند. دفتر دیگری به نام منزل نیز با همین خصوصیات توسط فیدان گونگور تاسیس شده بود. این دو دفتر بعدها با هم ادغام و یک جریان اسلامی کرد به مسئولیت 4 عضو ارشد این دو دفتر به نام‌های «منصور گوزل»، «فیدان‌گونگور»، «حسین ولی‌اوغلو» و «عبدالله دالار» به وجود آمد. پس از مدت کوتاهی نفوذ این گروه در شهرهای مناطق جنوب و جنوبشرقی ترکیه افزایش چشم‌گیری یافت و متعاقب این شهرت، این گروه جریان‌های سیاسی، عقیدتی به نام‌های «الفجر، التوحید، جیش‌الله، جنبش مردمی اسلامی و اتحادیه‌ی متدینین ملی کردستان» را نیز تاسیس و و به افکار عمومی معرفی کرد. با نقل مکان حسین ولی‌اوغلو به شهر دیاربکر در اواخر دهه‌ی 1980 میلادی این گروه به حزب‌الله ترکیه شهرت یافت و به یک جنبش توده‌ای کرد تبدیل گردید. این گروه با افکار راست افراطی به سرعت توانست در میان برخی از نیروهای مقابل جریان‌های چپ کردستان ترکیه جای خود را باز کند | با وقوع انقلاب اسلامی ایران جریان اسلام‌گرای کردی در مناطق کردنشین ظهور پیدا کرد و توانست در میان اقشار مذهبی جایگاه مناسبی کسب کند و خط فکری اوجالان و حزبش را بطور جدی تهدید کند. ریشه‌ی شکل‌گیری گروه‌های اسلام‌گرای کردی در ترکیه به سال 1979 میلادی؛ زمانی که «حسین ولی‌اوغلو» دفتر علم را تأسیس کرد، باز می‌گردد. این دفتر، محلی شد. تا جوانان اسلام‌گرای کرد در آن جمع شده و جنبشی موسوم به «علمجی» یعنی اهل علم را در شهر باتمان ترکیه سازماندهی کنند. دفتر دیگری به نام منزل نیز با همین خصوصیات توسط فیدان گونگور تاسیس شده بود. این دو دفتر بعدها با هم ادغام و یک جریان اسلامی کرد به مسئولیت 4 عضو ارشد این دو دفتر به نام‌های «منصور گوزل»، «فیدان‌گونگور»، «حسین ولی‌اوغلو» و «عبدالله دالار» به وجود آمد. پس از مدت کوتاهی نفوذ این گروه در شهرهای مناطق جنوب و جنوبشرقی ترکیه افزایش چشم‌گیری یافت و متعاقب این شهرت، این گروه جریان‌های سیاسی، عقیدتی به نام‌های «الفجر، التوحید، جیش‌الله، جنبش مردمی اسلامی و اتحادیه‌ی متدینین ملی کردستان» را نیز تاسیس و و به افکار عمومی معرفی کرد. با نقل مکان حسین ولی‌اوغلو به شهر دیاربکر در اواخر دهه‌ی 1980 میلادی این گروه به حزب‌الله ترکیه شهرت یافت و به یک جنبش توده‌ای کرد تبدیل گردید. این گروه با افکار راست افراطی به سرعت توانست در میان برخی از نیروهای مقابل جریان‌های چپ کردستان ترکیه جای خود را باز کند | ||
اواخر دهه‌ی 1990 میلادی با افزایش رو به رشد نفوذ این گروه در ترکیه، فشار نیروهای امنیتی این کشور علیه این گروه افزایش شدیدی یافت و موجب دستگیری اعضای این گروه در جنوبشرقی ترکیه گردید. در ژوئن 1999 میلادی ولی‌اوغلو به استانبول نقل مکان کرد و در 17 ژانویه‌ی 2000 میلادی در حمله‌ی پلیس ترکیه به یکی از منازل گروه در محله بیکوز شهر استانبول، کشته شد. در این عملیات آرشیو گروه به دست نیروهای امنیتی و پلیس افتاد. عده‌ای از صاحب‌نظران معتقدند شاخه‌ای از این گروه که مورد نفوذ موساد قرار گرفته بود. برای تخریب وجهه مثبت حزب‌الله لبنان و ایران در افکار عمومی ترکیه، با استفاده از عناصر این گروه و ارتکاب اعمال جنایت‌کارانه مسلحانه، مثل ترور برخی شخصیت‌های مذهبی و موجه جامعه ترکیه که به هیچ‌یک از جناح‌های سیاسی داخلی و قدرت‌های خارجی وابستگی نداشتند، و دفن جنازه‌های آن‌ها در زیرزمین خانه‌های استیجاری خود، توانستند. نام حزب‌الله را نزد بسیاری از شخصیت‌های سیاسی، مذهبی، اجتماعی و افکار عمومی ترکیه خدشه‌دار کنند.<br> | |||
عده‌ای دیگر معتقدند سرویس اطلاعاتی ترکیه (میت) به بخشی از این گروه نفوذ و از آن برای مقابله با جریان‌های چپ کردی وابسته به پ.ک.ک و شخص عبدالله اوجلان استفاده می‌کرد. اما در ادامه کنترل این شاخه از دست میت خارج و هدایت آن در اختیار افراد مافیای تحت نظر سیاست‌مداران و سرمایه‌داران قرار گرفت که از آن برای تسویه حساب‌های داخلی استفاده کردند. | عده‌ای دیگر معتقدند سرویس اطلاعاتی ترکیه (میت) به بخشی از این گروه نفوذ و از آن برای مقابله با جریان‌های چپ کردی وابسته به پ.ک.ک و شخص عبدالله اوجلان استفاده می‌کرد. اما در ادامه کنترل این شاخه از دست میت خارج و هدایت آن در اختیار افراد مافیای تحت نظر سیاست‌مداران و سرمایه‌داران قرار گرفت که از آن برای تسویه حساب‌های داخلی استفاده کردند. | ||
این گروه از سال 2002 میلادی، فعالیت‌هایش را در قالب جنبش مستضعفان(مستضعف‌لر) در میان اکراد ترکیه و اروپا به ویژه در آلمان، هلند، سوئیس و اتریش افزایش داده، و علاوه بر ساخت مساجد و تشکیل شبکه‌های اجتماعی در بین اکراد مسلمان، برای کسب منابع مالی نیز در اروپا فعالیت می‌کند. این جنبش، شهرت خود را مدیون برگزاری جشن‌های باشکوه مردمی به مناسبت‌های دینی به ویژه میلاد رسول‌اکرم(ص) در شهرهای کردی است. | این گروه از سال 2002 میلادی، فعالیت‌هایش را در قالب جنبش مستضعفان(مستضعف‌لر) در میان اکراد ترکیه و اروپا به ویژه در آلمان، هلند، سوئیس و اتریش افزایش داده، و علاوه بر ساخت مساجد و تشکیل شبکه‌های اجتماعی در بین اکراد مسلمان، برای کسب منابع مالی نیز در اروپا فعالیت می‌کند. این جنبش، شهرت خود را مدیون برگزاری جشن‌های باشکوه مردمی به مناسبت‌های دینی به ویژه میلاد رسول‌اکرم(ص) در شهرهای کردی است. | ||
جریان اسلام‌گرای کردی منتسب به این گروه بعد از انحلال جنبش مستضعفان حزبی با عنوان حزب دعوای آزاد (حزب دعوا پارتیسی) را در سال 2012 میلادی تاسیس کرد. این حزب با تکیه بر مبانی اسلامی به دنبال آن است که نشان دهد مکاتب کمالیسم و آپوئیسم به نجات کردها منجر نخواهد شد. از چهره‌های شناخته شده این حزب، حسین یلماز، وکیل مدافع اعضای بازداشت شده حزب‌الله و سعید شاهین، سخنگو و رییس شعبه استانبول جنبش مستضعفان می‌باشند. اگرچه وابستگی این حزب به لحاظ تشکیلاتی به حزب‌الله، که در لیست گروه‌های تروریستی دولت ترکیه قرار دارد، از سوی رهبران این جریان رد می‌شود. اما آنان انکار نمی‌کنند که ممکن است. به علت ماهیت ایدئولوژیک حزب، اشتراکاتی با حزب‌الله در ادبیات و اهداف داشته باشند. رهبران این حزب معتقدند انتساب این حزب به حزب‌الله و یادآوری مسایل گذشته یک تلاش هدفمند تبلیغاتی برای مبارزه با حزب مذکور می‌باشد. | جریان اسلام‌گرای کردی منتسب به این گروه بعد از انحلال جنبش مستضعفان حزبی با عنوان حزب دعوای آزاد (حزب دعوا پارتیسی) را در سال 2012 میلادی تاسیس کرد. این حزب با تکیه بر مبانی اسلامی به دنبال آن است که نشان دهد مکاتب کمالیسم و آپوئیسم به نجات کردها منجر نخواهد شد. از چهره‌های شناخته شده این حزب، حسین یلماز، وکیل مدافع اعضای بازداشت شده حزب‌الله و سعید شاهین، سخنگو و رییس شعبه استانبول جنبش مستضعفان می‌باشند. اگرچه وابستگی این حزب به لحاظ تشکیلاتی به حزب‌الله، که در لیست گروه‌های تروریستی دولت ترکیه قرار دارد، از سوی رهبران این جریان رد می‌شود. اما آنان انکار نمی‌کنند که ممکن است. به علت ماهیت ایدئولوژیک حزب، اشتراکاتی با حزب‌الله در ادبیات و اهداف داشته باشند. رهبران این حزب معتقدند انتساب این حزب به حزب‌الله و یادآوری مسایل گذشته یک تلاش هدفمند تبلیغاتی برای مبارزه با حزب مذکور می‌باشد. | ||
== حزب دمکراتیک خلق (DHP) به رهبری ارتوغرول کورکچو و صباحت تونجل=== | |||
حزب دمکراتیک خلق (دهاپ): این حزب به عنوان ادامه دهنده راه حزب خلق دمکراتیک (هادپ) و پس از منحل شدن احزاب دسترنج خلق و دموکراسی ایجاد گردید. دهاپ یکی از بزرگترین احزاب قانونی مدافع حقوق میلیون‌ها کرد در ترکیه بود. که دارای نفوذ زیادی در مناطق کردنشین ترکیه بود | حزب دمکراتیک خلق (دهاپ): این حزب به عنوان ادامه دهنده راه حزب خلق دمکراتیک (هادپ) و پس از منحل شدن احزاب دسترنج خلق و دموکراسی ایجاد گردید. دهاپ یکی از بزرگترین احزاب قانونی مدافع حقوق میلیون‌ها کرد در ترکیه بود. که دارای نفوذ زیادی در مناطق کردنشین ترکیه بود | ||