۸۵٬۸۳۹
ویرایش
جریانات و ایدئولوژی‌های مهم فکری افغانستان (مقاله) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۳۱ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۳۹
، ۳۱ ژانویهٔ ۲۰۲۳جایگزینی متن - 'آرمانها' به 'آرمانها'
جز (جایگزینی متن - 'ارزشها' به 'ارزشها') |
جز (جایگزینی متن - 'آرمانها' به 'آرمانها') |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''جریانات و ایدئولوژی های مهم افغانستان''' عنوان مدخلی است که به معرفی و بررسی برخی از مهمترین جریانات فکری و سیاسی تاثیر‌گذار در کشور [[افغانستان]] می‌پردازد و به مثابه درآمدی است برای مطالعه جریانات مهم فکری این کشور. | '''جریانات و ایدئولوژی های مهم افغانستان''' عنوان مدخلی است که به معرفی و بررسی برخی از مهمترین جریانات فکری و سیاسی تاثیر‌گذار در کشور [[افغانستان]] می‌پردازد و به مثابه درآمدی است برای مطالعه جریانات مهم فکری این کشور. | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
ایدئولوژی ها یا حاصل اندیشه، افکار و تجربیات دانشمندان، صاحب نظران و روشنفکران است، و یا از بطن اهداف و | ایدئولوژی ها یا حاصل اندیشه، افکار و تجربیات دانشمندان، صاحب نظران و روشنفکران است، و یا از بطن اهداف و آرمانهای ملی و بلندمدت رهبران و سیاست مداران متولد می‌شود. اما در افغانستان شخصیت‌ها و سیاست مداران معدودی داریم که در مسائل داخلی و خارجی افغانستان نظریه های عمیقی و با برنامه و ساختارمند داشته باشند. بیشتر این شخصیت‌های افغانستان، اندیشه‌ها و افکارشان تحت تأثیر افکار بیرونی بوده است و این تأثیرگذاری و تأثیرپذیری یک امر طبیعی می‌باشد. | ||
به نظر می‌رسد سه مکتب فکری و ایدئولوژیکی سیاسی مهم در افغانستان وجود دارد که حاصل اندیشه‌ها و آرمانهای بنیادی رهبران افغانستان است. این جریان‌های فکری و ایدئولوژیکی در قالب محافظه کاری، تجددگرایی، [[ناسیونالیسم]] و [[ملی گرایی]]، [[فاشیسم]] و ارجحیت طلبی قومی، هستند که رهبران افغانستان برای جامعه امروز از خود میراث به جا گذاشته و سیاست‌گذاری های امروز در چارچوب همین ایدئولوژی ها و خط مش فکری ترسیم می‌شود. این چهار مکتب برگرفته از اندیشه‌ها و | به نظر می‌رسد سه مکتب فکری و ایدئولوژیکی سیاسی مهم در افغانستان وجود دارد که حاصل اندیشه‌ها و آرمانهای بنیادی رهبران افغانستان است. این جریان‌های فکری و ایدئولوژیکی در قالب محافظه کاری، تجددگرایی، [[ناسیونالیسم]] و [[ملی گرایی]]، [[فاشیسم]] و ارجحیت طلبی قومی، هستند که رهبران افغانستان برای جامعه امروز از خود میراث به جا گذاشته و سیاست‌گذاری های امروز در چارچوب همین ایدئولوژی ها و خط مش فکری ترسیم می‌شود. این چهار مکتب برگرفته از اندیشه‌ها و آرمانهای؛ [[امیر عبدالرحمان خان]]، [[شاه امان الله خان]] و [[امیر محمد نادرخان]] و ایدئولوژی رادیکالیسم اسلامی (طالبانیسم) می‌باشند. | ||
== رحمانیسم یا مکتب فکری واپسگرا و قدرت گرا == | == رحمانیسم یا مکتب فکری واپسگرا و قدرت گرا == | ||
این گرایش و روی کرد برگرفته از افکار و اندیشه‌های واقع گرایانه «[[امیر عبدالرحمان خان]]» می‌باشد. امیر عبدالرحمان خان در تاریخ لقب “مرد آهنین” را به خود گرفته است و همچنان از این پادشاه سختگیر، به عنوان “ماکیاولی افغانی” هم یاد می‌کنند، زیرا در تاریخ پادشاهی افغانستان، هیچ یک از سلاطین افغان مانند امیر عبدالرحمان خان قدرت را به معنای واقعی اش درک نکرده بود. عبدالرحمان خان بود که قدرت فئودال ها و روحانیون را در جامعه افغانستان به چالش کشید، مخالفان سیاسی حکومت خود را توسط سازمان استخباراتی که خود ایجاد کرده بود سرکوب می‌کرد و شورشیان را توسط ارتش از بین می‌برد. | این گرایش و روی کرد برگرفته از افکار و اندیشه‌های واقع گرایانه «[[امیر عبدالرحمان خان]]» می‌باشد. امیر عبدالرحمان خان در تاریخ لقب “مرد آهنین” را به خود گرفته است و همچنان از این پادشاه سختگیر، به عنوان “ماکیاولی افغانی” هم یاد می‌کنند، زیرا در تاریخ پادشاهی افغانستان، هیچ یک از سلاطین افغان مانند امیر عبدالرحمان خان قدرت را به معنای واقعی اش درک نکرده بود. عبدالرحمان خان بود که قدرت فئودال ها و روحانیون را در جامعه افغانستان به چالش کشید، مخالفان سیاسی حکومت خود را توسط سازمان استخباراتی که خود ایجاد کرده بود سرکوب می‌کرد و شورشیان را توسط ارتش از بین می‌برد. | ||