شبک: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۷ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۳ مهٔ ۲۰۲۳
خط ۲: خط ۲:


== موقعیت جغرافیایی و جمعیت ==
== موقعیت جغرافیایی و جمعیت ==
شبکیان جمعیتی مذهبی هستند که در ناحیه شمال عراق <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 251</ref> و در  روستای‌های شرق موصل در مثلث محدود به دجله و زاب بزرگ زندگی می‌کنند. در سال ۱۹۲۵ میلادی، تعداد آنها به حدود ۱۰۰۰۰ نفر می‌رسید. در سرشماری سال ۱۹۶۰ میلادی مربوط به عراق، جمعیت آنها ۱۵۰۰۰ نفر بود که در ۳۵ روستا ساکن بودند. امروزه محل اصلی زندگی شبک‌ها در استان موصل است و نزدیک به ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار شبک در این استان زندگی می‌کنند.  
شبکیان جمعیتی مذهبی هستند که در ناحیه شمال عراق <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 251</ref> و در  روستای‌های شرق موصل در مثلث محدود به دجله و زاب بزرگ زندگی می‌کنند. در سال ۱۹۲۵ میلادی، تعداد آنها به حدود ۱۰۰۰۰ نفر می‌رسید. در سرشماری سال ۱۹۶۰ میلادی مربوط به عراق، جمعیت آنها ۱۵۰۰۰ نفر بود که در ۳۵ روستا ساکن بودند. امروزه محل اصلی زندگی شبک‌ها در استان موصل است و نزدیک به ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار شبک در این استان زندگی می‌کنند.<ref>شیعیان شبک، سایت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف
 
</ref>  
<ref>شیعیان شبک، سایت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف
</ref>


== پیشینه ==
== پیشینه ==
شبک‌ها به طور عام خود را کُرد می‌دانند اما از دهه 1970 میلادی تلاش فراوانی شد تا آنها در جغرافیای عربی قرار گیرند. اما ثمره این برخورد به تخریب حدود 20 روستای متعلق به این فرقه در سال 1988 میلادی انجامید.<ref>پایگاه شناخت بهائیت؛ مقاله شناخت فرقه شَبَک، کردهای موصل عراق
شبک‌ها به طور عام خود را کُرد می‌دانند اما از دهه 1970 میلادی تلاش فراوانی شد تا آنها در جغرافیای عربی قرار گیرند. ثمره این برخورد به تخریب حدود 20 روستای متعلق به این فرقه در سال 1988 میلادی انجامید.<ref>پایگاه شناخت بهائیت؛ مقاله شناخت فرقه شَبَک، کردهای موصل عراق
</ref>
</ref>
    
    
== زبان ==
== زبان ==
اکثر شبک‌ها به چند زبان سخن می‌گویند و همین موجب شده تا بعضی بگویند که آن‎ها در واقع ترکمان یا کردزبان و حتی عرب‌زبان‌اند. ولی زبان مادری بیشترشان، گویشی از شاخه گورانی زبان‌های ایرانی است. با این حال، زبانی که با آن آیین‌های مذهبی و نمازهای خود را انجام می‌دهند، ترکی است. <ref>پایگاه شناخت بهائیت؛ مقاله شناخت فرقه شَبَک، کردهای موصل عراق</ref>
اکثر شبک‌ها به چند زبان سخن می‌گویند و همین موجب شده تا بعضی بگویند که آنها در واقع ترکمان یا کردزبان و حتی عرب‌زبان‌اند. ولی زبان مادری بیشترشان، گویشی از شاخه گورانی زبان‌های ایرانی است. با اینحال، زبانی که با آن آیین‌های مذهبی و نمازهای خود را انجام می‌دهند، ترکی است. <ref>پایگاه شناخت بهائیت؛ مقاله شناخت فرقه شَبَک، کردهای موصل عراق</ref>


== نام کتاب دینی ==
== نام کتاب دینی ==
خط ۱۸: خط ۱۶:


== آیین ==
== آیین ==
مذهب فرقه شبک با مذهب علویان آناتولی (قزلباش‌ها) پیوند نزدیکی دارد. از جمله دعاهای ایشان که صراف آن را نقل کرده است، به صراحت به حاجی بکتاش رهبر طریقت بکتاشیه و استادان اردبیلی (یعنی صفویان) به‌عنوان بنیان‌گذاران طریقت معنوی آنها اشاره‎ می‌کند. علاوه، برخی از اشعار مذهبی که در اجتماعات عبادی آنها خوانده می‌شود منسوب به شاه اسماعیل و پیر سلطان ابدال علوی است و اما عقیده اساسی شبک‌ها که در شماری از اشعار و ادعیه اظهار می‌شود، آن است که معتقدند: الله، محمد(ص) و علی(ع) تثلیثی را شکل می‌دهند که در آن علی(ع) همانند تجلّی غالب خداوند ظاهر می‌شود.<ref>پایگاه شناخت بهائیت؛ مقاله شناخت فرقه شَبَک، کردهای موصل عراق</ref>
مذهب فرقه شبک با مذهب علویان آناتولی (قزلباش‌ها) پیوند نزدیکی دارد. از جمله دعاهای ایشان که صراف آن را نقل کرده است، به صراحت به حاجی بکتاش رهبر طریقت بکتاشیه و استادان اردبیلی (یعنی صفویان) به‌عنوان بنیان‌گذاران طریقت معنوی آنها اشاره‎ می‌کند. علاوه، برخی از اشعار مذهبی که در اجتماعات عبادی آنها خوانده می‌شود منسوب به شاه اسماعیل و پیر سلطان ابدال علوی است و اما عقیده اساسی شبک‌ها که در شماری از اشعار و ادعیه اظهار می‌شود، آن است که: الله، محمد(ص) و علی(ع) تثلیثی را شکل می‌دهند که در آن علی(ع) همانند تجلّی غالب خداوند ظاهر می‌شود.<ref>پایگاه شناخت بهائیت؛ مقاله شناخت فرقه شَبَک، کردهای موصل عراق</ref>


== آداب و رسوم ==
== آداب و رسوم ==
confirmed
۵٬۷۴۷

ویرایش