تومنیه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۱: خط ۱۱:
| عقیده = شاخه‌ای از مرجئه 1. ایمان حالتی است که آدمی را از کفر نگه می‌دارد. 2. ایمان مجموعه خصلت‌هایی است که ترک همگی یا یکی از آنها موجب کفر می‌شود.
| عقیده = شاخه‌ای از مرجئه 1. ایمان حالتی است که آدمی را از کفر نگه می‌دارد. 2. ایمان مجموعه خصلت‌هایی است که ترک همگی یا یکی از آنها موجب کفر می‌شود.
}}
}}
'''تومَنیه‏''' پیروان «ابومعاذ تومنی» و شاخه‌ای از فرقه «[[مرجئه]]» به‌شمار می‌‏روند.
'''تومَنیه‏''' پیروان «ابومعاذ تومنی» و شاخه‌ای از فرقه «[[مرجئه]]» به‌شمار می‌‏روند.


== شرح حال موسس ==
== شرح حال موسس ==
ابومعاذ تومنی از روستای تومن [[مصر]] و از متکلمان [[مرجئه]] بوده است.
ابومعاذ تومنی از روستای تومن [[مصر]] و از متکلمان [[مرجئه]] بوده است.
گزارش قابل توجهی از سیر زندگی وی در دست نیست، مگر آن که اصالتش به روستای تومن در مصر باز می‌گردد.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۶۰.</ref> و گویا ادامه زندگی‌اش‌را در [[بصره]] گذرانده است.<ref>نسفی میمون، تبصرة الادله، به کوشش کلود سلامه، دمشق، ۱۹۹۰م.</ref>  
گزارش قابل توجهی از سیر زندگی وی در دست نیست، مگر آن که اصالتش به روستای تومن در مصر باز می‌گردد.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۶۰.</ref>  
و گویا ادامه زندگی‌اش‌را در [[بصره]] گذرانده است.<ref>نسفی میمون، تبصرة الادله، به کوشش کلود سلامه، دمشق، ۱۹۹۰م.</ref>  
وی رییس فرقه تومنیه از شاخه‌های مرجئه بود. <ref>بغدادی عبدالقاهر، الفرق بین الفرق، قاهره، نشر مکتبه محمد علی صبیح، ج۱، ص۱۹۰.</ref><ref>بزدوی محمد، اصول‌الدین، قاهره، سال 1383 قمری، ج۱، ص۲۵۲.</ref><ref>شهرستانی محمد، الملل و النحل، قاهره، سال 1387 قمری، ج۱، ص۱۶۶</ref> با این‌حال، برخی از محققین آنها را از مرجئۀ خالصه دانسته‌اند.<ref>بغدادی عبدالقاهر، الفرق بین الفرق، قاهره، نشر مکتبه محمد علی صبیح، ج۱، ص۲۰۲</ref> <ref>شهرستانی محمد، الملل و النحل، قاهره، سال 1387 قمری، ج۱، ص۱۶۶.</ref> <ref>
وی رییس فرقه تومنیه از شاخه‌های مرجئه بود. <ref>بغدادی عبدالقاهر، الفرق بین الفرق، قاهره، نشر مکتبه محمد علی صبیح، ج۱، ص۱۹۰.</ref><ref>بزدوی محمد، اصول‌الدین، قاهره، سال 1383 قمری، ج۱، ص۲۵۲.</ref><ref>شهرستانی محمد، الملل و النحل، قاهره، سال 1387 قمری، ج۱، ص۱۶۶</ref> با این‌حال، برخی از محققین آنها را از مرجئۀ خالصه دانسته‌اند.<ref>بغدادی عبدالقاهر، الفرق بین الفرق، قاهره، نشر مکتبه محمد علی صبیح، ج۱، ص۲۰۲</ref> <ref>شهرستانی محمد، الملل و النحل، قاهره، سال 1387 قمری، ج۱، ص۱۶۶.</ref> <ref>
شهرستانی محمد، الملل و النحل، قاهره، سال 1387 قمری، ج۱، ص۱۴۴</ref> اما [[ابوالحسن اشعری]] با این‌که ابومعاذ را از مرجئه می‌دانست، <ref>اشعری ابوالحسن، مقالات الاسلامیین، سال 1400 قمری، ج۱، ص۱۳۹.</ref>
شهرستانی محمد، الملل و النحل، قاهره، سال 1387 قمری، ج۱، ص۱۴۴</ref>  
معتقد است که او و زهیر‌بن عبدالله اثری در «قدر» با [[معتزله]] موافق بوده‌اند.<ref>اشعری ابوالحسن، مقالات‌الاسلامیین، سال 1400 قمری، ج۱، ص۲۹۹-۳۰۰</ref>البته بزدوی تومنیه را مرجئی ندانسته و او را ذیل مذهب [[قدریه]] و معتزله آورده است. <ref>بزدوی محمد، اصول‌الدین، قاهره، سال 1383 قمری، ج۱، ص۲۴۲.</ref> <ref>بزدوی محمد، اصول‌الدین، قاهره، سال 1383 قمری، ج۱، ص۲۵۲</ref>
اما [[ابوالحسن اشعری]] با این‌که ابومعاذ را از مرجئه می‌دانست، <ref>اشعری ابوالحسن، مقالات الاسلامیین، سال 1400 قمری، ج۱، ص۱۳۹.</ref>
معتقد است که او و زهیر‌بن عبدالله اثری در «قدر» با [[معتزله]] موافق بوده‌اند.<ref>اشعری ابوالحسن، مقالات‌الاسلامیین، سال 1400 قمری، ج۱، ص۲۹۹-۳۰۰</ref>
البته بزدوی تومنیه را مرجئی ندانسته و او را ذیل مذهب [[قدریه]] و معتزله آورده است. <ref>بزدوی محمد، اصول‌الدین، قاهره، سال 1383 قمری، ج۱، ص۲۴۲.</ref> <ref>بزدوی محمد، اصول‌الدین، قاهره، سال 1383 قمری، ج۱، ص۲۵۲</ref>


== توجه به عقل‌گرایی ==
== توجه به عقل‌گرایی ==
خط ۳۷: خط ۳۹:
نسفی از اشعری نقل می‌کند که ابومعاذ از آن دسته بصریانی بود که مسئلۀ رؤیت را جدای از درک در آیۀ «لا تُدْرِکُهُ الْاَبْصارُ...» <ref>سوره انعام، آیه۱۰۳</ref> می‌دانستند و معتقد بودند که انسان خدا را می‌بیند، اما نمی‌‌تواند او را درک کند.<ref>نسفی میمون، تبصرة‌الادلة، دمشق، سال 1990 میلادی، ص۴۳۷-۴۳۸
نسفی از اشعری نقل می‌کند که ابومعاذ از آن دسته بصریانی بود که مسئلۀ رؤیت را جدای از درک در آیۀ «لا تُدْرِکُهُ الْاَبْصارُ...» <ref>سوره انعام، آیه۱۰۳</ref> می‌دانستند و معتقد بودند که انسان خدا را می‌بیند، اما نمی‌‌تواند او را درک کند.<ref>نسفی میمون، تبصرة‌الادلة، دمشق، سال 1990 میلادی، ص۴۳۷-۴۳۸
</ref>
</ref>
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
Writers، confirmed، مدیران
۸۶٬۱۳۰

ویرایش