احمد بن ادریس بن احمد اشعری قمی

احمد بن ادریس بن احمد اشعری قمی
نام کامل	احمد بن ادریس بن احمد اشعری قمی
نام‌های دیگر	ثقه كثیرالحدیث صحیح الروایه
اطلاعات شخصی
روز درگذشت	306 ق
محل درگذشت	قرعاء یكی از منزل‌های طریق كوفه به سوی مكه
دین	اسلام، شیعه
استادان	ابراهیم بن هاشم احمدبن اسحاق حسن بن علی کوفی احمدبن محمدبن عیسی
شاگردان	حسن بن احمد بن ادریس حسین بن احمد بن ادریس تلعكبری شیخ صدوق
آثار	كتاب النوادر

احمد بن ادریس بن احمد اشعری قمی، از فقهاء امامیه و از اصحاب امام عسگری‌ (علیه‌السلام). در منابع رجالی از او به‌عنوان «ثقه»، «کثیرالحدیث» و «صحیح الروایه» تجلیل شده است. هم‌چنین در منابع اهل سنت از او به‌عنوان «فاضل» و «بزرگ مصنفین رافضه» نام برده شده است.

معرفی اجمالی

احمد بن ادریس بن احمد اشعری قمی، از فقهاء امامیه و از اصحاب امام عسگری‌ (علیه‌السلام). از سال تولد او اطلاعی در دست نیست اما وفات او در سال 306 هجری در مسیر مکه در یکی از منزل‌های طریق کوفه به سوی مکه به نام «قرعاء» روی داده و در همان‌جا دفن شده است. از محیط خانواده و محل پرورش او چیزی در منابع ذکر نشده است، اما از آنجا که جد او احمد بن حمزه اشعری از راویان معتبر شیعه است، محتمل است که وی حیات علمی خود را نزد او شروع کرده باشد.

در منابع رجالی از او به‌عنوان «ثقه»، «کثیرالحدیث» و «صحیح الروایه» تجلیل شده است. هم‌چنین در منابع اهل‌سنت از او به عنوان «فاضل» و «بزرگ مصنفین رافضه» نام برده شده است. این مطلب، نشان می‌دهد که وی از بزرگان زمان خود بوده است. مرحوم علامه مجلسی بزرگ (م1070ق) در کتاب طبقات الرواه نام وی را در رأس طبقه پنجم از طبقات دوازده‌گانه رجال خود، ذکر کرده است. وی با اینکه احادیث زیادی نقل کرده، اما حدیثی به طور مستقیم از ائمه نشنیده است. آثار متعددی که وی از خود به جای گذاشته حدود 30 کتاب است که عمدتاً در موضوع فقه است، از این‌رو تخصص عمده او در علم فقه بوده است.

استادان

اساتید او بسیار هستند که از جمله آنها:

1. ابراهیم بن هاشم؛
2. احمدبن اسحاق؛
3. حسن بن علی (مجتبی) کوفی؛
4. احمدبن محمدبن عیسی می‌باشند.

شاگردان

از جمله شاگردان معروف او ابراهیم بن محمدبن عباس، محمدبن یعقوب کلینی، ابوغالب زراری، احمدبن علی رازی و ابوعبدالله حسین بن علی بن سفیان بزوفری هستند. هم‌چنین فرزند او حسن بن احمد بن ادریس (م. ح345ق) از عالمان حدیث و استاد شیخ صدوق بوده است و فرزند دیگرش حسین بن احمد بن ادریس یکی دیگر از شاگردان اوست که خود استاد تلعکبری و شیخ صدوق بوده است.

آثار

مهم‌ترین و بزرگ‌ترین اثر او کتاب النوادر است که تازه‌های حدیثی و فقهی را در آن ذکر کرده است.

منابع

• ایضاح المکنون، ج2ص346؛
• تهذیب المقال، ج2ص171؛ و ج3ص457 به بعد؛
• جامع الرواه، ج1صص40 و232؛
• خلاصه الاقوال، صص65 و371؛
• فهرست منتجب الدین، ص12؛
• الفهرست، شیخ طوسی، ص71 شماره 81؛
• لسان المیزان، ابن حجر، ج1صص87 و136 شماره‌‏های 250 و423؛ و ج2ص262 شماره 1098؛
• نقدالرجال، تقرشی، ج1ص104.