1 رمضان

1 رمضان، یکمین روز از نهمین ماه سال قمری است. از رویدادهای این روز به نزول كتاب آسمانی صحف بر حضرت ابراهیم (علیه‌السّلام) حدود ۲۶‬ قرن قبل از هجرت، و نیز اولین روز آغاز سال و شروع سال عبادی و ولایت‌عهدى امام رضا (علیه‌السّلام) در سال 200 ق، می‌توان اشاره کرد. در این روز رویدادهایی از جمله ولادت و درگذشت و ... رخ داده که به بعضی از آنها اشاره می‌کنیم.

رویدادها

• نزول كتاب آسمانی صحف بر حضرت ابراهیم (علیه‌السّلام) (حدود ۲۶‬ قرن قبل از هجرت)؛
• اولین روز آغاز سال و شروع سال عبادی؛
• جنگ تبوک (9 ق)؛
• ولایت‌عهدى امام رضا (علیه‌السّلام) (200 ق).

زادروزها

• زادروز ابن خلدون مورخ مشهور مسلمان در تونس (732 ق).

درگذشت‌ها

• درگذشت مروان بن حکم چهارمین خلیفه اموی، سرسلسله مروانیان و از دشمنان اهل‌بیت (علیهم‌السّلام) (۶۵ ق)؛
• درگذشت سیده نفیسه، از نوادگان امام حسن مجتبی(علیه‌السّلام)، مدفون در قاهره همسر اسحاق بن جعفر الصادق (۲۰۸ ق)؛
• درگذشت شیخ الرئیس ابوعلی سینا فیلسوف و دانشمند بزرگ مسلمان (428 ق)؛
• درگذشت سید محمد موسوی کلانتر از فقها و استادان حوزه علمیه نجف و بنیانگذار جامعة النجف الدینیة از مدارس دینی تحولگرا و جدید در نجف (۱۴۲۰ ق).

عبادت‌های این روز

اعمال شب:

• غسل؛
• خواندن دعای چهل و چهارم صحیفه سجادیه؛
• زیارت امام حسین (علیه‌السّلام)؛
• خواندن دعای جوشن کبیر؛
• خواندن دعای: «اللَّهُمَّ رَبَّ شَهْرِ رَمَضَانَ مُنَزِّلَ الْقُرْآنِ هَذَا شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أَنْزَلْتَ فِیهِ الْقُرْآنَ وَ أَنْزَلْتَ فِیهِ آیَاتٍ بَیِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَى وَ الْفُرْقَانِ اللَّهُمَّ ارْزُقْنَا صِیَامَهُ وَ أَعِنَّا عَلَى قِیَامِهِ اللَّهُمَّ سَلِّمْهُ لَنَا وَ سَلِّمْنَا فِیهِ وَ تَسَلَّمْهُ مِنَّا فِی یُسْرٍ مِنْكَ وَ مُعَافَاةٍ وَ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ تُقَدِّرُ مِنَ الْأَمْرِ الْمَحْتُومِ وَ فِیمَا تَفْرُقُ مِنَ الْأَمْرِ الْحَكِیمِ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ مِنَ الْقَضَاءِ الَّذِی لا یُرَدُّ وَ لا یُبَدَّلُ أَنْ تَكْتُبَنِی مِنْ حُجَّاجِ بَیْتِكَ الْحَرَامِ الْمَبْرُورِ حَجُّهُمْ الْمَشْكُورِ سَعْیُهُمْ الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمْ الْمُكَفَّرِ عَنْهُمْ سَیِّئَاتُهُمْ وَ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ تُقَدِّرُ أَنْ تُطِیلَ لِی فِی عُمْرِی وَ تُوَسِّعَ عَلَیَّ مِنَ الرِّزْقِ الْحَلالِ»؛ «خدایا! این ماه رمضان است كه در آن قرآن نازل فرمودى و در آن آیه‌هاى روشن هدایت و فرقان نازل فرمودى. خدایا! بر ما روزه‌دارى در آن را روزى بفرما و ما را براى قیام در شب یارى بفرما. خدایا! آن را از ما و بر ما سلامت بدار و ما را در آن ماه در آسانى و عافیت سلامت بدار و در آن قضا و قدرى كه قرار مى‌دهى از امر حتمى در كار محكم در شب قدر از تقدیرى كه رد و بدل ندارد این‌كه مرا از حاجیان خانه محترم خود كه حجّشان نیكو و سعیشان مشكور و گناهانشان آمرزیده و خطاهایشان درگذشته شده است بنویسى و مرا در قضا و قدرت چنان قرار بده كه عمرم را طولانى نمایى و از روزى حلال براى من توسعه دهى».

اعمال روز:

• غسل؛
• صدقه دادن؛
• دو رکعت که در رکعت اول سوره حمد و سوره فتح و در رکعت دوم سوره حمد و هر سوره که بخواهد، خوانده می‌شود؛
• بعد از طلوع فجر این دعا را بخواند: «اَللّهُمَّ قَدْ حَضَرَ شَهْرُ رَمَضانَ وَقَدِ افْتَرَضْتَ عَلَینا صِیامَهُ وَاَنْزَلْتَ فیهِ الْقُرآنَ هُدی لِلنّاسِ وَبَیناتٍ مِنَ الْهُدی وَالْفُرْقانِ اَللّهُمَّ اَعِنّا عَلی صِیامِهِ وَتَقَبَّلْهُ مِنّا وَتَسَلَّمْهُ مِنّا وَسَلِّمْهُ لَنا فی یسْرٍ مِنَک وَعافِیةٍ اِنَّک عَلی کلِّ شَیءٍ قَدیرٌ»؛ «خدایا، ماه رمضان فرارسید و تو روزه‌ آن را بر ما واجب نموده و قرآن را در آن براى هدایت مردم و به‌ عنوان نشانه‌ هایى از هدایت و جداسازى [حق از باطل] فروفرستاده‌ اى. بارخدایا، پس بر محمّد و آل محمّد درود فرست و ما را بر روزه‌ دارى در آن یارى كن و آن را از ما بپذیر و از [گناهان و غفلت‌ هاى] ما سالم بدار و در آسانى و عافیت از ما بگیر، به راستى كه تو بر هر چیز توانایى»؛
• دعای روز یکم ماه رمضان: «اَللّهُمَّ اجْعَلْ صِیامِی فِیهِ صِیامَ الصَّائِمِینَ وَ قِیامِی فِیهِ قِیامَ الْقَائِمِینَ وَ نَبِّهْنِی فِیهِ عَنْ نَوْمَةِ الْغَافِلِینَ وَ هَبْ لِی جُرْمِی فِیهِ یا إِلَهَ الْعَالَمِینَ وَ اعْفُ عَنِّی یا عَافِیا عَنِ الْمُجْرِمِینَ»؛ «خدایا روزه‌ام را در این ماه روزۀ روزه‌داران قرار ده، و شب‌زنده‌داری‌ام را شب‌زنده‌داری شب‌زنده‌داران، و از غفلت و بی‌خبری بیدارم کن، و ببخش گناهم را این روز ای معبود جهانیان، و از من درگذر،‌ ای درگذرنده از گنهکاران».

جستارهای وابسته

• رمضان
• سوره فتح
• سوره حمد
• سال قمری
• علی بن موسی (رضا)
• صحیفه سجادیه (کتاب)
• حسین بن علی (سید الشهدا)

منابع

• مهدی مهریزی، تقویم عبادی، ت‍ه‍ران‌، س‍ازم‍ان‌ ت‍ب‍ل‍ی‍غ‍ات‌ اس‍لام‍ی‌، ش‍رک‍ت‌ چ‍اپ‌ و ن‍ش‍ر ب‍ی‍ن‌ال‍م‍ل‍ل‌، تاریخ درج مطلب: بی‌تا، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 9 اسفندماه ۱۴۰3 ش.
• على حائرى، روزشمار قمرى، سایت مركز پژوهش هاى اسلامى رسانه، تاریخ درج مطلب: بی‌تا، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 9 اسفندماه ۱۴۰3 ش.