قاسمیه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶: خط ۶:
| نام رایج =  
| نام رایج =  
| تاریخ شکل گیری =  
| تاریخ شکل گیری =  
| قرن شکل گیری = قرن دوم و سوم
| قرن شکل گیری = 2 ق
| مبدأ شکل گیری = از شاخه‌های فقهی اصلی زیدیان
| مبدأ شکل گیری = از شاخه‌های فقهی اصلی زیدیان
| موسس =  قاسم رسی
| موسس =  قاسم رسی
خط ۱۷: خط ۱۷:


== شرح حال موسس==
== شرح حال موسس==
وی مردی فقیه و شاعر و از [[امامان زیدیه]] و برادر مادری ابن‌طباطبا محمد بن ابراهیم بود<ref>محمد جواد مشکور، ''فرهنگ فرق اسلامی''، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 ش، چ دوم، ص 355</ref>.او زاهدترین و بردبارترین فرد زمان خودش بود و قرآن، تورات، انجیل و زبور را خوانده بود<ref>احمد بن ابراهیم حسنی، ''المصابیح''، تحقیق عبدالله بن عبدالله بن احمد الحوثی، یمن، صعده، انتشارات موسسه الامام زید، سال ۱۴۲۲ ق، چ اول، ص ۵۶۵</ref> و بر علوم زمانش تسلط کاملی داشت و به عنوان یکی از بزرگ‌ترین متکلمان [[زیدیه]] شناخته می‌شد. وی علم کلام را از معتزلیان و در مدینه آموخت<ref>عصام الدین عبد رئوف فقی،  الیمن فی ظلّ الاسلام منذ فجره حتی قیام دولت بنی رسول، قاهره، نشر دار الفکر العربی، چاپ سوم، سال ۱۹۹۴ میلادی، ص۱۰۴</ref><ref>سید ایمن فواد، ''تاریخ المذاهب الدینیة فی البلاد الیمن حتی نهایت القرن السادس الهجری''،انتشارات دار المصر اللبنانیة، چ اول، سال ۱۴۰۸ ق، ص231
وی مردی فقیه و شاعر و از [[امامان زیدیه]] و برادر مادری ابن‌طباطبا محمد بن ابراهیم بود<ref>محمد جواد مشکور، ''فرهنگ فرق اسلامی''، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 ش، چ دوم، ص 355</ref>.او زاهدترین و بردبارترین فرد زمان خودش بود و قرآن، تورات، انجیل و زبور را خوانده بود<ref>احمد بن ابراهیم حسنی، ''المصابیح''، تحقیق عبدالله بن عبدالله بن احمد الحوثی، یمن، صعده، انتشارات موسسه الامام زید، سال ۱۴۲۲ ق، چ اول، ص ۵۶۵</ref> و بر علوم زمانش تسلط کاملی داشت و به عنوان یکی از بزرگ‌ترین متکلمان [[زیدیه]] شناخته می‌شد. وی علم کلام را از معتزلیان و در مدینه آموخت<ref>عصام الدین عبد رئوف فقی،  الیمن فی ظلّ الاسلام منذ فجره حتی قیام دولت بنی رسول، قاهره، نشر دار الفکر العربی، چاپ سوم، سال ۱۹۹۴ میلادی، ص۱۰۴</ref><ref>سید ایمن فواد، ''تاریخ المذاهب الدینیة فی البلاد الیمن حتی نهایت القرن السادس الهجری''، انتشارات دار المصر اللبنانیة، چ اول، سال ۱۴۰۸ ق، ص 231
</ref> و کتاب «الدلیل» را که به مباحث توحیدی پرداخته است، تالیف کرد<ref>یحیی بن حسین هارونی، ''الافادة فی تاریخ ائمة الزیدیة''، ص ۱۱۴.
</ref> و کتاب «الدلیل» را که به مباحث توحیدی پرداخته است، تالیف کرد<ref>یحیی بن حسین هارونی، ''الافادة فی تاریخ ائمة الزیدیة''، ص ۱۱۴.
</ref>.
</ref>.


==تاریخچه==
==تاریخچه==
تاریخ دقیق تولد قاسم در جایی ثبت نشده است، اما مطابق با برخی از روایات، سن وی  هنگام وفات حدود 77 سال و در سال 246 هجری قمری بوده است. پس می‌توان حدس زد که قاسم رسی در سال ۱۶۹ هجری قمری متولد شده است<ref>سید ایمن فواد، تاریخ المذاهب الدینیة فی البلاد الیمن حتی نهایت القرن السادس الهجری، نشر دار المصر اللبنانیه، چاپ اول، سال ۱۴۰۸ هجری قمری، و 1988 میلادی، ص۲۲۸
تاریخ دقیق تولد قاسم در جایی ثبت نشده است، اما مطابق با برخی از روایات، سن وی  هنگام وفات حدود 77 سال و در سال 246 هجری قمری بوده است. پس می‌توان حدس زد که قاسم رسی در سال ۱۶۹ هجری قمری متولد شده است<ref>سید ایمن فواد، ''همان''، ص ۲۲۸
</ref>. زندگی مخفی و پر از اسرار وی که بیشتر ناشی از فعالیت‌های سیاسی‌اش بود؛ خود دلیلی است تا اطلاعات دقیقی درباره دوران زندگی‌اش ثبت نشود. در هر صورت محل زندگی وی در جبال إدقس (قدس) در اطراف مدینه  بود و بعد از مرگ برادرش محم بن ابراهیم در سال 199 هجری قمری، ادعای امامت کرد و در الرّس که کوهی سیاه نزدیک ذی الحلیفه در شش میلی مدینه بود درگذشت<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 355</ref>.قاسم الرسی نقش مهمی در شکل‌گیری دعوت زیدیه یمن داشته است. آراء و تفکرات او و حضورش در منطقه رس، سبب رشد و نمو خاندان رسی و ایجاد پایگاه فکری، اعتقادی مناسبی در آن منطقه برای زیدیان و در ادامه زیدیان یمن شد. او که تاثیر بسیاری در افکار زیدیه خصوصا زیدیه یمن داشت، یاران فراوانی به‌دست آورد که در برخی منابع گاه به «قاسمیه» شناخته شده‌اند<ref>سید ایمن فواد، تاریخ المذاهب الدینیة فی البلاد الیمن حتی نهایت القرن السادس الهجری، نشر دار المصر اللبنانیه، چاپ اول، سال ۱۴۰۸ هجری قمری، و 1988 میلادی، ص228</ref>.قاسم دارای پنج برادر به نام‌های محمد، حسن، احمد، علی و عبدالله بود<ref>سید ایمن فواد، تاریخ المذاهب الدینیة فی البلاد الیمن حتی نهایت القرن السادس الهجری، نشر دار المصر اللبنانیه، چاپ اول، سال ۱۴۰۸ هجری قمری و 1988 میلادی، ص ۲۲۸
</ref>. زندگی مخفی و پر از اسرار وی که بیشتر ناشی از فعالیت‌های سیاسی‌اش بود؛ خود دلیلی است تا اطلاعات دقیقی درباره دوران زندگی‌اش ثبت نشود. در هر صورت محل زندگی وی در جبال إدقس (قدس) در اطراف مدینه  بود و بعد از مرگ برادرش محم بن ابراهیم در سال 199 هجری قمری، ادعای امامت کرد و در الرّس که کوهی سیاه نزدیک ذی الحلیفه در شش میلی مدینه بود، درگذشت<ref>محمد جواد مشکور، ''فرهنگ فرق اسلامی''، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 ش، چ دوم، ص 355</ref>.قاسم الرسی نقش مهمی در شکل‌گیری دعوت زیدیه یمن داشته است. آراء و تفکرات او و حضورش در منطقه رس، سبب رشد و نمو خاندان رسی و ایجاد پایگاه فکری، اعتقادی مناسبی در آن منطقه برای زیدیان و در ادامه زیدیان یمن شد. او که تاثیر بسیاری در افکار زیدیه خصوصا زیدیه یمن داشت، یاران فراوانی به‌دست آورد که در برخی منابع گاه به «قاسمیه» شناخته شده‌اند<ref>سید ایمن فواد، ''همان''</ref>.قاسم دارای پنج برادر به نام‌های محمد، حسن، احمد، علی و عبدالله بود<ref>''همان''
</ref>.
</ref>.


==آثار==
==آثار==
قاسم الرسی، آثار بسیاری درباره عقاید کلامی نگاشت که در برخی از منابع به بیست و سه رساله اشاره شده است که در بیان توحید و عقاید «زیدیه» و رد بر «رافضه» نوشته است<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 355</ref><ref>تاریخ الیمن، ص 18.</ref><ref>البعثه المصریة، ص 23</ref><ref>ترجمه تاریخ کمبریج، ج 4، ص 182- 191.</ref>. نام برخی از کتاب‌های وی به شرح زیر است. «العدل و التوحید الکبیر»، «الرد علی بن المقفع» در باب هیات و نجوم، «الرد علی النصاری»، «الفرائض و السنن»، «السیاسة النفس» و نیز دو کتاب «الناسخ و المنسوخ» و «فصول الامامة» که این دو را در رد مخالفین زیدیه نوشته است<ref>هارونی یحیی بن حسین، الافاده فی تاریخ ائمة الزیدیه، ص۱۱۴.</ref><ref>سید ایمن فواد، تاریخ المذاهب الدینیة فی البلاد الیمن حتی نهایت القرن السادس الهجری، نشر دار المصر اللبنانیه، چاپ اول، سال ۱۴۰۸ هجری قمری، و 1988 میلادی، ص231</ref>.
قاسم الرسی، آثار بسیاری درباره عقاید کلامی نگاشت که در برخی از منابع به بیست و سه رساله اشاره شده است که در بیان توحید و عقاید «زیدیه» و رد بر «رافضه» نوشته است<ref>محمد جواد مشکور، ''همان''</ref><ref>تاریخ الیمن، ص 18.</ref><ref>البعثه المصریة، ص 23</ref><ref>ترجمه تاریخ کمبریج، ج 4، ص 182- 191.</ref>. نام برخی از کتاب‌های وی به شرح زیر است. «العدل و التوحید الکبیر»، «الرد علی بن المقفع» در باب هیات و نجوم، «الرد علی النصاری»، «الفرائض و السنن»، «السیاسة النفس» و نیز دو کتاب «الناسخ و المنسوخ» و «فصول الامامة» که این دو را در رد مخالفین زیدیه نوشته است<ref>هارونی یحیی بن حسین، الافاده فی تاریخ ائمة الزیدیه، ص۱۱۴.</ref><ref>سید ایمن فواد، تاریخ المذاهب الدینیة فی البلاد الیمن حتی نهایت القرن السادس الهجری، نشر دار المصر اللبنانیه، چاپ اول، سال ۱۴۰۸ هجری قمری، و 1988 میلادی، ص231</ref>.


== وفات==
== وفات==
confirmed
۷٬۶۹۰

ویرایش