حماد بن ابی سلیمان: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات شخصیت
{{جعبه اطلاعات شخصیت
| عنوان = حماد بن ابی سلیمان
| عنوان = حماد بن ابی سلیمان
| تصویر = حماد بن ابی سلیمان.jpg
| تصویر = عالمان شیعه.jpg
| نام = ابواسماعیل حماد بن ابی‌سلیمان اشعری
| نام = ابواسماعیل حماد بن ابی‌سلیمان اشعری
| نام‌های دیگر = حماد اشعری
| نام‌های دیگر = حماد اشعری
| سال تولد =
| سال تولد = ۸۰ ق
| تاریخ تولد = ۸۰ق.
| تاریخ تولد =
| محل تولد = [[ایران]]
| محل تولد = [[جمهوری اسلامی ایران|ایران]]
| سال درگذشت =  
| سال درگذشت = 120 ق
| تاریخ درگذشت = 120.ق
| تاریخ درگذشت =  
| محل درگذشت = [[کوفه]]
| محل درگذشت = [[کوفه]]
| استادان = {{فهرست جعبه عمودی |[[محمد بن علی (باقر العلوم)|امام باقر (علیه‌السلام)]] |[[جعفر بن محمد (صادق‌)]] |اصحاب عبدالله ابن مسعود (اهل‌رای) |اصحاب عبدالله بن‌عباس (اهل‌حدیث) }}
| استادان = {{فهرست جعبه عمودی |[[محمد بن علی (باقر العلوم)|امام باقر (علیه‌السلام)]] |[[جعفر بن محمد (صادق)]] |اصحاب عبدالله ابن مسعود (اهل‌رای) |اصحاب عبدالله بن‌عباس (اهل‌حدیث) }}
| شاگردان = [[ابوحنیفه]]
| شاگردان = [[ابوحنیفه]]
| دین = [[اسلام]]
| دین = [[اسلام]]
| مذهب = [[مذهب شیعه|شیعه]]
| مذهب = [[مذهب شیعه|شیعه]]
| آثار =  
| آثار =  
| فعالیت‌ها = امام، [[مجتهد]]، [[فقیه]]
| فعالیت‌ها = [[ائمه|امام]]، [[مجتهد]]، [[فقیه]]
| وبگاه =  
| وبگاه =  
}}
}}
'''ابو‌اسماعیل حماد بن ابی سلیمان''' از ایرانیان مقیم [[کوفه]] است. پدرش فرمانروای [[اصفهان]] بود.
'''ابو‌اسماعیل حماد بن ابی سلیمان''' یکی از شاگردان و اصحاب نامدار ایرانی [[محمد بن علی (باقر العلوم)|امام باقر]] (علیه‌السلام) و [[جعفر بن محمد (صادق)|امام جعفر صادق]] (علیه‌السلام) می‌باشد.
[[محمد بن علی (باقر العلوم)|امام محمدباقر (علیه‌السلام)]] با تأسیس اولین دانشگاه [[اهل بیت|اهل‌بیت (علیه‌السلام)]]، شاگردان و اصحاب بسیاری را تربیت کرد و صدها فارغ التحصیل در موضوع‌های گوناگون به جامعه عرضه نمود. [[محمد بن حسن طوسی|شیخ الطّائفه]] (شیخ طوسی) در [[رجال]] خود، اصحاب و شاگردان [[محمد بن علی (باقر العلوم)|امام محمد باقر(علیه‌السلام)]] را 462 مرد و دو زن دانسته که در میان آنان برخی از نظر اعتبار و وثاقت مورد اتفاق [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] و [[مذهب شیعه|امامیه‌]]<nowiki/>اند و برخی از فقیه‌ترین فقیهان [[صدر اسلام]] محسوب می‌شوند. در این میان عدّه‌ای از ایرانیان افتخار شاگردی و ملازمت با امام محمدباقر (علیه‌السلام) را داشتند. ابو‌اسماعیل حماد بن ابی‌سلیمان یکی از شاگردان و اصحاب نامدار ایرانی امام باقر و [[جعفر بن محمد (صادق‌)|امام جعفر صادق (علیه‌السلام)]] می‌باشد.


== حماد بن ابی سلیمان کیست ==
==حماد بن ابی سلیمان کیست==
ابو‌اسماعیل حماد بن ابی سلیمان از ایرانیان مقیم [[کوفه]] است. پدرش فرمان‌روای [[اصفهان]] بود که در جریان فتح آن شهر در زمان [[عمر بن خطاب|خلیفه دوم]] به دست [[ابوموسی اشعری]] به همراه خانواده [[اسیر]] شد و سپس در حضور [[عمر بن خطاب|خلیفه دوم]]، [[اسلام]] آورد. وی از جمله ده [[موالی]] بود که [[معاویه]] در جریان [[جنگ صفین|جنگ صفّین]] به ابوموسی اشعری بخشید و [[ابوموسی اشعری|ابوموسی]] او را به پسرش ابراهیم داد و ابراهیم او را آزاد کرد و سپس پدر حماد در کوفه ساکن گشت<ref>راویان مشترک، حسن عزیزی، پرویزرستگار، یوسف بیات، دفترتبلیغات اسلامی قم،1381ش، ج 1،ص 262</ref>.
ابو‌اسماعیل حماد بن ابی سلیمان از ایرانیان مقیم [[کوفه]] است. پدرش فرمان‌روای [[اصفهان]] بود که در جریان فتح آن شهر در زمان [[عمر بن خطاب|خلیفه دوم]] به دست [[ابوموسی اشعری]] به همراه خانواده [[اسیر]] شد و سپس در حضور [[عمر بن خطاب|خلیفه دوم]]، [[اسلام]] آورد. وی از جمله ده [[موالی]] بود که [[معاویه]] در جریان [[جنگ صفین|جنگ صفّین]] به ابوموسی اشعری بخشید و [[ابوموسی اشعری|ابوموسی]] او را به پسرش ابراهیم داد و ابراهیم او را آزاد کرد و سپس پدر حماد در کوفه ساکن گشت<ref>راویان مشترک، حسن عزیزی، پرویزرستگار، یوسف بیات، دفترتبلیغات اسلامی قم،1381ش، ج 1،ص 262</ref>.
ابوسلیمان در کوفه به زندگی جدید خود پرداخت و فرزندش را به تحصیل علم و دانش گمارد؛ به طوری که حماد در زمره دانش‌آموخت‌گان مشهور کوفه قرار گرفت<ref>اعیان الشیعه، سید محسن امین، ج 6، ص 223</ref>.
ابوسلیمان در کوفه به زندگی جدید خود پرداخت و فرزندش را به تحصیل علم و دانش گمارد؛ به طوری که حماد در زمره دانش‌آموخت‌گان مشهور کوفه قرار گرفت<ref>اعیان الشیعه، سید محسن امین، ج 6، ص 223</ref>.


== اساتید حماد ==
==اساتید حماد==
حماد پس از کسب علوم مقدماتی وارد دانشگاه [[محمد بن علی (باقر العلوم)]] و [[جعفر بن محمد (صادق‌)]] شد<ref> رجال طوسی، ص 116 و 172</ref>. و به حدی در کسب دانش پیش رفت که دانشمندان اسلامی از وی به عنوان امام، [[مجتهد]]، [[فقیه]]، جواد و کریم یاد کرده‌اند و او را به کثرت [[حدیث]] توصیف نموده‌اند<ref>. خلیفه بن خیاط العصفری، تاریخ خلیفه، ص 275</ref>.
حماد پس از کسب علوم مقدماتی وارد دانشگاه [[محمد بن علی (باقر العلوم)]] و [[جعفر بن محمد (صادق)|جعفر بن محمد (صادق‌)]] شد<ref> رجال طوسی، ص 116 و 172</ref>. و به حدی در کسب دانش پیش رفت که دانشمندان اسلامی از وی به عنوان امام، [[مجتهد]]، [[فقیه]]، جواد و کریم یاد کرده‌اند و او را به کثرت [[حدیث]] توصیف نموده‌اند<ref>. خلیفه بن خیاط العصفری، تاریخ خلیفه، ص 275</ref>.


[[ابن سعد]] از [[حماد بن زید]] نقل می‌کند: حماد بن ابی سلیمان به [[بصره]] مسافرت کرد. پس از بازگشت، از وی پرسیدند: بصریان را چگونه یافتی؟ گفت: آنان شاخه‌ای از اهل [[شام]] هستند که در نزدیکی ما فرود آمده‌اند. حماد بن زید می‌افزاید: یعنی آنان درباره [[علی بن ابی‌طالب|علی (علیه‌السلام)]] چون ما نیستند.
[[ابن سعد]] از [[حماد بن زید]] نقل می‌کند: حماد بن ابی سلیمان به [[بصره]] مسافرت کرد. پس از بازگشت، از وی پرسیدند: بصریان را چگونه یافتی؟ گفت: آنان شاخه‌ای از اهل [[شام (شامات)|شام]] هستند که در نزدیکی ما فرود آمده‌اند. حماد بن زید می‌افزاید: یعنی آنان درباره [[علی بن ابی‌طالب|علی (علیه‌السلام)]] چون ما نیستند.
[[سید محسن امین]] این گفتار حماد را نشانه [[تشیّع]] او می‌داند؛ به جهت این‌که بصریان از [[علی بن ابی‌طالب|امیرمؤمنان (علیه‌السلام)]] روی‌گردان و اهل کوفه، [[شیعه]] آن حضرت بودند<ref>اعیان الشیعه، سید محسن امین، ج 6، ص 223</ref>.
[[سید محسن امین]] این گفتار حماد را نشانه [[مذهب شیعه|تشیّع]] او می‌داند؛ به جهت این‌که بصریان از [[علی بن ابی‌طالب|امیرمؤمنان (علیه‌السلام)]] روی‌گردان و اهل کوفه، [[مذهب شیعه|شیعه]] آن حضرت بودند<ref>اعیان الشیعه، سید محسن امین، ج 6، ص 223</ref>.


== شاگرد معروفش ==
==شاگرد معروفش==
او از استادان برجسته [[ابوحنیفه]] است. ابوحنیفه مدت 18 سال در حلقه درسش شرکت کرد و تا هنگام وفات حماد، از او بهره می‌برد<ref>. تاریخ بغداد، ج 13، ص 333</ref>.
او از استادان برجسته [[ابوحنیفه]] است. ابوحنیفه مدت 18 سال در حلقه درسش شرکت کرد و تا هنگام وفات حماد، از او بهره می‌برد<ref>. تاریخ بغداد، ج 13، ص 333</ref>.
شخصی به نام ابومطیع از قول ابو‌حنیفه نقل می‌کند که نزد [[ابوجعفر منصور عباسی]] رفته بود ابوجعفر از وی پرسید اساتید تو چه کسانی بوده‌اند؟ وی در جواب گفت علوم را از حماد بن ابی سلیمان کوفی آموختم که او شاگرد [[ابراهیم نخعی]] و او نیز شاگرد [[عمر بن خطاب]] و او نیز از [[علی بن ابی‌طالب|علی بن ابی‌طالب (علیه‌السلام)]] آموخت<ref> تاریخ بغداد، ج ۱۳، ص ۳۳۴</ref>.
شخصی به نام ابومطیع از قول ابو‌حنیفه نقل می‌کند که نزد ابوجعفر [[منصور عباسی]] رفته بود ابوجعفر از وی پرسید اساتید تو چه کسانی بوده‌اند؟ وی در جواب گفت علوم را از حماد بن ابی سلیمان کوفی آموختم که او شاگرد [[ابراهیم نخعی]] و او نیز شاگرد [[عمر بن خطاب]] و او نیز از [[علی بن ابی‌طالب|علی بن ابی‌طالب (علیه‌السلام)]] آموخت<ref> تاریخ بغداد، ج ۱۳، ص ۳۳۴</ref>.


== سفرهای حماد ==
==سفرهای حماد==
حماد به شهرهای بسیاری در شرق و غرب سفر کرده و از [[محدثان]] و دانشمندان در این سرزمین‌ها دانش و [[حدیث]] آموخته است<ref>. الانساب سمعانی، ج 7، ص 85</ref>.
حماد به شهرهای بسیاری در شرق و غرب سفر کرده و از [[محدّث|محدثان]] و دانشمندان در این سرزمین‌ها دانش و [[حدیث]] آموخته است<ref>. الانساب سمعانی، ج 7، ص 85</ref>.


== اطعام حماد ==
==اطعام حماد==
[[صلت بن بسطام|صلت بن بسطام (رحمه‌الله)]] می‌گوید: «حماد بن ابی سلیمان (رحمه‌الله) هر شب [[رمضان]] پنجاه تن را [[افطار]] می‌داد و هرگاه شب [[عید فطر|عید‌ فطر]]  فرا می‌رسد به هر یک از آنان لباس [نو] می‌پوشاند<ref>[تاریخ اصفهان، ابونعیم اصفهانی ۱/ ۲۴۲].
[[صلت بن بسطام|صلت بن بسطام (رحمه‌الله)]] می‌گوید: «حماد بن ابی سلیمان (رحمه‌الله) هر شب [[رمضان]] پنجاه تن را [[افطار]] می‌داد و هرگاه شب [[عید فطر|عید‌ فطر]]  فرا می‌رسد به هر یک از آنان لباس [نو] می‌پوشاند<ref>[تاریخ اصفهان، ابونعیم اصفهانی ۱/ ۲۴۲].
باران حکمت</ref>».
باران حکمت</ref>».


== در گذشت ==
==در گذشت==
حماد پس از خدمات زیادی که در طول عمر خود انجام داد، در سال 120 ق و در کهولت سن وفات یافت<ref> تاریخ خلیفه، خلیفة بن خیاط العصفری، دارالفکر، بیروت، 1414 ق، ص 275</ref>.
حماد پس از خدمات زیادی که در طول عمر خود انجام داد، در سال 120 ق و در کهولت سن وفات یافت<ref> تاریخ خلیفه، خلیفة بن خیاط العصفری، دارالفکر، بیروت، 1414 ق، ص 275</ref>.


== پانویس ==
==جستارهای وابسته==
*[[محمد بن علی (باقر العلوم)|امام باقر]]
*[[جعفر بن محمد (صادق‌)|امام جعفر صادق (علیه‌السلام)]]
*[[ابوموسی اشعری]]
*[[جنگ صفین]]
 
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{علمای اسلام}}


[[رده:عالمان]]
[[رده:عالمان]]
[[رده:عالمان شیعه]]
[[رده:عالمان شیعه]]
[[رده:محدثان شیعه]]
[[رده:محدثان شیعه]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۶ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۰۱:۵۱

ابو‌اسماعیل حماد بن ابی سلیمان یکی از شاگردان و اصحاب نامدار ایرانی امام باقر (علیه‌السلام) و امام جعفر صادق (علیه‌السلام) می‌باشد.

حماد بن ابی سلیمان
عالمان شیعه.jpg
نام کاملابواسماعیل حماد بن ابی‌سلیمان اشعری
نام‌های دیگرحماد اشعری
اطلاعات شخصی
سال تولد۸۰ ق، ۷۸ ش‌، ۶۹۹ م
محل تولدایران
سال درگذشت120 ق، ۱۱۷ ش‌، ۷۳۸ م
محل درگذشتکوفه
دیناسلام، شیعه
استادان
شاگردانابوحنیفه
فعالیت‌هاامام، مجتهد، فقیه

حماد بن ابی سلیمان کیست

ابو‌اسماعیل حماد بن ابی سلیمان از ایرانیان مقیم کوفه است. پدرش فرمان‌روای اصفهان بود که در جریان فتح آن شهر در زمان خلیفه دوم به دست ابوموسی اشعری به همراه خانواده اسیر شد و سپس در حضور خلیفه دوم، اسلام آورد. وی از جمله ده موالی بود که معاویه در جریان جنگ صفّین به ابوموسی اشعری بخشید و ابوموسی او را به پسرش ابراهیم داد و ابراهیم او را آزاد کرد و سپس پدر حماد در کوفه ساکن گشت[۱]. ابوسلیمان در کوفه به زندگی جدید خود پرداخت و فرزندش را به تحصیل علم و دانش گمارد؛ به طوری که حماد در زمره دانش‌آموخت‌گان مشهور کوفه قرار گرفت[۲].

اساتید حماد

حماد پس از کسب علوم مقدماتی وارد دانشگاه محمد بن علی (باقر العلوم) و جعفر بن محمد (صادق‌) شد[۳]. و به حدی در کسب دانش پیش رفت که دانشمندان اسلامی از وی به عنوان امام، مجتهد، فقیه، جواد و کریم یاد کرده‌اند و او را به کثرت حدیث توصیف نموده‌اند[۴].

ابن سعد از حماد بن زید نقل می‌کند: حماد بن ابی سلیمان به بصره مسافرت کرد. پس از بازگشت، از وی پرسیدند: بصریان را چگونه یافتی؟ گفت: آنان شاخه‌ای از اهل شام هستند که در نزدیکی ما فرود آمده‌اند. حماد بن زید می‌افزاید: یعنی آنان درباره علی (علیه‌السلام) چون ما نیستند. سید محسن امین این گفتار حماد را نشانه تشیّع او می‌داند؛ به جهت این‌که بصریان از امیرمؤمنان (علیه‌السلام) روی‌گردان و اهل کوفه، شیعه آن حضرت بودند[۵].

شاگرد معروفش

او از استادان برجسته ابوحنیفه است. ابوحنیفه مدت 18 سال در حلقه درسش شرکت کرد و تا هنگام وفات حماد، از او بهره می‌برد[۶]. شخصی به نام ابومطیع از قول ابو‌حنیفه نقل می‌کند که نزد ابوجعفر منصور عباسی رفته بود ابوجعفر از وی پرسید اساتید تو چه کسانی بوده‌اند؟ وی در جواب گفت علوم را از حماد بن ابی سلیمان کوفی آموختم که او شاگرد ابراهیم نخعی و او نیز شاگرد عمر بن خطاب و او نیز از علی بن ابی‌طالب (علیه‌السلام) آموخت[۷].

سفرهای حماد

حماد به شهرهای بسیاری در شرق و غرب سفر کرده و از محدثان و دانشمندان در این سرزمین‌ها دانش و حدیث آموخته است[۸].

اطعام حماد

صلت بن بسطام (رحمه‌الله) می‌گوید: «حماد بن ابی سلیمان (رحمه‌الله) هر شب رمضان پنجاه تن را افطار می‌داد و هرگاه شب عید‌ فطر فرا می‌رسد به هر یک از آنان لباس [نو] می‌پوشاند[۹]».

در گذشت

حماد پس از خدمات زیادی که در طول عمر خود انجام داد، در سال 120 ق و در کهولت سن وفات یافت[۱۰].

جستارهای وابسته

پانویس

  1. راویان مشترک، حسن عزیزی، پرویزرستگار، یوسف بیات، دفترتبلیغات اسلامی قم،1381ش، ج 1،ص 262
  2. اعیان الشیعه، سید محسن امین، ج 6، ص 223
  3. رجال طوسی، ص 116 و 172
  4. . خلیفه بن خیاط العصفری، تاریخ خلیفه، ص 275
  5. اعیان الشیعه، سید محسن امین، ج 6، ص 223
  6. . تاریخ بغداد، ج 13، ص 333
  7. تاریخ بغداد، ج ۱۳، ص ۳۳۴
  8. . الانساب سمعانی، ج 7، ص 85
  9. [تاریخ اصفهان، ابونعیم اصفهانی ۱/ ۲۴۲]. باران حکمت
  10. تاریخ خلیفه، خلیفة بن خیاط العصفری، دارالفکر، بیروت، 1414 ق، ص 275