نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۲۳

نام	مكارم بن ادریس النهر خالصی
القاب و سایر نام‌ها	مكارم بن النهر الخالصی مكارم النهر ملكی
دین و مذهب	اسلام، تسنن

مكارم بن ادریس النهر خالصی^[۱]یا مكارم بن النهر الخالصی^[۲] یا مكارم النهر ملكی ^[۳] و نووی در کتاب العارف و المعرفه او را مکارم النهر ملکی نیز خوانده است^[۴]شیخ مکارم النهر مالکی معاصر عبدالقادر گیلانی و شیخ ابوالنجیب سهروردی متوفی در سال (592 هجری قمری) بوده است. لقب نهر نسبت به منطقه نهر ملک شاهی است^[۵] از مشایخ ارشد صوفیه بوده است. او در قریه الدولاب در کنار رود خالص در شرق بغداد در سرزمین عراق سکونت داشت. وی از برجستگان و بزرگوارترین شیوخ و صاحبان مقامات بود و در آنجا وفات یافت و قبرش زیارتگاه شد. از معاصران او شیخ علی بن هیتی ^[۶]از روستای زریران^[۷] (متوفی 564 هجری قمری) و ابوالحسن جوسکی که از برجستگان به شمار می‌رفتند بود^[۸].

مزار او در تاریخ

به حرم وی در حمله مغول به بغداد در سال 656 هجری قمری / 1258 م اشاره شده است که ذکر شده است که در راه عزیمت هلاکو در بقعه شیخ مکارم اقامت گزید و از آنجا مرحله به مرحله پیمود تا به اردوگاه خود در خانقین رسید^[۹]. در دوران امپراتوری عثمانی و در جریان لشکرکشی به رهبری سلطان سلیمان برای تصرف بغداد درجنگ با دولت صفوی که به سال فتح بغداد (1534) معروف بود، سلطان با لشکریانش به سوی حرم (شیخ محمد سکران) و (لقمان حکیم) در نزدیکی آن در حرکت بودند به همین دلیل در راه مرقد شیخ مکارم را دیدند. پس سلطان از اسب پیاده شد و حرم او را زیارت کرد، سپس سوار شد و با سپاهیان خود به سوی بغداد حرکت کرد^[۱۰].

گفتار

در وصف محب چنین می‌گوید:محب آن است که به تنهایی و خلوت مأنوس است، از پروردگارش حیا می‌کند، به درگاه او می‌شتابد و به اطاعت او مشتاق است. به ذکر و عبادت او بسیار حریص بوده اشک اشتیاق ریخته و قرب او را می‌طلبد و از فراق او ترسان است. پس دلش از کدورت ها پاک و رازش از اغیار به دور و به محضر الهی متوجه است.

نکات و حکایات فراوانی از وی نقل شده است که البته آمیخته به افسانه و به دور از واقعیت بوده و جزء حکایات اساطیری بوده است^[۱۱].

پانویس

↑ محيي الدين عبد القادر بن أبي صالح الكيلاني، سر الأسرار ومظهر الأنوار فيما يحتاج إليه الأبرار، تحقيق وتعليق: الشيخ أحمد فريد المزيدي، دار الكتب العلمية، بيروت ص378
↑ الامام عبدالله بن أسعد اليافعي، خلاصة المفاخر في أخبار الشيخ عبد القادر (وهو تتمة روض الرياحين في أخبار الأولياء الصالحين)، تحقيق: الشيخ أحمد فريد المزيدي، ص102
↑ علي بن يوسف الشطنوفي، بهجة الأسرار ومعدن الأنوار في مناقب الباز الأشهب، تحقيق: احمد فريد المزيدي، دار الكتب العلمية، بيروت، 2002م، ص40
↑ يحيى بن شرف النووي، بستان العارفين ويليه قرة العيون ومبحث العارف والمعرفة، ص217
↑ ياسين العمري، تاريخ محاسن بغداد وهو (تهذيب غاية المرام)، تحقيق:ميعاد شرف الدين الكيلاني، دار الكتب العلمية، بيروت، هامش1، ص250
↑ يوسف بن إسماعيل النبهاني، جامع كرامات الأولياء، ج2، ص404
↑ عمر سليم عبد القادر التل، متصوفة بغداد في القرن السادس الهجري/الثاني عشر الميلادي، دراسة تاريخية، دار المأمون للنشر والتوزيع، عمان-الأردن، ط1، 2009م، ص187
↑ موسوعة الكسنزان فيما اصطلح علية أهل التصوف والعرفان، إعداد: محمد عبد الكريم الكسنزان، مكتبة دار المحبة، دمشق، 2005م، ج23، ص100
↑ محمد أمين العاملي، أعيان الشيعة، ص95
↑ عباس العزاوي، موسوعة تاريخ العراق بين إحتلالين، ج4، ص33
↑ الامام عبد الله بن أسعد اليافعي، المصدر السابق، ص102-105

[1] محيي الدين عبد القادر بن أبي صالح الكيلاني، سر الأسرار ومظهر الأنوار فيما يحتاج إليه الأبرار، تحقيق وتعليق: الشيخ أحمد فريد المزيدي، دار الكتب العلمية، بيروت ص378

[2] الامام عبدالله بن أسعد اليافعي، خلاصة المفاخر في أخبار الشيخ عبد القادر (وهو تتمة روض الرياحين في أخبار الأولياء الصالحين)، تحقيق: الشيخ أحمد فريد المزيدي، ص102

[3] علي بن يوسف الشطنوفي، بهجة الأسرار ومعدن الأنوار في مناقب الباز الأشهب، تحقيق: احمد فريد المزيدي، دار الكتب العلمية، بيروت، 2002م، ص40

[4] يحيى بن شرف النووي، بستان العارفين ويليه قرة العيون ومبحث العارف والمعرفة، ص217

[5] ياسين العمري، تاريخ محاسن بغداد وهو (تهذيب غاية المرام)، تحقيق:ميعاد شرف الدين الكيلاني، دار الكتب العلمية، بيروت، هامش1، ص250

[6] يوسف بن إسماعيل النبهاني، جامع كرامات الأولياء، ج2، ص404

[7] عمر سليم عبد القادر التل، متصوفة بغداد في القرن السادس الهجري/الثاني عشر الميلادي، دراسة تاريخية، دار المأمون للنشر والتوزيع، عمان-الأردن، ط1، 2009م، ص187

[8] موسوعة الكسنزان فيما اصطلح علية أهل التصوف والعرفان، إعداد: محمد عبد الكريم الكسنزان، مكتبة دار المحبة، دمشق، 2005م، ج23، ص100

[9] محمد أمين العاملي، أعيان الشيعة، ص95

[10] عباس العزاوي، موسوعة تاريخ العراق بين إحتلالين، ج4، ص33

[11] الامام عبد الله بن أسعد اليافعي، المصدر السابق، ص102-105

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-مكارم بن ادریس النهر خالصی<ref>محيي الدين عبد القادر بن أبي صالح الكيلاني، سر الأسرار ومظهر الأنوار فيما يحتاج إليه الأبرار، تحقيق وتعليق: الشيخ أحمد فريد المزيدي، دار الكتب العلمية، بيروت ص378</ref>یا مكارم بن النهر الخالصی<ref>الامام عبدالله بن أسعد اليافعي، خلاصة المفاخر في أخبار الشيخ عبد القادر (وهو تتمة روض الرياحين في أخبار الأولياء الصالحين)، تحقيق: الشيخ أحمد فريد المزيدي، ص102</ref>  یا مكارم النهر ملكی <ref>علي بن يوسف الشطنوفي، بهجة الأسرار ومعدن الأنوار في مناقب الباز الأشهب، تحقيق: احمد فريد المزيدي، دار الكتب العلمية، بيروت، 2002م،ص40</ref> و نووی در کتاب العارف و المعرفه او را مکارم النهر ملکی نیز خوانده است<ref>يحيى بن شرف النووي، بستان العارفين ويليه قرة العيون ومبحث العارف والمعرفة، ص217</ref>شیخ مکارم النهر مالکی معاصر [[عبدالقادر گیلانی]] و شیخ [[ابونجیب سهروردی|ابوالنجیب سهروردی]]متوفی در سال (592 هجری قمری) بوده است.
+<div class="wikiInfo">[[پرونده:تصوف و عرفان.jpg|بندانگشتی|]]
-لقب نهر نسبت به منطقه نهر ملک شاهی است<ref>ياسين العمري، تاريخ محاسن بغداد وهو (تهذيب غاية المرام)، تحقيق:ميعاد شرف الدين الكيلاني، دار الكتب العلمية، بيروت، هامش1، ص250</ref> از مشایخ ارشد [[صوفیه]] بوده است.او در قریه الدولاب در کنار رود خالص در شرق [[بغداد]] در سرزمین [[عراق]] سکونت داشت. وی از برجستگان و بزرگوارترین شیوخ و صاحبان مقامات بود و در آنجا وفات یافت و قبرش زیارتگاه شد.
+{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
-از معاصران او شیخ علی بن هیتی <ref>يوسف بن إسماعيل النبهاني، جامع كرامات الأولياء، ج2، ص404</ref>از روستای زریران<ref>عمر سليم عبد القادر التل، متصوفة بغداد في القرن السادس الهجري/الثاني عشر الميلادي، دراسة تاريخية، دار المأمون للنشر والتوزيع، عمان-الأردن، ط1، 2009م، ص187</ref> (متوفی 564 هجری قمری) و ابوالحسن جوسکی که از برجستگان به شمار می رفتند بود<ref>موسوعة الكسنزان فيما اصطلح علية أهل التصوف والعرفان، إعداد: محمد عبد الكريم الكسنزان، مكتبة دار المحبة، دمشق، 2005م، ج23، ص100</ref>.
+!نام
+!مكارم بن ادریس النهر خالصی
+|-
+|القاب و سایر نام‌ها
+|مكارم بن النهر الخالصی
+مكارم النهر ملكی
+|-
+|دین و مذهب
+|اسلام، تسنن
+|-
+|}
+</div>
+'''مكارم بن ادریس النهر خالصی'''<ref>محيي الدين عبد القادر بن أبي صالح الكيلاني، سر الأسرار ومظهر الأنوار فيما يحتاج إليه الأبرار، تحقيق وتعليق: الشيخ أحمد فريد المزيدي، دار الكتب العلمية، بيروت ص378</ref>یا مكارم بن النهر الخالصی<ref>الامام عبدالله بن أسعد اليافعي، خلاصة المفاخر في أخبار الشيخ عبد القادر (وهو تتمة روض الرياحين في أخبار الأولياء الصالحين)، تحقيق: الشيخ أحمد فريد المزيدي، ص102</ref> یا مكارم النهر ملكی <ref>علي بن يوسف الشطنوفي، بهجة الأسرار ومعدن الأنوار في مناقب الباز الأشهب، تحقيق: احمد فريد المزيدي، دار الكتب العلمية، بيروت، 2002م، ص40</ref> و نووی در کتاب العارف و المعرفه او را مکارم النهر ملکی نیز خوانده است<ref>يحيى بن شرف النووي، بستان العارفين ويليه قرة العيون ومبحث العارف والمعرفة، ص217</ref>شیخ مکارم النهر مالکی معاصر [[عبدالقادر گیلانی]] و شیخ [[ابونجیب سهروردی|ابوالنجیب سهروردی]] متوفی در سال (592 هجری قمری) بوده است.
+لقب نهر نسبت به منطقه نهر ملک شاهی است<ref>ياسين العمري، تاريخ محاسن بغداد وهو (تهذيب غاية المرام)، تحقيق:ميعاد شرف الدين الكيلاني، دار الكتب العلمية، بيروت، هامش1، ص250</ref> از مشایخ ارشد [[صوفیه]] بوده است. او در قریه الدولاب در کنار رود خالص در شرق [[بغداد]] در سرزمین [[عراق]] سکونت داشت. وی از برجستگان و بزرگوارترین شیوخ و صاحبان مقامات بود و در آنجا وفات یافت و قبرش زیارتگاه شد.
+از معاصران او شیخ علی بن هیتی <ref>يوسف بن إسماعيل النبهاني، جامع كرامات الأولياء، ج2، ص404</ref>از روستای زریران<ref>عمر سليم عبد القادر التل، متصوفة بغداد في القرن السادس الهجري/الثاني عشر الميلادي، دراسة تاريخية، دار المأمون للنشر والتوزيع، عمان-الأردن، ط1، 2009م، ص187</ref> (متوفی 564 هجری قمری) و ابوالحسن جوسکی که از برجستگان به شمار می‌رفتند بود<ref>موسوعة الكسنزان فيما اصطلح علية أهل التصوف والعرفان، إعداد: محمد عبد الكريم الكسنزان، مكتبة دار المحبة، دمشق، 2005م، ج23، ص100</ref>.
 =مزار او در تاریخ=
 به حرم وی در حمله [[مغول]] به بغداد در سال 656 هجری قمری / 1258 م اشاره شده است که ذکر شده است که در راه عزیمت هلاکو در بقعه شیخ مکارم اقامت گزید و از آنجا مرحله به مرحله پیمود تا به اردوگاه خود در خانقین رسید<ref>محمد أمين العاملي، أعيان الشيعة، ص95</ref>.
-در دوران امپراتوری [[عثمانی]] و در جریان لشکرکشی به رهبری سلطان سلیمان برای تصرف بغداد درجنگ با [[صفویان|دولت صفوی]] که به سال فتح بغداد (1534) معروف بود، سلطان با لشکریانش به سوی حرم (شیخ محمد سکران) و (لقمان حکیم) در نزدیکی آن در حرکت بودند به همین دلیل در راه مرقد شیخ مکارم را دیدند. پس سلطان از اسب پیاده شد و حرم او را زیارت کرد، سپس سوار شد و با سپاهیان خود به سوی بغداد حرکت کرد<ref>عباس العزاوي، موسوعة تاريخ العراق بين إحتلالين، ج4، ص33</ref>.(ناتمام)
+در دوران امپراتوری [[عثمانی]] و در جریان لشکرکشی به رهبری سلطان سلیمان برای تصرف بغداد درجنگ با [[صفویان|دولت صفوی]] که به سال فتح بغداد (1534) معروف بود، سلطان با لشکریانش به سوی حرم (شیخ محمد سکران) و (لقمان حکیم) در نزدیکی آن در حرکت بودند به همین دلیل در راه مرقد شیخ مکارم را دیدند. پس سلطان از اسب پیاده شد و حرم او را زیارت کرد، سپس سوار شد و با سپاهیان خود به سوی بغداد حرکت کرد<ref>عباس العزاوي، موسوعة تاريخ العراق بين إحتلالين، ج4، ص33</ref>.
+=گفتار=
+در وصف محب چنین می‌گوید:محب آن است که به تنهایی و خلوت مأنوس است، از پروردگارش حیا می‌کند، به درگاه او می‌شتابد و به اطاعت او مشتاق است. به ذکر و عبادت او بسیار حریص بوده اشک اشتیاق ریخته و قرب او را می‌طلبد و از فراق او ترسان است. پس دلش از کدورت ها پاک و رازش از اغیار به دور و به محضر الهی متوجه است.
+نکات و حکایات فراوانی از وی نقل شده است که البته آمیخته به افسانه و به دور از واقعیت بوده و جزء حکایات اساطیری بوده است<ref>الامام عبد الله بن أسعد اليافعي، المصدر السابق، ص102-105</ref>.
+== پانویس ==
+{{پانویس}}
+[[رده:تصوف]]