سوریه

پرچم سوریه

نام کشور	جمهوری عربی سوریه
مکان	۲°۲۰′ شمالی ۱°۴۰′ شرقی
منطقه زمانی	EEt
زبان	عربی
پایتخت	دمشق
نوع حکومت و ساختار سیاسی	نظام تک حزبی، جمهوری نیمه‌ریاستی
زبان‌های رسمی	عربی
واحد پول	پوند یا لیره سوریه (SYP)

سوریه به دلیل ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﻧﻘﻄـﻪ اﺗﺼـﺎل ﺳﻪ ﻗﺎره آﺳـﯿﺎ، اروﭘـﺎ و آﻓﺮﯾﻘـﺎ، ﺑـﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﻣﻨﻈـﺮ ژﺋﻮﭘﻠﯿﺘﯿـﮏ و ژﺋﻮاﺳـﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ را ﺑـﻪ خود اختصاص داده اﺳﺖ و از موقعیت ژئوپولیتیکی خاصی برخوردار می‌باشد. همچنین حضور این کشور در محور مقاومت و نقطه ی اتصال و ارتباط ایران با حزب االله لبنان بر اهمیت این کشور افزوده است. هدف از آشنایی با کشور سوریه که یکی از کشورهای مهم اسلامی محسوب می‌شود، اولا: آشنایی نسبتا جامع بااین کشور و ثانیا: ایجاد منبع و مرجعیت در زمینه مذکور جهت شناخت کیفیت تعامل با مهم‌ترین جریانات دینی - مذهبی آنجا می‌باشد. از دیگر اهداف این پروژه ایجاد شناختی عمیق تر نسبت به عمده جریانات موجود در این کشور به صورت تخصصی برای مراکزی است که جهت فعالیت‌هایشان به چنین دانش میان مذهبی ای نیاز دارند. در مقاله پیش رو اطلاعاتی در زمینه های زیر از کشور سوریه ارائه گردیده است: تاریخچه، جمعیت، فرهنگ وزبان، اقتصاد، دین و...

سوریه

کشور سوریه با نام رسمی جمهوری عربی سوریه کشوری در جنوب غرب آسیا و در کنار سواحل شرقی دریای مدیترانه است. این کشور در گذشته شام نامیده می‌شد. نام کنونی آن را فرانسویان پس از فروپاشی عثمانی و مستعمره نمودن این کشور از روی تاریخ کهن این بخش از جهان و آشوریان باستانی بر این سرزمین نهادند.

موقعیت مکانی

این کشور از سمت شمال با ترکیه، از شرق با عراق، از غرب با لبنان و از جنوب غربی با فلسطین اشغالی (اسرائیل) و از غرب با دریای مدیترانه و از جنوب با اردن و فلسطین همسایه است. دمشق پایتخت آن و حلب بزرگترین شهر آن است. موقعیت آن در غرب آسیا و ساحل شرقی مدیترانه در طول تاریخ، جایگاهی استراتژیک به این کشور بخشیده‌است.

جغرافیا

سوریه با ۱۸۵۱۸۰ کیلومتر مربع وسعت، هشتاد و هفتمین کشور جهان است. آب و هوای آن در کناره‌ها و نواحی جنوب غربی معتدل و مرطوب (مدیترانه‌ای) و در سایر نقاط گرم و خشک است. بلندترین نقطه آن از دریا، جبل شیخ با ۲۸۱۴ متر ارتفاع است. از رودهای مهم آن می‌توان به فرات، خابور، عاصی، عفرین، قوینو دجله اشاره داشت که رود فرات، با ۶۹۶/۲ کیلومتر طولانی‌ترین آنها و حدود نیمی از آن در ترکیه و عراق جاری است. بندرهای مهم سوریه عبارت‌اند از: لاذقیه، طرطوس و بانیاس که در کنار دریای مدیترانه واقع شده‌اند. موقعیت سوریه در غرب آسیا و ساحل شرقی مدیترانه در طول تاریخ جایگاهی استراتژیک به این کشور بخشیده‌است.

تقسیمات کشوری

پایتخت و شهر های مهم:

دمشق که آن را دروازه تاریخ می نامند، پایتخت سوریه است. مشهور این است که این شهر، از ۸ تا ۱۰ هزار سال قبل از میلاد پیوسته محل سکونت انسان بوده‌است.

استان ها: 1-حلب 2-دمشق 3-ریف دمشق 4-حمص 5-لاذقیه 6-حماة 7-طرطوس 8-رقه 9-دیرالزور 10-سویداء 11-حسکه 12-درعا 13-ادلب 14-قنیطره.

تاریخچه

تاریخ اولیه

سوریه با سابقه تاریخی بسیار طولانی که در نظر تاریخ دانان بیش از پنج هزار سال تخمین زده می‌شود، در گذشته شامل کشورهای سوریه کنونی و اردن، لبنان، فلسطین با عنوان واحد سرزمین شام یوده است. از آنجا که این سرزمین در طول مدت یاد شده، از فرهنگ و تمدن درخشانی برخوردار بوده، آثار و نشانه‌هایی از این تمدن بر جای مانده است. قبل از تسلط مسلمانان بر این کشور، اقوام مختلفی از جمله: اقوام سامی، اموری، آرامی، مصری، آشوری، بابلی، یونانی، رومی و ایرانی که هر از چند گاهی این کشور را سکونت گاه خویش نموده یا آن را در معرض تاخت و تاز قرار داده‌اند و نشانه‌هایی از تمدن خاص خویش را برای روزگاران پس از خود به یادگار گذاشته‌اند. در هزاره سوم پیش از میلاد قوم سامی آموری در این سرزمین ساکن و حکومتی در آن تشکیل دادند که تا سال قبل از میلاد دوام آورد. در اواخر قرن یازدهم قبل از میلاد، قوم دیگری به نام آرامی در این کشور مستقر شدند. پس از تجزیه دولت روم شرقی و غربی، این کشور جزو قلمرو و شاهنشاهی روم شرقی (بیزانس) گردید.

دوره اسلامی

به تدریج استیلای بیزانس بر سوریه ضعیف شد تا اینکه در قرن اول هجری (هفتم میلادی)، در زمان خلافت ابوبکر، خالد بن ولید، مأمور تصرف آن گردید. با تصرف شام در سال سیزده یا شانزده هجری به وسیله سپاه اسلام، فرهنگ این دین جدید بر تمدن‌های چندین سده اقوام مذکور غلبه یافت.

در سده‌های پنجم و ششم هجری که با جنگهای صلیبی همراه بود، حکام بسیار مقتدر و دینداری در این کشور بر تخت سلطنت نشسته و پرچم نبرد اسلامی علیه صلیبی‌ها و رومیان را برافراشتند. کسانی چون نورالدین محمود زنگی شهید، سلطان صلاح‌الدین ایوبی کرد سوریه، ملک عادل ایوبی، ملک ظاهر بیبرس البندقداری، سیف الدوله حمدانی و… که نه تنها امور جنگی و نظامی را در راس اقدامات خود قرار داده و به ایجاد پایگاه‌های نظامی، ساخت قلعه‌ها، حفر خندق‌ها و… پرداختند که امروزه وجود صدها اثر تاریخی از آن دوران بیانگر این مدعاست. در سده‌های بعدی، ممالیک و سرانجام ترکان عثمانی پس از استیلا بر این سرزمین، سیاست پیشگامان خود را تداوم بخشیده و ضمن حفاظت و بازسازی آن آثار اسلامی، به احداث بناهای دیگری نیز پرداختند.

تاریخ معاصر

سوریه در سال ۱۷۹۹ میلادی با فتح مصر توسط ناپلئون بناپارت به اشغال فرانسه درآمد. با استقلال نسبی مصر، سوریه نیز دوباره به عثمانی واگذار گردید. برخورد و مقابله با شورش‌های مسیحیان، زمینه دخالت بیش از پیش دولت‌های اروپایی در امور سیاسی این کشور فراهم آورد. سرانجام در سال ۱۸۶۰ میلادی، فرانسه به‌عنوان کمک به سلطان عثمانی در اداره سوریه، نیروهای نظامی خود را در بیروت (که آن زمان جزو سوریه بود) پیاده کرد. با ورود دولت عثمانی به جنگ جهانی اول در سال ۱۹۱۴ م، ملی‌گرایان عرب، زمینه را برای اجرای اهداف استقلال‌طلبانه خود مساعد دیده و شروع به فعالیت کردند.

در همین زمان‌ها نیز زمینه برای ایجاد یک دولت یهودی در اسرائیل کنونی آغاز شده بود. در پایان جنگ جهانی اول و شکست عثمانی، امیر فیصل بن حسین (که بعدها پادشاه عراق شد) از سوی کنگره مردم سوریه که نخستین مجلس سوریه کنونی بود فیصل در ۱۹۲۰ پادشاهی عربی سوری با پادشاهی فصیل اول اعلام شد. اما متفقین این پادشاهی را به رسمیت نشناختند و در سال ۱۹۲۰، نیروهای فرانسه پس از نبرد میسلون، این کشور را به تصرف خود درآوردند و سوریه و لبنان با رأی جامعه ملل، تحت قیمومیت فرانسه قرار گرفتند.

در سال ۱۹۲۶ لبنان از سوریه تجزیه و کشوری جداگانه شد. پس از مذاکرات طولانی در سال‌های ۱۹۳۰ و ۱۹۳۲ توافق‌هایی برای تأسیس سوریه خودمختار به‌عمل آمد. با سقوط فرانسه به دست آلمان در جنگ جهانی دوم سوریه تحت قیمومیت دولت فرانسه آزاد یا ویشی درآمد. در سال ۱۹۴۱م نیروهای انگلیس و فرانسه آزاد، سوریه را اشغال کردند. در همین سال سوریه استقلال خود را اعلام کرد و ژنرال کاترو، فرمانده نیروهای فرانسه آزاد استقلال و سپس تأسیس جمهوری سوریه را در شانزدهم سپتامبر ۱۹۴۱م اعلام کرد و تاج‌الدین الحسنی رئیس‌جمهور شد. با این وجود استقلال سوریه تا سال ۱۹۴۴ عملاً محقق نشد.

در سال ۱۹۶۷ پس از جنگ با اسرائیل، قسمتی از خاک سوریه - از جمله ارتفاعات جولان و بخشی از قنیطره - به تصرف دولت غاصب اسرائیل درآمد. سرانجام در سال ۱۹۷۰ ارتشبد حافظ اسد قدرت را به دست گرفت و به ریاست جمهوری انتخاب شد.

در حال حاضر (۲۰۱۹ میلادی) ریاست جمهوری بر عهده بشار اسد فرزند حافظ اسد است.

سیاست

حزب حاکم این کشور، حزب سوسیالیست بعث است. علی‌رغم اینکه نظام سیاسی حاکم بر سوریه نوعی جمهوری سلطنتی است ولی این کشور را نمی‌توان با تعدادی از کشورهای عربی دیگر مانند کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس مقایسه کرد. بسیاری از آزادی های اجتماعی در سوریه به رسمیت پذیرفته شده‌اند و این کشور را از این بابت می‌توان تا حدی مستثنی کرد. قانون اساسی جدید سوریه 157 ماده دارد و بر خلاف قانون اساسی قبلی که بر اساس آن فقط حزب بعث مجوز فعالیت در سوریه را داشت، فضای لازم و کافی برای حضور دیگر احزاب سیاسی این کشور را نیز فراهم کرده است.

بر طبق قانون اساسی جدید رئیس‌جمهور کشور باید مسلمان بوده و شرع اسلام به عنوان اساسی‌ترین منبع قانونگذاری در کشور به رسمیت شناخته شده است. رئیس‌جمهور باید حداقل چهل سال سن داشته و سوری الاصل نیز باشد و مدت زمان ریاست جمهوری نیز هفت سال در نظر گرفته شده است و رئیس‌جمهور می‌تواند دو دوره متوالی رئیس‌جمهور باشد.

در کشور سوریه بالاترین‌ مقام‌ رسمی‌ رئیس‌جمهور است که توسط‌ مجلس‌ خلق‌ و بنا به‌ پیشنهاد دبیرکل‌ حزب‌ بعث‌ کاندیدا می‌شود و در یک رفراندوم توسط مردم انتخاب می‌شود. این‌ رفراندم‌ به‌ درخواست‌ رئیس‌ مجلس‌ خلق‌ برگزار و رئیس‌جمهور برای‌ یک‌ دوره‌ هفت‌ ساله‌ انتخاب‌ می‌شود. رئیس‌جمهور سوریه باید مسلمان‌ و از شهروندان‌ عرب‌ سوریه‌ باشد. بنابر قانون‌ اساسی‌ سوریه، نخست‌وزیر سومین‌ مقام‌ رسمی‌ کشور پس‌ از رئیس‌جمهور و معاون‌ اول‌ او است. نخست‌ وزیر بر فعالیت‌های‌ وزرا نظارت‌ دارد. هیات دولت موظف است هر سال به مجلس گزارش عملکرد ارائه دهد. سابقه‌ مجلس‌ در این‌ کشور به‌ سال‌ ۱۹۱۹ یعنی‌ قبل‌ از استعمار فرانسه‌ برمی‌گردد و سوریه‌ اولین‌ کشور عربی‌ است‌ که‌ در آن‌ مجلس‌ تأ‌سیس‌ شد. ‌ نام‌ اولین‌ مجلس‌ سوریه‌ "کنفرانس‌ سوریه‌ بزرگ" بود که‌ اعضایی‌ از دیگر کشورها مانند لبنان، اردن‌ و فلسطین‌ نیز در آن‌ حضور داشتند. در دوران‌ استعمار فرانسه‌ در سال‌ ۱۹۲۳ دومین‌ مجلس‌ سوریه‌ تشکیل‌ شد که‌ ۳۰ عضو داشت. پس‌ از پایان‌ دوره‌ استعمار بار دیگر مجلس‌ با ساختاری جدید شکل‌ گرفت‌ و از سال‌ ۱۹۴۳ تا ۱۹۴۷ مجلس‌ با ۱۲۴ عضو تشکیل‌ شد. بعد از جنبش‌ اصلاحی‌ حافظ‌ اسد، قانون‌ جدید مجلس‌ نوشته‌ شد. تعداد نمایندگان‌ مجلس‌ ۲۵۰ نفر است که‌ از این‌ تعداد ۱۲۷ کرسی‌ به‌ کارگران، کارمندان‌ دولت‌ و کشاورزان‌ اختصاص دارد و ۱۲۳ کرسی‌ دیگر متعلق‌ به‌ باقی‌ اقشار جامعه‌ مانند صاحبان‌ صنایع، تجار، پزشکان‌ و وکلا است. از این ۲۵۰ کرسی‌ ۱۳۱ کرسی متعلق به حزب بعث و ۳۲ کرسی متعلق به باقی احزاب است. حزب بعث که حزب حاکم در سوریه است با ادغام‌ حزب‌ بعث‌ به‌ رهبری‌ میشل‌ عفلق و حزب‌ سوسیالیست‌ عرب‌ به‌ ریاست‌ اکرم‌ حورانی در اواخر سال‌ ۱۹۵۲ به‌وجود آمد. این حزب‌ در جریان جدایی‌ میان‌ مصر و سوریه‌ (از سال‌ ۱۹۵۹) نقش‌ فعالی‌ ایفا کرد و در کودتای‌ هشتم‌ مارس‌ توانست‌ زمام‌ امور را به ‌دست‌ گیرد.

جنگ داخلی

در سال ۲۰۱۱ و با بالا گرفتن اعتراضات مردمی در جهان عرب (بهار عربی)، تظاهرات‌هایی نیز در شهر‌های مختلف سوریه نظیر حمات، جبله، دمشق، لاذقیه، درعا و حمص به وقوع پیوست. تظاهرات‌های پراکند‌های در شهر‌های دیگر سوریه نیز به وقوع پیوست که در سه شهر حمص، درعا و حماه شدیدتر بود. این اعتراضات که مدیریت آن توسط برخی قدرت‌های منطقه‌ای نظیر عربستان سعودی و اسرائیل در دست گرفته شد، آرام آرام به سمت جنگ داخلی رفت و سوریه را حداقل برای ۵ سال با یک جننگ تمام عیار داخلی رو به رو کرد؛ جنگی در یک سوی آن سوریه و متحدان منطقه‌ای اش از جمله جمهوری اسلامی ایران قرار گرفتند و در سوی دیگر آن گروه‌های تروریستی نظیر داعش و متحدان منطقه و فرامنطقه‌ای آنها حضور داشتند.

اقتصاد

طبیعت متنوع سوریه، با دارا بودن کوه‌ها، دره‌ها، بیابان‌ها، رودخانه و دسترسی به آب‌های آزاد تأثیر شگرفی بر صنایع و کشاورزی این کشور گذارده‌است. اقتصاد سوریه بر سه‌پایه صنایع، کشاورزی و تجارت بنا شده‌است و لازم است که صنعت نفت و گاز و همچنین صنعت گردشگری را نیز از یاد نبریم. اقتصاد سوریه در دهه نود با بحران‌های فراوانی مواجه شد که می‌توانست آینده این کشور را تحت‌الشعاع قرار دهد و در یک نگاه اجمالی می‌توان آنها را سه بند اصلی خلاصه کرد. نفت ذخیره‌ای فنا شدنی‌است و با توجه به نوسانات فراوان قیمت آن و روند کاهش ذخائر زیرزمینی، نمی‌توان به آن به عنوان منبع درآمد اصلی کشور نگریست. میانگین رشد جمعیت سوریه سالانه ۳٫۳٪ بوده که فراتر از میانگین جهانی‌است. این روند باعث افزایش نیروی جویای کار شده و کشور را به سرمایه‌گذاری‌های هنگفت برای آموزش، بهداشت و سیستم تأمین اجتماعی ناچار می‌سازد. گشایش تجاری که ناشی قرار گرفتن سوریه در منطقه آزاد تجاری کشورهای عربی و یا ناشی از همکاری با اتحادیه اروپا و یا پیوستن به سازمان تجارت جهانی، تأثیرات فراوانی بر صنایع سوریه خواهد گذاشت، زیرا بسیاری از کارخانجات و مراکز صنعتی سوریه به دلیل فعالیت تحت حمایت دولت، یارای ایستادگی در مقابل این گشایش زا نخواهند داشت.

گردشگری

کشور سوریه یکی از دیدنی‌ترین و دوست داشتنی‌ترین کشورهای غرب آسیا می‌باشد که در نزدیکی سواحل دریای مدیترانه قرار گرفته است و با کشورهایی از جمله ترکیه، عراق، لبنان و اردن مرز مشترک دارد. پایتخت این کشور شهر دمشق بوده و بزرگترین شهر آن نیز حلب است. جمعیت این کشور در حدود 18 میلیون نفر بوده و شما می‌توانید انواع مذهب های مختلف را در این کشور پیدا کنید که در کنار یکدیگر زندگی کرده و سعی بر آن دارند تا بر وضعیت نابسامان و آشفته حاکم در کشور خود پیروز شوند. با توجه به وضعیت آشفته و جنگ های داخلی در سال‌های اخیر، از میزان و حجم گردشگران ورودی کاهش یافته است ولی با این حال این کشور با داشتن جاذبه‌های گردشگری بی‌نظیر خود باز هم توانسته است توجه بسیاری از گردشگران را به سوی خود جلب کند.

مهمترین و مشهورترین جاذبه‌های سوریه

کوه قاسیون، ابواب تاریخی، شهر حلب، مسجد جامع اموی دمشق، قصر العظم، معبد ژوپیتر، غار سنگی، غار منسوب به اصحاب کهف، بازار حمیدیه.

گردشگری تاریک

این روزها نوعی از توریسم، موسوم به "گردشگری تاریک" در سوریه در حال رونق گرفتن است که طرفداران خاص خود را در میان ماجراجویان از همه نقاط جهان به ویژه کشورهای غربی پیدا کرده است؛ در این نوع گردشگری، مسافر پا به کشورها و شهرهایی می‌گذارد که همچنان درگیر جنگ یا بحران هستند.

فرهنگ و آموزش

سوریه یک جامعه سنتی و دارای تاریخِ فرهنگی طولانی است. در نزد مردم سوریه خانواده، دین، تحصیلات و تأدیب نفس از اهمیت بسیاری برخوردار است. باستان شناسان نوشتارها و شواهد و مدارک گسترده از فرهنگ مشترک سوریه با عراق و مصر را در داخل شهر باستانی ابلا (با نام جدید ماردیخ)، کشف کرده‌اند.

جشنواره فیلم دمشق این جشنواره، یکی از جشنواره‌های فیلم آسیا است که در دمشق پایتخت سوریه برگزار می‌شود. این جشنواره که به میزبانی دولت سوریه برگزار می‌شود در سال ۱۹۷۹ توسط محمد شاهین کارگردان سوری بنیان گذاشته شد. جشنواره دمشق به همراه جشنواره‌های قاهره، مراکش، کارتاژ و دبی یکی از پنج جشنواره سینمایی مهم جهان عرب شناخته می‌شود.

تعطیلات رسمی کشور سوریه

January-1= New Year's Day

February-22= Unity Day

March-8= Revolution Day

March-21= Mother's Day

March-22= Arab League Day

April-17= Independence Day

May-1= Labor Day

May-6= Martyr's Day

September-1= United Arab Republic's Day

October-6= October Revolution War

November-16= Correction Day

December-25= Christmas Day

مردم شناسی

از نظر قومیتی، اعراب بیش از ۹۰٪ و کردها حدود ۹٪ و ارامنه، ترک‌ها، چرکس‌ها و یهودیان مجموعاً کمتر از ۱٪ جمعیت سوریه را تشکیل می‌دهند.

سوریه کشوری است با گروه‌های نژادی و قومیت‌های گوناگون. در این کشور به طور عمده عرب‌ها که‌ حدود ۹۰٪ جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند زندگی می‌کنند (این تعداد شامل ۴۰۰ هزار پناهنده‌ فلسطینی نیز هست). کردها که‌ ۱۰٪ باقیمانده‌ جمعیت را تشکیل می‌دهند از تبارآریائی هستند و بیشتر در نواحی شمال شرقی و شمالی کشور زندگی می‌کنند. همچنین در این کشور اقلیت‌های کوچک زبانی آرامی(آشوری) و ارمنی نیز زندگی می‌کنند. وضعیت کردها در سوریه نسبت به دیگر کشورها ناگوارتر گزارش شده‌است. حکومت سوریه، برای این کشور که محل سکونت اقوام و گروه‌های زبانی متفاوت است تنها یک هویت می‌شناسد و آن هویت عربی است. موجودیت جامعه دو میلیونی کردها (و به قول منابع محلی ۳ الی ۴ میلیون) ۱۰٪ ساکنین سوریه (با جمعیت ۱۹ میلیون) را تشکیل می‌دهند. کردها، (همان طور که در ترکیه و عراق)، بزرگ‌ترین گروه اقلیت نژادی در سوریه نیز هستند. مسلمانان این کشور ۸۶٪ جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند و مسیحیان که۵/۱۳٪ جمعیت آن را بخود اختصاص می‌دهند اقلیت نسبآ چشمگیری در این کشور می‌باشند. حدود پنج هزار یهودی نیز در دمشق و اطراف آن زندگی می‌کنند.

جمعیت شهرنشین سوریه در سال ۲۰۰۶ ۵۳٫۵٪ تخمین زده شده‌است. سوریه همچنین پذیرای گروه‌های زیادی از پناه‌جویان، در طی یک قرن اخیر بوده‌است که از این میان می‌توان به پناه‌جویان فلسطینی بعد از جنگ ۱۹۴۸، لبنانی بعد از جنگ داخلی آن کشور و عراقی بعد از اشغال آن کشور توسط آمریکا اشاره کرد. پناه‌جویان فلسطینی خود به‌تنهایی نزدیک به ۴۵۰٬۰۰۰ نفر جمعیت دارند که در چند اردوگاه زندگی می‌کنند و مهم‌ترین این اردوگاه‌ها، اردوگاه یرموک نام دارد. به این رقم باید ۱٬۵۰۰٬۰۰۰ پناه‌جوی عراقی را نیز افزود که پس از اشغال کشورشان ناچار به جلای وطن شدند.

وضعیت دین

از نظر دین و مذهب، حدود ۷۴٪ جمعیت این کشور را مسلمانان سنی، ۱۳٪ علویان، شیعیان دوازده‌امامی و اسماعیلیان، ۱۰٪ مسیحی و ۳٪ دروزی تشکیل می‌دهند.

پیروان همه ادیان الهی از جمله اسلام و مسیحیت در سوریه زندگی می‌کنند که البته اقلیتی یهودی نیز ساکن این کشور می‌باشند. بر اساس تحقیقی که در سال ۲۰۰۶ انجام شد مسلمانان بیش از ۸۷٪ ساکنین سوریه را تشکیل می‌دهند. پیش‌بینی‌ها حکایت از آن دارد که تعداد مسلمانان در این کشور، رو به افزایش است زیرا شاخص زایش در بین مسلمانان بیش از سایر ادیان است. ۷۴٪ مردم سوریه سنی مذهب و ۱۳٪ شیعه (12 امامی، علوی و اسماعیلی) می‌باشند. مسیحیان نیز ۱۰٪ جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند و ۳٪ باقی‌مانده نیز از آن پیروان سایر ادیان مانند یزیدیان و دروزی می‌باشدالبته تعداد بسیار اندکی از یهودیان نیز در سوریه زندگی می‌کنند.

بیشتر مسیحیان سوریه عرب هستند و پیرو کلیسای ارتدکس یونان، یا کلیسای کاتولیک یونان هستند. پیروان کلیسای ارتدکس ارمنستان نیز در سوریه ساکنند و در شهر حلب جمعیتی یکپارچه از ارامنه کاتولیک زندگی می‌کنند. مسیحیان معمولا در نواحی ساحلی، در نزدیکی شهرهایی همچون دمشق، حلب، حماه و لاذقیه زندگی می‌کنند.

آنچه سوریه را از نظر جمعیت‌شناسی دینی متمایز می‌کند تمرکز گروه‌های دینی در مناطق مختلف جغرافیایی‌است به عنوان مثال مسیحیان این کشور در دمشق، حلب و شهرک‌هایی در لاذقیه، حمص و درعا وهم‌چنین در حسکه در شمال شرق آن کشور ساکن می‌باشند در حالی که بیش از ۹۰٪ علوی‌ها در استان لاذقیه زندگی می‌کنند که بیش از ۸۰٪ از ساکنان مناطق روستایی آن استان را علوی مذهب‌ها تشکیل می‌دهند سهم دروزیها از ساکنین منطقه جبل العرب در استان سویداء بیش از ۹۰٪ است و آنان اکثریت مطلق را در ۱۲۰ روستای این استان در اختیار دارند. شیعیان جعفری در منطقه‌ای بین حمص و حلب متمرکز شده‌اند و ۱۵٪ ساکنان استان حماه را تشکیل می‌دهند. اسماعیلی‌ها نیز در منطقه السلمیه در استان حماه سکنی گزیده‌اند، البته بیش از ۱۰۰۰۰ اسماعیلی نیز در استان لاذقیه زندگی می‌کنند. سایر شیعیان سوریه نیز در شهر حلب ساکنند.

مذاهب اسلامی

اهل سنت:

هیچ دینی در سوریه به عنوان دین رسمی اعلام نشده است. مذهب تسنن مهم‌ترین فرقه اسلامی در این کشور است و تقریبا سه‌چهارم مسلمانان سوریه، سنی مذهب هستند. 40 درصد مسلمانان اهل تسنن سوریه در شهرها بویژه در شهرهای بزرگ زندگی می‌کنند و بقیه اهل سنت در روستاها و نواحی بیابانی کشور به سر می برند.

سنی‌ها برزرگترین گروه دینی سوریه به شمار می‌روند که بیش از ۷۴٪ جمعیت کشور را که ۸۰٪ ساکنان آن عرب هستند، تشکیل می‌دهند وسایر ساکنان سوریه کردها، چرکس‌ها، ترکمن‌ها و فلسطینیان می‌باشند. مذهب سنی مذهب رسمی کشور سوریه به شمار می‌رود. سنی‌ها در مشاغل و مناصب مختلف فعالیت داشته و در سرتاسر کشور پراکنده‌اند. آنان تنها در دو استان سوریه اکثریت نیستند زیرا در استان سویداء دروزی‌ها اکثریت مطلق را دارند و اکثریت جمعیتی در استان لاذقیه نیز در اختیار علوی‌ها قرار دارد. سنی‌ها در استان حسکه نیز اکثریت به شمار می‌روند لیکن در این استان کردهای سنی بیش از عرب‌های سنی هستند. علویان:

علویان در سوریه به عنوان یکی از گروه‎های شیعی در کشور سوریه به شمار می‎روند. به علویان سوریه نصیریه نیز گفته می‌شود. پیدایش نصیریه به قرن سوم هجری بر می‎گردد. علویان دارای انشعابات متعددی هستند. برخی از گروه‎های علوی در طول تاریخ رویکرد غالیانه‎ای را در پیش گرفتند و تعدادی از انشعابات آن به طریقت‎های تصوف گرایش پیدا کردند. گروه‎هایی از علویان در قرن چهاردهم و پانزدهم هجری پس از سفر علمای شیعه از ایران، عراق و لبنان به سوریه و نشر مکتب اهل بیت(ع) در سوریه، رویکرد تشیع اعتدالی را اتخاذ کردند. مرکز سکونت علویان در سوریه در استان‎های لاذقیه، حمص، حماه و طرطوس است. بیشتر افسران عالی‌رتبه نظامی و امنیتی سوریه از هم‌کیشان خانواده اسد یعنی علویان بوده، اما سنی‌ها هم در کمیته مرکزی حزب بعث و حزب حاکم سوریه اکثریت را دارند.

شیعیان اثناعشری:

درباره شمار دقیق شیعیان در «سوریه» آمار رسمی وجود ندارد؛ اما بر اساس برخی از گزارش‌هایی که در سال ۲۰۰۶ م. انتشار یافته، مجموعه علویان، اسماعیلیان و شیعیان امامی ۱۳% از جمعیت سوریه را تشکیل می‌دهند. به این معنا که دو میلیون و دویست هزار نفر از جمعیت ۱۸ میلیونی سوریه متعلق به این سه گروه است.

اسماعیلی ها:

از دیگر گروه‌های دینی در سوریه می‌توان به فرقه اسماعیلیه که شاخه‌ای از مذهب تشیع است، اشاره کرد. پیروان این فرقه در ناحیه‌ای میان حمص و حلب زندگی می‌کنند. مرکز اصلی تجمع اسماعیلیان شهر سلمیه در استان حماه است.

دروزی ها:

حدود سه درصد مردم سوریه هم پیرو جامعه مذهبی دروزی هستند. بسیاری از مسلمانان، دروزی را از اسلام نمی‌دانند، چرا که پیروان این فرقه الحاکم خلیفه فاطمی را می‌پرستند که سال 1021 ناپدید شد. دروزی‌ها معتقدند خداوند در الحاکم تجسم یافت و او به جهان باز خواهد گشت تا دوران طلایی را پدید آورد. بیشتر آنان در کوهستان‌های جبل‌العرب در جنوب زندگی می‌کنند.

یزیدی ها:

در میان قبایل کرد پیروان مذهب یزیدی نیز وجود دارند. این مذهب آمیزه‌ای است از ادیان یهود، مسیحیت و اسلام. حدود 15 هزار یزیدی در سوریه و در نزدیکی مرز عراق ساکنند.

جریان های شاخص

جریان های شاخص غیر دینی

احزاب عمده سیاسی عبارتند از:

•جبهه مترقی ملی – در برگیرنده حزب حاکم سوسیالیستی عرب بعث

•حزب اتحادیه‌سوسیالیست عرب

•حزب سوسیالیست عرب سوریه

•حزب سوسیالیست عرب

• حزب کمونیست

فمینیسم

چهره‌های شاخص

چهره‌های شاخص دینی

معروف‌ترین عالمان شیعی سوریه عبارتند از سید عبدالله نظام، زهیر قوصان، ادهم الخطیب و نبیل حلباوی(عضو شورای عالی مجمع جهانی اهل بیت)