بشریه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'رده: کلام ' به ' ') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'ى' به 'ی') |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''''بِشْرِ''یه''' پیروان ابوسهل بشر بن معتمر | '''''بِشْرِ''یه''' پیروان ابوسهل بشر بن معتمر هلالی هستند که از «[[معتزله]]» بغداد بود. | ||
==شرح حال== | ==شرح حال== | ||
خاستگاه بشر کوفه بوده و از آن شهر به بغداد نقل مکان کرد و پیشوای معتزلیان بغداد شده و از طبقه ششم معتزلیان به حساب می‌آمد. وی | خاستگاه بشر کوفه بوده و از آن شهر به بغداد نقل مکان کرد و پیشوای معتزلیان بغداد شده و از طبقه ششم معتزلیان به حساب می‌آمد. وی | ||
وی در زمان [[هارون الرشید|هارون الرشید]] می زیست، هارون وی را به اتهام [[رافضی|رافضی]] گری به زندان انداخت. او قصیده ای در چهل بیت در رد اتهامش سرود، هارون چون قصیده را بخواند دستور داد تا او را آزاد کردند.<ref>شکور، محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 خورشیدی، چاپ اول، ص 103 </ref> | |||
==اختلاف آراء با معتزله== | ==اختلاف آراء با معتزله== | ||
بشر هر چند از معتزلیان بود، ولی با آن ها در چند مسأله دچار اختلاف شد. | بشر هر چند از معتزلیان بود، ولی با آن ها در چند مسأله دچار اختلاف شد. | ||
1. معتقد است که اگر کافر از | 1. معتقد است که اگر کافر از روی میل و طاعت ایمان آورد، خداوند می تواند او را مشمول لطف خود کند. | ||
2.معتقد است که اگر خدا نخست خردمندان را | 2.معتقد است که اگر خدا نخست خردمندان را می آفرید و سپس آغاز به آفرینش بهشت می کرد و آن را بر آنان ارزانی می داشت؛ برای ایشان شایسته تر بود. | ||
3. معتقد است که اگر خدا بداند که اگر بنده اش بیشتر وقت زیستن داشته باشد، ایمان | 3. معتقد است که اگر خدا بداند که اگر بنده اش بیشتر وقت زیستن داشته باشد، ایمان می آورد، شایسته تر است که به او این فرصت را بدهد تا آن که او را در حال کفر بمیراند. | ||
4. معتقد است که خداوند پیوسته «مرید» است و هرگاه به حدوث | 4. معتقد است که خداوند پیوسته «مرید» است و هرگاه به حدوث چیزی از کارهای بندگان علم پیدا کند و در حدوث آن مانعی نبیند؛ پدید آوردن آن چیز را خواسته است. | ||
5. معتقد است که خداوند مؤمن را در حال ایمانش دوست و کافر را در حال کفرش دشمن ندارد. | 5. معتقد است که خداوند مؤمن را در حال ایمانش دوست و کافر را در حال کفرش دشمن ندارد. | ||
6. عقیده دیگر او درباره تولّد و به وجود آوردن است و می گوید | 6. عقیده دیگر او درباره تولّد و به وجود آوردن است و می گوید آدمی می تواند که رنگ ها، مزه ها، بوها و دیگر ادراکات را با فراهم کردن اسباب آن پدید آورد. | ||
7.معتقد است که خداوند گناهان | 7.معتقد است که خداوند گناهان آدمی را می آمرزد و اگر دوباره به سمت گناه رفت، او نیز از آمرزش خود باز می‌گردد و دچار کیفرش می‌کند. | ||
8. معتقد است که خداوند می‌تواند | 8. معتقد است که خداوند می‌تواند کودکی را عذاب کند و به وی ستم نماید و اگر به چنین کاری دست بزند، آن کودک بی درنگ به بلوغ می رسد تا سزاوار کیفر شود. | ||
9.معتقد است که حرکت پیدا است بدون آن که جسم در مکان اول و یا مکان دوم باشد. و لیکن جسم به وسیله آن، از مکان اول به مکان دوم حرکت می‌کند. <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 خورشیدی، چاپ اول، ص 103 با بازنویسی در بسیاری از جملات و ویرایش و اصلاحات کلی. | 9.معتقد است که حرکت پیدا است بدون آن که جسم در مکان اول و یا مکان دوم باشد. و لیکن جسم به وسیله آن، از مکان اول به مکان دوم حرکت می‌کند. <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 خورشیدی، چاپ اول، ص 103 با بازنویسی در بسیاری از جملات و ویرایش و اصلاحات کلی. | ||
</ref> | </ref> | ||
نسخهٔ ۵ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۴۲
بِشْرِیه پیروان ابوسهل بشر بن معتمر هلالی هستند که از «معتزله» بغداد بود.
شرح حال
خاستگاه بشر کوفه بوده و از آن شهر به بغداد نقل مکان کرد و پیشوای معتزلیان بغداد شده و از طبقه ششم معتزلیان به حساب می‌آمد. وی وی در زمان هارون الرشید می زیست، هارون وی را به اتهام رافضی گری به زندان انداخت. او قصیده ای در چهل بیت در رد اتهامش سرود، هارون چون قصیده را بخواند دستور داد تا او را آزاد کردند.[۱]
اختلاف آراء با معتزله
بشر هر چند از معتزلیان بود، ولی با آن ها در چند مسأله دچار اختلاف شد. 1. معتقد است که اگر کافر از روی میل و طاعت ایمان آورد، خداوند می تواند او را مشمول لطف خود کند. 2.معتقد است که اگر خدا نخست خردمندان را می آفرید و سپس آغاز به آفرینش بهشت می کرد و آن را بر آنان ارزانی می داشت؛ برای ایشان شایسته تر بود. 3. معتقد است که اگر خدا بداند که اگر بنده اش بیشتر وقت زیستن داشته باشد، ایمان می آورد، شایسته تر است که به او این فرصت را بدهد تا آن که او را در حال کفر بمیراند. 4. معتقد است که خداوند پیوسته «مرید» است و هرگاه به حدوث چیزی از کارهای بندگان علم پیدا کند و در حدوث آن مانعی نبیند؛ پدید آوردن آن چیز را خواسته است. 5. معتقد است که خداوند مؤمن را در حال ایمانش دوست و کافر را در حال کفرش دشمن ندارد. 6. عقیده دیگر او درباره تولّد و به وجود آوردن است و می گوید آدمی می تواند که رنگ ها، مزه ها، بوها و دیگر ادراکات را با فراهم کردن اسباب آن پدید آورد. 7.معتقد است که خداوند گناهان آدمی را می آمرزد و اگر دوباره به سمت گناه رفت، او نیز از آمرزش خود باز می‌گردد و دچار کیفرش می‌کند. 8. معتقد است که خداوند می‌تواند کودکی را عذاب کند و به وی ستم نماید و اگر به چنین کاری دست بزند، آن کودک بی درنگ به بلوغ می رسد تا سزاوار کیفر شود. 9.معتقد است که حرکت پیدا است بدون آن که جسم در مکان اول و یا مکان دوم باشد. و لیکن جسم به وسیله آن، از مکان اول به مکان دوم حرکت می‌کند. [۲]
آثار
از تألیفات بشر به جز پاره‌هایی از شعرها و گفتارهای ادبی چیزی باقی نمانده است. ابن ندیم فهرستی از عناوین آثار او آورده است که بیشتر آنها ردیه‌هایی بر مخالفان آراء اوست. برخی از آن ها بدین قرارند: التوحید، حدوث الاشیاء، الحجة فی اثبات النبی (ص)، تأویل متشابه القرآن، العدل، التولد علی النظام، کتاب علی الاصم فی المخلوق، کتاب علی ضرار فی المخلوق، الاستطاعة علی هشام بن الحکم، کتاب علی اصحاب القدر، کتاب فی المنزلة بین المنزلتین، الکفر و الایمان، الوعید علی المجبرة، کتاب فی الاطفال علی المجبرة، الرد علی الاصم فی الامامة، اجتهاد الرأی، الرد علی الخوارج، الرد علی المرجئة، الرد علی ابی الهذیل و الرد علی اصحاب ابی حنیفة. [۳] [۴] به نقل از: [۵]
پانویس
- ↑ شکور، محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 خورشیدی، چاپ اول، ص 103
- ↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 خورشیدی، چاپ اول، ص 103 با بازنویسی در بسیاری از جملات و ویرایش و اصلاحات کلی.
- ↑ ابن ندیم، ابوالفرج محمد بن ابی یعقوب اسحاق بن محمد بن اسحاق، الفهرست، صفحات، ۱۸۴، ۱۸۵ و ۲۰۵
- ↑ ذهبی، محمد، سیر اعلام النبلاء، به کوشش شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت، سال ۱۴۰۶سال قمری، و 1986 میلادی، ج 10، ص 203
- ↑ https://lib.eshia.ir/23022/12/4901