کاربر:Hoosinrasooli/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات شخصیت
| عنوان = احمد بن هارون فامی
| تصویر = احمد بن علی بن حسین بن رنجویه.jpg
| نام = احمد بن هارون فامی
| نام‌های دیگر =
| سال تولد = 270 [[سال قمری|قمری]]
| تاریخ تولد =
| محل تولد =
| سال درگذشت = 354 قمری
| تاریخ درگذشت =
| محل درگذشت =
| استادان = {{فهرست جعبه عمودی |محمد بن حسن صفار قمی |محمد بن جعفر بن بطه قمی |علی بن بابویه قمی |محمد بن عبدالله بن جعفر حمیری }}
| شاگردان = {{فهرست جعبه عمودی |[[شیخ صدوق |شیخ صدوق محمد بن بابویه]] |[[احمد بن حسین بن احمد بن عمران]] }}
| دین = [[اسلام]]
| مذهب = [[مذهب شیعه|شیعه]]
| آثار =
| فعالیت‌ها = [[فقیه]]، [[محدّث|محدث]] [[مذهب شیعه|شیعی]] 
| وبگاه =
}}
'''احمد بن هارون فامی'''، (حدود 270 – بعد 354ق) [[فقیه]] و [[محدث]] [[مذهب شیعه|شیعی]]. در [[قم]] تولد یافت و زمان آن تقریباً در دهه هفتم سده سوم هجری بوده است، تحصیلات خود را در قم آغاز کرد و سال‏‌های درازی نزد استادان این شهر، حیات علمی خود را به سر آورده است تا این‌که خود در فقه و حدیث تبحر یافت و به حد کمال رسید.
== معرفی اجمالی ==
احمد بن هارون فامی، فقیه و محدث شیعی. کنیه او در منابع ذکر نشده است. وی در 354هجری در [[مسجد کوفه]] حدیث می‏‌گفت، بنابراین وفات او بعد از این تاریخ اتفاق افتاده و احتمالاً در [[کوفه]] بوده است. وی ظاهراً در قم تولد یافت و زمان آن تقریباً در دهه هفتم سده سوم هجری بوده است، زیرا کهن‏ ترین استاد او «محمد بن حسن صفار قمی»(م290ق) است که وی در چند مورد از این استاد به ‏طور مستقیم نقل حدیث کرده است. وی تحصیلات خود را در قم آغاز کرد و سال‏‌های درازی نزد استادان این شهر، حیات علمی خود را به سر آورده است تا این‌که خود در [[فقه]] و حدیث تبحر یافت و به حد کمال رسید. در ضمن فراگیری [[حدیث]]، به کار «بقالی» و تجارت حبوبات نیز اشتغال داشته و از این راه درآمد زندگی را تأمین می‏‌نموده است، از این‏ رو لقب «فامی» به او داده شد. در بعضی از منابع به جای فامی لقب «قاضی» یا «طائی» آمده است که ظاهراً هر یک از این ‏دو تحریف فامی هستند. از معاصران او در قم «ابن ولید قمی»(م343ق)، «جعفر بن محمد بن مسرور» و «ابومحمد مؤمن قمی»(م340ق) هستند که با هم نزد «محمد بن جعفر بن بطه قمی»(م.ب317ق) احادیثی شنیده‌‏اند. هم‌چنین معاصر دیگر او «جعفر بن محمد بن قولویه»(م368ق) است که مشترکاً نزد «علی بن بابویه قمی»(م329ق) شاگردی نموده‏‌اند. وی در قم استادان زیادی دیده است که معروف‏ ترین آن‌ها «محمد بن عبدالله بن جعفر حمیری»(م.ب304ق)، «محمد بن حسن صفار قمی»(م290ق) و «محمد بن جعفر بن بطه قمی»(م.ب317ق) هستند. تحقیقات نشان می‏‌دهد که وی در دهه‏‌های آخر عمر از قم خارج شد و راهی عراق گردید.
«شیخ صدوق محمد بن بابویه»(م381ق) که از شاگردان ویژه اوست، در 354هجری در مسجد کوفه از او حدیث شنیده است و خود او نیز از «ابن عقده کوفی»(م332ق) روایت دارد، چنان‌که [[نجاشی]] در ذیل شرح‏ حال «جعفر بن بشیر» و «حجاج بن رفاعه» گزارش او از ابن عقده را نقل کرده است. هم‌چنین از شاگردان دیگر او «احمد بن حسین بن احمد بن عمران»(م.ح381ق، استاد شیخ مفید و صاحب کتاب الاختصاص) است که در [[بغداد]] اقامت داشت و احتمال اقامت وی در بغداد (علاوه بر کوفه) را نیز تقویت می‏‌کند. در باره ارزش روایات او سخن صریحی در منابع نیافتیم اما سوابق علمی او و هم‌چنین اظهار رضایت [[شیخ صدوق]] در باره شخصیت او کاشف از آن است که گفته‏‌های حدیثی او قابل استناد و مورد قبول هستند. نجاشی نام او را در رجال خود به‏ طور مستقل ذکر نکرده است بنابراین می‏‌توان حدس زد که وی دارای آثار تألیفی نبوده است.
== استادان ==
از اساتید مشهور و نامدار وی می‌توان از [[محمد بن حسن صفار قمی]]، [[محمد بن جعفر بن بطه قمی]]، [[علی بن بابویه قمی]]، [[محمد بن عبدالله بن جعفر حمیری]] نام‌برد.
== شاگردان ==
در میان شگردان وی می‌توان از[[شیخ صدوق|شیخ صدوق محمد بن بابویه]] و [[احمد بن حسین بن احمد بن عمران]]  نام‌برد.
== منابع ==
# عیون اخبار الرضا(ع)، ج1ص291 حدیث 23، وص226 حدیث2، وص250 حدیث 13، و موارد دیگر؛
# الخصال، باب الاثنین، ص33 حدیث1، وص69 حدیث103 و104، و موارد دیگر؛
# الامالی، شیخ صدوق، ص92 حدیث68، وص177 حدیث179، وص266 حدیث289؛
# رجال طوسی، ص413 شماره 5978، وص445 شماره 6336؛
# تنقیح المقال(حجری)، ج1ص99 شماره 572.
[[رده:عالمان]]
[[رده:عالمان شیعه]]
[[رده:محدثان شیعه]]
{{جعبه اطلاعات شخصیت
{{جعبه اطلاعات شخصیت
| عنوان = احمد بن یحیی
| عنوان = احمد بن یحیی

نسخهٔ ‏۵ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۴۵

احمد بن یحیی
احمد بن علی بن حسین بن رنجویه.jpg
نام کاملاحمد بن یحیی
اطلاعات شخصی
محل تولدسمرقند
دیناسلام، شیعه
استادانمحمد بن مسعود عیاشی سمرقندی
فعالیت‌هافقیه، محدث معتبر شیعی

احمد بن یحیی، (000 – حدود 340ق)ابونصر. فقیه و محدث معتبر شیعی. وی اهل سمرقند است. نزد «عیاشی سمرقندی» به فراگیری فقه و حدیث اشتغال داشته است. «شیخ طوسی» ضمن تصریح به ارزش احادیث او گفته است: «وی فردی نیکوکار و اهل دانش بود و مذاهب گوناگونی نظیر شیعه امامیه، حشویه و فرقه‌‏های اهل‏‌سنت، بر اساس فتوای او رأی می‌‏دادند».

معرفی اجمالی

احمد بن یحیی، ابونصر. فقیه و محدث معتبر شیعی. وی اهل سمرقند است و ظاهراً در همان‌جا تولد یافت اما زمان آن روشن نیست. هم‌چنین در باره وفات او مدرک قابل استنادی در دست نیست، ولی چون استاد او در 328 هجری وفات یافت، وی می‌‏بایست در اواسط سده چهارم زندگی را به سر آورده باشد. از معاصران او ابراهیم بن نصیر کشی(م.ح335ق) و حمدویه بن نصیر کشی(م.ح335ق) هستند که مشترکاً نزد عیاشی سمرقندی به فراگیری فقه و حدیث اشتغال داشتند، بنابراین وفات او را می‏‌توان با اندکی مسامحه حدود 340 هجری تخمین زد.

شیخ طوسی(م460ق) ضمن تصریح به ارزش احادیث او گفته است: «وی فردی نیکوکار و اهل دانش بود و مذاهب گوناگونی نظیر شیعه امامیه، حشویه و فرقه‌‏های اهل‏‌سنت، بر اساس فتوای او رأی می‌‏دادند». از گفته طوسی استفاده می‌‏شود که وی در زمان خود، عالمی برجسته و در فقه و حدیث تخصص بالایی داشته است. وی ظاهراً پس از تحصیلات مقدماتی در سمرقند، عازم عراق شد و در شهرهای کوفه و بغداد آموخته‌‏های خویش را تکمیل نمود. از استادان او تنها «محمد بن مسعود عیاشی سمرقندی»(م.ح328ق) را می‌‏شناسیم که در بغداد آوازه بلندی داشته است. در منابع حدیثی، روایتی از او به ما نرسیده است، از این ‏رو تعیین شاگردان و دیگر اساتید او ممکن نیست اما بدیهی است که وی با شهرت بالایی که در میان مذاهب مختلف بغداد داشته، حتماً اساتید متعددی دیده و شاگردان زیادی تربیت کرده است. از آثار تألیفی او نیز خبری گزارش نشده است.

اساتید

محمد بن مسعود عیاشی سمرقندی از معروف و مشهورترین اساتید وی می باشد.

منابع

  1. رجال طوسی، ص407 شماره 5932، وص451 شماره 6402؛
  2. معجم رجال الحدیث، ج3ص158 شماره 1012؛
  3. طبقات اعلام الشیعه، ج1ص59.
احمد بن یحیی مکتب
احمد بن علی بن حسین بن رنجویه.jpg
نام کاملاحمد بن یحیی مکتب
نام‌های دیگرمکتب
اطلاعات شخصی
دیناسلام، مذهب
استادان
  • ابوطیب احمد بن محمد وراق
  • محمد بن قاسم بن زکریا محاربی
  • محمد بن یحیی صولی
شاگردانشیخ صدوق ابوجعفر محمد بن بابویه قمی
فعالیت‌هامحدث شیعی

احمد بن یحیی مکتب، (000 – حدود 355ق)ابوعلی. محدث شیعی در اواسط سده چهارم هجری. در امر کتابت و نویسندگی دست داشته و از معلمان این رشته بوده است. به‌همین دلیل وی به لقب مکتب مشهور است. در بغداد نزد ابوطیب احمد بن محمد وراق(م.ح325ق) نیز شاگردی نموده است. شیخ صدوق ابوجعفر محمد بن بابویه قمی(م381ق) از شاگردان وی است‌که روایات متعددی از او شنیده است.

معرفی اجمالی

احمد بن یحیی مکتب، ابوعلی. محدث شیعی در اواسط سده چهارم هجری. لقب «مکتب»(بر وزن محدث) از آن‏ روی به وی داده شد که در امر کتابت و نویسندگی دست داشته و از معلمان این رشته بوده است. تاریخ تولد و مرگ وی با توجه به این‌که شرح ‏حال او در منابع نیامده، کاملاً مبهم و نامعلوم است، چنان‌که از زادگاه و آرامگاه او نیز خبری در دست نیست. از شاگردان و اساتید او می‌‏توان حدس زد که وفات او در اواسط سده چهارم حدود 355 هجری اتفاق افتاده و احتمالاً محل آن بغداد یا کوفه بوده است. از اوایل زندگی و محل پرورش او اطلاعی در دست نیست اما روایات او از ابن درید عمانی(م321ق) مربوط به سال 308هجری به بعد است که ابن‌‏ درید پس از فرار دوازده ‏ساله‏‌اش به عمان و شیراز، تازه به بغداد برگشته بود. هم‌چنین وی در بغداد نزد «ابوطیب احمد بن محمد وراق»(م.ح325ق) نیز شاگردی نموده است.

بنابراین با توجه به استادان بغدادی او، وی می‏‌بایست مدتی از حیات علمی خود را در بغداد سپری کرده باشد، چنان‌که شاگردی او نزد «محمد بن قاسم بن زکریا محاربی»(م.ح324ق) که از بزرگان کوفه به ‏شمار می‌‏آمد، نشان‌گر آن است که وی در کوفه نیز حضور داشته و از محضر استادان آن‌جا بهره برده است. وی هم‌چنین حدیثی از محمد بن یحیی صولی(م335ق) دارد که مضمون آن، پرسش مأمون(حکومت: 198تا 218ق) از امام رضا(علیه السلام) در باره فلسفه قیام زید بن علی(علیه السلام)(م ق) می‏‌باشد. از استادان دیگر او کسی را نمی‌‏شناسیم. از شاگردان او «شیخ صدوق ابوجعفر محمد بن بابویه قمی»(م381ق) است که روایات متعددی از او شنیده و به گمان قوی، این روایات مربوط به سال‏‌های 352 و 354 هجری است که شیخ صدوق در بازگشت از سفر حج، اقامت‏‌های کوتاهی در بغداد داشته است. از او احادیث اندکی در جوامع روایی شیعه باقی مانده که در باره فضیلت علی‌بن ابی‌طالب(علیه السلام) و برخی امامان دیگر است. صاحب نظران در باره ارزش روایات او سکوت نموده‏‌اند، ولی شیخ صدوق در نقل برخی از روایت‌‏های او با جمله «رضی الله عنه» از او تجلیل کرده است. از آثار تألیفی او گزارشی دیده نشده است.

استادان

اساتید احمد بن یحیی مکتب، عبارتند از ابوطیب احمد بن محمد وراق، محمد بن قاسم بن زکریا محاربی و محمد بن یحیی صولی .

شاگردان

در میان شاگردان وی تنها نام شیخ صدوق ابوجعفر محمد بن بابویه قمی به چشم می‎خورد.

منابع

  1. علل الشرایع، ج1ص71 باب 62حدیث1، وص145 باب 121حدیث1؛
  2. عیون اخبار الرضا(علیه السلام)، ج2ص76 حدیث7، وص225 حدیث1؛
  3. الامالی، شیخ صدوق، ص51 حدیث5، وص299 احادیث339 و 341؛
  4. کمال الدین و تمام النعمه، ترجمه منصور پهلوان، ج2ص354، باب 52 حدیث1 و باب 53 حدیث1؛
  5. معجم رجال الحدیث، ج3ص160 شماره 1019؛
  6. طبقات اعلام الشیعه، ج1ص60.