ابوسعید حسن بن عبدالله سیرافی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۰: خط ۳۰:


ابوسعید در سال ۲۸۴ ق و به قولی دیگر ۲۹۰ ق به دنیا آمد.
ابوسعید در سال ۲۸۴ ق و به قولی دیگر ۲۹۰ ق به دنیا آمد.
 
== تحصیلات ==
==تحصیلات==
تحصیلات خود را تا سن ۲۰ سالگی در سیراف گذراند و به [[عمان]] مهاجرت کرد و پس از اخذ [[اجتهاد]]، به وطن برگشت. سپس راهی [[بغداد]] شد و در آنجا منصب قضاوت را عهده‌دار بود. [[ابن ندیم]] با وی دوست بود و [[سید رضی]] پیش از ده سالگی از او نحو آموخت.
تحصیلات خود را تا سن ۲۰ سالگی در سیراف گذراند و به [[عمان]] مهاجرت کرد و پس از اخذ [[اجتهاد]]، به وطن برگشت. سپس راهی [[بغداد]] شد و در آنجا منصب قضاوت را عهده‌دار بود. [[ابن ندیم]] با وی دوست بود و [[سید رضی]] پیش از ده سالگی از او نحو آموخت.


==ویژگی‌ها==
== ویژگی‌ها ==
وی فردی پرهیزکار و عفیف بود و با اجرت استنساخ کتاب‌ها روزگار می‌گذراند و درآمد دیگری نمی‌پذیرفت. کرخی، فقیه بزرگ شیعی، او را تحلیل و تکریم می‌کرد و بر همه برتری می‌داد و مجلس فتوا برایش ترتیب داده بود. وی عالمی جامع بود و در نحو، فقه، لغت، شعر، عروض، قرائت، حدیث، کلام، حساب و هندسه چیره‌دست بود. ابوسعید علم نحو را از ابن سراج و لغت را از ابن درید آموخت تا این‌که خود از اکابر و اعاظم علمای زمان خویش شد. وی در فقه، حدیث، علوم قرآن و کلام از اساتید بنام بود؛ اما در نحو و لغت عرب، خاصه نحو بصریان، اشتهار بیشتری یافت. بر اثر شهرتی که داشت، مرجع امراء، علما و افاضل بود. از آن جمله، نوح سامانی نامه‌ای به او نوشت و چهار صد سؤال که غالب آن‌ها الفاظ لغوی بود، از وی پرسید و دیلمی وزیر نامه‌ای مشتمل بر سئوالاتی در باب قرآن بدو نوشت و مروان بن محمد ملک دیلم از آذربایجان یکصد و بیست سؤال در باب قرآن و حدیث نزد او فرستاد و همچنین عده‌ای دیگر و او همه را جواب داد.
وی فردی پرهیزکار و عفیف بود و با اجرت استنساخ کتاب‌ها روزگار می‌گذراند و درآمد دیگری نمی‌پذیرفت. کرخی، فقیه بزرگ شیعی، او را تحلیل و تکریم می‌کرد و بر همه برتری می‌داد و مجلس فتوا برایش ترتیب داده بود. وی عالمی جامع بود و در نحو، فقه، لغت، شعر، عروض، قرائت، حدیث، کلام، حساب و هندسه چیره‌دست بود. ابوسعید علم نحو را از ابن سراج و لغت را از ابن درید آموخت تا این‌که خود از اکابر و اعاظم علمای زمان خویش شد. وی در فقه، حدیث، علوم قرآن و کلام از اساتید بنام بود؛ اما در نحو و لغت عرب، خاصه نحو بصریان، اشتهار بیشتری یافت. بر اثر شهرتی که داشت، مرجع امراء، علما و افاضل بود. از آن جمله، نوح سامانی نامه‌ای به او نوشت و چهار صد سؤال که غالب آن‌ها الفاظ لغوی بود، از وی پرسید و دیلمی وزیر نامه‌ای مشتمل بر سئوالاتی در باب قرآن بدو نوشت و مروان بن محمد ملک دیلم از آذربایجان یکصد و بیست سؤال در باب قرآن و حدیث نزد او فرستاد و همچنین عده‌ای دیگر و او همه را جواب داد.


سیرافی همان کسی است که با ابوبِشر متّی بن یونس القُنّائی مناظره‌ی بزرگی در رجحان نحو عربی بر منطق یونانی کرد و صورت این مناظره در کتاب «الامتاع و المؤانسة» آمده است.
سیرافی همان کسی است که با ابوبِشر متّی بن یونس القُنّائی مناظره‌ی بزرگی در رجحان نحو عربی بر منطق یونانی کرد و صورت این مناظره در کتاب «الامتاع و المؤانسة» آمده است.


==وفات و محل دفن==
== وفات و محل دفن ==
او در دوم رجب سال ۳۶۸ ق درگذشت و در مقبره خیزران دفن گردید.
او در دوم رجب سال ۳۶۸ ق درگذشت و در مقبره خیزران دفن گردید.


==آثار==
== آثار ==
برخی از کتاب‌های او عبارتند از:
برخی از کتاب‌های او عبارتند از:


۱. الوقف و الابتداء
# الوقف و الابتداء
 
# شرح کتاب سیبویه در نحو
۲. شرح کتاب سیبویه در نحو
# اخبار النحویین البصریین‌
 
# اللغات الوصل و القطع‌
۳. اخبار النحویین البصریین‌
# صنعه الشعر و البلاغة
 
# شرح مقصوره ابن درید
۴. اللغات الوصل و القطع‌
# الاقناع فی النحو که پسرش یوسف آن را بعد از او کامل نمود<ref>تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی، ج ۱، ص ۱۴۲ ـ ۱۴۳</ref>.
 
۵. صنعه الشعر و البلاغة
 
۶. شرح مقصوره ابن درید


۷. الاقناع فی النحو که پسرش یوسف آن را بعد از او کامل نمود<ref>تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی، ج ۱، ص ۱۴۲ ـ ۱۴۳</ref>.
== پانویس ==
{{پانویس}}


==پانویس==
[[رده:عالمان]]
[[رده:عالمان]]
[[رده:عالمان شیعه]]
[[رده:عالمان شیعه]]

نسخهٔ ‏۱۹ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۵۴

ابوسعید حسن بن عبدالله سیرافی
احمد بن علی بن حسین بن رنجویه.jpg
نام کاملقاضی ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی
نام‌های دیگرابوسعید سیرافی
اطلاعات شخصی
محل تولدبوشهر، روستای سیراف
محل درگذشتبغداد،قبرستان خیزران
دیناسلام، شیعه
شاگردان
  • سید رضی
آثار
  • الوقف و الابتداء
  • شرح کتاب سیبویه در نحو
فعالیت‌ها
  • قاضی

قاضی ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی که به اختصار «ابوسعید سیرافی» خوانده می‌شود، عالم مشهور نحو، لغت، فقه، حدیث، علوم قرآن و کلام است.

معرفی اجمالی

«قاضی ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی» که به اختصار «ابوسعید سیرافی» خوانده می‌شود، عالم مشهور نحو، لغت، فقه، حدیث، علوم قرآن و کلام است. او اهل سیراف (از توابع استان بوشهر) بود.

نام و مذهب پدر

پدرش زرتشتی بود و بهزاد نام داشت؛ ولی بعد از مسلمان شدن، نام عبدالله بر خود نهاد.

سال تولد

ابوسعید در سال ۲۸۴ ق و به قولی دیگر ۲۹۰ ق به دنیا آمد.

تحصیلات

تحصیلات خود را تا سن ۲۰ سالگی در سیراف گذراند و به عمان مهاجرت کرد و پس از اخذ اجتهاد، به وطن برگشت. سپس راهی بغداد شد و در آنجا منصب قضاوت را عهده‌دار بود. ابن ندیم با وی دوست بود و سید رضی پیش از ده سالگی از او نحو آموخت.

ویژگی‌ها

وی فردی پرهیزکار و عفیف بود و با اجرت استنساخ کتاب‌ها روزگار می‌گذراند و درآمد دیگری نمی‌پذیرفت. کرخی، فقیه بزرگ شیعی، او را تحلیل و تکریم می‌کرد و بر همه برتری می‌داد و مجلس فتوا برایش ترتیب داده بود. وی عالمی جامع بود و در نحو، فقه، لغت، شعر، عروض، قرائت، حدیث، کلام، حساب و هندسه چیره‌دست بود. ابوسعید علم نحو را از ابن سراج و لغت را از ابن درید آموخت تا این‌که خود از اکابر و اعاظم علمای زمان خویش شد. وی در فقه، حدیث، علوم قرآن و کلام از اساتید بنام بود؛ اما در نحو و لغت عرب، خاصه نحو بصریان، اشتهار بیشتری یافت. بر اثر شهرتی که داشت، مرجع امراء، علما و افاضل بود. از آن جمله، نوح سامانی نامه‌ای به او نوشت و چهار صد سؤال که غالب آن‌ها الفاظ لغوی بود، از وی پرسید و دیلمی وزیر نامه‌ای مشتمل بر سئوالاتی در باب قرآن بدو نوشت و مروان بن محمد ملک دیلم از آذربایجان یکصد و بیست سؤال در باب قرآن و حدیث نزد او فرستاد و همچنین عده‌ای دیگر و او همه را جواب داد.

سیرافی همان کسی است که با ابوبِشر متّی بن یونس القُنّائی مناظره‌ی بزرگی در رجحان نحو عربی بر منطق یونانی کرد و صورت این مناظره در کتاب «الامتاع و المؤانسة» آمده است.

وفات و محل دفن

او در دوم رجب سال ۳۶۸ ق درگذشت و در مقبره خیزران دفن گردید.

آثار

برخی از کتاب‌های او عبارتند از:

  1. الوقف و الابتداء
  2. شرح کتاب سیبویه در نحو
  3. اخبار النحویین البصریین‌
  4. اللغات الوصل و القطع‌
  5. صنعه الشعر و البلاغة
  6. شرح مقصوره ابن درید
  7. الاقناع فی النحو که پسرش یوسف آن را بعد از او کامل نمود[۱].

پانویس

  1. تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی، ج ۱، ص ۱۴۲ ـ ۱۴۳