کاربر:Hoosinrasooli/صفحه تمرین

محمد بن ابراهیم علوی موسوی حیری
نام کامل	جعفر بن محمد بن ابراهیم علوی موسوی حیری
اطلاعات شخصی
محل تولد	کوفه
روز درگذشت	بعد 360ق.
محل درگذشت	کوفه
دین	اسلام، شیعه
استادان	حمید بن زیاد نینوایی
شاگردان	ابوجعفر احمد بن جعفر علوی حیری هارون بن موسی تلعکبری
فعالیت‌ها	محدث

جعفر بن محمد بن ابراهیم علوی موسوی حیری، از محدثین شیعه است. وی از نوادگان امام موسی کاظم (علیه السلام) بوده و علوی‌ بودن او گواه آن است که وی در کوفه سکونت داشته است. شیخ طوسی در رجال خود گفته است وی تا 360هجری زنده بوده و شیخ تلعکبری در این سال از او حدیث شنیده است، بنابراین وفات او بعد از این تاریخ اتفاق افتاده است. هم‌چنین طبق گفته شیخ طوسی وی از حمید بن زیاد نینوایی استماع حدیث داشته و هارون بن موسی تلعکبری از او نقل حدیث کرده است.

معرفی اجمالی

جعفر بن محمد بن ابراهیم علوی موسوی حیری، محدث شیعی. وی اصالتاً عراقی و در «حیره»(به کسر حاء و راء) تولد یافته است. «حیره» در لغت به معنی منزل‌گزیدن است و به دو منطقه اطلاق می‌شود:

• نخست ناحیه‌ای در یک فرسخی نجف نزدیک کوفه،
• دیگر محله مشهوری در مسیر نیشابور به سوی مرو.

اما وی از نوادگان امام موسی کاظم (علیه السلام) است و علوی‌ بودن بودن او گواه آن است که وی در کوفه سکونت داشته و ارتباطی با محله حیره در نیشابور ندارد، زیرا بیشتر عالمان آن دیار از مذهب تشیع خارج هستند. وی در کوفه پرورش یافت و حیات علمی خود را در این شهر سپری کرده است. از خانواده او کسی را نمی‌شناسیم ولی احتمال می‌رود ابوجعفر احمد بن جعفر علوی حیری که از دانشمندان حدیث بود و شیخ تلعکبری در سال 370هجری از او حدیث شنیده، از فرزندان وی بوده باشد. با این‌که به نظر می‌رسد که وی و فرزندش در زمان خود از عالمان بزرگ و از شیوخ اجازه در علم حدیث بوده‌اند، اما شرح‌حال آنها در هیچ منبعی ذکر نشده و اطلاعات ناچیزی از آنها در اختیار داریم.

در باره تاریخ تولد و وفات او خبری در منابع گزارش نشده است. تنها آگاهی ما در این زمینه گزارش طوسی است که در رجال خود گفته است وی تا 360هجری زنده بوده و «شیخ تلعکبری» در این سال از او حدیث شنیده است، بنابراین وفات او بعد از این تاریخ اتفاق افتاده است. هم‌چنین طوسی در گزارش خود ضمن این‌که وی را در ردیف عالمان و محدثان شیعه قرار داده، افزوده است که وی از «حمید بن زیاد نینوایی» استماع حدیث داشته و «هارون بن موسی تلعکبری» از او نقل حدیث کرده است. در باره تشیع او و فرزندش هیچ تردیدی وجود ندارد، ولی امامی‌ بودن آنها را نمی‌توان ثابت کرد. زیرا آنها شاگرد «حمید بن زیاد» بوده‌اند و حمید پای‌بندی سختی نسبت به مذهب واقفیه(هفت امامی) داشت و این مطلب، با توجه به این‌که آنها از نوادگان امام کاظم (علیه السلام) بودند، احتمال واقفی‌بودن آنها را بیشتر تقویت می‌کند. اکنون در جوامع روایی، حتی یک حدیث هم از او باقی نمانده است. هم‌چنین کتاب یا رساله‌ای نیز از او معرفی نشده است.

اساتید

از حمید بن زیاد نینوایی بعنوان استاد وی نام‌برده شده است.

شاگردان

از هارون بن موسی تلعکبری و ابوجعفر احمد بن جعفر علوی حیری بعنوان شاگردان ایشان نام‌برده شده است.

منابع

1. الانساب، سمعانی، ج2ص297، ذیل کلمه حیری؛
2. رجال طوسی، ص419شماره 6054؛
3. طبقات اعلام الشیعه، ج1ص74؛
4. نقد الرجال تفرشی، ج1ص109 شماره 199، وص353 شماره997.

جعفر بن محمد ازدی کوفی
نام کامل	جعفر بن محمد ازدی کوفی
نام‌های دیگر	ازدی، کوفی
اطلاعات شخصی
محل تولد	کوفه
روز درگذشت	حدود 300ق.
دین	اسلام، شیعه
استادان	عباد بن یعقوب رواجنی محمد بن حسین صائغ
شاگردان	احمد بن محمد طبری خلیلی فرات بن ابراهیم کوفی
فعالیت‌ها	محدث شیعی

جعفر بن محمد ازدی کوفی، محدث شیعی تا اوایل قرن چهارم هجری. وی اصالتاً از قبیله «أزد» است که طائفه بزرگی در یمن بودند و بیشتر آنان در کوفه مسکن گرفتند. به همین دلیل او را «ازدی» و «کوفی» لقب داده‌اند. هم‌بحثان او علی بن احمد بن حاتم و جعفر بن مالک فزاری هستند که با هم نزد عباد بن یعقوب رواجنی در کوفه به فراگیری حدیث اشتغال داشتند. وی غیر از جعفر بن محمد کوفی دلال و غیر از جعفر بن محمد کوفی فزاری است.

معرفی اجمالی

جعفر بن محمد ازدی کوفی، محدث شیعی تا اوایل قرن چهارم هجری. کنیه او در منابع ذکر نشده است. در باره تاریخ ولادت و وفات او هر چند اطلاع دقیقی در دست نیست اما سابقه علمی و شناخت ما از استادان و شاگردان او حکایت از آن دارد که وی در نیمه نخست سده سوم تولد یافت و در اواخر همین سده یا اوایل سده چهارم زندگی را به سر آورده است. برخی از اساتید او در سال 250هجری و بعضی از شاگردان او در حدود 310هجری وفات یافته‌اند، و این مطلب نشان می‌دهد که زندگی و حیات علمی او در محدوده این دو تاریخ بوده است. وی اصالتاً از قبیله «أزد» است که طائفه بزرگی در یمن بودند و بیشتر آنان در کوفه مسکن گرفتند. به همین دلیل او را «ازدی» و «کوفی» لقب داده‌اند. وی خود در کوفه پرورش یافت و احتمالاً محل تولد و وفات او نیز در همین شهر بوده است.

از معاصران و هم‌بحثان او «علی بن احمد بن حاتم» و «جعفر بن مالک فزاری» هستند که با هم نزد «عباد بن یعقوب» در کوفه به فراگیری حدیث اشتغال داشتند. در منابع معتبر گزارشی از شرح‌حال او ذکر نشده و زندگی علمی او کاملاً بر ما پوشیده است. اکنون چند روایت از او در منابع شیعی باقی مانده که برخی از آنها در یاره فضیلت امام علی (علیه السلام) و عظمت روز غدیر است. وی این روایات را از استادان خود «عباد بن یعقوب رواجنی» و «محمد بن حسین صائغ» نقل کرده است. از شاگردان او «احمد بن محمد طبری خلیلی»(صاحب کتاب فضائل علی«علیه السلام») و «فرات بن ابراهیم کوفی» را می‌شناسیم که احادیث اندکی از او نقل نموده‌اند. از او اثر تألیفی معرفی نشده است. گفتنی است وی غیر از «جعفر بن محمد کوفی دلال» و غیر از «جعفر بن محمد کوفی فزاری» است.

استادان

از استادان مشهور وی میتوان عباد بن یعقوب رواجنی و محمد بن حسین صائغ را نام‌برد.

شاگردان

از میان شاگردان وی میتوان از احمد بن محمد طبری خلیلی و فرات بن ابراهیم کوفی نام‌برد.

منابع

1. بحارالانوار، ج36ص142 حدیث105، وج37ص169 حدیث46، وص310حدیث40؛
2. تفسیر فرات کوفی، ص117 حدیث123؛
3. طبقات اعلام الشیعه، ج1ص74؛
4. الغدیر، ج1ص284.

اسحاق بن رباط بجلی کوفی
نام کامل	جعفر بن محمد بن اسحاق بن رباط بجلی کوفی
اطلاعات شخصی
روز درگذشت	329ق.
دین	اسلام، شیعه
شاگردان	ابوعبدالله محمد بن احمد صفوانی
آثار	کتاب النوادر الرد علی الواقفیه الرد علی الفطحیه
فعالیت‌ها	فقیه، محدث

جعفر بن محمد بن اسحاق بن رباط بجلی کوفی، فقیه و محدث سرشناس شیعی. برادران جدش همگی از اصحاب امام صادق (علیه‌السلام) بوده‌اند. آنها فرزندان و نوه‌های بسیاری داشتند که به «بنی رباط» شهرت یافتند. دارای عقیده‌ای سالم و استوار بوده و در دوره غیبت صغری(255 تا 329ق) که بسیاری عالمان شیعه در امر امامت حضرت ولی‌عصر(عج) دچار حیرت شده بودند، هیچ‌گونه انحرافی در عقیده‌اش رخ نداده است.

زندگینامه

جعفر بن محمد بن اسحاق بن رباط بجلی کوفی، فقیه و محدث سرشناس شیعی. جد او «اسحاق بن رباط» از فقها و عالمان حدیث بود و برادران جدش به نام‌های: «حسن بن رباط»، «حسین بن رباط»، «علی بن رباط» و «یونس بن رباط» هستند که همگی از اصحاب امام صادق (علیه‌السلام) بوده‌اند. آنها فرزندان و نوه‌های بسیاری داشتند که به «بنی رباط» شهرت یافتند و آخرین نفر از آنان «محمد بن محمد بن اسحاق کوفی» است که برادر صاحب شرح‌حال است و در بغداد مسکن داشت. برادرش در بغداد از دانشمندان فقه و حدیث در عصر غیبت بود و آوازه‌اش از او بیشتر بوده است. وی از معاصران شیخ کلینی است و ظاهراً عصر غیبت کبری را درک نکرده است، زیرا در منابع معتبر در باره برادرش «محمد» تصریح شده که از رجال دوره غیبت بوده است، اما در باره او چنین مطلبی گفته نشده است. بنابراین وفات او می‌بایست تقریباً در سال 329هجری یا اندکی پیش از آن اتفاق افتاده باشد. وی در کوفه پرورش یافت و احتمالاً در همان‌جا زندگی را به سر آورده است، اما چگونگی حیات علمی او بر ما معلوم نیست.

در منابع کهن با اینکه او را از چهره‌های برجسته فقه و حدیث برشمرده‌اند، ولی هیچ گزارشی از شرح‌حال او ارائه نکرده‌اند. با توجه به این‌که وی در خاندان علمی و مذهبی بنی‌رباط پرورش یافته، احتمال این‌که او به دست اعضای همین خاندان پرورش یافته باشد، قوت می‌یابد و از همین‌جا می‌توان نتیجه گرفت که وی همانند دیگر اعضای این خاندان، دارای عقیده‌ای سالم و استوار بوده و در دوره غیبت صغری(255 تا 329ق) که بسیاری عالمان شیعه در امر امامت حضرت ولی‌عصر(عج) دچار حیرت شده بودند، هیچ‌گونه انحرافی در عقیده‌اش رخ نداده است. این موضوع با توجه به کتاب‌هایی که او در رد فطحیه(شش امامی) و واقفیه (هفت امامی) نوشته کاملاً روشن به نظر می‌رسد. از استادان او کسی معرفی نشده و در جوامع روایی نیز حدیثی از او باقی نمانده تا بتوان بدینوسیله اساتید او را شناسایی کرد. از شاگردان او تنها ابوعبدالله محمد بن احمد صفوانی را می‌شناسیم که نزد «شیخ کلینی» و علی بن ابراهیم قمی نیز شاگردی کرده و فردی مستجاب الدعوه و صاحب کرامت بوده است.

شاگردان

از میان شاگردان وی تنها نام ابوعبدالله محمد بن احمد صفوانی در منابع ذکر شده است.

آثار

از آثار تألیفی او کتاب النوادر، الرد علی الواقفیه و الرد علی الفطحیه معرفی شده است.

منابع

1. تهذیب المقال، ج2ص72، وج4ص421؛
2. جامع الرواه، ج1ص156؛
3. الذریعه، ج10ص216 شماره612؛
4. رجال ابن داود، ص64 شماره324؛
5. رجال نجاشی، ص121 شماره 311.