یاسر عرفات

یاسر عرفات

نام	یاسر عرفات (به عربی: یاسر عرفات) محمد عبدالرحمان عبدالرئوف القدوة الحسینی
کنیه	أبو عمّار
سمت	رئیس‌جمهور حکومت خودگردان فلسطین
زادروز	۲۴ اوت ۱۹۲۹
زادگاه	قاهره • مصر
ملیت	فلسطین
حزب سیاسی	جنبش فتح
مذهب	اسلام • سنی
وفات	۱۱ نوامبر ۲۰۰۴ (۷۵ سال) ۲۱ آبان ۱۳۸۳ شمسی
محل فوت	بیمارستان نظامی پرسی • حومه پاریس • فرانسه

یاسر عرفات (۱۹۲۹ -۲۰۰۴ م) رهبر فلسطینی، رئیس حکومت خودگردان فلسطین از هنگام تشکیل در ۱۹۹۶، رئیس سازمان آزادی‌بخش فلسطین از سال ۱۹۶۹ و رئیس و بنیانگذار جنبش فتح از سال ۱۹۵۹ تا هنگام مرگ. در تاریخ ۱۱ نوامبر ۲۰۰۴ در بیمارستان نظامی پرسی، حومه پاریس درگذشت.

عرفات همچون هرانسان دیگر، فراز ونشیبی را درزندگی داشته است. تا جایی كه زمانی بر قله قلب هایی نشسته و زمانی نیز در حضیض نگاه و باور دوستداران فلسطین، قرار گرفته است. یاسر عرفات از جمله شخصیت ها و رهبران مسلمانی است که با برعهده داشتن رهبری مبارزات فلسطینیان علیه رژیم صهیونیستی ضمن کسب محبوبیت فراوانی میان ملت فلسطین و جهان اسلام، نقش مهمی در مبارزه علیه صهیونیست ها داشت؛ ولی به دلیل سستی و انحرافات مبارزاتی او در اواخر دهه 80 میلادی وارد روند سازش با صهیونیست ها شد و بر خلاف آرمان فلسطین توافقات مهمی را نیز با رهبران اسرائیل به امضا رساند.

از ولادت تا مبارزات

محمد عبدالرووف القدوه الحسینی معروف به یاسر عرفات در چهارم اوت 1929 (1308 ش) زاده شد. زادگاه وی را طبق اسناد رسمی شهر قاهره می دانند اما عرفات مصرانه زادگاهش را بیت المقدس معرفی می كرد. عرفات كه ششمین فرزند عبدالروف بود در كودكی مادرش زهوه را از دست داد. ظاهرا پس از مرگ مادر به همراه عمویش به بیت المقدس رفت و مدت چهار سال در آنجا زندگی كرد. پس از آن در سال 1937 به مصر بازگشت و مشغول تحصیل شد.

پدرش پیشه تاجری پارچه داشت كه در سال 1927 از فلسطین به مصر رفته بود. پس از اتمام دوران دانش اموزی در سال 1948 به دانشگاه فواد اول قاهره وارد و در رشته مهندسی ساختمان مشغول تحصیل شد. در سال 1950 به نهضت افسران آزاد مصر كه بعدها به رهبری جمال عبدالناصر علیه ملك فاروق كودتا كرد پیوست.

ارتباطی كه بعدها موجب رهایی او از زندان گشت. در سال 1952 (1331 ش) پدرش مرد و وی را غزه دفن كردند. در همین سال هم به عضویت اتحادیه دانشجویان فلسطینی درآمد و در همین جا بود كه با خلیل الوزیر معروف به ابوجهاد و صلاح خلف معروف به ابوایاد آشنا شد. دوستی ایی كه به درازا كشیده شد و تنها مرگ آنان را از هم جدا كرد.

در سال 1954 (1333 ش) از طریق انتخابات دانشجویی به ریاست اتحادیه دانشجویان فلسطینی برگزیده شد. در همین دوران بود كه با تفكرات اخوان المسلمین آشنا شد و هر روز بر علاقه وی به اخوان المسلمین افزوده شد. چیزی كه ظاهرا خوشایند جمال عبدالناصر نبود. زیرا پس از معاهده مصر و انگلیس به سال 1954 و تعهد ناصر به انگلیس مبنی بر اینكه علیه اسرائیل وارد جنگ نخواهد شد، اخوان المسلمین جمال عبدالناصر را خائن دانسته و كوشیدند وی را در میدان اسكندریه در سال 1954 ترور كنند.

پس از ترور نافرجام اعضاء اخوان المسلمین دستگیر شدند و عرفات نیز جزء دستگیر شدگان بود. اما آشنایی وی با افسران عضو نهضت اسران آزاد مصر موجب رهاییش گشت. در 26 اكتبر سال 1956 در جنگ مصر علیه رژیم صهیونیستی داوطلبانه به صف ارتش مصر درآمد. اما پس از جنگ از حضور در ارتش مصر چشم پوشید و سفری به عراق كرد. اما پس از بازگشت مصریان بر او سخت گرفتند.

تأسیس جنبش فتح

در کویت چندی از دوستان فلسطینی وی به پیش او آمدند و بعد از بررسی وضعیت آن زمان فلسطین تصمیم به ایجاد یک جنبش جدید برای آزادی فلسطین گرفتند؛ و در ۱۰ اکتبر ۱۹۵۹ همراه با خلیل وزیر و صلاح خلف و خالد حسن و فاروق قدومی جنبشی با نام فتح را که مخفف معکوس شده جمله حرکت تحریر فلسطین است، تأسیس کردند.

مرگ یاسر عرفات

یاسر عرفات، برنده جایزه صلح نوبل، که برای نزدیک به چهار دهه رهبری جنبش استقلال سرزمین ‌های فلسطینی را بر عهده داشت، در ۱۱ نوامبر ۲۰۰۴ پس از چند هفته دوره درمانی در بیمارستانی در پاریس درگذشت.

بنا به یافته‌های تحقیقات آزمایشگاهی در سویس یاسر عرفات با پلونیوم، مسموم شده بود. فرانسوا بشود، رئیس مؤسسه فیزیک پرتوی در دانشگاه لوزان، گفت تحقیقات بر نمونه‌های بیولوژیکی متمرکز بود که از وسایل شخصی و لباس‌های عرفات در بیمارستان نظامی پاریس گرفته شده و به همسر او سهی عرفات، تحویل داده شده بود. آقای بشود به الجزیره گفته‌است: «نتیجه آن شد که آثار پلونیوم روی این نمونه‌ها یافته شد». البته به گفته رئیس تیم تحقیقات آزمایشگاه، برای تأیید قطعی مسمومیت، لازم است که عرفات نبش قبر شود و عنوان داشت: «اگر سهی عرفات(بیوه یاسر عرفات) واقعاً می‌خواهد بداند چه بر سر همسرش آمده، باید نمونه برداری صورت بگیرد یعنی همسرش نبش قبر شود. خانم عرفات باید نمونه‌ای در اختیار ما بگذارد که غلظت بالای پلونیوم را نشان دهد».

باید گفت در زمان درگذشت عرفات، مقامات فلسطینی اسرائیل را متهم به مسموم ‌سازی او کردند که یک تیم تحقیقاتی فلسطینی، یک سال پس از مرگ او، احتمال ابتلای او به سرطان، ایدز، و همچنین مسمومیت را رد کرد.

در نوامبر ۲۰۱۲ گروهی از بازپرسان بین‌المللی بنابر درخواست سهی عرفات(بیوه یاسر عرفات)، همسر یاسر عرفات، مأمور شدند تا با نبش قبر وی و نمونه‌برداری از پیکر وی، مجدداً احتمال مرگ وی با موارد رادیواکتیو را بررسی نمایند. اینکار در تدابیر شدید امنیتی برگزار شد و متخصصانی از کشورهای فرانسه، روسیه و سوئیس مأمور آنالیز نمونه گرفته شده شدند.