بکتاشیه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''بَکتاشیه''' طریقتی است که پیروانش خود را منسوب به حاجی بکتاش ولی زاهد خراسانی می‌دانند. وی در نیشابور به دنیا آمد و  نزد [[على احمد یسوى|على احمد یسوى]] درس خواند و در سال 738 هجرى در گذشت.
'''بَکتاشیه''' طریقتی است که پیروانش خود را منسوب به حاجی بکتاش ولی، زاهد خراسانی می‌دانند. وی در نیشابور به دنیا آمد و  نزد [[على احمد یسوى|على احمد یسوى]] درس خواند و در سال 738 هجرى قمری در گذشت.


==تاریخچه و عقاید==
==تاریخچه و عقاید==
طریقه «بکتاشیه» در قرن شانزدهم میلادى در اناتولى یعنى [[آسیاى صغیر|آسیاى صغیر]] رواج فراوان یافت و عقاید ایشان شبیه «[[قزلباشی|قزلباشی]]ه» و «[[شبک]]» و «على الهیان» کرد است. با این که بیشتر «بکتاشیه» خود را از [[اهل سنت و جماعت]] مى ‏دانند ولى اعمال و رفتار ایشان بر خلاف آن طایفه است و بیشتر به «[[غلاة]]» شیعه‏ شباهت دارد و به امامت [[ائمه اثنى عشر]] اعتقاد دارند و و [[چهارده معصوم]] (ع) را به بزرگى مى‏ ستایند.در عین حال عقاید مسیحیان نیز در ایشان تأثیر کرده است و معتقد به تثلیث اللّه و [[محمد (ص)]] و [[على (ع)]] هستند و مانند [[مسیحیان|مسیحیان]] [[عشاى ربّانى]] به جاى مى‏ آورند. <ref>محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، ص 103</ref>
طریقه «بکتاشیه» در قرن شانزدهم میلادى در آناتولى یعنى [[آسیاى صغیر|آسیاى صغیر]] گسترده شد. عقاید ایشان شبیه «[[قزلباشی|قزلباشیه]]»، «[[شبک]]» و «على اللهیان» کرد است. با این که بیشتر «بکتاشیه» خود را از [[اهل سنت و جماعت]] مى ‏دانند، ولى اعمال و رفتار ایشان بر خلاف آن ها است و بلکه به «[[غلاة]]» شیعه‏ شباهت دارد. این فرقه به امامت [[ائمه اثنى عشر]] اعتقاد دارند و و [[چهارده معصوم]] (ع) را به بزرگى مى‏ ستایند.در عین حال عقاید مسیحیان نیز در ایشان تأثیر کرده است. زیرا  معتقد به تثلیث اللّه و [[محمد (ص)]] و [[على (ع)]] هستند و مانند [[مسیحیان|مسیحیان]] [[عشاى ربّانى]] به جاى مى‏ آورند. <ref> مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، ص 103   با ویرایش و اصلاح عبارات.
</ref>


==آداب و رسوم==
==آداب و رسوم==
پیروان این فرقه بر سر سفره خود شراب و نان و پنیر مى‏ گذارند و در پیش شیخ خود که او را «بابا» مى ‏خوانند به گناهان خویش اعتراف و از او طلب آمرزش مى‏ کنند. نوشیدن شراب در نزد ایشان حرام نیست و زنان شان حجاب ندارند و به اسرار اعداد و حروف اعتقاد دارند و فضل اللّه حروفى را که پیشواى «[[حروفیان|حروفیان]]» بود محترم مى‏ شمارند و کتاب «جاویدان‏ نامه» او را از کتب مقدس مى ‏شمارند و این کتاب را به فارسى «عشق نامه» و به ترکى «فرشته اوقلى» مى ‏نامند.جامه «بکتاشیه» عبایى سفید و کلاهى سیاه چند گوش مثلث شکل است که گاهى عدد اضلاع آن به احترام ائمه اثنى عشر به دوازده ترک مى ‏رسد و شیخ ایشان داراى عمامه ‏اى سبز است. «بکتاشیه» بر گردن خود گردن بندى از سنگ دارند که آن را تسلیم تاش یعنى سنگ تسلیم می خوانند و تبرزینى دو دم و عصایى دراز دارند. جوانانی از ایشان که همسر ندارند گوشواره‏ هایى به گوش مى‏ آویزند تا از کسانی که همسر دارند تشخیص داده شوند.حاج بکتاش را پیر اوّل می خوانند و پیروان او فرزند حاج بکتاش را «اوغلرى» یعنى پسران حاج بکتاش می نامند. ایشان عبادات شریعت اسلام را که نماز و روزه و حج و زکات باشد به جاى نمى ‏آورند.<ref>محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، ص 103</ref>
پیروان این فرقه بر سر سفره خود شراب و نان و پنیر مى‏ گذارند و نزد شیخ خود که او را «بابا» مى ‏خوانند، به گناهان خویش اعتراف و از او طلب آمرزش مى‏ کنند. نزد ایشان نوشیدن شراب حرام نیست. زنان شان حجاب ندارند و به اسرار اعداد و حروف اعتقاد دارند و به فضل اللّهِ حروفى را که پیشواى «[[حروفیان|حروفیان]]» بود، احترام می کنند و کتاب «جاویدان‏ نامه» او را از کتب مقدس مى ‏شمارند. کتاب مذکور را به فارسى «عشق نامه» و به ترکى «فرشته اوقلى» مى ‏نامند. جامه «بکتاشیه» عبایى سفید و کلاهى سیاه چند گوش مثلث شکل است که گاهى عدد اضلاع آن به احترام ائمه اثنى عشر به دوازده ترک مى ‏رسد. شیخ ایشان داراى عمامه ‏اى سبز است. «بکتاشیه» بر گردن خود گردن بندى از سنگ دارند که آن را تسلیم تاش، یعنى سنگ تسلیم می خوانند. تبرزینى دو دم و عصایى دراز دارند. جوانانی از ایشان که همسر ندارند گوشواره‏ هایى به گوش مى‏ آویزند تا از کسانی که همسر دارند تشخیص داده شوند. حاج بکتاش را پیر اوّل می خوانند و پیروان او،  فرزندان حاج بکتاش را «اوغلرى» یعنى پسران حاج بکتاش می نامند. بکتاشیه، عبادات شریعت اسلام را که عبارت است از: نماز، روزه، حج و زکات به جاى نمى ‏آورند.<ref> مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، ص 103 با ویرایش و اصلاح جملات</ref>


==پانویس==
==پانویس==

نسخهٔ ‏۳۰ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۵۴

بَکتاشیه طریقتی است که پیروانش خود را منسوب به حاجی بکتاش ولی، زاهد خراسانی می‌دانند. وی در نیشابور به دنیا آمد و نزد على احمد یسوى درس خواند و در سال 738 هجرى قمری در گذشت.

تاریخچه و عقاید

طریقه «بکتاشیه» در قرن شانزدهم میلادى در آناتولى یعنى آسیاى صغیر گسترده شد. عقاید ایشان شبیه «قزلباشیه»، «شبک» و «على اللهیان» کرد است. با این که بیشتر «بکتاشیه» خود را از اهل سنت و جماعت مى ‏دانند، ولى اعمال و رفتار ایشان بر خلاف آن ها است و بلکه به «غلاة» شیعه‏ شباهت دارد. این فرقه به امامت ائمه اثنى عشر اعتقاد دارند و و چهارده معصوم (ع) را به بزرگى مى‏ ستایند.در عین حال عقاید مسیحیان نیز در ایشان تأثیر کرده است. زیرا معتقد به تثلیث اللّه و محمد (ص) و على (ع) هستند و مانند مسیحیان عشاى ربّانى به جاى مى‏ آورند. [۱]

آداب و رسوم

پیروان این فرقه بر سر سفره خود شراب و نان و پنیر مى‏ گذارند و نزد شیخ خود که او را «بابا» مى ‏خوانند، به گناهان خویش اعتراف و از او طلب آمرزش مى‏ کنند. نزد ایشان نوشیدن شراب حرام نیست. زنان شان حجاب ندارند و به اسرار اعداد و حروف اعتقاد دارند و به فضل اللّهِ حروفى را که پیشواى «حروفیان» بود، احترام می کنند و کتاب «جاویدان‏ نامه» او را از کتب مقدس مى ‏شمارند. کتاب مذکور را به فارسى «عشق نامه» و به ترکى «فرشته اوقلى» مى ‏نامند. جامه «بکتاشیه» عبایى سفید و کلاهى سیاه چند گوش مثلث شکل است که گاهى عدد اضلاع آن به احترام ائمه اثنى عشر به دوازده ترک مى ‏رسد. شیخ ایشان داراى عمامه ‏اى سبز است. «بکتاشیه» بر گردن خود گردن بندى از سنگ دارند که آن را تسلیم تاش، یعنى سنگ تسلیم می خوانند. تبرزینى دو دم و عصایى دراز دارند. جوانانی از ایشان که همسر ندارند گوشواره‏ هایى به گوش مى‏ آویزند تا از کسانی که همسر دارند تشخیص داده شوند. حاج بکتاش را پیر اوّل می خوانند و پیروان او، فرزندان حاج بکتاش را «اوغلرى» یعنى پسران حاج بکتاش می نامند. بکتاشیه، عبادات شریعت اسلام را که عبارت است از: نماز، روزه، حج و زکات به جاى نمى ‏آورند.[۲]

پانویس

  1. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، ص 103 با ویرایش و اصلاح عبارات.
  2. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، ص 103 با ویرایش و اصلاح جملات