جعفریه (پیروان جعفر بن علی تقی)
جعفریه پیروان جعفر‌بن‌علی‌تقی فرزند امام‌هادی (ع) (ملقب به جعفر‌کذاب) بودند.
شرح حال
جعفر برادر حضرت امام‌حسن‌عسکری (ع) بود که «شیعه‌امامیه» او را «جعفر‌کذاب» می‌خواندند، زیرا وی پس از برادرش امام‌حسن‌عسکری (ع) ادعای امامت کرد و منکر داشتن فرزند برای آن‌حضرت بود. کنیه وی «ابوعبدالله» و لقبش کرین بود، زیرا صد و بیست فرزند از وی به‌جا مانده و پسران او را نسبت به جدشان حضرت علی‌بن‌موسی الرضا (ع)، رضویون خوانند. جعفر‌کذاب در سال 271 هجری قمری در حالیکه 45 سال از عمرش گذشته بود، از دنیا رفت و در خانه پدرش در سامراء مدفون شد. «جعفر‌کذاب» مردی دنیا‌دوست و عشرت‌طلب و طالب مقام بود و برای آنکه به مقام امامت شناخته شود، به اقسام وسایل تشبث میجست. [۱]
تاریخچه
جعفر پس از شهادت پدرش ادعای امامت کرده و می‌گفت: «امام مردم من هستم نه برادرم و به همین منظور نزد خلیفه وقت رفت و گفت: «بیست هزار اشرفی برای تو می‌فرستم و از شما خواهش دارم که فرمان دهی تا بر مسند امامت بنشینم و این مقام از برادرم سلب گردد.»[۲]ولی حضرت امام حسن عسکری (ع) اجازه هیچ‌گونه خودنمایی را به او نداد تا این که پس از شهادت امام حسن عسکری (ع) و آغاز غیبت صغرای امام مهدی، او بار دیگر فرصت یافت تا ادعای امامت کند و با دروغ جمعی را به گمراهی بکشاند و از این رو به جعفر کذاب شهرت یافت.
تشکیل فرقه‌های مختلف
هنگامی که امام علی بن محمد النقی (ع) از دنیا رفت، شیعیان به چند گروه تقسیم شدند. گروه اندکی از اصحاب او به امامت پسرش جعفر بن علی گرائیدند و گفتند که پدرش درباره امامت او وصیت کرده است. گروهی گفتند که حسن بن علی العسکری (ع) درگذشت و پس از او برادرش جعفر بنا به وصیت وی امام است. گروهی دیگر گفتند که امامت از محمد بن علی (ع) که عموی جعفر بود به وی رسید. فرقه‌ای دیگر به تقلید از «فطحیه» پرداختند که عبدالله بن بکیر بن اعین از آنان بود و معتقد بودند که حسن بن علی پس از پدرش امام بود و چون درگذشت بعد از وی جعفر بن علی به امامت رسید، چنان که موسی بن جعفر پس از عبدالله جعفر (افطح) امامت داشت، زیرا بنا به خبری که رسیده چون امامی از دنیا برود، امامت به مهم‌ترین پسر وی می‌رسد. گروه دیگر چون منکر فرزند داشتن حضرت امام حسن عسکری بودند گفتند: اگر امامی از دنیا برود و فرزندی نداشته باشد، امامت به برادرش خواهد رسید.[۳] [۴] [۵] [۶] [۷]
خوشحال نشدن امامان از تولد جعفر
امام هادی علیه‌السلام از تولد جعفر خوشحال نشدند و فرمودند که وی موجب گمراهی افراد فراوانی خواهد شد. افراد زیادی را به گمراهی خواهد کشاند[۸] [۹].
نقل شده است که امام حسن عسکری علیه‌السلام از جعفر کناره‌گیری و از همراهی با وی پرهیز می‌کرد.[۱۰] [۱۱] جعفربن علی در ماجرای فارِس‌بن حاتم، فردی که امام هادی علیه‌السلام او را طرد و لعن نموده و فرمان قتل وی را صادر کرده بودند، برخلاف پدر و برادرش، امام حسن عسکری علیه‌السلام، از فارس جانب‌داری کرد. [۱۲]
پانویس
- ↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 139
- ↑ قمی، شیخ عباس، منتهی الآمال، ج. ۲، ص. ۲۶۱ و باب سیزدهم در فصل پنجم.
- ↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 139
- ↑ نوبختی حسن بن موسی، فرق الشیعة، ص 95، 108، 112.
- ↑ شهرستانی محمد بن عبدالکریم، ملل و نحل، ص 151، 152، 153.
- ↑ شیخ طوسی، کتاب غیبت، ص 143.
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین و اتمام النعمه، ص 63.
- ↑ طوسی، ابی‌جعفر، محمد بن حسن (شیخ طوسی)، کتاب الغیبة، ص ۲۲۶۲۲۷.
- ↑ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار ج۵۰، ص۲۳۱.
- ↑ الهدایة الکبری ص۳۸۱.
- ↑ المجدی فی انساب‌الطالبیین ص۱۳۲.
- ↑ النقض علی أبی الحسن علی‌بن احمدبن بشار فی‌الغیبة ص۲۰۰.