یعفوریه

درباره فرقه «یعفوریه» مطالب بسیار اندکی نوشته شده است که پراکنده و نیز از نظر محتوا از هم متفاوت هستند که با استناد به آنها نمی‌توان درباره این فرقه و آراء و عقاید مربوط به آن به طور مستند و دقیق اظهار نظر کرد. در ادامه به دو عنوان از یعفوریه با توضیحات متفاوت اشاره می‌شود.

1.گروه اول از یعفوریه‏ از فرق «امامیه» و از اصحاب سلیمان الاقطع بودند که از معاصران ابو محمد هشام بن الحکم بود. اینان معتقد بودند که معرفت ائمه واجب است و قیام به شرایعى را که از طرف رسول (ص) ابلاغ شده است، نیز واجب است. کسی که امام را نشناسد و بمیرد، آن چنان است که در جاهلیت مرده باشد. برخی از ایشان گفته‏‌اند که اگر کسى معرفت امام را درک کند، هیچ فریضه و تکلیفی بر او واجب نیست. فقط معرفت امام او را کفایت می‌کند. برخى از «یعفوریه» پیرو عقیده «معتزله» در «قدر» شدند و گفتند: معرفت امام ضرورى است.

2.گروه دوم از یعفوریه شیعیان و پیروان محمد بن بشیر بوده‌اند و در عصر امامت موسی بن جعفر (ع) ظهور کرده و در امامت امام موسی بن جعفر(ع) توقف کرده و منکر امامت فرزندش علی بن موسی (ع) و هم چنین منکر امامان بعد از آن حضرت شدند. آنها عصمت امامان بعد از موسی بن جعفر را قبول نداشتند و هر کسی را که به امامت ایشان قائل بود کافر و خونش را حلال مى‌دانستند. البته این فرقه بعدها امامت موسی بن جعفر را نیز منکر شدند و امامت محمد بن بشیر و پس از او امامت فرزندش را پذیرفتند. اینان معتقد بودند که خداوند فقط نماز، خمس و روزه ماه رمضان را واجب کرده است و مسایلی چون زکات، حج و دیگر موضوعات دین و احکام شرعی وجود ندارد. آنها ازدواج با محارم را جایز مى‌دانستند و رابطه جنسی با غلامان را بدون اشکال می‌شمردند.