احمد مفتی زاده
احمد مفتی‌زاده متولد بهمن ۱۳۱۱ ه. ش، در شهر سنندج است. وی متفکر مسلمان و اسلام‌شناس اهل ایران بود که در استان کردستان فعالیت داشت. او از شخصیت‌های مذهبی سیاسی ایران به حساب می‌آید که مدتی طولانی را در زندان‌های رژیم پهلوی و جمهوری اسلامی سپری کرد. از بارزترین خواسته‌های او اصلاح در قانون اساسی و احیا نمودن حکومت شورایی در جوامع اسلامی و جامعه ایران بود. ایشان بعد از اینکه متوجه شد که گروه‌های غیراسلامی به تعهدات خود عمل نکرده و از صفوف مردم سوء‌استفاده می‌کنند به آنها اعلام کرد که از تاریخ 57/9/8 ه.ش، صف مبارزات سیاسی خود را از آنها جدا می‌کند. تفکراتش، همسو با تفکرات سید قطب، ابوالعلا مودودی و علی شریعتی بود.
از بارزترین خواسته‌های او اصلاح در قانون اساسی و احیا نمودن حکومت شورایی در جوامع اسلامی و جامعه ایران بود.
زندگی‌نامه
احمد مفتی‌زاده در بهمن ماه سال ۱۳۱۱ ه.ش، در خانواده‌ای معروف به مفتی‌ها در شهر سنندج متولد شد. او فرزند محمود مفتی و وی نیز فرزند علامه عبدالله دشه‌ای، اهل روستای دشه از توابع شهرستان پاوه است که بعدها در سنندج ساکن شدند. احمد مفتی‌زاده در مدارس سنتی آن زمان در مناطق کردنشین ایران و عراق از جمله در شهرهای سنندج، مریوان، بیاره، سلیمانیه و غیره تحصیل نمود.
وی عضو حزب دموکرات ایران بود و در سال ۱۳۴۱ ه. ش به همین دلیل روانه زندان شد. اتهامات وی در این دو مورد خلاصه می‌شد:
- مسؤلیت حزب دموکرات در شاخه مرکز (تهران)
- رابط حزب دموکرات کردستان ایران و ترکیه.
در زندان به این نتیجه می‌رسد، که ایمان تنها راه نجات انسان و عامل رستگاری اوست و بزرگ‌ترین درد بشریت به طور عموم دور شدن از قرآن و سنت است. پس از مدتی از زندان آزاد می‌شود و فعالیت دینی خود را از سال ۱۳۴۲ ه. ش در مسجد سید مصطفی سنندج آغاز می‌کند.
در سال ۱۳۵۸ ه.ش، از سنندج به کرمانشاه نقل مکان کرد و پس از مدتی به تهران رفت.
تفکرات
در شکل‌دهی سیر تفکرات ایشان، افرادی همچون سید قطب، ابوالعلا مودودی و علی شریعتی موثر بوده‌اند. یکی از رویکردهای خاص او استفاده از زبان و ادبیات کردی در خلق شعر، برای تأثیرپذیری در آموزه‌های اخلاق دینی در بین هزاران نفر از پیروان و شاگردان خود بوده است. دوران مبارزات انقلاب ایران و همسو نمودن اهل‌سنت ایران با انقلاب به تعبیر وی: «زود رَس» و عبور از این گذر و نیز دوران ده سالهٔ تحمل زندان، ضربه‌ای بر پیکرهٔ مهندسی فکری وی وارد نکرد. در شناختن و پیمودن راهش شورایی به نام مدیریت مکتب قرآن از طرف مسلمانان فعالیت دارند که قسمتی از کلیات آن در باب مسائل مهم اعتقادی، فکری، اخلاقی و عملی و نیز تبین اصول کلی حرکت دینی و وظایف و موارد مربوط به هر مرحله را از منظر ایشان به بحث و اجرا می‌گذارند.
نامه امام خمینی به ایشان
نامۀ امام خمینی(ره) به احمد مفتی زاده و اعزام آقای نوری به کردستان[۱]
زمان: 30 بهمن 1357 / 21 ربیع الاول 1399
مکان: تهران، مدرسۀ علوی
موضوع: اعزام آقای نوری به کردستان
مخاطب: مفتی زاده، احمد
باسمه تعالی
دانشمند ارجمند و روحانی شجاع جناب آقای احمد مفتی زاده ـ دامت افاضاته
به عرض می‌رساند، زحمات و فعالیت‌های مداوم شما در امر مبارزات اسلامی و کوشش‌های شما در این راه، پیوسته مورد قدردانی و تشکر بوده. امید است همیشه در انجام وظایف الهی و پیشبرد مقاصد اسلامی موفق و مؤید باشید. اینک جناب حجت الاسلام آقای حاج شیخ حسین نوری ـ دامت برکاته ـ که از مدرسین محترم حوزۀ مقدسۀ علمیه می‌باشند از طرف اینجانب بدان منطقه اعزام می‌شوند. هرگونه مطلبی باشد می‌توانید با ایشان در میان بگذارید تا جناب ایشان به اطلاع من برسانند. امید است با تلاش‌های پیگیر آقایان هر چه زودتر حکومت جمهوری اسلامی برقرار گردد. والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته.
به تاریخ 21 ع1 99
روح‌الله الموسوی الخمینی
آثار
- دربارهٔ کردستان.
- حکومت اسلامی.
- جزوه خداشناسی.
- دین و انسان.
- فطرت و هدایت.
- وحدت اسلامی.
- فطرت و هدایت.
- اهتمام به شوری.
- پرورش و آموزش.
- مجموعه اشعار، مقالات، نامه‌های پراکنده.
- انتشار روزنامه کردستان همراه با دکتر محمد صدیق مفتی‌زاده و نوشتن مقالات متعدد در آن.
زندان و درگذشت
در سال ۱۳۶۱ ه.ش، در تهران از جانب حکومت وقت زندانی شد و پس از ده سال، آزاد شد. و بعد از آزادی به دلیل بیماری، در بیمارستان آسیا در تهران بستری و عمل جراحی شد، سرانجام در روز سه‌شنبه بیستم بهمن ماه سال ۱۳۷۱ ه.ش، درگذشت. پیکر او پس از انتقال به زادگاهش به خاک سپرده شد.
منابع
- ر. ک: ویکی‌پدیا؛ مدخل احمد مفتی‌زاده.