وصفی عاشور
وصفی عاشور علی أبو زید (11 جمادی الثانی1395هـ الموافق :20/6/1975م) عالم مصری و عضو مجمع فقهی هند و عضو هیات امنای اتحاد بینالمللی علمای مسلمان و عضو دبیرخانه و هیات امنای رابطة علماء اهل السنة و استاد راهنما و داور بسیاری از پایاننامههای ارشد و دکترا است.
تولد
وی در ۱۱ جمادی الثانی ۱۳۹۵ ه. ق مطابق با ۲۰/۶/۱۹۷۵م در استان کفر الشیخ در جمهوری عربی مصر به دنیا آمد.
تحصیلات
- حافظ قرآن با روایت منسوب به حفص از عاصم.
- دریافت مدرک استادی در سال 1438 ه. ق/2017 م از دانشگاه آزاد مکه.
- دریافت دکترای در ژوئیه ۲۰۱۱ با افتخار درجه یک از دانشکده دارالعلوم دانشگاه قاهره.
- دریافت کارشناسی ارشد فقه و اصول از دانشکده دارالعلوم دانشگاه قاهره در مارس ۲۰۰۵.
- او در برخی از کتابهای حدیث، اجازه دریافت کرد، مانند: صحیح بخاری، صحیح مسلم، مسند احمد، موطأ مالک، جامع الترمذی، سنن ابن ماجه، سنن أبی داود، سنن النسائی، مسند الدارمی، الأربعون النوویة، ما لا یسع المحدث جهله، ألفیة الحدیث للعراقی، المنظومة البیقونیة، شرحها للزرقانی، ألفیة الحدیث للسیوطی، قصیدة غرامی صحیح، شرحها لابن عبد الهادی، کتاب الأربعین فی فضائل الصحابة، کتاب الأربعین فی فضائل آل البیت، الأربعون النوویة، ثنائیات الموطأ، ثلاثیات البخاری، ثلاثیات الترمذی، عوالی مسلم، لب الأصول لزکریا الأنصاری، التبیان فی آداب حملة القرآن للنووی، متن الورقات، الأربعون فی تصحیح المعاملة للقشیری، جزء فضل عشر ذی الحجة للطبرانی، المنظومة الرحبیة فی علم الفرائض والمواریث، جزء فی فضائل عشر ذی الحجة لابن أبی الدنیا و ...
- سند نقل روایت او در تفسیر، حدیث، فقه، اصول و علوم زبان عربی به بسیاری از علمای بزرگ وصل میشود.
- او لیسانس علوم شریعت را از شیخ یوسف القرضاوی، و مجوز ویژه دیگری برای تدریس کتابهایش از او دریافت کرد.
- او از شیخ صادق بن عبدالرحمن الغریانی در فقه مالکی و تمام نوشتهها و کتابهای صوتیاش و نقل روایتش اجازه دریافت کرد.
- او در سال ۲۰۰۴ از سوی وزارت اوقاف کویت به عنوان یکی از نویسندگان برجسته در مجله آگاهی اسلامی مورد تکریم قرار گرفت.
- وزارت اوقاف کویت: مرکز جهانی اعتدال در سالهای ۲۰۰۸، ۲۰۰۹، ۲۰۱۰، ۲۰۱۱، به خاطر سخنرانی و دورههایی که برای مبلغین کشورهای آسیایی، آفریقایی و اروپایی برگزار میکرد و نیز برای تلاشهایش در برنامه علماء المستقبل از او تقدیر به عمل آورد.
شرکت در کنفرانسهای بینالمللی
- هشتمین کنفرانس علمی بینالمللی دانشکده دارالعلوم دانشگاه الفیوم مصر، صفر ۱۴۲۷/مارس ۲۰۰۶.
- کنفرانس بینالمللی«امام قرضاوی...» ۲۹رجب ۱۴۲۸ ه. ق/۱۸/۷/۲۰۰۷ در دوحه.
- کنفرانس «تفکر علمی و ارزشهای پیشرفت در خانواده مصری» در دانشکده هنر دانشگاه عین شمس ۱۴۲۸ه. ق/۲۰۰۷.
- کنفرانس بینالمللی "قوانین آزادی مذهبی و حقوق بشر"،الجزایر -دانشگاه شاهزاده عبدالقادر کنستانتین- ۱۴۲۹ ه. ق/۲۰۰۸م.
- کنفرانس بینالمللی "رویکرد انتقادی به قرآن کریم و نقدهای فکری میراث اسلامی"، در دانشکده هنر و علوم انسانی، دانشگاه سلطان مولی سلیمان، مراکش، 1429 ه. ق/2008 م.
- کنفرانس «اصلاحات سیاسی در الجزایر: مسیر و اهداف» در الجزایر، 2013 م.
- کنفرانس با عنوان «فهم القرآن بین النص والواقع» دانشگاه علوم اسلامی امیر عبدالقادر، کنستانتین الجزائر، دسامبر 2013 م.
- کارگروه علمی انجمن علمای اهلسنت با عنوان: «دیدگاههایی در سیاست شریعت در پرتو تحولات کنونی» در استانبول ترکیه، 2014 م.
- دومین کنفرانس جهانی انجمن سازمانهای بینالمللی زنان با عنوان: «مجمع جهانی برای رویرویی با چالشهای خانواده» فوریه ۲۰۱۴ در استانبول.
- کنفرانس علمی بینالمللی: "الأستاذ الإمام الشیخ محمد الطّاهر ابن عاشور وإعادة تأسیس العقل الفقهی الإسلامی"، در دانشگاه الزیتونه، 2014 م.
- سیزدهمین جلسه توسعه علوم فقه، توسط وزارت اوقاف عمان 2014 م.
- هشتمین مجمع بینالمللی سالانه انجمن علمای مسلمان الجزایر، مارس ۲۰۱۵ تحت عنوان: «نقش آموزش و برنامههای درسی آموزشی در پرتو چالشهای جهانی شدن».
- دوره علمی تخصصی اهداف حقوق اسلامی با عنوان: "إعمال المقاصد فی العمل الدعوی"، توسط مرکز مطالعات مقصید شریعت اسلامی بنیاد الفرقان میراث اسلامی در لندن ذوالقعده 1436 ه. ق/سپتامبر 2015 م.
- دهمین مجمع جهانی جوانان قدس، تحت نظر اتحادیه بینالمللی علمای مسلمان -استانبول- دسامبر ۲۰۱۵.
- کنفرانس (منشور جهانی خانواده) توسط اتحادیه بینالمللی علمای مسلمان، استانبول ترکیه، 2016 م.
- "کنفرانس جهانی آموزش شریعت و راههای پیشبرد آن"، توسط اتحادیه بینالمللی علمای مسلمان برگزار شد، آوریل ۲۰۱۶ در دوحه.
و همایشها و کنفرانسها و کارگروههای علمی متعدد دیگر...
پایاننامههای تحت نظارت او
- الفتاوی الصادرة فی جهاد المحتل لبلاد المسلمین أفغانستان نموذجا، دراسة فقهیة أصولیة مقاصدیة. (دانشگاه طرابلس لبنان).
- تعلیق العمل بالأحکام الشرعیة، دراسة فقهیة أصولیة مقارنة. (دانشگاه طرابلس لبنان).
- فتاوی الربیع العربی فی ضوء الکلیات والمقاصد، دراسة أصولیة فقهیة مقارنة، (دانشگاه طرابلس لبنان).
- أثر الحقائق العلمیة فی الأحکام الشرعیة، دراسة أصولیة تطبیقیة، (دانشگاه طرابلس لبنان).
- فقه الموازنات فی السیرة النبویة، دراسة تأصیلیة تطبیقیة، (دانشگاه امام مالک استانبول- دانشکده الدعوه الاسلامیه- طرابلس لیبی).
فعالیت
- عضو مجمع فقهی هند.
- عضو هیئت امنای اتحادیه بینالمللی علمای مسلمان.
- رئیس کمیته توصیه و آموزش شریعت اتحادیه بینالمللی علمای مسلمان.
- عضو دفتر اجرایی و دبیرخانه هیات امنای انجمن علمای اهلسنت.
- عضو کمیته پژوهشی اتحادیه بینالمللی علمای مسلمان.
- رئیس گروه علمی انجمن علمای اهلسنت.
- عضو هیئت تحریریه مجله مسلمان معاصر.
- عضو هیئت مشورتی سرمقاله مجله آزمایشگاه مطالعات عقیدتی و تطبیق ادیان در دانشگاه اسلامی الجزایر.
- عضو هیئت مدیره انجمن شاگردان قرضاوی.
- عضو کمیته دانشنامه فقه در شورای عالی امور اسلامی مصر (۲۰۱۲-۲۰۱۳).
- عضو کمیته اصول فقه و مقاصد شریعت در شورای عالی امور اسلامی مصر (۲۰۱۲ تا ۲۰۱۳).
- عضو هیئت مشورتی مجمع علمای مسلمان.
- مشاور تبلیغی - عقیدتی سایت اسلام آنلاین.
- عضو هیئت مشورتی انجمن علمای فلسطینی در خارج از کشور.
- مشاور تبلیغی - عقیدتی برای اسلام امروز.
- عضو انجمن فلسفی مصر از سال ۲۰۰۶.
- پژوهشگر دینی در مرکز بینالمللی الوسطیه از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۲.
- مدیر واحد ریشه یابی شریعت در مرکز بینالمللی الوسطیه ۲۰۰۹.
- عضو اتحادیه عرب در رسانههای الکترونیکی.
- عضو دفتر اجرایی شاخه اتحادیه علما در ترکیه.
- سرپرست علمی مؤسسه بناء برای پرورش علما (۲۰۱۲-۲۰۱۳)، سپس (۲۰۱۵-..).
- شرکت در پرورش معلم قواعد فقهی مجمع جهانی فقه اسلامی جده.
- عضو هیئت معتمدین آکادمی بینالمللی بناء برای پرورش علما.
- عضو کمیته «قانون خانواده» پادشاهی عربستان سعودی (پروژه تدوین مسایل مربوط به خانواده در پرتو فقه حنبلی و قوانین مثبت عربی).
- شرکت در «دانشنامهٔ فقه اباضی» به سرپرستی وزارت اوقاف و امور اسلامی در سلطنت عمان.
- شرکت در تدوین دهها کتاب در مورد فتوا، فقه، اصول فقه، تبلیغ و اندیشه اسلامی برای انتشار در وب سایتها و همچنین تهیه بسیاری از برنامههای تبلیغی و فقهی بر روی دیسکهای لیزری، در برنامههای شرکت (RDI) «شرکت مهندسی برای توسعه سیستم های کامپیوتری» نظارت و مشارکت داشت.
- او صدها مقاله، گفتگو و تحقیق در فقه، اصول، اندیشه، تبلیغ، آموزش، امور خانوادگی و غیره منتشر کرده است.
مقدمه برخی از کتابها:
او برای تعدادی از کتابها و نوشتههای دیگران مقدمه نوشته است، از جمله:
- سورة الکهف، منهجیات فی الإصلاح والتغییر. للأستاذ الدکتور صلاحالدین سلطان.
- دور القرضاوی فی تأصیل الوسطیة وإبرازها. للأستاذ الشیخ أکرم کساب.
- عمرو خالد بین مادحیه وناقدیه. للأستاذ محمد نجاتی سلیمان.
- فقه السنن الربانیة وموقف المسلمین منها بین الإعمال والإهمال. للأستاذ الدکتور رمضان خمیس الغریب.
- خارطة الطریق من یوسف الصدیق. للأستاذ مصطفی کمشیش.
- مشروع الجواب الکافی: الغلو فی الجهاد فکرا وممارسة. وحدة التأصیل الشرعی بمرکز الوسطیة بالکویت.
- قصة موسی وفرعون. للأستاذ محمد نجاتی سلیمان.
- عدة الدعاة الفضلاء فی اختلاف الفقهاء. لمحمد مصطفی عباس.
- قصة الحریة فی الحضارة الإسلامیة. لمحمد أحمد عبد الجواد.
- معالم السنن الربانیة فی الثورة المصریة المعاصرة. للأستاذ الدکتور رمضان خمیس الغریب.
- مقدمة "سلسلة العلوم فی ضوء مقاصدها" التی تنشرها دار المقاصد للطباعة والنشر والتوزیع بالقاهرة.
- مقدمة "سلسلة الرسائل الجامعیة" التی تنشرها دار المقاصد للطباعة والنشر والتوزیع بالقاهرة.
- مقدمة کتاب (دلیل إعداد المدربین فی مهارات الاجتهاد المقاصدی) للشیخ سالم عبد السلام الشیخی.
- قواعد فقه الموازنات عند سلطان العلماء العز بن عبد السلام، دراسة مقاصدیة، للأستاذ سعید الشویة.
- مقاصد الدعوة الإسلامیة ومکارمها فی ضوء الکتاب والسنة، للشیخ نجوغو مبکی صمب.
- نظر مقاصدی فی قضایا معاصرة: نحو تنزیل مقاصدی معاصر، للأستاذ الدکتور محمد رفیع.
- منهج الإمام الشیخ محمد الغوالی فی الدعوة الإسلامیة (رسالة ماجستیر). للشیخ کمال محمد درویش.
- مقاصد التربیة الإسلامیة وثمراتها. للباحث السنغالی نجوغو امباکی صمب.
- توظیف المقاصد فی تفسیر القرآن الکریم، سورة النساء أنموذجا (رسالة دکتوراه). للدکتور خالد همام عابد بغدادی.
- الأرض المقدسة بین الاستلاب والاسترداد قراءة تاریخیة سننیة فی فکر الشیخ محمد الغزالی. للباحث محمود نمر النفار.
- أصفیاء الأصفیاء 3 أجزاء. لأستاذنا الدکتور صلاحالدین سلطان.
- مقاصد السیاسة الشرعیة ومصالحها. للباحث السنغالی الشیخ نجوغو امباکی صمب.
- السیرة النبویة منهاج شامل للحیاة. للدکتور علی بطیخ.
- أضواء علی بعض المواضیع العلمیة والفکریة الهامة، للعلامة الشیخ خالد سیف الله الرحمانی.
- الفتاوی الغریبة وأثرها فی واقع الأقلیات المسلمة فی الغرب للأستاذ خلیل عبد السلام.
- رسالة نفائس الیاقوت فی أحکام الصلاة فی البیوت. للدکتور محمد رفیق مؤمن الشوبکی.
تالیفات
- نظریة الجبر فی الفقه الإسلامی.
- الحریة الدینیة ومقاصدها فی الإسلام.
- فی ظلال سید قطب، لمحات من حیاته وأعماله ومنهجه التفسیری.
- مشارکة المرأة فی العمل العام.
- المحاولات التجدیدیة المعاصرة فی أصول الفقه، دراسة تحلیلیة.
- رعایة المقاصد فی منهج القرضاوی.
- کلمات فی صناعة الداعیة الفقیه.
- منهج الشیخ محمد الغزالی فی تناول مسائل العقیدة.
- أهمیة القرآن فی حیاة المسلم.
- أسس التعامل مع القرآن الکریم.
- الجهاد فی سبیل الله ... مقاصد وآثار.
- معالم الوسطیة فی الوقایة من العنف والتطرف.
- القرضاوی الإمام الثائر، دراسة تحلیلیة أصولیة فی معالم اجتهاده للثورة المصریة.
- مقاصد الأحکام الفقهیة، تاریخها ووظائفها التربویة والدعویة.
- الوحدة الوطنیة فی الإسلام: مفهومها. ضوابطها. مقاصدها.
- حفظ الأسرة ... مقصدًا شرعیا، قراءة فی التدابیر الشرعیة لإقامتها واستمرارها.
- المقاصد الجزئیة: ضوابطها. حجیتها. وظائفها.
- الآراء الأصولیة للدکتور محمد عمارة.
- التفسیر المقاصدی لسور القرآن الکریم، فی ظلال القرآن أنموذجا.
- أحکام الشریعة بین التعبد والتعلیل، قراءة أصولیة فی تحقیق أقوال العلماء.
- القوة فی السیاسة الشرعیة. عناصرها. ضوابطها. مقاصدها.
- مقدمات أصولیة فی ضبط العمل الثوری وترشیده.
- نحو تفسیر مقاصدی للقرآن الکریم، رؤیة تأسیسیة.
- الفنون ومقاصدها فی الإسلام: القرضاوی نموذجا.
- رؤی مقاصدیة فی أحداث عصریة. الجزء الأول.
- مئویة الشیخ الإمام محمد الغزالی. مجلدان بالاشتراک.
- استقلال علم المقاصد مع نموذج تطبیقی اجتماعی: ذبح البقر فی الهند.
- رؤی مقاصدیة فی أحداث عصریة. الجزء الثانی.
- التکوین العلمی للعلامة الطاهر ابن عاشور، روافده وأثره فی بناء العقلیة المجدِّدة.
- سؤالات علم المقاصد، أجوبة الماضی والمستقبل.