کاربر:Hoosinrasooli/صفحه تمرین
| اسحاق بن رباط بجلی کوفی | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | جعفر بن محمد بن اسحاق بن رباط بجلی کوفی |
| اطلاعات شخصی | |
| روز درگذشت | 329ق. |
| دین | اسلام، شیعه |
| شاگردان | ابوعبدالله محمد بن احمد صفوانی |
| آثار |
|
| فعالیت‌ها | فقیه، محدث |
جعفر بن محمد بن اسحاق بن رباط بجلی کوفی، فقیه و محدث سرشناس شیعی. برادران جدش همگی از اصحاب امام صادق (علیه‌السلام) بوده‌اند. آنها فرزندان و نوه‌های بسیاری داشتند که به «بنی رباط» شهرت یافتند. دارای عقیده‌ای سالم و استوار بوده و در دوره غیبت صغری(255 تا 329ق) که بسیاری عالمان شیعه در امر امامت حضرت ولی‌عصر(عج) دچار حیرت شده بودند، هیچ‌گونه انحرافی در عقیده‌اش رخ نداده است.
زندگینامه
جعفر بن محمد بن اسحاق بن رباط بجلی کوفی، فقیه و محدث سرشناس شیعی. جد او «اسحاق بن رباط» از فقها و عالمان حدیث بود و برادران جدش به نام‌های: «حسن بن رباط»، «حسین بن رباط»، «علی بن رباط» و «یونس بن رباط» هستند که همگی از اصحاب امام صادق (علیه‌السلام) بوده‌اند. آنها فرزندان و نوه‌های بسیاری داشتند که به «بنی رباط» شهرت یافتند و آخرین نفر از آنان «محمد بن محمد بن اسحاق کوفی» است که برادر صاحب شرح‌حال است و در بغداد مسکن داشت. برادرش در بغداد از دانشمندان فقه و حدیث در عصر غیبت بود و آوازه‌اش از او بیشتر بوده است. وی از معاصران شیخ کلینی است و ظاهراً عصر غیبت کبری را درک نکرده است، زیرا در منابع معتبر در باره برادرش «محمد» تصریح شده که از رجال دوره غیبت بوده است، اما در باره او چنین مطلبی گفته نشده است. بنابراین وفات او می‌بایست تقریباً در سال 329هجری یا اندکی پیش از آن اتفاق افتاده باشد. وی در کوفه پرورش یافت و احتمالاً در همان‌جا زندگی را به سر آورده است، اما چگونگی حیات علمی او بر ما معلوم نیست.
در منابع کهن با اینکه او را از چهره‌های برجسته فقه و حدیث برشمرده‌اند، ولی هیچ گزارشی از شرح‌حال او ارائه نکرده‌اند. با توجه به اینکه وی در خاندان علمی و مذهبی بنی‌رباط پرورش یافته، احتمال اینکه او به دست اعضای همین خاندان پرورش یافته باشد، قوت می‌یابد و از همین‌جا می‌توان نتیجه گرفت که وی همانند دیگر اعضای این خاندان، دارای عقیده‌ای سالم و استوار بوده و در دوره غیبت صغری(255 تا 329ق) که بسیاری عالمان شیعه در امر امامت حضرت ولی‌عصر(عج) دچار حیرت شده بودند، هیچ‌گونه انحرافی در عقیده‌اش رخ نداده است. این موضوع با توجه به کتاب‌هایی که او در رد فطحیه(شش امامی) و واقفیه (هفت امامی) نوشته کاملاً روشن به نظر می‌رسد. از استادان او کسی معرفی نشده و در جوامع روایی نیز حدیثی از او باقی نمانده تا بتوان بدینوسیله اساتید او را شناسایی کرد. از شاگردان او تنها ابوعبدالله محمد بن احمد صفوانی را می‌شناسیم که نزد «شیخ کلینی» و علی بن ابراهیم قمی نیز شاگردی کرده و فردی مستجاب الدعوه و صاحب کرامت بوده است.
شاگردان
از میان شاگردان وی تنها نام ابوعبدالله محمد بن احمد صفوانی در منابع ذکر شده است.
آثار
از آثار تألیفی او کتاب النوادر، الرد علی الواقفیه و الرد علی الفطحیه معرفی شده است.
منابع
- تهذیب المقال، ج2ص72، وج4ص421؛
- جامع الرواه، ج1ص156؛
- الذریعه، ج10ص216 شماره612؛
- رجال ابن داود، ص64 شماره324؛
- رجال نجاشی، ص121 شماره 311.
جعفر بن محمد امين بن جون حسني، (000 – 370ق)
ابومحمد. عالم، جنگجو و امير شجاع مكه. وي ظاهراً در مدينه منوره ديده به جهان گشود اما از زمان آن اطلاعي در دست نيست. وفات او پس از حدود بيست سال حكومت در 370هجري در مكه مكرمه اتفاق افتاد. وي از نوادگان امام حسن مجتبي(ع) است و بر خلاف ديگر امراي شيعي مكه كه به دليل تداوم سلطنت خود اظهار تشيع نميكردند، آشكارا تشيع را در آنجا رواج داد و از نخستين علويان «بني جون» است كه حكومت مكه را از دست اسماعيليان آزاد ساخت و با همياري فرزندان و نوادگان خويش كه همگي از مذهب اماميه پيروي ميكردند، نزديك به يك سده زمام امور را در دست داشتند. وي با اينكه از علم و دانش بهره داشت و نزد علماي خاندان خويش، فقه و حديث آموخت، اما زندگي نظامي و سياسي او بر حيات علمياش چيره بود و به همين دليل دوران تحصيل او و همچنين اساتيد و شاگردان او بر ما مجهول است. وي پس از اينكه با فنون جنگي آشنا شد در 340هجري در مدينه خروج كرد و پس از قتل «انكجور تركي» كه از طرف خليفه فاطمي، والي مكه بود، و همچنين پس از اينكه بسياري از قبايل «طلحيه»، «هذليه» و «شكريه» را به هلاكت رساند، اين شهر را به تصرف خود در آورد و امير و حاكم مكه گرديد. «ابن حزم اندلسي»(م456ق) در كتاب جمهره أنساب العرب پس از ذكر نسب وي تا اميرالمؤمنين(ع)، مينويسد: وي در عصر «كافور اخشيدي»(م356ق) مكه را فتح كرد و فرزندانش تا امروزه حكومت مكه را در دست دارند. وي كه سياستمداري با تجربه بود رضايت خلفاء فاطمي را به خود جلب كرد و هنگامي كه امراء فاطميين و مصريها در موسم حج به مكه ميآمدند خطبه را به دستور او به نام سلطان فاطمي در مكه و مدينه ميخواندند. وي با اين كار توانست تمام املاك و اموال علويان را كه از سوي فاطميان مصادره شده بود به آنان بازگرداند. پس از او دو فرزندش «عيسي بن جعفر» و «حسن بن جعفر» به ترتيب حكومت حجاز را در اختيار داشتند و پس از آنان، نوه او «شكر بن ابي الفتوح» جانشين آنها گشت.
منابع: (جمهره انساب العرب، ص47؛ عمده الطالب، تحقيق محمد حسن آل طالقاني، نجف، ص133؛ اعيان الشيعه(قطع بزرگ)، ج4ص182 شماره 485؛ دائره المعارف تشيع، ج5ص380)