کاربر:Rabbani/صفحه تمرین

ابو قتاده فلسطینی

ابو قتاده فلسطینی (متولد 30 دسامبر 1960م) شهرت یک روحانی اردنی‌تبار به نام عمر محمود عثمان است. ابو قتاده از رهبران سلفی جهادی است.

زندگی

ابوقتاده در سال 1960 در بیت لحم واقع در کرانه باختری زاده شد و از ملیت اردنی برخوردار است؛ چرا که آن روزگار، بیت لحم تحت سلطه اردن بود. او مدرک کارشناسی خود را در سال 1984 در رشته فقه اسلامی از دانشکده شریعت در دانشگاه امان اردن گرفت. او در دانشگاه با آموزهها و نظریههای «عبدالله عزام» استاد علومِ قرآن خود آشنا شد و از آنها تحت تأثیر قرار گرفت. این تأثیرپذیری باعث شد که او جبههای را برای حمایت از افکار سلفی جهادی بنیانگذاری کند. او همچنین نشریه «المنار» را راهاندازی کرد تا محلی امن برای انتشار مقالات فکری و دینی خود و همفکرانش باشد. او در سال 1989 به پاکستان سفر کرد و مدرک کارشناسی ارشد خود را نیز در رشته فقه اسلامی از دانشگاه پیشاور دریافت کرد. در پیشاور پاکستان به کمک ابومحمد مقدسی، یکی از روحانیون جهادی معروف اردنی-فلسطینی، به عنوان مدرس و استاد علوم اسلامی شروع به تدریس کرد. ابو قتاده ادعا کرده است که هنگام حضور در پاکستان هیچ گونه ارتباطی با القاعده - که تازه در افغانستان تشکیل شده بود - نداشت. پس از جنگ خلیج فارس در سال 1991، ابو قتاده همچون بسیاری دیگر از فلسطینی‌ها، از کویت رانده شد. به اردن بازگشت، ولی در ماه سپتامبر سال 1993 با همسر و پنج فرزندش با استفاده از پاسپورت جعلی امارات به بریتانیا فرار کرد. وی با استناد به آزار و اذیت مذهبی و بیان اینکه در اردن شکنجه دیده است، پناهندگی خود را درخواست کرد که در ماه ژوئن سال 1994 تایید شد. چند سال بعد در 1999، در اردن به صورت غیابی به اتهام برنامه‌ریزی توطئه‌های تروریستی، به حبس ابد با اعمال شاقه محکوم شد. ابوقتاده در سال 1994 فعالیت خود را آغاز کرد و مسئول انتشار هفته نامه اسرة الانصار شد. رسانه‌ای تبلیغی متعلق به گروه الجماعة الاسلامية المسلحة. ابو قتاده نقش مهمی در تأمین حمایت فکری و ایدئولوژیکی این مجله داشت. این مجله به عنوان منبع قابل اعتمادی از اخبار و اطلاعات مربوط به الجماعة الاسلامية الامسلحة برای اسلامگرایان سراسر دنیا شناخته می‌شد. ابوقتاده تا پایان ماه ژوئن سال ۱۹۹۸ مجوز اقامت موقت در انگلستان را داشت. او در ۸ می همان سال برای تبدیل مجوز اقامت خود به دائمی درخواست داد. این درخواست تا قبل از بازداشت شدن ابوقتاده در ۲۳ اکتبر ۲۰۰۲ بررسی نشد. در آن روز مقامات انگلیس او را براساس قانون مقابله با تروریسم، جنایت و امنیت سال ۲۰۰۱ دستگیر کردند. در همین حال، دولت الجزایر نیز او را متهم به همکاری با گروه‌های اسلامگرای مسلح کرد. وی در بریتانیا، چندین بار بازداشت و آزاد شد. وی که به اخراج به اردن محکوم شده بود، با قرار وثیقه، آزاد شد و کمیسیون ویژه استیناف مهاجرت بریتانیا، درخواست او برای ماندن در بریتانیا را پذیرفت. اما وزیر وقت کشور بریتانیا اعلام کرد که با این تصمیم مخالف است و قصد دارد آن را به چالش بکشد. وی در نهایت در سال 2013 به اردن فرستاده شد. ارسال وی به اردن پس از آن صورت گرفت که دو کشور اردن و بریتانیا قراردادی در مورد غیر قابل استناد بودن اعترافات زیر شکنجه وی با یکدیگر امضا کردند. دادگاه حقوق بشر اروپا درخواست تجدید نظر ابو قتاده درباره ارسالش به اردن را رد کرد. ابوقتاده تا ۷ ژوئیه سال ۲۰۱۳ در انگلستان ساکن بود و پس از آن به اردن فرستاده شد؛ تا در دادگاه‌ برای اتهام‌های گوناگون محاکمه شود. او پس از شرکت در دادگاه‌، برابر توافق اردن با انگلستان مبنی بر نادیده گرفتن اعترافات حاصل از شکنجه، آزاد شد. دوران حبسش در ماه سپتامبر سال ۲۰۱۴ به پایان رسید. او در دو پرونده مربوط به تروریسم که به سال‌های 1999 و 2000 برمی گشت، بی‌گناه شناخته شد. دادگاه اردن گفت که شواهد علیه او کافی نیست و اعترافات ممکن است از راه شکنجه به دست آمده باشد. این شواهد بنابر قراردادی که بین بریتانیا و اردن منعقد شده بود، اعتبار نداشت.

هزینه‌های ابوقتاده برای انگلستان

بوریس جانسون، سیاستمدار حزب محافظه کار، گفته که اقامت ابوقتاده در انگلستان تا اوایل سال ۲۰۱۲ حداقل ۵۰۰ هزار پوند برای مالیات دهندگان بریتانیایی هزینه داشته است. این هزینه شامل پرداخت مزایای خانواده او و سایر هزینه‌ها می‌شود. روزنامه دیلی تلگراف نیز مدعی شده که این هزینه تا ماه می ۲۰۱۲ به سه میلیون پوند رسیده است. البته وزارت کشور بریتانیا این عدد را تأیید نکرده است.

دانش و دیدگاه‌ها

دانیل لاو، اسلام پژوه، بر این باور است که دانش و بررسی‌های ابوقتاده در زمینه سنت اسلامی را نباید پنهان کرد. هر چند که با القاعده ارتباط دارد، اما همزمان نویسنده‌ای است که دیدگاه‌های الهیاتی را نقد و ارزیابی می‌کند. او پیرو اندیشه ابن حزم حدیث‌گراست. ویکتوریا بریتانیا، که پیشتر دستیار سردبیر خارجی گاردین بوده، شخصاً ابوقتاده را می‌شناسد. به باور وی انسان جای گرفته در پس شهرت (ابو قتاده)، دانشمندی با علاقه‌های فکری و فرهنگی گوناگون است. در زندان کتاب نوشت. خانەاش پُر از كتاب است. ابو قتاده از جریان سلفی بود، اما به شدت از پیروان سلفی ربیع بن هادی عمیر المدخلي که با دولت عربستان رابطه خوبی داشتند، انتقاد می‌کرد. در عین حال ابو قتاده از ناصرالدین البانی، نویسنده سلفی تحسین می‌کرد و او را یک عالم بزرگ می‌دانست. ابو قتاده در سال ۱۹۹۵ فتوای جواز کشتن مسلمانان و خانواده‌های آنها که ایمان خود را ترک می‌کنند، صادر کرد.در سال ۱۹۹۷، ابو قتاده به مسلمانان دستور داد تا همسران و فرزندان افسران نظامی و پلیس مصر را به قتل برسانند. در اکتبر ۱۹۹۹، او در یکی از مساجد لندن سخنرانی کرد و در آنجا فتوایی صادر کرد که اجازه کشتار یهودیان، از جمله کودکان یهودی را می‌داد. او از گروه خود خواست که شهروندان امریکایی، هر کجا که هستند، باید مورد حمله قرار گیرند. و در این حکم، هیچ تفاوتی بین انگلیسی‌ها، یهودیان و امریکایی‌ها نیست. او در سخنانی که در ۱۴ سپتامبر ۲۰۰۱ بیان کرد، حملات ۱۱ سپتامبر را بخشی از جنگ بزرگ‌تر بین مسیحیت و اسلام دانست. در پاییز ۲۰۰۲، شعری در تحسین از اسامه بن لادن و تقدیر از حملات وی منتشر کرد. او علنا اعلام کرد که یک مسلمان می‌تواند یک کافر را بکشد و این رفتار، حرام نیست. او برای الرساله، مجله تبلیغی القاعده سوریه، مقاله‌ای نوشت که در آن ادعا کرد اسلام بر تمام جهان چیره خواهد و "کشور یهود" با "فضل خدا" نابود خواهد شد. او همچنین در این مقاله به شیعیان تهمت زد و آنها را "رافضی" خواند و گفت: خدا دشمنان ما را از میان روافض پلید، منافق و دوستان عزیز مشرکشان قرار داده است. در ژانویه ۲۰۱۶، ابوقتاده در حساب یوتیوب خود ویدئویی منتشر و در آن درباره پروتکل‌های حکمای صهیون صحبت کرد و اظهار داشت که خونخواری یهودان درست است و گفت در تلمود متنی وجود دارد که می‌گوید نان فطیری که یهودیان در جشن خود می خورند باید با خون یک مرد از میان غیر یهودیان مقدس شود. معمولاً آنها یک مسیحی را انتخاب می‌کنند؛ زیرا نمی‌توانند بر یک مسلمان غلبه کنند. وی همچنین مدعی شد، یهودیان جهان و اقتصاد جهان را کنترل می‌کنند و این یک حقیقت است. انقلاب بولشویک توسط یهودی‌ها رخ داد. لنین، یهودی بود. احزاب کمونیست در جهان توسط یهودیان تاسیس شده است.

نفوذ و رابطه ابوقتاده

ابو قتاده پس از بازداشت در لندن در سال ۲۰۰۱ از القاعده دور شد، اما فواز جرجیس بر این باور است که ابو قتاده در آن زمان ارتباطات گسترده‌ای با عاملان القاعده در افغانستان داشته است. جیسون برک نیز می‌نویسد: ابو قطاده دارای شهرت سلفی است و از سال ۱۹۹۴ از محل خود در شمال غرب لندن به عنوان عالم گروه‌های افراطی، به خصوص در الجزایر فعالیت می کرده است. در سال ۲۰۰۱، وقتی بن لادن توسط یک جناح سلفی به خاطر صدور فتوا مورد حمله قرار گرفت، به ابو قتاده تکیه کرد و از حمایت او بهره‌مند شد.

دادستان‌های اسپانیایی در سال ۲۰۰۱ در کیفرخواست خود درباره گروه القاعده در مادرید ابوقتاده را به عنوان رهبر معنوی القاعده در اروپا و چند گروه دیگر همانند گروه مسلح اسلامی، گروه سلفی موعظه و مبارزه و گروه رزمی تونس معرفی کردند. ابو قتاده همچنین توسط تایمز به عنوان واعظ یا مشاور دو تروریست القاعده زکریا موسوی و ریچارد رید نام برده شده است. ایندیپندنت نیز گزارش داد که در خانه محمد عطا، رهبر حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، در هامبورگ ویدئوهای سخنرانی‌های ابو قتاده کشف شد. ابو قتاده که در فوریه ۲۰۰۱ در انگلستان دستگیر شد، ۱۷۰ هزار پوند پول نقد و ۸۰۵ پوند در بسته‌ای با عنوان برای مجاهدین چچن داشت. آقای قاضی کالینز، رئیس کمیسیون تجدید نظر ویژه مهاجرت، که در سال ۲۰۰۴ اعتراض ابو قتاده به بازداشت بدون اتهام یا محاکمه را رد کرده بود، گفت: ابو قتاده در مرکز فعالیت‌های تروریستی القاعده در انگلستان است. او یک انسان بسیار خطرناکی است. ابو قتاده بدون اینکه هرگز به هیچ جرمی متهم شده باشد، در سال ۲۰۰۵ آزاد شد. نام ابو قتاده در لیست تحریم القاعده سازمان ملل متحد طبق قطعنامه ۱۲۶۷ شورای امنیت سازمان ملل متحد ثبت شده است. ابو قتاده در سال ۲۰۰۵ از طریق ویدئو به گروهی که نورمن کمبر، فعال صلح، را گرفته بودند پیام داد و خواستار رهایی وی شد. چند سال بعد، الن جانستون، خبرنگار بی بی سی در غزه، توسط قبیله دوغموش اسلامگرای افراطی، دزدیده شد. آنها خواستار آزادی چندین زندانی اسلامی از جمله ابو قتاده بودند. ابو قتاده پذیرفت که در مذاکرات برای رهایی جانستون نقش داشته باشد. گروه الشباب سومالیایی که مرتبط با القاعده بود در سال 2012 تهدید کرد که اگر ابو قتاده به خارج فرستاده شود، به انگلستان حمله می‌کنند.

آثار

ابوقتاده نویسنده و سخنران پر کاری است. از نمونه کارهای وی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. تالیف کتاب الرد الأثري المفيد على البيجوري في شرح جوهرة التوحيد
2. تحقیق کتاب طريق الهجرتين نوشته ابن القيم
3. تحقیق کتاب معارج القبول في شرح سلم الوصول نوشته شيخ حافظ حكمی
4. تالیف کتاب تجريد أسماء الرواة الذين تكلم فيهم ابن حزم جرحاً وتعديلاً
5. تحقیق کتاب الاختلاف في اللفظ نوشته ابن قتيبه
6. تحقیق کتاب الغربة نوشته ابن القيم
7. تالیف کتاب الجهاد والاجتهاد: تأملات في المنهج
8. تحقیق کتاب كسر الصنم نوشته برقعی
9. تالیف کتاب معالم الطائفة المنصورة و ....
10. بیش از 200 مقاله منتشر شده در نشریه‌های اسلامی همچون نشره الانصار، نداء الاسلام، المنهاج، الفجر و ....

نقد اندیشه‌های ابوقتاده

در سال‌های گوناگون، اندیشمندان گوناگون به نقد دیدگاه‌های ابوقتاده پرداخته‌اند. یکی از پر سروصداترین نقدها کتابی با عنوان تخليص العباد من وحشية أبي القتاد، الداعي إلى قتل النسوان وفلذات الأكباد است که در سال 1422 هجری (2001 میلادی)، توسط عبدالمالک رمضانی در نقد اندیشه‌های ابوقتاده فلسطینی به نگارش درآمده است. وی در این کتاب تلاش کرد به بررسی و نقد اندیشه و فتاوای ابوقتاده فلسطینی، بپردازد. او بر این باور است که ابوقتاده با تحریف و تفسیر غلط قرآن و سنت، مسلمانان و غیرمسلمانان را به خشونت، قتل، ترور، آدمربایی و سرقت دعوت می‌کند. نویسنده با استناد به منابع اصلی و معتبر اسلامی، از ضعف و خطای دلایل ابوقتاده برای توجیه اعمال خود پرده برمی‌دارد و آنها را با آموزه‌های صحیح دین می‌سنجد. هدف نویسنده از نگارش کتاب، روشنگری و جلوگیری از تاسیس فرقه‌گرایی‌های خطرناک به نام اسلام است.

---

---

محمدهادى يوسفى غروى

محمدهادى يوسفى غروى (متولد 1327 ه. ش.) استاد، محقق و مورخ معاصر از علمای حوزه علمیه قم است که در نجف به دنیا آمد. او در زمینه‌های مختلفی از علوم اسلامی همانند فقه و اصول، تاریخ و حدیث، تخصص دارد و آثار بسیاری را در این حوزه‌ها به نگارش درآورده است.

زندگی

محمدهادى یوسفى‌غروى در سال 1327 خورشیدی برابر با 1368 قمری در نجف در خانواده‌ای روحانی زاده شد. پدرش اصالتا اهل نجف‌آباد و شاگرد آیت‌الله سیدمحمود شاهرودی و امام خمینی (ره) بود. تا سوم دبستان را در دبستان علوى نجف اشرف درس خواند و تقریباً از یازده‌سالگى وارد حوزه علمیه نجف شد.

تحصیلات

محمدهادی یوسفی‌غروی در سال 1341 شروع به تحصیل کرد و از پدرش آیت‌الله حاج میرزا محمود یوسفی‌غروی، مبانی ادبیات عرب را یاد گرفت. در سال 1350 در جلسات خارج فقه و اصول آیت‌الله خوئی و امام خمینی شرکت کرد. در سال 1351 به دلیل ایرانی بودن، توسط حکومت بعث از نجف اشرف تبعید شد و به قم رفت. در آنجا نیز در جلسات فقه و اصول آیت‌الله سیدمحمدصادق روحانی و سپس آیت‌الله سیدکاظم حائری حضور یافت. علاوه بر تحصیل و تدریس، به نگارش کتاب‌هایی در زمینه‌های تاریخ و سیره اهلبیت(ع) پرداخت. در نجف اشرف مقالات علمی و عقیدتی را در مجله «أجوبة المسائل الدينيه» منتشر کرد و در قم به تحقیق و تصحیح کتاب روی آورد. با تأسیس مؤسسات علمی و تخصصی در حوزه علمیه، علاوه بر تدریس و بعضاً بر عهده گرفتن مسئولیت در این مراکز، به راهنمایی طلاب جوان و مشاوره محققان نیز مشغول بود. با تسلط به زبان عربی و دانش کافی در ترجمه آن به فارسی، این راهنمایی‌ها را سودمندتر کرده است.

آثار

محمدهادی یوسفی‌غروی، در روزگار اقامت در ایران، به نگارش وقعةالطف که بازسازی و تحلیل مقتل ابومخنف با استناد به تاریخ طبری و ارشاد شیخ مفید است، پرداخت که از مهمترین آثارش شناخته می‌شود. همچنین موسوعةالتاريخ الاسلامى را که خلاصه و منظم شده‌ای از تاریخ اسلام و ائمه است، تألیف کرد. سایر آثار وی عبارتند از:
1. اصول العقائد فى الاسلام؛
2. الاسلام و الحضارة الغربیه؛
3. القضاء و القدر فى القرآن و الحديث؛
4. المشكاة في خلل الصلاة؛
5. النجاة فى القيامة فى تحقيق امر الامامة؛
6. بهجة الامال فى الرجال و ....

وضعیت کنونی

محمدهادی یوسفی‌غروی در حال حاضر علاوه بر تدریس فقه و اصول، با مراکز علمی مربوط به تاریخ اسلام همکاری دارد و گه‌گاه در جلسات علمی نظرات علمی و نوآورانه‌ای را ارائه می‌دهد.

---