زعفرانیه

زعفرانیه‏ شاخه‌ای از فرقه نجّاریه و از پیروان شخصی به نام زعفرانی بودند.

شرح حال

بنابر نقل برخی از منابع، زعفرانی ظاهرا از مردم ری بوده که در قرن سوم هجری قمری زندگی می‌کرد. وی معاصر حسین‌بن‌نجار بود. سمعانی در کتاب انساب نام وی را می‌آورد، اما فرقه‌ای را به او نسبت نمی‌دهد.

خصوصیات اخلاقی

زعفرانی بنده شهرت بود و میل داشت که در تمام دنیا مشهور شود. به همین جهت شخصی را به مزدوری گرفت و به مکه فرستاد تا در موسم حج او را دشنام دهد و لعنت کند تا از این راه حواس حاجیان را به خود جلب کرده و به شهرت برسد. برخی از پیروان زعفرانیه خوردن انگور و کشمش را برای خود منع و حرام کردند و می‏‌گفتند: چون زعفرانی انگور بسیار دوست می ‏داشت، از این‌رو، چیزی را که او خیلی دوست داشت بر خود روا نمی‏‌داریم.

اعتقادات

عبدالقاهر بغدادی درباره این شخص می‌گوید که وی همواره سخنان متناقضی بیان می‌کرد. می‌گفت که کلام خدای‌متعال غیر اوست و هر چیزی که غیر خدای‌متعال باشد مخلوق است. اما در موضعی دیگر می‌گفت که سگ شرف دارد بر کسی که بگوید سخن خدا مخلوق است. عزّ الدین ابن‌اثیر در کتاب «اللباب فی تهذیب الانساب» آورده است که زعفرانی معتقد بود قرآن «محدث» و کلام او غیر از اوست و هر چیزی که غیر از او باشد، «مخلوق» است. اما در نقلی دیگر می‏‌گفت: هر کسی قائل به خلق قرآن باشد، کافر است و این دو سخن متناقض است.