کاربر:Hoosinrasooli/صفحه تمرین
- https://fa.wikivahdat.com/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%A2%D8%B4%D9%88%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D8%A8&
- https://fa.wikivahdat.com/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D9%86%D9%81%DB%8C%D9%87&action=edit
- https://fa.wikivahdat.com/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A8%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D8%B2&action=edit
- https://fa.wikivahdat.com/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B9%D8%A8_%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8&action=edit
- https://fa.wikivahdat.com/w/index.php?title=%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B1%D8%B6%DB%8C&action=edit
- https://fa.wikivahdat.com/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B6%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%86&action=edit
احمد بن محمد بن طرخان کندی جرجرایی | |
---|---|
نام کامل | احمد بن محمد بن طرخان کندی جرجرایی |
اطلاعات شخصی | |
دین | اسلام، شیعه |
استادان | اسحاق بن عبدون |
شاگردان | محمد بن محمد بن نعمان (شیخ مفید) |
آثار | ایمان ابی طالب (علیه السلام) |
احمد بن محمد بن طرخان کندی جرجرایی، (000 – حدود 399ق) ابوالحسین. احمد بن محمد بن طرخان کندی جرجرایی، ابوالحسین. در باره تاریخ ولادت و وفات او گزارشی در منابع نیامده است. محل تولد او در ناحیه پایین دست نهروان بین واسط و بغداد بوده است. به گفته نجاشی شخصی معروف به «ابن ابیالعباس»، وی را به دلیل اینکه از علویان بود، به قتل رسانده است، اما تاریخ این حادثه روشن نیست. وی در بغداد نزد اساتید متعددی علوم حدیث را فرا گرفت، اما اکنون از استادان او تنها «اسحاق بن عبدون» را میشناسیم که خود از «محمد بن عبدالله بن سلیمان حضرمی» روایت دارد.
معرفی اجمالی
احمد بن محمد بن طرخان کندی جرجرایی، ابوالحسین. نویسنده و محدث شیعی در اواخر سده چهارم هجری. در باره اصالت خانوادگی او این اندازه روشن است که جد او «طرخان کندی» از رؤسای اقوام عرب بوده و چون ملزم به پرداخت مالیات نبود «طرخان» لقب گرفت. اما از این مطلب هیچگاه نمیتوان استفاده نمود که وی دارای ریشه و اصالت عربی است، زیرا «طرخان» واژهای فارسی است و به رئیس قبیلهای اطلاق میگردد که پنج هزار انسان زیر دست او باشند، در مقابل کلمه «بطریق» که واژهای رومی است و به کسی گفته میشود که ده هزار انسان زیر دست خود داشته باشد، چنانکه «قومس» نیز به کسی گفته میشود که دویست نفر را در اختیار داشته باشد. این موضوع، با توجه به اینکه نام او در منابع رجالی به صورت «ابوالحسن احمد بن محمد جرجانی» نیز آمده است، احتمال غیر عربی بودن وی را بیشتر تقویت میکند. در باره تاریخ ولادت و وفات او گزارشی در منابع نیامده است. از نسبت «جرجرایی»(بر وزن قهقرایی) استفاده میشود که محل تولد او در ناحیه پایین دست نهروان بین واسط و بغداد بوده است. به گفته نجاشی شخصی معروف به «ابن ابیالعباس»، وی را به دلیل اینکه از علویان بود، به قتل رسانده است، اما تاریخ این حادثه روشن نیست. بنابراین در باره ولادت و وفات او زمان دقیقی نمیتوان ارائه داد، ولی با توجه به اینکه وی از اساتید «شیخ مفید»(م413ق) بوده است میبایست وفات او تقریباً در اواخر سده چهارم روی داده باشد. وی ظاهراً دوران کودکی را در زادگاهش سپری کرد و پس از آن برای کسب علوم و معارف دینی به بغداد آمد و آنجا را مسکن دائمی خود قرار داد.
اساتید
وی در بغداد نزد اساتید متعددی علوم حدیث را فرا گرفت، اما اکنون از استادان او تنها «اسحاق بن عبدون» را میشناسیم که خود از «محمد بن عبدالله بن سلیمان حضرمی» روایت دارد.
شاگردان
از شاگردان او «محمد بن محمد بن نعمان» معروف به «شیخ مفید»(م413ق) است که در کتاب أمالی خود، چند حدیث از او نقل کرده است. از شاگردی «شیخ مفید» نزد او بر میآید که وی از چهرههای علمی در بغداد بوده و احتمالاً بزرگان دیگری نیز در مجلس درس او شرکت داشتند که نام و نشان آنها بر ما مخفی مانده است. از معاصران یا شاگردان دیگر او «ابوالعباس نجاشی»(م450ق) است که وی را از دوستان خود معرفی نموده و بر درستی احادیث او تأکید کرده است. همچنین از شاگردان با واسطه او «شیخ طوسی»(م460ق) است که در بعضی از منابع حدیثی گاهی احادیث او به طور مستقیم از وی نقل میشود.
آثار
از تألیفات او کتاب «ایمان ابی طالب (علیه السلام)» معرفی شده است.
منابع
- رجال نجاشی، ص87 شماره 210؛
- وسایل الشیعه(اسلامیه)، ج8ص607 حدیث7؛
- مستدرک الوسایل، ج9ص132 حدیث 10460؛
- تهذیب المقال، ج3ص398 شماره 208؛
- طبقات اعلام الشیعه، ج1ص40؛
- تاج العروس، زبیدی، ذیل ماده طرخان.
احمد بن محمد بن عبدالله بن زیاد بغدادی | |
---|---|
نام کامل | احمد بن محمد بن عبدالله بن زیاد بغدادی، ابوسهل قطان |
اطلاعات شخصی | |
محل تولد | متوث، اهواز، ایران |
روز درگذشت | 350 هجری |
محل درگذشت | بغداد |
دین | اسلام، شیعه |
استادان |
|
شاگردان |
|
احمد بن محمد بن عبدالله بن زیاد بغدادی، (259 – 350ق) ابوسهل قطان. ادیب، شاعر و محدث اخباری. وی با اینکه «اخباری» بود اما به گفته «خطیب بغدادی» (م463ق) گرایش شیعی داشت. از نظر اعتقادی وی به گروه «مجبره»(که اختیاری برای انسان قائل نیستند) نزدیک بود و با رأی معتزله که انسان را تماماً مختار میدانند، به شدت مخالفت میورزیده و حتی آنان را کافر میدانسته است. گفته میشود که وی با اینکه فردی شوخ طبع بود و مزاحهای او بعضاً باعث اجتناب شاگردانش از وی میشده، اما دائماً در حال تهجد و عبادت شبانه بود. تلاوت قرآنش چندان زیبا بود که گویا معانی قرآن از آن خارج میشود.
معرفی احمالی
احمد بن محمد بن عبدالله بن زیاد بغدادی، ابوسهل قطان. ادیب، شاعر و محدث اخباری. وی در اصل ایرانی و اهل «متوث»(به فتح میم و تشدید تاء) شهرکی بین قرقوب و یکی از روستاهای اهواز است. در سال 259 هجری در متوث دیده به جهان گشود و در روز شنبه هفتم شعبان 350هجری در بغداد درگذشت و فردای آن روز به خاک سپرده شد. وی تحصیلات مقدماتی را نزد پدرش در بصره فرا گرفت و سپس وارد بغداد شد و در محله «دار القطن» واقع در غرب بغداد مسکن گرفت. از لقب «قطان» بر میآید که وی از راه پنبه زنی هزینه زندگی را تأمین میکرد و سکونت او در «دار القطن بغداد» نیز به همین دلیل بوده است. وی در بغداد درس اساتید متعددی را درک نمود و از آنان احادیث فراوانی شنید تا اینکه خود به مقام استادی رسید و یکی از ارکان علم حدیث در بغداد به شمار آمد. وی با اینکه «اخباری» بود اما به گفته «خطیب بغدادی» (م463ق) گرایش شیعی داشت. از نظر اعتقادی وی به گروه «مجبره»(که اختیاری برای انسان قائل نیستند) نزدیک بود و با رأی معتزله که انسان را تماماً مختار میدانند، به شدت مخالفت میورزیده و حتی آنان را کافر میدانسته است. اخبار و گزارشهای او در منابع، قابل استناد و دارای اهمیت است. گفته میشود که وی با اینکه فردی شوخ طبع بود و مزاحهای او بعضاً باعث اجتناب شاگردانش از وی میشده، اما دائماً در حال تهجد و عبادت شبانه بود. تلاوت قرآنش چندان زیبا بود که گویا معانی قرآن از آن خارج میشود.
استادان
وی در بغداد اساتید زیادی دیده که از جمله آنها «محمد بن عبیدالله منادی»، «حسن بن مکرم»، «یحیی بن ابیطالب»، «محمد بن عیسی بن حیان»، «علی بن ابراهیم واسطی» و بسیاری دیگر هستند. از استادان ادبی او نیز میتوان «ابوالعباس احمد بن یحیی بن سیار شیبانی» معروف به «ثعلب نحوی»(م291ق) و «ابوالعباس مبرد»(م285ق) را نام برد.
شاگردان
شاگردان او «ابوالحسن بن رزقویه»، «علی بن احمد رزاز»، «ابوالحسن بن حمانی مقرئ»، «ابوالحسن دارقطنی» و «ابوعلی بن شاذان» هستند.
آثار
از تألیفات او هیچ گزارشی ذکر نشده است.
منابع
- تاریخ بغداد، ج 5 ص 249 شماره 2719؛
- الانساب، سمعانی، ج 5 ص 193، ذیل متوثی؛
- معجم البلدان، ج 5 ص 53 ، ذیل کلمه متوث؛
- طبقات اعلام الشیعه، ج 1 ص 50.
احمد بن محمد علوی | |
---|---|
نام کامل | احمد بن محمد علوی |
اطلاعات شخصی | |
دین | اسلام، شیعه |
استادان |
|
شاگردان | |
احمد بن محمد علوی، (000 – حدود 350ق) محدث شیعی. کنیه او در منابع ذکر نشده است. برخی از صاحب نظران بر آنند که وی همان «حمزه بن محمد علوی» (م.ب339ق) است. وی از راویان سده چهارم هجری بوده که تا اواسط این سده حیات داشته است. وی در قم و بغداد به فراگیری علوم حدیث اشتغال داشت.
معرفی اجمالی
احمد بن محمد علوی، محدث شیعی. کنیه او در منابع ذکر نشده است. برخی از صاحب نظران بر آنند که وی همان «حمزه بن محمد علوی» (م.ب339ق) است، زیرا شاگردان و اساتید این دو با هم مشترک است. اما تحقیقات ما نشان میدهد که وی غیر از حمزه است. زیرا هرچند ایندو در برخی از شاگردان و اساتید با یکدیگر اشتراک دارند، اما در منابع حدیثی موارد متعددی به چشم میخورد که حاکی از اختلاف شاگردان و اساتید این دو است. به هر حال آنچه میتوان در باره شخصیت مورد نظر گفت این است که وی از راویان سده چهارم هجری بوده که تا اواسط این سده حیات داشته است. وی در قم و بغداد به فراگیری علوم حدیث اشتغال داشت و شاگردانی نیز تربیت نمود. جد او «حسین بن اسحاق بن جعفر» از راویان حدیث بود و احتمالاً در پرورش علمی او نقش داشته است، زیرا وی بعضی از روایات را به طور مستقیم از این جدش نقل میکند. از او هیچ اثر تألیفی معرفی نشده است.
اساتید
از اساتید دیگر او «علی بن ابراهیم بن هاشم قمی»(م.ب307ق)، «حیدر بن محمد بن نعیم سمرقندی»(م.ب340ق) و «محمد بن ابراهیم بن اسباط» هستند.
شاگردان
از شاگردان او میتوان به کسانی چون «شیخ مفید»(م413ق)، «ابوالمفضل شیبانی»(م387ق) و «شیخ صدوق»(م381ق) اشاره نمود.
منابع
- وسایل الشیعه(آل البیت)، ج 15 ص 54 حدیث 19977؛
- مستدرک الوسایل، ج 13 ص 344 حدیث 15558، و ج 16 ص217 حدیث 19643؛
- معجم رجال الحدیث، ج 3 ص127 شماره 952؛
- مستدرک سفینه البحار، ج 9 ص 371، به نقل از امالی طوسی؛
- طبقات اعلام الشیعه، ج 1 ص 51.
احمد بن محمد بن علي بن عمر بن رباح بن قيس | |
---|---|
نام کامل | احمد بن محمد بن علي بن عمر بن رباح بن قيس |
اطلاعات شخصی | |
احمد بن محمد بن علي بن عمر بن رباح بن قيس، (000 – حدود 315ق) ابوالحسن قلاء سواق. محدث شيعي هفتامامي. لقب «قلاء»(به فتح قاف و تشديد لام) از آن روي به وي داده شد كه در كار كبابپزي و پخت گوشت مشغول بوده است. چنانكه لقب «سواق»(به فتح قاف و تشديد لام) نيز ظاهراً از اين جهت است كه وي در بازاريابي و نرخ اشياء شركت داشته است. وي از همفكران و همبحثان «حميد بن زياد نينوايي»(م310ق) است، بنابراين ميتوان وفات او را اوايل سده چهارم تخمين زد. در باره ولادت او خبري در منابع گزارش نشده است. وي اصالتاً ايراني و نياكان او از همپيمانان «آل سعد بن ابي وقاص» بودهاند. وي در يك خانواده علمي و فرهنگي ديده به جهان گشود و بيشتر دوران تحصيلي او در دو شهر كوفه و بغداد سپري شد. بسياري از بستگان او اهل علم و دانش بودهاند هر چند از نظر اعتقادي تماماً بر مذهب «واقفيه»(هفت امامي) پايبندي داشتند. آنها سه برادر بودند به نامهاي: 1- «ابوالحسن احمد»(صاحب ترجمه) كه از همه بزرگتر است. 2- «ابوالحسين محمد»، كه از نظر سني كوچكتر از ابوالحسن بوده و از علم و دانش نيز بهرهاي نداشته است. 3- «ابوالقاسم علي»، كه كوچكتر از همه است اما احاديث او بيش از ديگران بوده است. از خويشاوندان او «علي بن محمد بن علي بن سالم بن عمر بن رباح» است كه داراي كتابي در موضوع «غيبت» بوده است. جد اعلاي او «عمر بن رباح» از ياران امام صادق(ع) بوده كه بر امامت امام كاظم(ع) توقف نمود و آن امام را مهدي موعود ميپنداشت. صاحبنظران در باره شخصيت مورد نظر با اينكه او را «واقفي» معرفي ميكنند اما بر صحت و درستي روايات او تأكيد دارند. «ابوغالب زراري»(م368ق) نخستين كسي است كه در رسالهاش تصريح به اعتبار احاديث او نموده و سپس ديگران از او تبعيت كردهاند. وي نزد اساتيدي چون «محمد بن عباس بن عيسي»، «احمد بن علي حميري» و «احمد بن حسين مفلس» حديث شنيده و در علوم حديث تبحر يافت و شاگرداني تربيت نمود. از شاگردان او «ابوغالب زراري»(م368ق)، «ابوطالب عبيدالله بن احمد انباري»(م356ق)، «ابوعلي محمد بن همام اسكافي»(م336ق)، «فرات بن ابراهيم بن فرات كوفي»(م.ب310ق) و «عبدالواحد بن عبدالله بن يونس موصلي»(استاد تلعكبري) هستند. وي تأليفاتي داشته كه به گفته نجاشي كتابهاي «الصيام»، «الدلائل» و «سقطات العجليه» از نوشتههاي اوست. وي همچنين كتابي در باره شرححال «ابوالخطاب محمد بن ابي زينب مقلاص» دارد كه با مشاركت برادرش «علي بن محمد» اين كتاب را به رشته تحرير در آورده است. ابوالخطاب مقلاص كسي است كه مورد نفرين امام صادق(ع) قرار گرفت. منابع: (رجال نجاشي، ص92 شماره 229؛ الغيبه، نعماني، ص36 حديث6؛ رجال طوسي، ص416 شماره 6014؛ الفهرست، طوسي، ص71 شماره 82؛ الفصول العشره، شيخ مفيد، ص15؛ رجال ابن داود، ص230 شماره 43؛ تنقيح المقال(حجري)، ج1ص88 شماره 518؛ بحارالانوار، ج52ص156 حديث14؛ تفسير فرات كوفي، ذيل سوره حجرات)