عملیات اربعین
عملیات اربعین، در بامداد یکشنبه چهارم شهریورماه ۱۴۰۳ ش، برابر با 20 صفر 1446 ق و مصادف با اربعین حسینی، عملیات موشکی - پهپادی حزب‌الله لبنان در پاسخ به شهادت فؤاد شکر و تجاوزات هوایی موشکی رژیم صهیونیستی به خاک لبنان بود. در این عملیات که برای تحقق هدف اصلی مقاومت، هدف قرار دادن محل برنامه‌ریزی ترورهای موساد در شمال تل‌آویو، شکل گرفت، علاوه بر پادگان‌ها و مقرهای نظامی رژیم صهیونیستی، پایگاه‌های وابسته به موساد، شین‌بت و واحد ۸۲۰۰ رژیم، سکوی شلیک موشک نافیه زیف، پایگاه جعتون، پایگاه نظامی میرون، پایگاه الزاعوره، پایگاه گلیلوت، پایگاه السهل، مقر نظامی کیلع، مقر نظامی یواف، پایگاه نفاح، پایگاه یاردن، پایگاه راموت نفتالی و پایگاه عین زی تیم با موفقیت مورد هدف قرار گرفت.
| عملیات اربعین | |
|---|---|
 | |
| نام رویداد | عملیات اربعین |
| تاریخ رویداد | 2024 م |
| روز رویداد | یکشنبه 4 شهریورماه 1403 ش، برابر با 20 صفر 1446 ق و مصادف با اربعین حسینی |
| مکان رویداد | شمال و مرکز سرزمین‌های اشغالی |
| عوامل | یگان‌های موشکی - پهبادی حزب‌الله لبنان |
| دلیل اهمیت | پاسخ به ترور شهید فؤاد شکر توسط اسرائیل |
| پیامدها |
|
زمان عملیات و اهداف آن
عملیات اربعین در بامداد یکشنبه چهارم شهریورماه ۱۴۰۳، برابر با 20 صفر 1446، و مصادف با اربعین حسینی، توسط یگان‌های موشکی - پهپادی حزب‌الله لبنان در مرحله نخست پاسخ به ترور شهید فؤاد شکر است که طی این عملیات اهداف نظامی - امنیتی رژیم صهیونیستی در شمال و مرکز سرزمین‌های اشغالی به‌وسیلۀ بیش از ۳۰۰ موشک کاتیوشا و ده‌ها پهپاد مورد هدف قرار گرفت. سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان در خصوص اهداف اصلی این عملیات گفت: حزب‌الله از ابتدای جنگ، قوانینی همچون عدم هدف قرار دادن غیرنظامیان داشته است و به همین دلیل در این عملیات تنها اهداف نظامی مورد توجه بودند.
اهمیت این عملیات و خسارات آن
به گفته کارشناسان امور نظامی این عملیات گسترده از سوی حزب الله یکی از بی‌سابقه‌ترین عملیات‌های حزب‌الله لبنان بعد از جنگ ۳۳ روزه تاکنون است. در جریان این عملیات علاوه بر پادگان‌ها و مقرهای نظامی رژیم صهیونیستی، پایگاه‌های وابسته به موساد، شین‌بت و واحد ۸۲۰۰ رژیم نیز مورد حمله قرار گرفت. و علاوه بر این در جریان این عملیات یک ناوچه وابسته به نیروی دریایی اسرائیل مورد هدف قرار گرفت که موجب کشته و زخمی شدن ۶ صهیونیست شد.
نام‌گذاری عملیات اربعین
این عملیات موفقیت‌آمیز حزب‌الله لبنان از سوی سید مقاومت، سید حسن نصرالله، به نام «عملیات اربعین» نام‌گذاری شد.
واکنش اسرائیل به این عملیات
سران سیاسی، فرماندهان نظامی اسرائیل و رسانه‌های عبری در خصوص عملیات اربعین، روایتی جعلی را در فضای رسانه‌ای منتشر کردند. صهیونیست‌ها مدعی شدند که تنها دقایقی پیش از آغاز حمله حزب‌الله لبنان، قریب به ۱۰۰ جنگنده این رژیم در مدت ۲۰ دقیقه بیش از ۴۰ نقطه را در لبنان هدف قرار داده و موجب از بین رفتن قریب به ۶ هزار موشک حزب‌الله شده است. براساس برآوردهای اطلاعاتی رژیم صهیونیستی ظاهرا فرودگاه بن گوریون نیز در بانک اهداف مقاومت وجود داشته است.
واکنش حزب‌الله به تحریف عملیات از سوی اسرائیل
در واکنش به این ادعای جعلی اسرائیل در تحرف عملیات اربعین، افراد نزدیک به حزب الله اعلام کردند که مقاومت به اهداف خود رسیده و انتشار چنین اخباری بخشی از سیاست واحد «سانسور» ارتش تل‌آویو است که اخبار کنترل شده و جعلی را در اختیار رسانه‌ها قرار می‌دهد تا از این طریق جلوی انتشار ابعاد واقعی حمله حزب‌الله گرفته شود. پیش از این نیز در جریان درگیری‌های جاری در نوار غزه واحد «سانسور» ارتش صهیونیستی سعی داشت تا میزان تلفات واقعی رژیم در مواجۀ گردان‌های القسام را انکار کند. تنها ساعاتی پس از عملیات پیروزمندانه مقاومت اسلامی لبنان علیه رژیم صهیونیستی، سید حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله لبنان به تشریح ابعاد مختلف مرحله نخست پاسخ تلافی‌جویانه مقاومت پرداخت[۱].
تبیین ابعاد راهبردی عملیات از نگاه سید حسن نصرالله
سید حسن نصرالله در ابتدای بیاناتش، علت تاخیر در روند عملیات انتقام را زمان‌مند شدن پاسخ به ترور فؤاد شکر و نوعی مجازات برای صهیونیست‌ها دانست. سید مقاومت حمله چند هفته پیش رژیم صهیونیستی به منطقه ضاحیه را عبور از «خط قرمز» توصیف و یکی از علل اصلی تاخیر در روند عملیات انتقام را فرصت دادن به مذاکرات برای توقف تجاوزات به باریکه غزه اعلام کرد. سید حسن نصرالله هدف قرار گرفتن پایگاه جاسوسی گلیلوت و واحد نظامی ۸۲۰۰ را از جمله اهداف اصلی عملیات اربعین اعلام کرد. در نگاه وی پنهان‌کاری و ادعاهای دشمن نشان‌دهندۀ ضعف آن است. وی در ادامه افزود: حملات موشکی حزب الله به نوعی عملیات ایذایی برای تحقق هدف اصلی مقاومت یعنی هدف قرار دادن محل برنامه‌ریزی ترورهای موساد در شمال تل‌آویو بود.
دبیرکل حزب‌الله در ادامه به یکی از نقاط عطف و برجستۀ عملیات اربعین اشاره کرد که پرتاب پهپاد به سمت سرزمین‌های اشغالی برای اولین بار از دره البقاع بود. به گفته رهبر شیعیان لبنان، هواپیماهای بدون سرنشین بدون هیچ مانعی از مرز مشترک لبنان و فلسطین به سمت اهداف از پیش تعیین‌شده شلیک شدند. پیش از این تصور غالب بر آن بود که دره البقاع امکان محدودی برای میزبانی از تجهیزات آفندی مقاومت دارد، اما این فرض غلط در عملیات اخیر مقاومت لبنان باطل شد.
یکی دیگر از فرازهای مهم سخنرانی دبیرکل حزب‌الله لبنان، اشاره وی به ادعای رسانه‌های صهیونیستی در خصوص حملۀ پیشگیرانه نیروی هوایی اسرائیل علیه لانچرهای مقاومت بود. ایشان با اشاره به هوشیاری مقاومت اعلام کرد که پیش از این حزب‌الله تمام دره‌های جنوبی لبنان را از موشک خالی کرده بود و ادعاهای صهیونیست‌ها در ارتباط با هدف قرار دادن موشک‌های بالستیک یا موشک‌اندازهای مقاومت صحت ندارد.
او در ادامه ابراز داشت: اظهارات دشمن مبنی بر هدف قرار دادن موشک‌های بالستیک که برای حمله به تل‌آویو آماده شده بودند، دروغ است. موشک‌های اسرائیل فقط به دو سکوی پرتاب موشک اصابت کرد. در این حمله سکوهای پرتاب پهپاد مورد اصابت قرار نگرفتند.
دبیرکل حزب‌الله حتی به این مسأله اشاره کرد که اگر نتیجۀ عملیات ناکافی باشد، مقاومت حق پاسخ مجدد را برای خود محفوظ می‌دارد. بیان چنین حقیقتی از سوی بالاترین مقام سیاسی حزب‌الله از آن رو اهمیت دارد که می‌تواند ابعاد واقعی پاسخ مقاومت به ترورهای اخیر رژیم صهیونیستی را نشان داده و در «جنگ روایت‌ها» نتانیاهو را در موضع ضعف قرار دهد. همچنین بیان چنین اظهاراتی آستانه امنیت روانی صهیونیست‌ها را کاهش داده و میزان آسیب‌پذیری مراکز نظامی - اطلاعاتی تل‌آویو را در برابر حملات حزب‌الله مشخص می‌کند.
موفقیت‌آمیز بودن عملیات
با وجود آماده‌باش کامل سیستم‌های راداری، رصد ماهواره‌های و فعالیت‌های جاسوسی دشمن، اما حزب‌الله لبنان توانست مرحلۀ نخست عملیات تلافی‌جویانه علیه اسرائیل را با موفقیت پشت سر بگذارند. از جولان اشغالی تا تل‌آویو در بانک اهداف حزب‌الله وجود داشتند و با موفقیت مورد حمله قرار گرفتند. عملیات «اربعین» نشان داد که سرویس‌های امنیتی رژیم صهیونیستی نه تنها نمی‌توانند مانع عملیات مقاومت شوند، بلکه خود اهداف آسانی برای موشک‌ها و پهپادهای مقاومت محسوب می‌شوند. در جریان این حمله سکوی شلیک موشک نافیه زیف، پایگاه جعتون، پایگاه نظامی میرون، پایگاه الزاعوره، پایگاه گلیلوت، پایگاه السهل، مقر نظامی کیلع، مقر نظامی یواف، پایگاه نفاح، پایگاه یاردن، پایگاه راموت نفتالی و پایگاه عین زی تیم با موفقیت مورد هدف قرار گرفت.
مرحلۀ نخست عملیات، پاسخ به ترور فؤاد شکر
حزب‌الله لبنان اعلام کرده است که مرحلۀ نخست پاسخ تلافی‌جویانه به ترور فؤاد شکر به پایان رسیده است و اما اگر نتانیاهو بازهم قصد ماجراجویی در جنوب لبنان را داشته باشد، باید آماده دور جدید حملات مقاومت در حجم و دامنۀ گسترده‌تر باشد.
واکنش گردان های قسام به عملیات اربعین
سخنگوی گردان‌های قسام مرحله نخست عملیات انتقامی اربعین حزب‌الله در پاسخ به ترور شهید فؤاد شکر فرمانده ارشد این جنبش، را تبریک گفت. ابوعبیده سخنگوی گردان‌های قسام شاخه نظامی حماس، روز یکشنبه در پیامی تلگرامی تاکید کرد: مرحله نخست پاسخ برادرانمان در حزب‌الله به ترور شهید فواد شکر را تبریک گفته و جانفشانی‌های ملت و مبارزان قهرمان مقاومت در لبنان را می‌ستاییم. ابوعبیده گفت: عملیات امروز حزب‌الله بار دیگر تغییر واقعیت راهبردی رژیم اشغالگر از زمان آغاز نبرد طوفان الاقصی را ثابت کرد و دشمن هیچ راهی برای فرار از مجازات ندارد و ضربه زدن به این رژیم در هر مکانی و از هر جهتی هیچ حد و مرزی ندارد. وی افزود: تا زمانی که جنگ و جنایت علیه ملت فلسطین و مردم غزه ادامه داشته باشد، تمامی جبهه‌ها همچنان شعله‌ور خواهد بود.
واکنش سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران
سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در مطلبی به پیامدهای «عملیات اربعین» حزب‌الله در عمیق سرزمین‌های اشغالی در پی اقدام تروریستی رژیم صهیونیستی در حمله به بیروت و ترور فؤاد شکر فرمانده جهادی مقاومت لبنان اشاره کرد. وی در ابتدای مطلب، خود پیام‌های گروه‌های مقاومت در پی پاسخ حزب‌الله به رژیم صهیونیستی را باز نشر داد:
جنبش حماس اعلام کرد «ما پاسخ منحصر به فرد حزب‌الله علیه چندین اهداف حیاتی و استراتژیک در عمق رژیم صهیونیستی را تمجید و تبریک می‌گوییم. پاسخ قاطع حزب‌الله ثابت کرد که جنایات دشمن بی‌پاسخ نمی‌ماند».
جنبش جهاد اسلامی فلسطین نیز ضمن تبریک عملیات حزب‌الله در عمق اراضی اشغالی، اعلام کرد «این حملات نشان داد که دشمن اسرائیلی تنها زبان زور می‌فهمد و فقط با حملات مقاومت و مجاهدان متوقف می‌شود».
در پیام انصارالله یمن نیز آمده است: ضمن تبریک پاسخ حزب‌الله لبنان، دستان و بازوان دلاوران حزب‌الله را می‌فشاریم. پاسخ نیروهای مسلح یمن به تجاوز رژیم صهیونیستی به شهر «الحدیده» نیز در راه است.
در ادامۀ مطلب خود و با اشاره به دروغ‌پردازی‌های رژیم صهیونیستی دربارۀ این عملیات، نوشت: رژیم صهیونیستی شاید بتواند برخی از حقایق را در خصوص عملیات حزب‌الله لبنان کتمان، تحریف و یا سانسور کند، اما خوب می‌داند که واقعیات موجود عوض نخواهند شد. سخنگوی وزارت خارجه ایران به تشریح این واقعیت‌ها پرداخت و نوشت: موازنه‌های راهبردی به ضرر رژیم جعلی تغییرات بنیادین کرده است، افسانۀ شکست‌ناپذیری ارتش رژیم اسرائیل مدت‌هاست به شعاری توخالی تبدیل شده است، ارتش تروریستی اسرائیل قدرت هجوم مؤثر و بازدارنده خود را از دست داده و اکنون باید در برابر ضربات راهبردی از خود دفاع کند، ترس از حال و آینده در خانه‌های ساکنان سرزمین‌های اشغالی لانه کرده است، حملات نظامی مقاومت به عمق سرزمین‌های اشغالی کشیده شده است، رژیم اشغالگر که همواره توسعه سرزمینی را مدنظر داشت اکنون باید در درون سرزمین‌های اشغالی از خود دفاع کند، اما با وجود حمایت‌های همه‌جانبه حامیان از جمله آمریکا، حتی در برابر یک عملیات محدود و مدیریت شده مقاومت نیز توان پیش‌بینی زمان و مکان حمله و قدرت بازدارندگی خود را از دست داده است. او در پایان نوشت: گذر زمان به نفع رژیم صهیونیستی و حامیان آن نیست.
واکنش رسانه‌های خارجی به عملیات اربعین
رویترز
رویترز اعلام کرد که حزب‌الله صدها موشک به سمت شمال اسرائیل پرتاب کرد. حمله به دنبال ترور فرمانده حزب‌الله در بیروت صورت گرفت. اسرائیل می‌گوید حملات پیشگیرانه در لبنان حملۀ بزرگ‌تر را متوقف کرد.
اکسیوس
اکسیوس اظهار داشت که اسرائیل روز شنبه اعلام کرد که پیش از حملۀ موشکی و پهپادی بزرگ حزب‌الله به اسرائیل، حملۀ پیشگیرانه‌ای را علیه اهداف حزب‌الله در لبنان انجام داده است. مقامات اسرائیلی و آمریکایی گفتند، در ۴۸ ساعت گذشته، ایالات متحده و اسرائیل اطلاعاتی به دست آوردند که نشان می‌داد حزب‌الله در حال آماده‌شدن برای حملۀ فوری خود است.
نیویورک تایمز
نیویورک تایمز گفت: در عرض چند ساعت پس از حملات، هر دو طرف نشان دادند که در حال کاهش تنش هستند. حزب‌الله گفت که عملیات نظامی‌اش برای امروز به پایان رسیده است. اسرائیل فرودگاه بین‌المللی بن گوریون در نزدیکی تل‌آویو را پس از یک تعطیلی کوتاه بازگشایی کرد، به این نشانه که مقامات معتقدند حملات مهار خواهد شد.
فرانس ۲۴
فرانس ۲۴ اعلام کرد: حزب‌الله روز یکشنبه صدها موشک و پهپاد را به سمت اسرائیل پرتاب کرد. ارتش اسرائیل گفت که پس از ارزیابی این که گروه لبنانی در حال آماده‌شدن برای شلیک یک رگبار دیگر است، حملۀ دوم و بسیار بزرگ‌تر حزب‌الله را با حملات پیشگیرانه خنثی کرد. این مبادلات سنگین باعث ترس از تشدید تنش در منطقه شد؛ زیرا مذاکرات در قاهره برای توافق آتش‌بس غزه هیچ نشانه‌ای از پیشرفت را نشان نداد.
آسوشیتدپرس
آسوشیتدپرس اظهار کرد: به نظر نمی‌رسد که این تبادل آتش سنگین، آتش جنگی را برانگیخته باشد که مدت‌ها از آن می‌ترسیدند، اما وضعیت همچنان متشنج است. در همین حال، مصر روز یکشنبه میزبان مذاکرات در سطح بالا با هدف میانجیگری برای آتش‌بس در جنگ ۱۰ ماهه اسرائیل و حماس در غزه است که دیپلمات‌ها امیدوارند تنش‌های منطقه‌ای را کاهش دهد.
سی بی اس نیوز
سی بی اس نیوز گفت: اسرائیل بامداد یکشنبه یک سری حملات هوایی شدید را در جنوب لبنان انجام داد که به‌عنوان اقدامی پیشگیرانه علیه گروه شبه‌نظامی حزب‌الله توصیف شد و تهدید کرد که جنگ گسترده‌تری در سطح منطقه ایجاد می‌کند که می‌تواند تلاش‌ها برای ایجاد آتش بس در غزه را خنثی کند.
بی بی سی
بی بی سی اعلام کرد: ارتش رژیم صهیونیستی اعلام کرد که حدود ۱۰۰ جت جنگنده صبح روز یکشنبه «هزاران» پرتابگر موشک را در اقدامی «دفاع از خود» منهدم کردند. وزارت بهداشت لبنان گزارش داد که سه نفر کشته شده‌اند. حزب‌الله بعداً گفت که صدها راکت به سمت شمال اسرائیل شلیک کرده است و آن را مرحلۀ اول حمله چند مرحلهای در انتقام از کشته شدن یک فرمانده ارشد خواند. هیچ تلفات جانی در اسرائیل گزارش نشده است.
تایمز اسرائیل
تایمز اسرائیل اظهار کرد: اسرائیل تدارکات حزب‌الله را برای انجام پرتاب علیه شمال و مرکز اسرائیل شناسایی کرد و حدود ۱۰۰ جت جنگندۀ نیروی هوایی اسرائیل به‌صورت پیشگیرانه برای از بین بردن تهدیدات به اهداف حمله کردند.
اسرائیل‌هیوم
اسرائیل‌هیوم گفت: اواخر شنبه شب، ارتش اسرائیل پس از شناسایی تدارکات حزب‌الله برای حملۀ موشکی، حملات پیشگیرانه‌ای را علیه اهداف موردنظر در لبنان انجام داد. یک منبع اطلاعاتی غربی فاش کرد که این حملات اولیه به هدف برخورد با پرتابگرهای موشک‌های دوربرد به جهت حمله به تل‌آویو در ساعت ۵ صبح بودند.
هاآرتص
ارتش اسرائیل اعلام کرد هیچ پایگاه نظامی مورد اصابت قرار نگرفته و هیچ موشکی در مرکز اسرائیل فرود نیامده است.
الجزیره
حزب‌الله اعلام کرده است که اهداف نظامی خاصی را مورد اصابت قرار داده است. در این حمله بیش از ۳۲۰ راکت و پهپاد شلیک کرده است و در مقابل اسرائیل ۵۰ نقطه را در جنوب لبنان بمب‌باران کرد که بزرگترین درگیری حزب‌الله و اسرائیل از زمان آغاز جنگ محسوب می‌شود.
العربیه
حزب‌الله ادعای ارتش اسرائیل مبنی بر خنثی‌سازی حملات را تکذیب کرد. در همین حال یک منبع نزدیک به حزب‌الله اعلام کرد، که این گروه عملیاتی گمراه‌کننده را علیه اسرائیل انجام داده و در سایۀ آن یک هدف مهم در عمق خاک اسرائیل را مورد هجوم قرار داد.
شرق الاوسط
نتانیاهو اعلام کرد هر کاری که بتواند امنیت را در منطقۀ شمال بازگرداند را انجام خواهیم داد. در این راستا ارتش اسرائیل اعلام کرده است که حملۀ پیشگیرانه را در عمق لبنان به منظور جلوگیری از یک حملۀ گسترده توسط حزب‌الله انجام داده است.
المیادین
اطلاعات موثق المیادین تأیید می‌کند که پاسخ حزب‌الله به ترور فرماندۀ ارشد نظامی فؤاد شکر با بالاترین درجۀ دقت و موفقیت انجام شد، به شکلی که هشدار گسترده اسرائیل مانع از رسیدن هیچ موشک یا پهپادی به هدفش نشد.
جستارهای وابسته
پانویس
منابع
- عملیات بی‌سابقه حزب الله؛ ابعاد راهبردی «عملیات اربعین» علیه رژیم صهیونیستی، پایگاه تحلیلی خبری 598، تاریخ درج مطلب: 5 شهریورماه 1403 ش، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 6 شهریورماه 1403 ش.
- سید حسن نصرالله: در عملیات اربعین پایگاه‌های مهم نظامی و اطلاعاتی اسرائیل را هدف قرار دادیم، همشهری، تاریخ درج مطلب: 5 شهریورماه 1403 ش، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 6 شهریورماه 1403 ش.
- سید حسن نصرالله: عملیات گسترده امروز ضد رژیم صهیونیستی را «عملیات اربعین» می‌نامیم، مشرق، تاریخ درج مطلب: 4 شهریورماه 1403 ش، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 6 شهریورماه 1403 ش.
- رسانه‌ها درباره عملیات اربعین چه گفتند؟، ایسنا، تاریخ درج مطلب: 5 شهریورماه 1403 ش، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 6 شهریورماه 1403 ش.
- واکنش گردان های قسام به عملیات انتقامی اربعین حزب‌الله علیه رژیم اشغالگر، شبکه العالم، تاریخ درج مطلب: 5 شهریورماه 1403 ش، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 6 شهریورماه 1403 ش.
- واکنش سخنگوی وزارت خارجه به عملیات اربعین حزب‌الله/ افسانه شکست ناپذیری اسرائیل تبدیل به شعاری تو خالی شده است، اقتصاد نیوز، تاریخ درج مطلب: 5 شهریورماه 1403 ش، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 6 شهریورماه 1403 ش.