نصیریه
نصیریه یا همان جامعه علویان سوریه که با بیداری و قدرت گیری خود در منطقه غرب آسیا در یکی دو قرن اخیر، توجه بسیاری از محققان را به خود جلب کرده اند، در قرن سوم هجری و در زمان حیات امام حسن عسکری (ع) و دوران غیبت صغرا در جغرافیای عراق پا به عرصه وجود گذاردند.
نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است.
یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید.
آخرین مرتبه این صفحه در تاریخ زیر تغییر یافته است: ۰۹:۰۶، ۲۲ نوامبر ۲۰۲۱؛
نام | نصیریه |
---|---|
منطقه فعالیت | کشور سوریه |
موسسان | محمد بن نصیر نمیری حسین بن حمدان خصیبی |
چهره مشهور دوره معاصر | حافظ اسد |
محمد بن نصیر نمیری بنیان گذار این فرقه از کسانی بود که با استفاده از موقعیت خود در حلقه یاران عسکریین علیهماالسلام نیز بحران عقیدتی دوران غیبت صغرا، موفق شد با ادعای بابیت و ادعاهای گزاف دیگر، جماعتی را به دور خود جمع کند.
نیم قرن پس از وی حسین بن حمدان خصیبی چهره شاخص و مؤسس دوم نصیریه بود که با تعالیم وسیع و تبلیغات گسترده خود از طریق سفر به اقصی نقاط جهان اسلام توانست تعالیم نصیری را با آموزه هایی از تصوف بیامیزد و در نهایت با هجرت به شمال شام در پرتو فضای پر تسامح فرهنگی ناشی از حکومت حمدانیان حلب و به ویژه سیف الدوله، هسته اولیه جامعه علویان سوریه را تشکیل دهد. او و جانشینانش با نشرافکار خود توانستند این جامعه را تا دهه های متمادی گسترش داده، پایه های حضور خود را در سوریه مستحکم نمایند.
بزرگان فرقة نصیریه از ابتدا تاکنون
دربارة فرقة نصیریه دیدگاههای مختلف و متعارض بیان شده است. عدّهای این فرقه را پیروان محمّد بن نصیر نمیری دانسته و اعتقاد دارند كه آنها امامان معصوم (ع) را خدا دانسته و به تناسخ و حلال بودن محارم اعتقاد دارند و بنیانگذار آن را محمد بن نصیر نمیری میدانند، نمیری به امامان امامیه تا امام دهم اعتقاد داشته و دربارة امام حسن عسکری (ع) غلو كرده و او را خدا دانسته و خود را پیامبر میدانست. او در سال 395 هـ .ق درگذشت. [۱]
ولی امروزه كسانی كه از نصیریه در سوریه و لبنان زندگی میكنند، خود را شیعة دوازده امامی دانسته و خود را علویّون معرفی كرده و موارد بالا مثل تناسخ و غلو را ردّ كرده و اعتقادات شیعة امامیّه را كاملاً قبول داشته و میگویند: محمد بن نصیر نمیری، رئیس فرقة نمیریه بوده و در میان نصیریه و علویّون فقط عدّة كمی غلو كرده و ائمه را خدا دانسته و به تناسخ اعتقاد دارند. آنها تأسیس علویّون را در سال 488 تا 690 دانستهاند، این در حالی است كه محمد بن نمیر در سال 359 درگذشته بود. [۲]
از بزرگان این فرقه در گذشته اطّلاعات زیادی در دست نیست. علویّون سوریه و لبنان در ضمن كتابی كه [۳] در ردّ غلوّ و تناسخ و معرفی خود نگاشتهاند عدّهای از بزرگان خود را نام بردهاند. از این كتاب و منابع دیگر بزرگان آنها را در دو قسمت میتوان نام برد: بزرگان دینی و علمی و بزرگان سیاسی و حكومتی.
بزرگان دینی عبارتند از:
- ابراهیم جمال از لاذقیه
- استاد ابراهیم سعوداز جبله
- استاد ابراهیم صالح
- ابراهیم حرخوش مقیم لاذقیه
- شیخ ابراهیم حسن نجّار
- شیخ ابراهیم كامل، خطیب مسجد امام علی (ع) طرابلس لبنان
- شیخ احمد علی حلوم استاد و مقیم در لاذقیه
- شیخ احمد محمّد رمضان
- شیخ اسماعیل شحّود
- شیخ حسین سعود از جبله
- شیخ حسن عباس آل عباس
- شیخ حمدان خیر
- شیخ حسن محمّد علی
- شیخ حیدر محمّد حیدر
- شیخ سلمان خلیل وقاف
- شیخ سلمان حسن
- شیخ احمد خضر
- شیخ احمد سلمان
- شیخ سلیمان عیسی مصطفی
- استاد علی صالح علی صالح و عدّة زیادی كه ذكر همة آنها موجب اطالةكلام است. پیروان و بزرگان آنها معمولاً در سوریه و لبنان ساكن هستند. [۴]
و از بزرگان سیاسی آنها میتوان به افراد زیر اشاره كرد:
- ترفیع محمّد نبهان، از مبارزین نصیریه قبل از استقلال و به حكومت رسیدن آنها
- جاسم علون از مبارزین
- محمّد عمران وشّاح بابی اقدس
- حافظ اسد، كه در ابتدا به لقب و رتبة «نجیب» رسیده و بعد به وزارت دفاع منسوب و سپس با تشكیل حزب بعث در سال 1965 م در سوریه به حكومت رسیده و مدّت زیادی رئیس جمهور سوریه بوده و در آنجا از محبوبیّت والائی برخوردار بود.
- ابراهیم ماخوس، قبل از ریاست جمهوری حافظ اسد، رئیس وزرای دولت بود.
- احمد سویدانی كه از بزرگان و مبارزین نصیریه در سیاست و حكومت بود. [۵]
هم اكنون در سوریه بشار اسد رئیس جمهور میباشد. او و پدرش از فرقه نصیریه بوده و قبل از تشكیل حكومت، حافظ اسد را از مبارزین این فرقه نام بردهاند. تمام فعالیّتهای این فرقه سرّی بوده و قبل از تشكیل حكومت كاملاً سرّی عمل میكردند. [۶]
پانویس
- ↑ ربّانی گلپایگانی، علی، فرق و مذاهب كلامی، قم، مركز جهانی علوم اسلامی، چاپ دوم، 1381ش، ص 325؛ و نوبختی، حسن بن موسی، فرق الشیعه، نجف، حیدریه، 1355، ص93؛ و برنجكار، رضا، آشنایی با فرق و مذاهب اسلامی، نشر كتابخانه طه، چاپ پنجم، 1382ش، ص 160
- ↑ ربّانی گلپایگانی، علی، فرق و مذاهب كلامی، قم، مركز جهانی علوم اسلامی، چاپ دوم، 1381ش، ص 325؛ و نوبختی، حسن بن موسی، فرق الشیعه، نجف، حیدریه، 1355، ص93؛ و برنجكار، رضا، آشنایی با فرق و مذاهب اسلامی، نشر كتابخانه طه، چاپ پنجم، 1382ش، ص 160
- ↑ شیرازی، سید حسن مهدی، العلویون شیعه اهل بیت، بیروت، دار الصادق، 1392، ص30
- ↑ العلویون، شیعة اهل البیت، ص 30 و 31
- ↑ شرف الدّین، تقی، النصیریه دراسة التحلیلیه، بیروت، 1983 م، ص 169
- ↑ النصیریه، دراسة التحلیلیه، ص 171