خنفريه‏ از فرق «اسماعيليه» و پيرو على بن فضل خنفرى داعى اسماعيلى در يمن بودند.

شرح حال

وى در سال 290 هجرى قمری براى مهدى منتظر اسماعيلى به دعوت پرداخت و گروهى از قبايل يمن دور او جمع شدند. سپس مناطق زبيد و صنعا را در اختیار خود گرفت.

انحرافات

علی بن فضل ادعای پيامبرى كرد و محرمات را جایز می دانست. او به كارگزاران خود چنین نامه می نوشت: «من باسط الارض و داحيها و مزلل الجبال و مرسيها، على بن فضل الى عبده فلان» يعنى: «از كسى كه زمين را بگسترد و كوه ها را به جنبش در آورد و بر پاى دارد، على بن فضل به بنده خود فلان.» گويند چون بر مسند نبوت نشست، يكى از شعراى يمن در مدح او چنين سرود:

خذى العود يا هذه و اضربى‏ نقيم شرائع هذا النبى‏

تولى نبى، بنى هاشم‏ و هذا نبى، بنى يعربى‏

فحط الصلاة و حط الزكاة و حط الصيام و لم يتعب
‏ يعنى: چنگ برگيريد و بزنيد تا شرايع اين پيغمبر (جديد) را برپا داريم. پيامبر بنى هاشم روى بگردانيد و اين پيامبر بنى يعرب (يعرب بن قحطان) است. اين پيامبر، نماز و روزه و زكات را از شما برداشت و شما را از رنج به جاى آوردن آن ها برهانيد. علاوه بر موارد گذشته، مؤذنين در اذان به نفع او شهادت می دادند و مى ‏گفتند: اشهد ان على بن فضل رسول الله نشوان الحميرى مى ‏نويسد ظن غالب آن است كه او از خطابيه بوده زيرا آنان، پيشوايان خود را انبيا مى ‏خواندند.

مدت حکومت

مدت فرمانروايى او سيزده سال ) بوده و سر انجام به دلیل مسمومیت از دنیا رفت. [۱] [۲] [۳]

پانویس

  1. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 186 با ویرایش و اصلاح عبارات.
  2. الحمادی الیمانی، كشف الاسرار الباطنية و اخبار القرامطة، تحقيق الشيخ محمد زاهد بن الحسن الكوثرى، چاپ قاهره، سال 1939 میلادی، ص 28- 32.
  3. حمیری ابو سعید نشوان، الحور العین، تحقيق كمال مصطفى، چاپ مصر، سال 1948 میلادی، ص 198- 200.