آیه تطهیر

آیه تطهیر آیه ۳۳ سوره احزاب است که با عنوان و معنای خاص در قرآن کریم آمده و مربوط به حضرت محمد (صلی الله علیه وآله) و ائمه اطهار (‌علیه‌السلام) است. ولی درباره «تطهیر» به معنای عام آن (پاک کردن و پاک شدن)؛ آیاتی در قرآن کریم وجود دارد.

متن آیه

﴿وَقَرْنَ فِی بُیُوتِکُنَّ وَلا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِیَّةِ الأُولَی وَأَقِمْنَ الصَّلاةَ وَآتِینَ الزَّکَاةَ وَأَطِعْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرًا﴾

ترجمه

و در خانه‌هایتان آرام گیرید و چون خویش‌آرایی دوره جاهلیت نخستین خویش‌آرایی مکنید و نماز بپا دارید و زکات بپردازید و از خداوند و فرستاده او فرمانبرداری کنید؛ جز این نیست که خداوند می‌خواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گرداند.

شأن نزول

داستان حدیث کساء، که شأن نزول آیه تطهیر است، با تعبیرات مختلف، در روایات فراوانی، از طرق شیعه و اهل سنت، وارد شده است. قدر مشترک همه این روایات این است که پیامبر، علی و فاطمه و حسن و حسین علیهم‌السلام را فرا خواند ـ و یا به خدمت او آمدند ـ و حضرتش عبا ـ یا پارچه‌ای را بر آنها افکند و فرمود: خداوندا این‌ها خاندان‌منند! هر گونه رجس و آلودگی را از آنها دور کن. در این هنگام آیه تطهیر نازل شد و از اجابت دعای پیامبر صلی الله علیه و آله خبر داد.

اسناد

این روایت را فخر رازی به مناسبتی در ذیل آیه مباهله (آیه 61 آل عمران) نقل کرده و بعد می‌افزاید: "بدان که این روایت، همچون روایتی است که صحت آن مورد اتفاق در میان علمای تفسیر و حدیث است[۱]. زمخشری در تفسیر خود در ذیل آیه مباهله، داستان اصحاب کساء را نقل می‌کند و می‌گوید: "قوی‌ترین و محکم‌ترین دلیل بر فضیلت أصحاب کساء (علیهم‌السلام) در این روایت نهفته است."[۲] حاکم حسکانی بعد از نقل داستان اصحاب کساء از طرق متعدد، می‌گوید: "و این آیه تنها درباره همان پنج تن نازل شده است[۳]. واحدی نیشابوری در کتاب اسباب نزول می‌گوید: این آیه (آیه تطهیر) در خصوص علی و فاطمه و حسنین علیهم‌السلام نازل شده است.

پانویس

  1. و اعلم ان هذه الروایة کالمتفق علی صحتها بین اهل التفسیر و الحدیث تفسیر فخر رازی، ج8 ص 80.
  2. ... و فیه دلیل لا شیء أقوی منه علی فضل أصحاب الکساء علیهم‌السلام تفسیر کشاف جلد1 ص 370 (ذیل آیه 61 آل عمران).
  3. ...نزلت فی خمسة: فی رسول الله و علی و فاطمة و الحسن و الحسین (علیهم‌السلام) شواهد التنزیل، ج2 ص 25.