confirmed، مدیران
۳۶٬۱۹۳
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '=پانویس=↵{{پانویس رنگی}}' به '== پانویس == {{پانویس}}') |
(←منابع) |
||
(۳۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات سوره قرآن | |||
| عنوان = سوره اعراف | |||
| تصویر = سوره اعراف.jpg | |||
| نامهای دیگر سوره = | |||
| | | شماره سوره = ۷ | ||
|شماره سوره | |محل نزول = [[مکه|مکه]](مکی) | ||
| جزء = ۸ و ۹ | |||
| | | تعداد آیات = ۲۰۶ | ||
}} | |||
| | '''سوره اعراف''' هفتمین سوره و از [[سورههای مکی]] [[قرآن]] است که در جزء هشتم و نهم قرآن جای دارد. این سوره به سبب بازگویی ماجرای [[اصحاب اعراف]] در [[قیامت|روز قیامت]] بدین نام خوانده شده است. سوره اعراف همانند دیگر سورههای مکی، بیشتر ناظر به بحث از مبدأ و [[معاد]]، اثبات [[توحید]]، دادگاه [[رستاخیز]]، مبارزه با [[شرک]]، تثبیت مقام و موقعیت انسان در جهان آفرینش است. هدف این سوره نیز تقویت عقیده و مبانی [[ایمان]] در [[مسلمان|مسلمانان]] دانسته شده است. سوره اعراف به پیمانهایی که خدا از انسانها در مسیر هدایت و صلاح گرفته، از جمله در [[عالم ذر]] اشاره میکند و برای نشان دادن شکست و ناکامی اقوامی که از مسیر توحید منحرف شدهاند، به سرگذشت اقوام پیشین و از بین رفتن اقوام گذشته پیامبرانی همچون [[نوح]]، [[لوط]] و [[شعیب]] میپردازد. در این سوره داستان [[سجده]] نکردن [[شیطان]] در آیههای ۱۱ الی ۲۵ آمده است. آیه ۴۶ درباره اصحاب اعراف، آیات ۵۴ تا ۵۶ معروف به [[آیه سخره]] و آیه ۱۷۲ معروف به [[آیه میثاق]] از آیات نامدار سوره اعراف است. | ||
|جزء | |||
|تعداد آیات | |||
'''سوره اعراف''' هفتمین سوره و از [[سورههای مکی]] [[قرآن]] است که در جزء هشتم و نهم قرآن جای دارد. این سوره به سبب بازگویی ماجرای [[اصحاب اعراف]] در [[روز قیامت]] بدین نام خوانده شده است. سوره اعراف همانند دیگر سورههای مکی، بیشتر ناظر به بحث از | |||
== اعراف == | |||
جمع عرف (بر وزن قفل) و آن به معنی یال اسب، کاکل خروس، و قسمتهای بلند کوه و تپه است<ref>قاموس قرآن، ج4، ص 326. | جمع عرف (بر وزن قفل) و آن به معنی یال اسب، کاکل خروس، و قسمتهای بلند کوه و تپه است<ref>قاموس قرآن، ج4، ص 326. | ||
</ref>. | </ref>. | ||
=مفهوم کلی سوره= | == مفهوم کلی سوره == | ||
* اصول دعوت [[پیامبران]] ([[توحيد|توحید]]، [[نبوت]] و [[معاد]])؛ | |||
*اصول دعوت پیامبران ([[توحيد|توحید]]، [[نبوت]] و [[معاد]])؛ | * سرگذشت پیامبران ([[حضرت آدم|آدم]]، [[حضرت نوح|نوح]]، [[حضرت لوط|لوط]] و...)؛ | ||
*سرگذشت پیامبران ( | * شناخت نامهی اعراف، عرش، میزان و عالم ذرّ؛ | ||
*شناخت | * عدالتگرایی و قرآن دوستی<ref>تفسير قرآن مهر، ج 7، ص 21.</ref>. | ||
*عدالتگرایی و قرآن دوستی<ref>تفسير قرآن مهر، ج 7، ص 21 | |||
= | == اسامی سوره == | ||
# اعراف؛ | |||
# المص؛ | |||
# میقات؛ | |||
# میثاق<ref>بصائر ذویالتمييز فی لطائف الکتاب العزيز، ج 1، ص 203.</ref>. | |||
== علت نامگذاری == | |||
#[[سوره اعراف]]؛ بهخاطر اینکه لفظ اعراف در آیه چهلوهشتم این سوره آمده است<ref>همان.</ref>. | |||
#«سوره المص» بعضی از سورههایی که با [[حروف مقطعه]] شروع شدهاند با اسم همان حروف مقطعه شان نامگذاری شدهاند؛ مثل سوری اعراف که «المص» هم نامیده شده است<ref>تفسير قرآن مهر، ج7، ص24.</ref>. | |||
#«سوره میقات»؛ به خاطر اینکه ذکر [[ميقات|میقات]] [[حضرت موسی]] در آیه یکصدوچهلوسوم این سوره آمده است<ref>بصائر ذویالتمييز فی لطائف الکتاب العزيز، ج 1، ص 203.</ref>. | |||
#«سوره میثاق»؛ بهخاطر اینکه ذکر عهد و میثاق الست در آیه یکصدوهفتادودوم این سوره آمده است<ref>همان.</ref>. | |||
== تعداد آیات و کلمات و حروف == | |||
* سوره اعراف دویستوشش آیه دارد<ref>التفسير الکبير: تفسير القرآن العظيم (الطبرانی)، ج 3، ص 115.</ref>. | |||
* سوره اعراف سههزاروسیصدوبیستوپنج کلمه دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سورههای قرآن مختلف است) | |||
* سوره اعراف چهاردههزاروسیصدوده حرف دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سورههای قرآن مختلف است) | |||
== محتوا و موضوعات == | |||
[[خداوند]] متعال در آغاز سوره اعراف اشاره کوتاه و محکمی به مساله مبدء و معاد کرده. سپس برای احیای شخصیت [[انسان]]، داستان آفرینش [[آدم]] را با اهمیت فراوان شرح میدهد. بعد پیمانهایی را که خدا از فرزندان آدم در مسیر هدایت و صلاح گرفته یک یک برمیشمرد. | |||
سپس برای نشان دادن شکست و ناکامی اقوامی که از مسیر [[توحيد|توحید]] و [[عدالت]] و پرهیزگاری منحرف میشوند، و هم برای نشان دادن پیروزی مومنان راستین، سرگذشت بسیاری از اقوام پیشین و [[پیامبران|انبیای]] گذشته مانند نوح و لوط و [[حضرت شعیب|شعیب]] را بیان کرده و با سرگذشت مشروح [[بنی اسرائيل|بنی اسرائیل]] و مبارزه [[موسی|موسی]] با [[فرعون]] پایان میدهد. و در آخر سوره بار دیگر به مساله مبدء و معاد باز میگردد و انجام و آغاز را بدینوسیله تکمیل میکند<ref>تفسير نمونه، ج6، ص 75.</ref>. | |||
== فضائل، خواص و ثواب قرائت == | |||
بهرهمندی از [[شفاعت]] [[حضرت آدم]]؛ | بهرهمندی از [[شفاعت]] [[حضرت آدم]]؛ | ||
[[ | [[ابی بن کعب|ابیبنکعب]] از [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبرگرامی اسلام]] روایت کرده است که هر کس سوره اعراف را بخواند، خداوند میان او و [[شیطان|شيطان]] پردهای قرار میدهد و روز قیامت حضرت آدم [[شفاعت|شفیع]] اوست. | ||
==عدم حزن و حساب در قیامت== | === عدم حزن و حساب در قیامت === | ||
[[محمد بن مسعود سمرقندی کوفی|عیاشی]] به اسناد خود از [[ابوبصير|ابوبصیر]]، از [[جعفر بن محمد (صادق)|امام صادق]] روایت کرده است که هر کس سوره اعراف را در هر ماه بخواند، روز [[قیامت]] از کسانی استکه آنان را بیمی نیست و محزون نمیشوند و اگر در هر [[روز جمعه]] بخواند، از کسانی است که در روز قیامت حساب ندارند. | |||
[[ | === شهادت در قیامت === | ||
[[جعفر بن محمد (صادق)|امام صادق]] فرمود: در این سوره آیات محکمه وجود دارد. قرائت و عمل به آن را ترک نکنید که روز قیامت برای کسانی که قرائت کردهاند، شهادت خواهد داد<ref>ترجمه تفسير مجمعالبيان، ج9، ص41.</ref>. | |||
== | == محل و زمان نزول == | ||
* سوره اعراف مکی است. از [[قتاده]] و ضحاک روایت شده است که این سوره مکی است، بجز آیههای {{متن قرآن |وَ سْئَلْهُمْ عَنِ الْقَرْیَةِ... بِما کانُوا یَفْسُقُونَ |سوره = اعراف |آیه = 163 تا 165 }} که در [[مدينه|مدینه]] نازل شدهاند <ref>همان.</ref>. | |||
* تاریخ نزول سوره اعراف در ما بین هجرت [[مسلمانان]] به [[حبشه]] و [[اسراء]] است<ref>حجة التفاسير و بلاغ الاکسير، مقدمه اول ص 20.</ref>. | |||
[[ | نزول این سوره قبل از [[سوره جن]] و پس از بازگشت [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|رسول اکرم]] از سفر تبلیغی [[طائف]] در سال دهم [[بعثت]] بوده است<ref>همان، ص30.</ref>. | ||
= | == فضای نزول == | ||
با توجه به [[نزول قرآن|نزول]] سوره اعراف در سال دهم بعثت میتوان دریافت که در این دوران [[مشرکان]] [[مکه]] سختترین مخالفتها را با [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر]] روا داشته و از هیچ کوششی برای جلوگیری از انتشار دعوت توحیدی رسول خدا کوتاهی نمیکردند که یک نمونه آن محاصره اقتصادی سه ساله در [[شعب ابی طالب|شعب ابی طالب]] بود. در چنین شرایطی سوره مبارک اعراف نازل شد تا بار دیگر عهدی را که خداوند از آدمیان گرفته است تا او را بپرستند و چیزی را شریک او قرار ندهند به آنان یادآور شود و سرنوشت امتهای عهد شکن پیشین و مکذبان پیامبران را خاطرنشان سازد، از این رو باید گفت سوره اعراف برای تبیین اهمیت پایبندی انسانها به عهدی که با خدا بسته بودند فرود آمد<ref>دائرة المعارف قرآن، ج4، ص 66.</ref>. | |||
== ویژگی == | |||
سوره اعراف یکی از هفت سوره طولانی قرآن ([[سبع طوال]]) میباشد. اقوال در سبع طوال هم مختلف است به گفته بعضی سورههای بقره، آل عمران، نساء، مائدة، انعام، اعراف و أنفال به همراه توبه را سبع طوال میگویند ولی برخی دیگر هفتمی را یونس میدانند و معتقدند که انفال و توبه جزو آنها نیست (این قول [[سعيد بن جبير|سعید بن جبیر]] میباشد)<ref>المحرر الوجيز فی تفسير الکتاب العزيز، ج 3، ص 373، مفاتيح الأسرار و مصابيح الأبرار، ج 1، ص 30، جامع البيان فی تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref> | |||
روایت از [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|رسول خدا]] نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جای [[تورات]] و [[سورههای مئين|سورههای مئین]] را به جای [[انجيل|انجیل]] و [[سورههای مثانی|سورههای مثانی]] را به جای [[زبور]] به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سورههای مفصّل فزونی بخشید<ref>جامع البيان فی تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>. | |||
سوره اعراف اولین سوره بلند [[قرآن|قرآن کریم]] در ترتیب نزول، بلندترین سوره مکی، و اولین سورهای است که داستانهای پیامبران را به تفصیل بیان میکند. | |||
سوره اعراف اولین سوره بلند [[قرآن | |||
سوره اعراف اولین سورهای است که در چینش فعلی قرآن، با نام حروف مقطعه (المص) خوانده شده است. | سوره اعراف اولین سورهای است که در چینش فعلی قرآن، با نام حروف مقطعه (المص) خوانده شده است. | ||
توضیح آن که بیستونه سوره از سور قرآن با حروف مقطعه شروع شدهاند که غیر از بقره و آل | توضیح آن که بیستونه سوره از سور قرآن با حروف مقطعه شروع شدهاند که غیر از [[سوره بقره|بقره]] و [[سوره آل عمران|آل عمران]]، همگی مکی اند. بعضی از این سورهها نیز با حروف مقطعه شان نامگذاری شدهاند؛ مثل سوری اعراف که «المص» هم نامیده شده است<ref>تفسير قرآن مهر، ج7، ص24.</ref>. | ||
آخرین آیه این سوره (آیه 206) [[سجده]] تلاوت دارد. | آخرین آیه این سوره (آیه 206) [[سجده]] تلاوت دارد. | ||
= | == جستارهای وابسته == | ||
* [[قیامت]] | |||
[ | * [[معاد]] | ||
* [[توحید]] | |||
* [[شرک]] | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: قرآن]] | == منابع == | ||
[[رده: سورههای قرآن]] | * [https://quran.inoor.ir/fa/surah/7/ برگرفته از سایت معرفی سوره اعراف - پایگاه جامع قرآن] quran.inoor.ir | ||
{{سورههای مکی و مدنی}} | |||
[[رده:قرآن]] | |||
[[رده:سورههای قرآن]] |