بکتاشیه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(۳۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''بَکتاشیه''' طریقتی است که پیروانش خود را منسوب به حاجی بکتاش ولی زاهد خراسانی می‌دانند. وی در نیشابور به دنیا آمد و نزد [[على احمد يسوى|على احمد یسوى]] درس خواند و در سال 738 هجرى در گذشت.
{{جعبه اطلاعات فرق و مذاهب
| عنوان = بکتاشیه
| تصویر =
| توضیح تصویر =
| نام = بکتاشیه
| نام رایج =
| تاریخ شکل گیری =
| قرن شکل گیری =قرن هفتم هجری قمری و قرن شانزدهم میلادی
| مبدأ شکل گیری =
| موسس =حاجی بکتاش ولی 
| عقیده = شباهت با غلاة شیعه، اباحه‌گری در برخی از رفتارهای دینی
}}
'''بَکتاشیه''' طریقتی است که پیروانش خود را منسوب به حاجی‌ بکتاش‌ ولی؛ زاهد خراسانی می‌دانند. حاجی‌ بکتاش در [[نیشابور]] به دنیا آمد و نزد خواجه‌ احمد یسوی درس خواند و در سال 738 هجری قمری، در گذشت.  


==تاریخچه و عقاید==
== تاریخچه و عقاید ==
طریقه «بکتاشیه» در قرن شانزدهم میلادى در اناتولى یعنى [[آسياى صغير|آسیاى صغیر]] رواج فراوان یافت و عقاید ایشان شبیه «[[قزلباشي|قزلباشی]]ه» و «شبک» و «على الهیان» کرد است. با این که بیشتر «بکتاشیه» خود را از [[اهل سنت و جماعت]] مى ‏دانند ولى اعمال و رفتار ایشان بر خلاف آن طایفه است و بیشتر به «[[غلاة]]» شیعه‏ شباهت دارد و به امامت [[ائمه اثنى عشر]] اعتقاد دارند و و [[چهارده معصوم]] (ع) را به بزرگى مى‏ ستایند.در عین حال عقاید مسیحیان نیز در ایشان تأثیر کرده است و معتقد به تثلیث اللّه و [[محمد (ص)]] و [[على (ع)]] هستند و مانند [[مسيحيان|مسیحیان]] [[عشاى ربّانى]] به جاى مى‏ آورند. <ref>محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، ص 103</ref>
طریقه «بکتاشیه» در قرن شانزدهم میلادی در آناتولی ([[آسیای صغیر|آسیای صغیر]]) گسترده شد. عقاید ایشان شبیه «[[قزلباشی|قزلباشیه]]»، «[[شبک]]» و «علی‌اللهیان» کرد است. با اینکه بیشتر «بکتاشیه» خود را از اهل سنت و جماعت می‌‏دانند، ولی اعمال و رفتار ایشان بر خلاف آنها است و بلکه به «[[غلاة]]» شیعه‏ شباهت دارد. این فرقه به امامت [[ائمه اثنی عشر]] اعتقاد دارند و و چهارده معصوم (علیهم‌السلام) را به بزرگی می‌ستایند. در عین‌حال، عقاید مسیحیان نیز در ایشان تأثیر کرده است، زیرا معتقد به [[تثلیث]] اللّه و [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|محمد (صلی‌الله علیه وآله وسلم)]] و [[علی بن ابی طالب|علی (علیه‌السلام)]] هستند و مانند [[مسیحیت|مسیحیان]]، [[عشای ربانی|عشای ربّانی]] به جای می‏ آورند.


==آداب و رسوم==
== آداب و رسوم ==
پیروان این فرقه بر سر سفره خود شراب و نان و پنیر مى‏ گذارند و در پیش شیخ خود که او را «بابا» مى ‏خوانند به گناهان خویش اعتراف و از او طلب آمرزش مى‏ کنند. نوشیدن شراب در نزد ایشان حرام نیست و زنان شان حجاب ندارند و به اسرار اعداد و حروف اعتقاد دارند و فضل اللّه حروفى را که پیشواى «[[حروفيان|حروفیان]]» بود محترم مى‏ شمارند و کتاب «جاویدان‏ نامه» او را از [[کتب مقدس]] مى ‏شمارند و این کتاب را به فارسى «عشق نامه» و به ترکى «فرشته اوقلى» مى ‏نامند.جامه «بکتاشیه» عبایى سفید و کلاهى سیاه چند گوش مثلث شکل است که گاهى عدد اضلاع آن به احترام ائمه اثنى عشر به دوازده ترک مى ‏رسد و شیخ ایشان داراى عمامه ‏اى سبز است. «بکتاشیه» بر گردن خود گردن بندى از سنگ دارند که آن را تسلیم تاش یعنى سنگ تسلیم می خوانند و تبرزینى دو دم و عصایى دراز دارند. جوانانی از ایشان که همسر ندارند، گوشواره‏ هایى به گوش مى‏ آویزند تا از کسانی که همسر دارند تشخیص داده شوند.حاج بکتاش را پیر اوّل می خوانند و پیروان او فرزند حاج بکتاش را «اوغلرى» یعنى پسران حاج بکتاش می نامند.ایشان عبادات شریعت اسلام را که نماز و روزه و حج و زکات باشد به جاى نمى ‏آورند.<ref>محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، ص 103</ref>
پیروان این فرقه بر سر سفره خود شراب و نان و پنیر می‏‌گذارند و نزد شیخ خود که او را «بابا» می‌‏خوانند، به گناهان خویش اعتراف و از او طلب آمرزش می‌کنند. نزد ایشان نوشیدن شراب حرام نیست. زنان‌شان حجاب ندارند و به اسرار اعداد و حروف اعتقاد دارند و به "فضل‌اللّهِ حروفی" که پیشوای «[[حروفیان|حروفیان]]» بود، احترام می‌کنند و کتاب «جاویدان‏ نامه» او را از کتب مقدس می‌‏شمارند. کتاب مذکور را به فارسی «عشق‌نامه» و به ترکی «فرشته اوقلی» می‌‏نامند. جامه «بکتاشیه» عبایی سفید بر دوش نهاده و کلاهی سیاه چند گوش مثلثی شکل که گاهی عدد اضلاع آن به احترام ائمه اثنی‌عشر به دوازده ترک می‌‏رسد، بر سر می گذارند. شیخ ایشان دارای عمامه‌‏ای سبز است. «بکتاشیه» بر گردن خود گردن بندی از سنگ دارند که آن را تسلیم‌تاش، یعنی سنگ تسلیم می‌خوانند. همچنین تبرزینی دو دم و عصایی دراز دارند. جوانانی از ایشان که همسر ندارند، گوشواره‏‌هایی به گوش می‏ آویزند تا از کسانی که همسر دارند تشخیص داده شوند. حاج بکتاش را پیر اول می‌خوانند و پیروان او، فرزندان حاج بکتاش را «اوغلری» یعنی پسران حاج بکتاش می‌نامند. بکتاشیه، عبادات [[شریعت اسلام]] را که عبارت است از: [[نماز]]، [[روزه]]، [[حج]] و [[زکات]] به جای نمی ‏آورند<ref> مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، ص 103 با ویرایش و اصلاح جملات.</ref><ref>دائرة المعارف الاسلامیة، ترجمه از چاپ اول، ج 4، بکتاشیه.</ref><ref>صراف احمد حامد، الشبک من فرق الغلاة فی العراق، بغداد، سال 1954 میلادی، ص 45 و 49.</ref>.


==پانویس==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{فرق و مذاهب}}


[[رده: کلام اسلامی]]
[[رده:فرق و مذاهب]]
[[رده: فرقه های دینی ]]
[[رده: مذاهب کلامی ]]
<references />