سوره آل عمران: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۹: خط ۴۹:
=علت نام‌گذاری=
=علت نام‌گذاری=


* «سوره آل عمران»؛ منظور از [[عمران]] در اين سوره پدر [[حضرت مريم(س)]] مي‌باشد زيرا که در اين سوره از آيه سي‌وپنج تا پنجاه‌وپنج در مورد قصه حضرت مريم(س) و حضرت عيسی (ع) صحبت شده است و اسمی از [[حضرت موسی(ع)]] نيامده است<ref>الموسوعة القرآنية، خصائص‌السور،ج 2، ص 4.</ref>.
* «سوره آل عمران»؛ منظور از [[عمران]] در اين سوره پدر [[حضرت مريم(س)]] میباشد زيرا که در اين سوره از آيه سیوپنج تا پنجاه‌وپنج در مورد قصه حضرت مريم(س) و حضرت عيسی (ع) صحبت شده است و اسمی از [[حضرت موسی(ع)]] نيامده است<ref>الموسوعة القرآنية، خصائص‌السور،ج 2، ص 4.</ref>.
* «سوره زهراء»؛ سوره آل عمران به همراه [[سوره بقره]] زهراوين نام‌گذاری شده‌اند<ref>الدر المنثور فی التفسير بالمأثور، ج1، ص 18.</ref> يعنی دو سوره نوراني<ref>بصائر ذوی التميز فی لطائف کتاب العزيز، ج1، ص 134.</ref>.
* «سوره زهراء»؛ سوره آل عمران به همراه [[سوره بقره]] زهراوين نام‌گذاری شده‌اند<ref>الدر المنثور فی التفسير بالمأثور، ج1، ص 18.</ref> يعنی دو سوره نوراني<ref>بصائر ذوی التميز فی لطائف کتاب العزيز، ج1، ص 134.</ref>.
* «سوره طيبه»؛ سعيد بن منصور در سنن خود از ابوعطاف نقل کرده است که اسم اين سوره طيبه است<ref>سنن سعيد بن منصور، جلد 3، ص 1138 (تفسير سوره آل عمران).</ref>. تفسير القاسمی علت اين نام‌گذاری را به خاطر اينکه برخی اوصاف افراد پاکيزه را در آيه‌ای آورده است عنوان کرده است<ref>تفسير القاسمی المسمی حقائق التاويل، ج 2، ص 253.</ref>. الصَّابِرينَ وَ الصَّادِقينَ وَ الْقانِتينَ وَ الْمُنْفِقينَ وَ الْمُسْتَغْفِرينَ بِالْأَسْحارِ<ref>آل عمران، آيه117</ref>.
* «سوره طيبه»؛ سعيد بن منصور در سنن خود از ابوعطاف نقل کرده است که اسم اين سوره طيبه است<ref>سنن سعيد بن منصور، جلد 3، ص 1138 (تفسير سوره آل عمران).</ref>. تفسير القاسمی علت اين نام‌گذاری را به خاطر اينکه برخی اوصاف افراد پاکيزه را در آيه‌ای آورده است عنوان کرده است<ref>تفسير القاسمی المسمی حقائق التاويل، ج 2، ص 253.</ref>. الصَّابِرينَ وَ الصَّادِقينَ وَ الْقانِتينَ وَ الْمُنْفِقينَ وَ الْمُسْتَغْفِرينَ بِالْأَسْحارِ<ref>آل عمران، آيه117</ref>.
* «سوره کنز»؛ به خاطر حديثی از [[ابن‌مسعود]] که سوره آل عمران را گنج ناميده است. «نعم كنز الصعلوك سورة آل عمران يقوم بها فی آخر الليل<ref>الجامع لأحکام القرآن، ج 4، ص 2</ref>» . يا به خاطر دربرداشتن اسرار عيسويه<ref>تفسير القاسمی المسمی حقائق التاويل، ج 2، ص 253.</ref>.
* «سوره کنز»؛ به خاطر حديثی از [[ابن‌مسعود]] که سوره آل عمران را گنج ناميده است. «نعم كنز الصعلوك سورة آل عمران يقوم بها فی آخر الليل<ref>الجامع لأحکام القرآن، ج 4، ص 2</ref>» . يا به خاطر دربرداشتن اسرار عيسويه<ref>تفسير القاسمی المسمی حقائق التاويل، ج 2، ص 253.</ref>.
* «سوره امان»؛ به خاطر اينکه هر کسی به آنچه که در سوره آل عمران است تمسک بجويد از اشتباه در موردش ايمن مي‌ماند<ref>همان</ref>.
* «سوره امان»؛ به خاطر اينکه هر کسی به آنچه که در سوره آل عمران است تمسک بجويد از اشتباه در موردش ايمن میماند<ref>همان</ref>.
* «سوره مجادله»؛ به خاطر نزول بيش از هشتاد آيه از سوره آل عمران در مورد مجادله [[پيامبر(ص)]] با نصارای نجران<ref>همان</ref>.
* «سوره مجادله»؛ به خاطر نزول بيش از هشتاد آيه از سوره آل عمران در مورد مجادله [[پيامبر(ص)]] با نصارای نجران<ref>همان</ref>.
* «سوره استغفار»؛ به خاطر آيۀ هفده سوره آل عمران که مي فرمايد: وَ الْمُسْتَغْفِرِينَ بِالْأَسْحار<ref>همان</ref>.
* «سوره استغفار»؛ به خاطر آيۀ هفده سوره آل عمران که مي فرمايد: وَ الْمُسْتَغْفِرِينَ بِالْأَسْحار<ref>همان</ref>.
خط ۸۲: خط ۸۲:
==امان برای گذشتن از پل دوزخ==
==امان برای گذشتن از پل دوزخ==


[[ابي‌بن‌كعب]] از رسول‌اكرم(ص) نقل كرده است كه فرمود: «هر كس سوره آل عمران را بخواند خداوند به هر آيه اى امانى براى گذشت از پل [[دوزخ]] به او عطا مي‌كند».
[[ابیبن‌كعب]] از رسول‌اكرم(ص) نقل كرده است كه فرمود: «هر كس سوره آل عمران را بخواند خداوند به هر آيه اى امانى براى گذشت از پل [[دوزخ]] به او عطا میكند».


==درود فرشتگان==
==درود فرشتگان==


[[ابن‌عباس]] مي‌گويد: پيامبر(ص) فرمود: «هر كه سوره آل عمران را در [[روز جمعه]] بخواند تا وقتى كه خورشيد غروب كند خدا و [[فرشتگان]] براى او درود مى فرستند».
[[ابن‌عباس]] میگويد: پيامبر(ص) فرمود: «هر كه سوره آل عمران را در [[روز جمعه]] بخواند تا وقتى كه خورشيد غروب كند خدا و [[فرشتگان]] براى او درود مى فرستند».


==نور و سايه در قيامت==
==نور و سايه در قيامت==


بريده مي‌گويد: [[نبى اكرم(ص)]] فرمود: «[[سوره بقره]] و سوره آل عمران را ياد بگيريد زيرا آنها دو نور هستند و در [[روز قيامت]] براى كسى كه آنها را بداند مانند دو ابر يا دو پرده يا دو صف از پرندگان بر او سايه مى اندازند<ref>ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج3، ص 222</ref>».
بريده میگويد: [[نبى اكرم(ص)]] فرمود: «[[سوره بقره]] و سوره آل عمران را ياد بگيريد زيرا آنها دو نور هستند و در [[روز قيامت]] براى كسى كه آنها را بداند مانند دو ابر يا دو پرده يا دو صف از پرندگان بر او سايه مى اندازند<ref>ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج3، ص 222</ref>».


==تاثير در باروري==
==تاثير در باروري==


در روايتی پيامبر اكرم(ص) فرموده اند اگر سوره آل عمران به زعفران نوشته شود و زنى كه حمل بر نمي‌دارد با خود همراه كند به اذن خداوند حامله گردد و اگر آنرا بر درخت يا نخلى ببندند ميوه آن درخت بسيار شود و اگر شخصى كه معيشت او به سختى مي‌گذرد با زعفران بنويسد و همراه خود كند خداوند او را گشايشى دهد و روزى او را برساند<ref>تفسير جامع، ج1، ص 406</ref>.
در روايتی پيامبر اكرم(ص) فرموده اند اگر سوره آل عمران به زعفران نوشته شود و زنى كه حمل بر نمیدارد با خود همراه كند به اذن خداوند حامله گردد و اگر آنرا بر درخت يا نخلى ببندند ميوه آن درخت بسيار شود و اگر شخصى كه معيشت او به سختى میگذرد با زعفران بنويسد و همراه خود كند خداوند او را گشايشى دهد و روزى او را برساند<ref>تفسير جامع، ج1، ص 406</ref>.


=محل و زمان نزول=
=محل و زمان نزول=
خط ۱۰۳: خط ۱۰۳:
=فضای نزول=
=فضای نزول=


نزول سوره آل‌عمران در سال چهارم هجری و پس از سوره انفال در هنگامی بود كه پيش از آن حكومت پيامبر(ص) به خاطر تشريع قوانين و مقررات جامعه اسلامی و پيروزی در جنگ بدر، تا حدودی استقرار يافته و مسلمانان را در موقعيت ممتازی قرار داده بود. همين امر هشداری جدی برای دشمنان اسلام به حساب مي‌آمد<ref>الفرقان فی تفسير القرآن بالقرآن، ج 5، ص 9</ref>.
نزول سوره آل‌عمران در سال چهارم هجری و پس از سوره انفال در هنگامی بود كه پيش از آن حكومت پيامبر(ص) به خاطر تشريع قوانين و مقررات جامعه اسلامی و پيروزی در جنگ بدر، تا حدودی استقرار يافته و مسلمانان را در موقعيت ممتازی قرار داده بود. همين امر هشداری جدی برای دشمنان اسلام به حساب میآمد<ref>الفرقان فی تفسير القرآن بالقرآن، ج 5، ص 9</ref>.


از سويی شکست مسلمانان در جنگ احد، دشمنان اسلام از يهوديان، مسيحيان و مشركان را نسبت به مقابله با اسلام بي‌باک‌تر کرد و هر كدام به گونه اى در صدد خاموش كردن نور اسلام برآمدند. پس از اين شکست عبرت آموز، [[قريش]] و ديگر احزاب مشرك عرب به يك صف درآمدند تا ضربه نهايى را (در [[خندق]]) فرود آورند. اهل كتاب، از يهوديان متن جزيره گرفته تا مسيحيان حاشيه آن، هماهنگ شدند تا با احتجاج‌ها و جدال‌ها و تشكيك‌ها، ضربه‌ای فكرى و روحى به مسلمانان بزنند<ref>پرتوى از قرآن، ج 5، ص6</ref>، و از طرف ديگر دو امپراتورى بزرگِ آن زمان، يعنی [[ايران]] و [[روم]] نيز نسبت به حکومت نوپاى اسلام حساس شده بودند<ref>الميزان فی تفسير القرآن، ج 3، ص6</ref>.
از سويی شکست مسلمانان در جنگ احد، دشمنان اسلام از يهوديان، مسيحيان و مشركان را نسبت به مقابله با اسلام بیباک‌تر کرد و هر كدام به گونه اى در صدد خاموش كردن نور اسلام برآمدند. پس از اين شکست عبرت آموز، [[قريش]] و ديگر احزاب مشرك عرب به يك صف درآمدند تا ضربه نهايى را (در [[خندق]]) فرود آورند. اهل كتاب، از يهوديان متن جزيره گرفته تا مسيحيان حاشيه آن، هماهنگ شدند تا با احتجاج‌ها و جدال‌ها و تشكيك‌ها، ضربه‌ای فكرى و روحى به مسلمانان بزنند<ref>پرتوى از قرآن، ج 5، ص6</ref>، و از طرف ديگر دو امپراتورى بزرگِ آن زمان، يعنی [[ايران]] و [[روم]] نيز نسبت به حکومت نوپاى اسلام حساس شده بودند<ref>الميزان فی تفسير القرآن، ج 3، ص6</ref>.


اين مطالب همگی بيانگر اين معناست که اين سوره در زمانی نازل شده است که مردم از يهودی و مسيحی و مشرك همه بر عليه اسلام قيام كرده بودند و مسلمانان به شدت در حال دفاع از حوزه دين بودند و لحظه اى امنيت نداشتند. از اين رو بايد همه توان خود را برای مقابله با آنان بسيج مي‌کردند<ref>همان</ref>. در اين هنگام سوره مبارکه آل‌عمران نازل شد و راه مقابله با دشمنان را به مؤمنان يادآور شد. با توجه به فضای نزول سوره آل‌عمران، مي‌توان «بيان راهکارهای ايجاد و تقويت انسجام درونی جامعه دينی و کسب آمادگی لازم برای مقابله با دشمنان نظامی و فرهنگي» را مقصود و غرض اصلی سوره دانست. اين مقصود را بسياری از مفسران برگزيده‌اند و آن را با عبارت‌های مختلف بيان کرده‌اند<ref>الموسوعة القرآنية، خصائص‌السور، ج 2، ص23؛ مواهب‌الرحمان فی تفسير القرآن، ج 5، ص5 ؛ تفسير أحسن‌الحديث، ج 2، ص3.</ref>.
اين مطالب همگی بيانگر اين معناست که اين سوره در زمانی نازل شده است که مردم از يهودی و مسيحی و مشرك همه بر عليه اسلام قيام كرده بودند و مسلمانان به شدت در حال دفاع از حوزه دين بودند و لحظه اى امنيت نداشتند. از اين رو بايد همه توان خود را برای مقابله با آنان بسيج میکردند<ref>همان</ref>. در اين هنگام سوره مبارکه آل‌عمران نازل شد و راه مقابله با دشمنان را به مؤمنان يادآور شد. با توجه به فضای نزول سوره آل‌عمران، میتوان «بيان راهکارهای ايجاد و تقويت انسجام درونی جامعه دينی و کسب آمادگی لازم برای مقابله با دشمنان نظامی و فرهنگي» را مقصود و غرض اصلی سوره دانست. اين مقصود را بسياری از مفسران برگزيده‌اند و آن را با عبارت‌های مختلف بيان کرده‌اند<ref>الموسوعة القرآنية، خصائص‌السور، ج 2، ص23؛ مواهب‌الرحمان فی تفسير القرآن، ج 5، ص5 ؛ تفسير أحسن‌الحديث، ج 2، ص3.</ref>.


=ويژگى=
=ويژگى=
confirmed، مدیران
۳۷٬۸۳۷

ویرایش