جبرئیل: تفاوت میان نسخه‌ها

۸۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۱ مهٔ ۲۰۲۲
جز
جایگزینی متن - 'علیه السلام' به '‌علیه‌السلام'
جز (جایگزینی متن - 'تصمیم گیری' به 'تصمیم‌گیری')
جز (جایگزینی متن - 'علیه السلام' به '‌علیه‌السلام')
خط ۱۱: خط ۱۱:


این واژه به دو شکل تلفظ می‌شود:  
این واژه به دو شکل تلفظ می‌شود:  
'''جبرئیل''' با همزه و '''جِبریل''' بدون همزه، و در کلام [[امیرالمؤمنین]] علیه السلام به شکل «جبرائیل» نیز ذکر شده؛<ref> نهج البلاغه، خطبه 180. </ref> اما در [[قرآن کریم]] نام این «ملک» سه بار فقط به صورت "جِبریل" آمده است. <ref>سوره بقره/97و98</ref> و <ref>سوره تحریم/4</ref>. البته در آیات دیگر با القاب و عناوین دیگری مثل «روح القدس»، «روح الامین» و... نیز از این ملک مقرب یاد شده است.
'''جبرئیل''' با همزه و '''جِبریل''' بدون همزه، و در کلام [[امیرالمؤمنین]] ‌علیه‌السلام به شکل «جبرائیل» نیز ذکر شده؛<ref> نهج البلاغه، خطبه 180. </ref> اما در [[قرآن کریم]] نام این «ملک» سه بار فقط به صورت "جِبریل" آمده است. <ref>سوره بقره/97و98</ref> و <ref>سوره تحریم/4</ref>. البته در آیات دیگر با القاب و عناوین دیگری مثل «روح القدس»، «روح الامین» و... نیز از این ملک مقرب یاد شده است.


==وظایف جبرئیل==
==وظایف جبرئیل==
خط ۴۹: خط ۴۹:
ساحت او منزه از هر نوع غفلت و اشتباه است. عمداً یا سهواً چیزی از پیام الهی را تغییر نداده و تحریف نمی‌کند و دچار فراموشی نیز نمی‌گردد؛ بلکه آیات قرآنى را به همان شکل و هیئتی که از ساحت ربوبى دریافت می‌کند، بدون دخل و تصرف، آن را بر قلب پاک و روح والای رسول الله –صلى اللّه علیه و آله- القاء مى‌کند؛ <ref> انوار درخشان، ج‌12، ص84 و المیزان فی تفسیر القرآن، ج15، ص316. </ref> به همین دلیل این صفت فاضله بر سایر صفات کریمه جبرئیل فضیلت دارد.
ساحت او منزه از هر نوع غفلت و اشتباه است. عمداً یا سهواً چیزی از پیام الهی را تغییر نداده و تحریف نمی‌کند و دچار فراموشی نیز نمی‌گردد؛ بلکه آیات قرآنى را به همان شکل و هیئتی که از ساحت ربوبى دریافت می‌کند، بدون دخل و تصرف، آن را بر قلب پاک و روح والای رسول الله –صلى اللّه علیه و آله- القاء مى‌کند؛ <ref> انوار درخشان، ج‌12، ص84 و المیزان فی تفسیر القرآن، ج15، ص316. </ref> به همین دلیل این صفت فاضله بر سایر صفات کریمه جبرئیل فضیلت دارد.


در کلام نورانی [[امام سجاد]] علیه السلام با تعبیر «جبرئیل امین» از وی یاد شده که امانت دار وحی الهی بوده و اهل آسمان ها مطیع او هستند و وی از مقربان درگاه خداست که از مقام و عزت والا و ویژه ای برخوردار است.<ref>صحیفه سجادیه، دعای سوم.</ref>
در کلام نورانی [[امام سجاد]] ‌علیه‌السلام با تعبیر «جبرئیل امین» از وی یاد شده که امانت دار وحی الهی بوده و اهل آسمان ها مطیع او هستند و وی از مقربان درگاه خداست که از مقام و عزت والا و ویژه ای برخوردار است.<ref>صحیفه سجادیه، دعای سوم.</ref>
    
    
===طهارت===
===طهارت===
خط ۸۶: خط ۸۶:


==افسانه خان الامین==
==افسانه خان الامین==
برخی از [[اهل سنت]]، شیعه را متهم نموده‌اند که در باور آنان، جبرئیل در جریان [[وحی]] خیانت کرده و به جای آن که [[رسالت]] را به علی بن ابیطالب علیه السلام ابلاغ کند آن را به حضرت محمد  صلی الله علیه و آله ابلاغ نموده است. از این رو بعد از سلام نمازشان سه بار دست خود را بالا برده و می‌گویند: خانَ الاَمینُ: امین وحی خیانت کرد.
برخی از [[اهل سنت]]، شیعه را متهم نموده‌اند که در باور آنان، جبرئیل در جریان [[وحی]] خیانت کرده و به جای آن که [[رسالت]] را به علی بن ابیطالب ‌علیه‌السلام ابلاغ کند آن را به حضرت محمد  صلی الله علیه و آله ابلاغ نموده است. از این رو بعد از سلام نمازشان سه بار دست خود را بالا برده و می‌گویند: خانَ الاَمینُ: امین وحی خیانت کرد.
[[ابن تیمیه]] از عالمان [[وهابی]] می‌گوید:  
[[ابن تیمیه]] از عالمان [[وهابی]] می‌گوید:  
"[[یهود]] درصدد وارد کردن نقص و عیب بر جبرئیل برآمده و او را از بین ملائکه دشمن خود می‌دانند همانگونه که [[شیعه]] می‌گوید: جبرئیل به اشتباه وحی را بر محمد نازل کرده است." <ref> منهاج السنة النبویه ج۱ ص۶-۸.</ref>
"[[یهود]] درصدد وارد کردن نقص و عیب بر جبرئیل برآمده و او را از بین ملائکه دشمن خود می‌دانند همانگونه که [[شیعه]] می‌گوید: جبرئیل به اشتباه وحی را بر محمد نازل کرده است." <ref> منهاج السنة النبویه ج۱ ص۶-۸.</ref>


عالمان شیعه این نسبت را تهمت دانسته و انگیزه آن را شبیه‌سازی مذهب شیعه به دین یهود توسط متعصبان از اهل سنت دانسته‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به سبحانی، الفکر الخالد فی بیان العقائد، ۱۴۲۵ق، ج۲، ص۲۶.</ref> اعتقاد به خیانت جبرئیل با عقاید شیعه ناسازگار است؛<ref>سروش، «شبهه خان الامین»، ص۱۴۸.</ref> چراکه شیعیان معتقدند جبرئیل معصوم است و امام علی علیه السلام پیامبر نیست.<ref>برای نمونه نگاه کنید به سید مرتضی، الشافی فی الإمامة، ج۳، ص۵.</ref>
عالمان شیعه این نسبت را تهمت دانسته و انگیزه آن را شبیه‌سازی مذهب شیعه به دین یهود توسط متعصبان از اهل سنت دانسته‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به سبحانی، الفکر الخالد فی بیان العقائد، ۱۴۲۵ق، ج۲، ص۲۶.</ref> اعتقاد به خیانت جبرئیل با عقاید شیعه ناسازگار است؛<ref>سروش، «شبهه خان الامین»، ص۱۴۸.</ref> چراکه شیعیان معتقدند جبرئیل معصوم است و امام علی ‌علیه‌السلام پیامبر نیست.<ref>برای نمونه نگاه کنید به سید مرتضی، الشافی فی الإمامة، ج۳، ص۵.</ref>


==نزول وحی==
==نزول وحی==
خط ۱۰۶: خط ۱۰۶:
==جبرئیل از نگاه مسیحیت==
==جبرئیل از نگاه مسیحیت==


جبرئیل در [[مسیحیت]] موجود، حامل و پیام‌آور وحی برای [[عیسی]] علیه السلام نیست، بلکه ایشان، خود وحی است؛ چرا که در مسیحت موجود، عیسی  علیه السلام؛ خود خدایِ مجسّم است. <ref> البته تلقّیِ مسیحیت از حضرت عیسی بدین‌گونه از ابتدا بوده و یک روند تکاملی داشته است که در نهایت و مخصوصاً بر اساس اعتقاد نامه‌های «نیقیه» و «آتاناسیوس» در یک شورای کلیسایی منتهی به غالب گردیدن اعتقاد الوهیت حضرت عیسی در مسیحیت گشت. برای اطلاع از سیر تکاملی تلقی مسیحت از حضرت عیسی(ع) ر. ک: ادیب آل علی، سید محمد، مسیحیت، ص ۱۵ - ۱۸، قم، انتشارات مرکز مدریت حوزه علمیه قم، چاپ اول، ۱۳۸۵ش.</ref>
جبرئیل در [[مسیحیت]] موجود، حامل و پیام‌آور وحی برای [[عیسی]] ‌علیه‌السلام نیست، بلکه ایشان، خود وحی است؛ چرا که در مسیحت موجود، عیسی  ‌علیه‌السلام؛ خود خدایِ مجسّم است. <ref> البته تلقّیِ مسیحیت از حضرت عیسی بدین‌گونه از ابتدا بوده و یک روند تکاملی داشته است که در نهایت و مخصوصاً بر اساس اعتقاد نامه‌های «نیقیه» و «آتاناسیوس» در یک شورای کلیسایی منتهی به غالب گردیدن اعتقاد الوهیت حضرت عیسی در مسیحیت گشت. برای اطلاع از سیر تکاملی تلقی مسیحت از حضرت عیسی(ع) ر. ک: ادیب آل علی، سید محمد، مسیحیت، ص ۱۵ - ۱۸، قم، انتشارات مرکز مدریت حوزه علمیه قم، چاپ اول، ۱۳۸۵ش.</ref>


توماس میشل می‌گوید: «از دید مسلمانان، قرآن مجید به چیزی جز وحی الهی وابسته نیست ... [ولی] به عقیده مسیحیان، کامل‌ترین [[وحی]]، نه در کتاب، بلکه در انسان منعکس شده است. مسیحیان باور دارند که [[مسیح]] در زندگی و شخص خود، خدا را منکشف می‌سازد ... مسیحیان به این بسنده نمی‌کنند که بگویند خدا پیام خود را به بشر وحی می‌کند، بلکه علاوه بر این می‌گویند: خدا ذات خود را در تاریخ بشر [[وحی]] می‌کند».<ref>میشل، توماس، کلام مسیحی، ترجمه: توفیقی، حسین، ص ۲۸، قم، انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب، چاپ سوم، ۱۳۸۷ش.</ref>
توماس میشل می‌گوید: «از دید مسلمانان، قرآن مجید به چیزی جز وحی الهی وابسته نیست ... [ولی] به عقیده مسیحیان، کامل‌ترین [[وحی]]، نه در کتاب، بلکه در انسان منعکس شده است. مسیحیان باور دارند که [[مسیح]] در زندگی و شخص خود، خدا را منکشف می‌سازد ... مسیحیان به این بسنده نمی‌کنند که بگویند خدا پیام خود را به بشر وحی می‌کند، بلکه علاوه بر این می‌گویند: خدا ذات خود را در تاریخ بشر [[وحی]] می‌کند».<ref>میشل، توماس، کلام مسیحی، ترجمه: توفیقی، حسین، ص ۲۸، قم، انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب، چاپ سوم، ۱۳۸۷ش.</ref>


بنا بر این اعتقاد مسیحیت، دیگر جبرئیلی که واسطه در پیام‌رسانی و حامل [[وحی]] الهی باشد، معنا ندارد، و عیسی علیه السلام خود خدای مجسم است و نیاز به واسطه ندارد. <ref>حتی در کتاب مقدس، عیسی را خدایی که فرشتگانی نیز دارد معرفی شده است؛ دوم تسالونیکیان، ۱: ۷؛ مکاشفه، ۲۲: ۱۶.</ref>
بنا بر این اعتقاد مسیحیت، دیگر جبرئیلی که واسطه در پیام‌رسانی و حامل [[وحی]] الهی باشد، معنا ندارد، و عیسی ‌علیه‌السلام خود خدای مجسم است و نیاز به واسطه ندارد. <ref>حتی در کتاب مقدس، عیسی را خدایی که فرشتگانی نیز دارد معرفی شده است؛ دوم تسالونیکیان، ۱: ۷؛ مکاشفه، ۲۲: ۱۶.</ref>


با این وجود و گرچه واسطه‌بودن جبرئیل علیه السلام در مورد حضرت عیسی علیه السلام پذیرفته نشده، اما بر اساس عهد قدیم و عهد جدید که کتابهای مورد پذیرش آنان به شمار می‌آید، در چند مورد جبرئیل، پیام‌رسان به دیگر انبیاء و مقرّبان الهی معرفی شده است؛ مانند: ظاهر شدن جبرئیل برای [[حضرت زکریا]] علیه السلام و بشارت دادن او به فرزنددار شدنش، <ref>لوقا، ۱: ۱۱ - ۲۰.</ref> مأمور شدن جبرئیل به تعبیر کردن خواب [[حضرت دانیال]] علیه السلام و ظهور او برای ایشان بدین منظور، <ref>دانیال،  ۸:  ۱۶ - ۲۶.</ref> و نیز ظاهر شدنش برای دانیال علیه السلام تا به او دانش و فهم ببخشد، <ref> دانیال، ۹: ۲۰ - ۲۷.</ref> ظاهر شدن جبرئیل برای [[حضرت مریم]](س) و بشارت دادن او به باردار شدن او حضرت عیسی علیه السلام را توسط روح القُدُس. <ref>لوقا، ۱: ۲۶ - ۳۷.</ref>
با این وجود و گرچه واسطه‌بودن جبرئیل ‌علیه‌السلام در مورد حضرت عیسی ‌علیه‌السلام پذیرفته نشده، اما بر اساس عهد قدیم و عهد جدید که کتابهای مورد پذیرش آنان به شمار می‌آید، در چند مورد جبرئیل، پیام‌رسان به دیگر انبیاء و مقرّبان الهی معرفی شده است؛ مانند: ظاهر شدن جبرئیل برای [[حضرت زکریا]] ‌علیه‌السلام و بشارت دادن او به فرزنددار شدنش، <ref>لوقا، ۱: ۱۱ - ۲۰.</ref> مأمور شدن جبرئیل به تعبیر کردن خواب [[حضرت دانیال]] ‌علیه‌السلام و ظهور او برای ایشان بدین منظور، <ref>دانیال،  ۸:  ۱۶ - ۲۶.</ref> و نیز ظاهر شدنش برای دانیال ‌علیه‌السلام تا به او دانش و فهم ببخشد، <ref> دانیال، ۹: ۲۰ - ۲۷.</ref> ظاهر شدن جبرئیل برای [[حضرت مریم]](س) و بشارت دادن او به باردار شدن او حضرت عیسی ‌علیه‌السلام را توسط روح القُدُس. <ref>لوقا، ۱: ۲۶ - ۳۷.</ref>


در پایان باید گفت گرچه [[کتاب مقدس]] مسیحیان، مانند قرآن در مورد صفات جبرئیل چیزی نگفته، ولی از صفات و اعمال و وظایفی که در مورد [[فرشتگان]] در این کتاب آمده می‌توان به دیدگاه کلی مسیحیت در مورد تمام فرشتگان از جمله جبرئیل علیه السلام نیز تا حدودی دست یافت:
در پایان باید گفت گرچه [[کتاب مقدس]] مسیحیان، مانند قرآن در مورد صفات جبرئیل چیزی نگفته، ولی از صفات و اعمال و وظایفی که در مورد [[فرشتگان]] در این کتاب آمده می‌توان به دیدگاه کلی مسیحیت در مورد تمام فرشتگان از جمله جبرئیل ‌علیه‌السلام نیز تا حدودی دست یافت:
اوصافی؛ مانند: خادمان آسمانی خداوند، <ref>ایوب، ۴: ۱۸؛ اول پادشاهان، ۲۲: ۱۹؛ دوم تواریخ، ۱۸: ۱۸؛ عبرانیان، ۱: ۱۴.</ref> بال داشتن، <ref>دوم تواریخ، ۳: ۱۱؛ دوم تواریخ، ۵: ۷.</ref> عدم [[عصمت]] و داخل شدن آنها به [[دوزخ]] برای مؤاخذه، <ref>ایوب، ۴: ۱۸ و ۱۵:۱۵؛ دوم پطرس، ۲:۴.</ref> بی‌شمار بودن تعداد آنها، <ref>ایوب، ۲۵:۳.</ref> و ازدواج نداشتن. <ref>متی، ۲۲: ۳۰؛ مرقس، ۱۲: ۲۵.</ref>
اوصافی؛ مانند: خادمان آسمانی خداوند، <ref>ایوب، ۴: ۱۸؛ اول پادشاهان، ۲۲: ۱۹؛ دوم تواریخ، ۱۸: ۱۸؛ عبرانیان، ۱: ۱۴.</ref> بال داشتن، <ref>دوم تواریخ، ۳: ۱۱؛ دوم تواریخ، ۵: ۷.</ref> عدم [[عصمت]] و داخل شدن آنها به [[دوزخ]] برای مؤاخذه، <ref>ایوب، ۴: ۱۸ و ۱۵:۱۵؛ دوم پطرس، ۲:۴.</ref> بی‌شمار بودن تعداد آنها، <ref>ایوب، ۲۵:۳.</ref> و ازدواج نداشتن. <ref>متی، ۲۲: ۳۰؛ مرقس، ۱۲: ۲۵.</ref>
کارها و وظایفی؛ مانند: مراقبت و محافظت از انسان، <ref>مزامیر، ۹۱: ۱۱؛ خروج، ۲۳: ۲۰.</ref> خدمت‌گذاران و محافظان عیسی علیه السلام، <ref> مرقس، ۱: ۱۳؛ لوقا، ۴: ۱۰.</ref> آورنده شریعت برای دیگر پیامبران <ref>اعمال رسولان، ۷: ۵۳؛ غلاطیان، ۳: ۱۹.</ref> و واسطه نزول عذاب. <ref>دوم سموئیل، ۲۴: ۱۶؛ اول تواریخ، ۲۱: ۱۲؛ دوم تواریخ، ۳۲: ۲۱؛ مکاشفه، ۱۲: ۷.</ref>
کارها و وظایفی؛ مانند: مراقبت و محافظت از انسان، <ref>مزامیر، ۹۱: ۱۱؛ خروج، ۲۳: ۲۰.</ref> خدمت‌گذاران و محافظان عیسی ‌علیه‌السلام، <ref> مرقس، ۱: ۱۳؛ لوقا، ۴: ۱۰.</ref> آورنده شریعت برای دیگر پیامبران <ref>اعمال رسولان، ۷: ۵۳؛ غلاطیان، ۳: ۱۹.</ref> و واسطه نزول عذاب. <ref>دوم سموئیل، ۲۴: ۱۶؛ اول تواریخ، ۲۱: ۱۲؛ دوم تواریخ، ۳۲: ۲۱؛ مکاشفه، ۱۲: ۷.</ref>


==توسل به جبرئیل==
==توسل به جبرئیل==
خط ۱۲۴: خط ۱۲۴:
==مرگ جبرئیل==
==مرگ جبرئیل==


ماجرای مرگ جبرئیل در آخر دوران را [[امام صادق]] علیه السلام چنین بیان نموده‌اند:
ماجرای مرگ جبرئیل در آخر دوران را [[امام صادق]] ‌علیه‌السلام چنین بیان نموده‌اند:
«چون خدا اهل زمین را بمیراند، درنگ کند به اندازه زمانی که خلق بوده‏‌اند و به اندازه آنچه آنها را میرانیده و چند برابرش سپس اهل آسمان اوّل را میراند سپس‏ درنگ کند به مانند آنچه خلق را آفریده و مانند آنچه اهل زمین و اهل آسمان اوّل را میرانده و چند برابر آن، سپس اهل آسمان دوم را بمیراند و به همین ترتیب بیان کرده تا مرگ اهل آسمان هفتم و فرمود: پس از آن درنگ کند به مانند دوران خلقت و دوران مرگ اهل زمین و اهل هفت آسمان و چند برابر آن. سپس [[میکائیل|میکائیل]] را بمیراند، سپس درنگ کند به مانند زمان آفرینش و مانند همۀ اینها و چند برابر آن. سپس جبرائیل را بمیراند و پس از درنگ همۀ این مدّت و چند برابرش [[اسرافیل|اسرافیل]] را بمیراند و پس از درنگ همۀ آن مدّت و چند برابر آن،‌ [[عزرائیل|عزرائیل]] را بمیراند...». <ref>معجم احادیث الامام مهدی(ع)، ج1، ص366.</ref>
«چون خدا اهل زمین را بمیراند، درنگ کند به اندازه زمانی که خلق بوده‏‌اند و به اندازه آنچه آنها را میرانیده و چند برابرش سپس اهل آسمان اوّل را میراند سپس‏ درنگ کند به مانند آنچه خلق را آفریده و مانند آنچه اهل زمین و اهل آسمان اوّل را میرانده و چند برابر آن، سپس اهل آسمان دوم را بمیراند و به همین ترتیب بیان کرده تا مرگ اهل آسمان هفتم و فرمود: پس از آن درنگ کند به مانند دوران خلقت و دوران مرگ اهل زمین و اهل هفت آسمان و چند برابر آن. سپس [[میکائیل|میکائیل]] را بمیراند، سپس درنگ کند به مانند زمان آفرینش و مانند همۀ اینها و چند برابر آن. سپس جبرائیل را بمیراند و پس از درنگ همۀ این مدّت و چند برابرش [[اسرافیل|اسرافیل]] را بمیراند و پس از درنگ همۀ آن مدّت و چند برابر آن،‌ [[عزرائیل|عزرائیل]] را بمیراند...». <ref>معجم احادیث الامام مهدی(ع)، ج1، ص366.</ref>
==پانویس==
==پانویس==
Writers، confirmed، مدیران
۸۸٬۰۰۹

ویرایش