کاربر:Hoosinrasooli/صفحه تمرین

احمد بن مهران
نام کامل	احمد بن مهران
اطلاعات شخصی
دین	اسلام، شیعه
استادان	عبدالعظیم بن عبدالله حسنی
شاگردان	محمد بن یعقوب کلینی محمد بن احمد مکتب
فعالیت‌ها	فقیه، محدث شیعی

احمد بن مهران، (حدود 230 – حدود 305ق)فقیه و محدث شیعی است. از اساتید او عبدالعظیم بن عبدالله حسنی است که اندکی پیش از 250 هجری وفات یافته است. زندگی و تحصیلات او بیشتر در قم و ری سپری شد. شاگردان چندی تربیت نمود که در میان آن‌ها بزرگانی چون محمد بن یعقوب کلینی(م329ق) و محمد بن احمد مکتب به چشم می‏‍‎‌خورند.

معرفی اجمالی

احمد بن مهران، فقیه و شیعی است. کنیه او در منابع نیامده است. تاریخ تولد و وفات او به‏ خوبی روشن نیست، اما از معاصران او علی بن ابراهیم بن هاشم قمی(م.ب307ق) است که با هم نزد محمد بن علی(شاگرد ابوبصیر) روایاتی شنیده‏‌اند. هم‌چنین دیگر معاصر او احمد بن ادریس قمی(م306ق) است که احتمالاً در قم با یکدیگر هم‌‏صحبت بوده‌‏اند. بنابراین وفات او تقریباً در دهه نخست سده چهارم اتفاق افتاده است. از اساتید او «عبدالعظیم بن عبدالله حسنی» است که اندکی پیش از 250 هجری وفات یافته است، بنابراین وی هنگام شاگردی نزد عبدالعظیم، از سن کافی برخوردار بوده و شاید بتوان تولد او را تقریباً در 230 هجری تخمین زد. زندگی و تحصیلات او بیشتر در قم و ری سپری شد و روایات او از عبدالعظیم حسنی نیز مربوط به زمانی است که عبدالعظیم تازه وارد ری شده بود. وی پس از این‌که در علوم حدیث تبحر یافت شاگردان چندی تربیت نمود که در میان آن‌ها بزرگانی چون «محمد بن یعقوب کلینی»(م329ق) و «محمد بن احمد مکتب» به چشم می‏‍‎‌خورند. در باره ارزش روایات او اگرچه ابن غضائری(م411ق) بدون ذکر هیچ دلیلی، احادیث او را بی‌‏اعتبار و ضعیف دانسته است، اما بسیاری از صاحب نظران، سخن ابن‌‏غضائری را نادیده گرفته و بر ارزش روایات او تأکید نموده‌‏اند. شیخ کلینی که از شاگردان پرآوازه اوست، در کتاب کافی احادیث فراوانی از او نقل کرده و بارها رحمت خدا را برای او طلب نموده است و این خود شاهدی بر شخصیت والای او و اهمیت روایات اوست؛ چنان‌که شاگردی صاحب شرح ‏حال نزد عبدالعظیم حسنی نیز می‏‌تواند شاهدی دیگر بر اعتبار و اهمیت روایات او بوده باشد. از اساتید و شاگردان دیگر او اطلاعی در دست نیست چنان‌که از آثار تألیفی او نیز گزارشی نرسیده است.

استادان

عبدالعظیم بن عبدالله حسنی از اساتید مشهور وی می‌باشد.

شاگردان

از شگردان مشهور ومعروف وی محمد بن یعقوب کلینی و محمد بن احمد مکتب می‌باشند.

منابع

1. الکافی، ج1ص478 حدیث4؛
2. شرح اصول کافی، ج7ص213؛
3. خلاصه الاقوال، ص324 شماره 22؛
4. التحصین، سیدبن طاوس، ص576 باب 28؛
5. تنقیح المقال(حجری)، ج1ص98 شماره 565؛
6. جامع الرواه، ج1ص73؛
7. طرائف المقال، ج1ص204 شماره 1194؛
8. سماء المقال، کلباسی، ج1صص62 و63.

احمد بن هارون فامی
نام کامل	احمد بن هارون فامی
اطلاعات شخصی
دین	اسلام، شیعه
استادان	محمد بن حسن صفار قمی محمد بن جعفر بن بطه قمی علی بن بابویه قمی محمد بن عبدالله بن جعفر حمیری
شاگردان	شیخ صدوق محمد بن بابویه احمد بن حسین بن احمد بن عمران
فعالیت‌ها	فقیه، محدث شیعی

احمد بن هارون فامی، (حدود 270 – بعد 354ق) فقیه و محدث شیعی. در قم تولد یافت و زمان آن تقریباً در دهه هفتم سده سوم هجری بوده است، تحصیلات خود را در قم آغاز کرد و سال‏‌های درازی نزد استادان این شهر، حیات علمی خود را به سر آورده است تا این‌که خود در فقه و حدیث تبحر یافت و به حد کمال رسید.

معرفی اجمالی

احمد بن هارون فامی، فقیه و محدث شیعی. کنیه او در منابع ذکر نشده است. وی در 354هجری در مسجد کوفه حدیث می‏‌گفت، بنابراین وفات او بعد از این تاریخ اتفاق افتاده و احتمالاً در کوفه بوده است. وی ظاهراً در قم تولد یافت و زمان آن تقریباً در دهه هفتم سده سوم هجری بوده است، زیرا کهن‏ ترین استاد او «محمد بن حسن صفار قمی»(م290ق) است که وی در چند مورد از این استاد به ‏طور مستقیم نقل حدیث کرده است. وی تحصیلات خود را در قم آغاز کرد و سال‏‌های درازی نزد استادان این شهر، حیات علمی خود را به سر آورده است تا این‌که خود در فقه و حدیث تبحر یافت و به حد کمال رسید. در ضمن فراگیری حدیث، به کار «بقالی» و تجارت حبوبات نیز اشتغال داشته و از این راه درآمد زندگی را تأمین می‏‌نموده است، از این‏ رو لقب «فامی» به او داده شد. در بعضی از منابع به جای فامی لقب «قاضی» یا «طائی» آمده است که ظاهراً هر یک از این ‏دو تحریف فامی هستند. از معاصران او در قم «ابن ولید قمی»(م343ق)، «جعفر بن محمد بن مسرور» و «ابومحمد مؤمن قمی»(م340ق) هستند که با هم نزد «محمد بن جعفر بن بطه قمی»(م.ب317ق) احادیثی شنیده‌‏اند. هم‌چنین معاصر دیگر او «جعفر بن محمد بن قولویه»(م368ق) است که مشترکاً نزد «علی بن بابویه قمی»(م329ق) شاگردی نموده‏‌اند. وی در قم استادان زیادی دیده است که معروف‏ ترین آن‌ها «محمد بن عبدالله بن جعفر حمیری»(م.ب304ق)، «محمد بن حسن صفار قمی»(م290ق) و «محمد بن جعفر بن بطه قمی»(م.ب317ق) هستند. تحقیقات نشان می‏‌دهد که وی در دهه‏‌های آخر عمر از قم خارج شد و راهی عراق گردید.

«شیخ صدوق محمد بن بابویه»(م381ق) که از شاگردان ویژه اوست، در 354هجری در مسجد کوفه از او حدیث شنیده است و خود او نیز از «ابن عقده کوفی»(م332ق) روایت دارد، چنان‌که نجاشی در ذیل شرح‏ حال «جعفر بن بشیر» و «حجاج بن رفاعه» گزارش او از ابن عقده را نقل کرده است. هم‌چنین از شاگردان دیگر او «احمد بن حسین بن احمد بن عمران»(م.ح381ق، استاد شیخ مفید و صاحب کتاب الاختصاص) است که در بغداد اقامت داشت و احتمال اقامت وی در بغداد (علاوه بر کوفه) را نیز تقویت می‏‌کند. در باره ارزش روایات او سخن صریحی در منابع نیافتیم اما سوابق علمی او و هم‌چنین اظهار رضایت شیخ صدوق در باره شخصیت او کاشف از آن است که گفته‏‌های حدیثی او قابل استناد و مورد قبول هستند. نجاشی نام او را در رجال خود به‏ طور مستقل ذکر نکرده است بنابراین می‏‌توان حدس زد که وی دارای آثار تألیفی نبوده است.

استادان

از اساتید مشهور و نامدار وی می‌توان از محمد بن حسن صفار قمی، محمد بن جعفر بن بطه قمی، علی بن بابویه قمی، محمد بن عبدالله بن جعفر حمیری نام‌برد.

شاگردان

در میان شگردان وی می‌توان ازشیخ صدوق محمد بن بابویه و احمد بن حسین بن احمد بن عمران نام‌برد.

منابع

1. عیون اخبار الرضا(ع)، ج1ص291 حدیث 23، وص226 حدیث2، وص250 حدیث 13، و موارد دیگر؛
2. الخصال، باب الاثنین، ص33 حدیث1، وص69 حدیث103 و104، و موارد دیگر؛
3. الامالی، شیخ صدوق، ص92 حدیث68، وص177 حدیث179، وص266 حدیث289؛
4. رجال طوسی، ص413 شماره 5978، وص445 شماره 6336؛
5. تنقیح المقال(حجری)، ج1ص99 شماره 572.

احمد بن یحیی
نام کامل	احمد بن یحیی
اطلاعات شخصی
محل تولد	سمرقند
دین	اسلام، شیعه
استادان	محمد بن مسعود عیاشی سمرقندی
فعالیت‌ها	فقیه، محدث معتبر شیعی

احمد بن یحیی، (000 – حدود 340ق)ابونصر. فقیه و محدث معتبر شیعی. وی اهل سمرقند است. نزد «عیاشی سمرقندی» به فراگیری فقه و حدیث اشتغال داشته است. «شیخ طوسی» ضمن تصریح به ارزش احادیث او گفته است: «وی فردی نیکوکار و اهل دانش بود و مذاهب گوناگونی نظیر شیعه امامیه، حشویه و فرقه‌‏های اهل‏‌سنت، بر اساس فتوای او رأی می‌‏دادند».

معرفی اجمالی

احمد بن یحیی، ابونصر. فقیه و محدث معتبر شیعی. وی اهل سمرقند است و ظاهراً در همان‌جا تولد یافت اما زمان آن روشن نیست. هم‌چنین در باره وفات او مدرک قابل استنادی در دست نیست، ولی چون استاد او در 328 هجری وفات یافت، وی می‌‏بایست در اواسط سده چهارم زندگی را به سر آورده باشد. از معاصران او ابراهیم بن نصیر کشی(م.ح335ق) و حمدویه بن نصیر کشی(م.ح335ق) هستند که مشترکاً نزد عیاشی سمرقندی به فراگیری فقه و حدیث اشتغال داشتند، بنابراین وفات او را می‏‌توان با اندکی مسامحه حدود 340 هجری تخمین زد.

شیخ طوسی(م460ق) ضمن تصریح به ارزش احادیث او گفته است: «وی فردی نیکوکار و اهل دانش بود و مذاهب گوناگونی نظیر شیعه امامیه، حشویه و فرقه‌‏های اهل‏‌سنت، بر اساس فتوای او رأی می‌‏دادند». از گفته طوسی استفاده می‌‏شود که وی در زمان خود، عالمی برجسته و در فقه و حدیث تخصص بالایی داشته است. وی ظاهراً پس از تحصیلات مقدماتی در سمرقند، عازم عراق شد و در شهرهای کوفه و بغداد آموخته‌‏های خویش را تکمیل نمود. از استادان او تنها «محمد بن مسعود عیاشی سمرقندی»(م.ح328ق) را می‌‏شناسیم که در بغداد آوازه بلندی داشته است. در منابع حدیثی، روایتی از او به ما نرسیده است، از این ‏رو تعیین شاگردان و دیگر اساتید او ممکن نیست اما بدیهی است که وی با شهرت بالایی که در میان مذاهب مختلف بغداد داشته، حتماً اساتید متعددی دیده و شاگردان زیادی تربیت کرده است. از آثار تألیفی او نیز خبری گزارش نشده است.

اساتید

محمد بن مسعود عیاشی سمرقندی از معروف و مشهورترین اساتید وی می باشد.

منابع

1. رجال طوسی، ص407 شماره 5932، وص451 شماره 6402؛
2. معجم رجال الحدیث، ج3ص158 شماره 1012؛
3. طبقات اعلام الشیعه، ج1ص59.

احمد بن یحیی مکتب
نام کامل	احمد بن یحیی مکتب
نام‌های دیگر	مکتب
اطلاعات شخصی
دین	اسلام، مذهب
استادان	ابوطیب احمد بن محمد وراق محمد بن قاسم بن زکریا محاربی محمد بن یحیی صولی
شاگردان	شیخ صدوق ابوجعفر محمد بن بابویه قمی
فعالیت‌ها	محدث شیعی

احمد بن یحیی مکتب، (000 – حدود 355ق)ابوعلی. محدث شیعی در اواسط سده چهارم هجری. در امر کتابت و نویسندگی دست داشته و از معلمان این رشته بوده است. به‌همین دلیل وی به لقب مکتب مشهور است. در بغداد نزد ابوطیب احمد بن محمد وراق(م.ح325ق) نیز شاگردی نموده است. شیخ صدوق ابوجعفر محمد بن بابویه قمی(م381ق) از شاگردان وی است‌که روایات متعددی از او شنیده است.

معرفی اجمالی

احمد بن یحیی مکتب، ابوعلی. محدث شیعی در اواسط سده چهارم هجری. لقب «مکتب»(بر وزن محدث) از آن‏ روی به وی داده شد که در امر کتابت و نویسندگی دست داشته و از معلمان این رشته بوده است. تاریخ تولد و مرگ وی با توجه به این‌که شرح ‏حال او در منابع نیامده، کاملاً مبهم و نامعلوم است، چنان‌که از زادگاه و آرامگاه او نیز خبری در دست نیست. از شاگردان و اساتید او می‌‏توان حدس زد که وفات او در اواسط سده چهارم حدود 355 هجری اتفاق افتاده و احتمالاً محل آن بغداد یا کوفه بوده است. از اوایل زندگی و محل پرورش او اطلاعی در دست نیست اما روایات او از ابن درید عمانی(م321ق) مربوط به سال 308هجری به بعد است که ابن‌‏ درید پس از فرار دوازده ‏ساله‏‌اش به عمان و شیراز، تازه به بغداد برگشته بود. هم‌چنین وی در بغداد نزد «ابوطیب احمد بن محمد وراق»(م.ح325ق) نیز شاگردی نموده است.

بنابراین با توجه به استادان بغدادی او، وی می‏‌بایست مدتی از حیات علمی خود را در بغداد سپری کرده باشد، چنان‌که شاگردی او نزد «محمد بن قاسم بن زکریا محاربی»(م.ح324ق) که از بزرگان کوفه به ‏شمار می‌‏آمد، نشان‌گر آن است که وی در کوفه نیز حضور داشته و از محضر استادان آن‌جا بهره برده است. وی هم‌چنین حدیثی از محمد بن یحیی صولی(م335ق) دارد که مضمون آن، پرسش مأمون(حکومت: 198تا 218ق) از امام رضا(علیه السلام) در باره فلسفه قیام زید بن علی(علیه السلام)(م ق) می‏‌باشد. از استادان دیگر او کسی را نمی‌‏شناسیم. از شاگردان او «شیخ صدوق ابوجعفر محمد بن بابویه قمی»(م381ق) است که روایات متعددی از او شنیده و به گمان قوی، این روایات مربوط به سال‏‌های 352 و 354 هجری است که شیخ صدوق در بازگشت از سفر حج، اقامت‏‌های کوتاهی در بغداد داشته است. از او احادیث اندکی در جوامع روایی شیعه باقی مانده که در باره فضیلت علی‌بن ابی‌طالب(علیه السلام) و برخی امامان دیگر است. صاحب نظران در باره ارزش روایات او سکوت نموده‏‌اند، ولی شیخ صدوق در نقل برخی از روایت‌‏های او با جمله «رضی الله عنه» از او تجلیل کرده است. از آثار تألیفی او گزارشی دیده نشده است.

استادان

اساتید احمد بن یحیی مکتب، عبارتند از ابوطیب احمد بن محمد وراق، محمد بن قاسم بن زکریا محاربی و محمد بن یحیی صولی .

شاگردان

در میان شاگردان وی تنها نام شیخ صدوق ابوجعفر محمد بن بابویه قمی به چشم می‎خورد.

منابع

1. علل الشرایع، ج1ص71 باب 62حدیث1، وص145 باب 121حدیث1؛
2. عیون اخبار الرضا(علیه السلام)، ج2ص76 حدیث7، وص225 حدیث1؛
3. الامالی، شیخ صدوق، ص51 حدیث5، وص299 احادیث339 و 341؛
4. کمال الدین و تمام النعمه، ترجمه منصور پهلوان، ج2ص354، باب 52 حدیث1 و باب 53 حدیث1؛
5. معجم رجال الحدیث، ج3ص160 شماره 1019؛
6. طبقات اعلام الشیعه، ج1ص60.