کاربر:Hoosinrasooli/صفحه تمرین
| استان اردبیل | |
|---|---|
 | |
| نام | استان اردبیل |
| کشور | ایران |
| استان | اردبیل |
| تعداد جمعیت | 1,299,420 نفر |
| پراکندگی دینی | |
استان اردبیل، یکی از استان‌های ایران است که در شمال غربی این کشور واقع شده است. مرکز این استان شهر اردبیل است و بر طبق آخرین تقسیمات کشوری، شامل ۹ شهرستان، ۲۵ بخش، ۲۱ شهر و ۶۶ دهستان می‌شود. این استان در سال ۱۳۷۲ از استان آذربایجان شرقی جدا و به استانی مستقل تبدیل شد. به صورت اکثریت قاطع از پیروان دین اسلام و وابسته به مذهب تشیع از شاخه دوازده امامی در حدود ۹۰٪ می‌باشند، اما در میان ترک های آذربایجانی اقلیت‌های مذهبی قابل توجهی نظیر اهل تسنن، علویان و گروه‌های کوچکی را پیروان آئین بهائیت، زرتشتیان و یارسان شامل می‌شوند. استان اردبیل یکی از استان های ایران در منطقه آذربایجان به مرکزیت شهر اردبیل می‌باشد. این استان طبق آخرین تقسیمات کشوری دارای دوازده شهرستان، بیست و پنج بخش، بیست و یک شهر، شصت و شش دهستان می‌باشد. آب و هوای این شهر در بیشتر طول سال سرد است. اردبیل به خاطر فرهنگ خاص، جاذبه‌های گردشگری، طبیعت زیبا، چشمه‌های آب گرم و جاده های فوق العاده‌اش در میان مردم معروف شده است .
وجه تسمیه
واژه اردبیل یک واژه ایرانی است که ریشه در اوستایی دارد که از واژه «آرتا» (به‌معنی مقدس که در فارسی میانه تبدیل به «ارد» شده‌است و در کلماتی نظیر اردشیر، اردوان، اردستان، اردکان آمده‌است) و «ویل» به معنی شهر تشکیل شده‌است. وسعت این شهرستان ۳۸۱۰ کیلومتر مربّع است و چهره عمومی شهرستان اردبیل متأثّر از ارتفاعات کوهستان‌های ساوالان (سبلان)، باغرو (تالش) وبزغوش است که این عوامل طبیعی سبب محصور شدن آن شده‌اند. اردبیل از مناطق با اهمیّت ایران به‌شمار می‌آید و دارای آثار و ابنیّه تاریخی و جاذبه‌های طبیعی بسیار زیادی است.
معرفی اجمالی استان
استان اردبیل یکی از استان‌های ایران است که در شمال غربی این کشور واقع شده است. مساحت این استان ۱۷۹۵۳ کیلومتر مربع (حدوداً ۱٫۰۹ درصد از مساحت کل کشور) و جمعیت آن بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ برابر یک میلیون و ۲۲۸ هزار نفر می‌باشد. مرکز این استان شهر اردبیل است و بر طبق آخرین تقسیمات کشوری، شامل ۹ شهرستان، ۲۵ بخش، ۲۱ شهر و ۶۶ دهستان می‌شود. این استان در سال ۱۳۷۲ از استان آذربایجان شرقی جدا و به استانی مستقل تبدیل شد.
استان اردبیل یکی از مناطق گردشگری در ایران است. یکی از ویژگی‌های این استان آب و هوای مطبوع و خنک این منطقه در فصول بهار و تابستان می‌باشد.اکثر ساکنان استان اردبیل را، آذری‌ها تشکیل می‌دهند که به‌زبان ترکی آذربایجانی تکلم می‌کنند. البته در پاره‌ای از نواحی شهرستان نمین در شرق استان، زبان‌های تاتی و تالشی نیز در بین مردم تلکم می‌شونداستان اردبیل یکی از استان‌های شمال غربی ایران محسوب می‌شود. این استان از شمال به جمهوری آذربایجان، از سمت غرب به استان آذربایجان شرقی، از سمت شرق به استان گیلان کوههای تالش و از سمت جنوب به استان زنجان محدود شده‌است.
جغرافیا
قسمتی از نقشه ایران و توران در دوره قاجاریه، آذربایجان شمال غربی‌ترین استان ایران استان اردبیل یکی از استان‌های شمال غربی ایران محسوب می‌شود. این استان از شمال به جمهوری آذربایجان، از سمت غرب به استان آذربایجان شرقی، از سمت شرق به استان گیلان کوههای تالش و از سمت جنوب به استان زنجان محدود شده‌است.
استان اردبیل، طبق آخرین تقسیمات کشوری، از ۱۰ شهرستان، ۲۹ بخش، ۲۶ شهر و ۶۶ دهستان، تشکیل یافته‌است. استان اردبیل قبلاً یکی از شهرستان‌های بزرگ استان آذربایجان شرقی بود که بعداً به علت درخواست مردم اردبیل تبدیل به استان شد.
آب و هوا
استان اردبیل یکی از نواحی سردسیر کشور محسوب می‌شود ولی به جهت اختلاف ارتفاع حدود ۱۴۰۰ متر دارای آب و هوایی بسیار متنوع است و چهار اقلیم مدیترانه‌ای، گرم مدیترانه‌ای، معتدل کوهستانی سرد و معتدل در آن حکم فرماست.
جمعیت
از پرجمعیت ترین استان های ایران ۱۴۰۳، اردبیل با جمعیت تقریبی یک میلیون و ۲۹۹ هزار نفر است. این استان در سرشماری قبلی، یک میلیون و ۲۷۰ هزار نفر جمعیت داشت.
مساجد تاريخی
بقعه شیخ سید امین‌الدین جبرائیل روستای کلخوران
پدر شیخ صفی الدین اسحق اردبیلی، جد سلاطین صفوی می باشد که در روستای کلخوران در ۳ کیلومتری اردبیل قرار دارد که مقبره شیخ امین الدین جبرائیل به صورت یک هشت ضلعی در وسط باغ قرار گرفته است. سمتی از بنا در پاکار از سنگ های منتظم اجرا شده که بر روی آنها دیوارهای جانبی بقعه از آجر ساخته شده است. در نمای بیرونی بقعه از تزئینات کاشی بصورت تلفیقی استفاده شده است.
بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی
این بقعه یکی از ده اثر باستانی مهم کشور به‌شمار می‌رود. این بنا در سال ۷۶۵ هجری بنا شده‌است و در طول زمان مورد احترام پادشاهان صفوی بوده‌است. بنای کنونی این بقعه شامل مجموعه‌ای از گورهای شاهان و شاهزادگان صفوی و چند ساختمان دیگر (ازجمله مسجد، چینی‌خانه، حرم‌خانه و …) می‌شود. در سال ۱۳۸۶ تلاش‌هایی برای ثبت این اثر در فهرست آثار جهانی یونسکو آغاز شده‌است.
بقعه شیخ حیدر
در محوطه ای موسوم به امامزاده در مشگین شهر برج بلندی واقع است که تقریباً از تمام نقاط شهر و همچنین ورودی های اصلی شهر بخش هایی از آن دیده می شود که بنام مقبره شیخ حیدر تحت شماره ۱۸۴ در فهرست آثار ملی ثبت گردیده است. تاریخ ساخت این بنا به دوره ایلخانی باز می گردد.
جستارهای وابسته
منابع
جمعیت استان های ایران در سال ۱۴۰۳ (بر اساس داده‌های مرکز ملی آمار) ، تاریخ درج مطلب پنج‌شنبه 6 خرداد ۱۴۰۳، اخذ شده در تاریخ 1403/8/22.