رشیدیه

از ویکی‌وحدت
نسخهٔ تاریخ ‏۲۶ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۲:۳۶ توسط Hadifazl (بحث | مشارکت‌ها) (جایگزینی متن - 'عبد الکریم' به 'عبدالکریم')

رشیدیه‏ از فرق خوارج و شاخه پنجم از ثعالبه اند. اعضای این فرقه پیرو شخصی به نام رشید هستند، اما شهرستانى این فرقه را رشیدیه و اصحاب رشید طوسى نوشته و آنان را «عشریه» نیز خوانده است. این فرقه با با تکیه بر مسائل فقهى و اقتصادى، با اهل سنت مخالفت مى‏ کردند. [۱]

وجه تسمیه به عشریه

فرقه رشیدیه به عشریه نیز معروف بودند، از این جهت که در زکات به جای پرداخت یک دهم از محصولی که با آب نهر و رود آبیاری می‌شده ــ چنان‌که نظر زیاد بن عبدالرحمان فقیه ثعالبه نیز بوده است ــ یک بیستم از محصول را پرداخت می‌کرده اند، چرا که زیاد بن عبدالرحمان تَبَرّی از کسانی که یک بیستم را می‌پرداخته‌اند روا نمی‌دانسته است. [۲] [۳] [۴]

افکار

رشید می گفت از (زکات) زمین هایى ‏که با آب چشمه سار و رودها آبیارى شود، نیم عشر و زمین هایی که با آب باران سیراب شود، یک عشر کامل باید گرفت. زیاد بن عبد الرحمن که از خوارج بود، با وی مخالفت کرد و گفت از (زکات) زمین هایی که با چشمه سار و رودخانه ها آبیاری شود باید عشر کامل گرفت. [۵].[۶] [۷][۸]

عقاید

باید گفت که رشیدیه چون از شاخه های ثعالبه هستند، از این جهت تابع عقاید ایشان نیز می باشند. از جمله این ‌که گرفتن زکات از بندگان (بردگان) وقتی که دیگر بی نیاز شدند یا دادن زکات به آن ها وقتی که محتاج شدند جایز است.[۹] [۱۰] [۱۱][۱۲] [۱۳] [۱۴] [۱۵] [۱۶]

پانویس

  1. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 203
  2. اشعری، علی بن اسماعیل، مقالات الاسلامییّن، چاپ هلموت ریتر، ویسبادن ۱۴۰۰/۱۹۸۰، ج۱، ص۹۹-۱۰۰.
  3. بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر، الفرق بین الفرق، بیروت:دارالکتب العلمیه، (بی تا)، ج۱، ص۸۲.
  4. شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، بیروت ۱۴۰۶/۱۹۸۶، ج۱، ص۱۳۲.
  5. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 203 با ویرایش و اصلاح عبارات
  6. شهرستان محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، ترجمه افضل الدین صدر تركه اصفهانى، به تصحیح سید محمد رضا جلالى نائینى، چاپ تهران، سال 1321 شمسی، ص 119
  7. بغدادی عبد القاهر، الفرق بین الفرق، به اهتمام محمد زاهد بن حسن الكوثرى، چاپ قاهره، سال 1948 میلادی، ص 61
  8. رسعنی عبد الرزاق، مختصر الفرق بین الفرق، به اهتمام فیلیپ حتی، چاپ مصر، سال 1924 میلادی، ص 87.
  9. اشعری، علی بن اسماعیل، مقالات الاسلامییّن، چاپ هلموت ریتر، ویسبادن سال ۱۴۰۰ قمری و 1980 میلادی، ج۱، ص۹۸.
  10. شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، بیروت سال ۱۴۰۶ قمری و ۱۹۸۶ میلادی، ج۱، ص۱۳۱.
  11. همچنین گفته شده است که این فرقه همچون ثعالبه، منکر قضا و قدر الهی بودند.
  12. ابن جوزی، تلبیس ابلیس، بیروت، سال 1368 قمری، ج۱، ص۲۰.
  13. محمودطاهر غزالی (نظام)، رسالة معرفة المذاهب، ج۱، ص۸۰
  14. هفتادوسه ملت، یا اعتقادات مذاهب، رساله‌ای در فرق اسلام از آثار قرن هشتم هجری،ص ۴۱، چاپ محمدجواد مشکور، تهران، نشر عطائی، سال ۱۳۳۷ شمسی
  15. همچنین باور داشتند که کودکان در عذاب پدران شان شریک اند.
  16. اشعری، علی بن اسماعیل، مقالات الاسلامییّن، چاپ هلموت ریتر، ویسبادن، سال ۱۴۰۰ هجری قمری و ۱۹۸۰ میلادی، ج۱، ص۱۰۰.