محکمه اولی

محكمه اولى يا داورى خواهان نخست؛ اوّلين فرقه از خوارج اند كه از فرمان حضرت على (ع) سر باز زدند.

وجه تسمیه

نشوان الحميرى مى‏ نويسد: آنان را از اين جهت محكمه خواندند كه تحكيم را در جنگ صفين انكار كردند و گفتند: لا حكم الّا للّه. البته برخی از منابع، محكمه را «حكميه» خوانده اند و می گویند که آنان كسانى بودند كه در جنگ صفين بر حضرت على (ع) شوريده و گفتند که حكمى جز حكم خدا نيست و حكمى نيز براى مردمان نمى ‏باشد.

رهبران فرقه

رهبران اولیه این فرقه، افرادی چون عروة بن حدیر و یزید بن عاصم محاربی بوده اند که در جریان جنگ صفین، مقابل امام علی(ع) قرار گرفته به او اعتراض کردند و سپس از خوارج شدند.

تاریخچه

نوشته اند نخستين كسى كه از محکمه اولی از فرمان امام سر باز زد، عروة بن حدير برادر مرداس خارجى بود. برخى يزيد بن عاصم محاربى را نام بردند و می گویند که در جنگ صفين چون موافقت دو لشكر را بر داورى ميان حضرت على (ع) و معاويه اعلام کردند، مردى‏ ربيعى از بنى يشكر كه در جنگ از همراهان حضرت على (ع) بود بر لشكر معاويه تاخت و تعدادی از نفرات لشکر را کشت و سپس به طرف یاران امام هجوم آورد و مردی از آنان را از پای در آورد و با فریاد بلند گفت که بدانيد: من على (ع) و معاويه را از خلافت برداشتم و از حكم هر دوى ايشان بيزارى مى‏ جويم. اين را گفت و دوباره بر ياران حضرت على (ع) تاخت تا آن که کشته شد.