شریعت اصفهانی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{Mbox
{{جعبه اطلاعات شخصیت
| type  = notice
| عنوان = شریعت اصفهانی
| class = ambox-In_use
| تصویر = شریعت اصفهانی.jpg
| image = [[File:Ambox clock.svg|48px|alt=|link=]]
| نام = فتح الله بن محمد نمازی غروی شیرازی اصفهانی
| css = margin: 1px
| نام‌های دیگر = شریعت مدار، شریعت اصفهانی، شیخ الشریعة، آیت‌الله‌العظمی
| text  = این {{#ifeq:{{{1|}}}|بخش|[[راهنما:بخجعفر طیار‎‏ ش|بخش]]|{{#switch:{{NAMESPACE}}
| سال تولد = 1266 قمری
| {{ns:0}}      = مقاله
| تاریخ تولد = 12 [[ربیع الاول]]
| بحث          = [[راهنما:صفحه بحث|صفحه بحث]]
| محل تولد = [[اصفهان]]
| رده‌بندی      = [[ویکی‌پدیا:رده‌بندی|رده]]
| سال درگذشت = 1339 قمری
| راهنما          = [[راهنما:فهرست|فهرست]]
| تاریخ درگذشت = هشتم [[ماه ربیع الثانی|ربیع الثانی]]
| درگاه        = [[ویکی‌پدیا:درگاه|درگاه]]
| محل درگذشت = [[نجف]]
| الگو      = [[ویکی‌پدیا:فضای نام الگو|الگو]]
| استادان = {{فهرست جعبه عمودی |[[میرزا حبیب الله رشتی]] |شیخ محمدحسین فقیه کاظمی |ملا حیدر علی اصفهانی |ملاعبدالجواد خراسانی |ملااحمد سبزواری |ملا محمد صادق تنکابنی |شیخ محمدباقر بن محمدتقی اصفهانی نجفی }}
| کاربر          = [[ویکی‌پدیا:صفحه‌های کاربری|صفحه کاربری]]
| شاگردان = {{فهرست جعبه عمودی |سید علی اظهر کجوی (صاحب مجله اصلاح) |سید عبدالهادی بن میرزا اسماعیل شیرازی |شیخ محمد حسن بن محمد مظفر نجفی |سید علی مدد نجفی |[[آقا بزرگ تهرانی|آقا بزرگ طهرانی]] }}
| بحث کاربر      = [[ویکی‌پدیا:صفحه‌های کاربری|صفحه بحث کاربری]]
| دین = [[اسلام]]
| ویکی‌پدیا      = [[ویکی‌پدیا:فضای نام ویکی‌پدیا|صفحه ویکی‌پدیا]]
| مذهب = [[مذهب شیعه|شیعه]]
| بحث ویکی‌پدیا = [[ویکی‌پدیا:فضای نام ویکی‌پدیا|صفحه بحث ویکی‌پدیا]]
| آثار = {{فهرست جعبه افقی |اناره الحالک فی قرائه ملک و مالک |ابانه المختار فی ارث الزوجه من ثمن العقار |رسالة فی احکام العصیر العنبی |اصاله الصحه، حاشیه فصول }}
}}}} هم‌اکنون  برای {{#ifeq:{{{1|}}}|بخش|{{{2|مدتی کوتاه}}}|{{{1|مدتی کوتاه}}}}} '''تحت ویرایش عمده''' است. این برچسب برای جلوگیری از [[راهنما:تعارض ویرایشی|تعارض ویرایشی]] اینجا گذاشته شده‌است، لطفا تا زمانیکه این پیام نمایش داده می‌شود ویرایشی در این {{#ifeq:{{{1|}}}|بخش|بخش|صفحه}} انجام ندهید.<br>
| وبگاه =
<small>{{#if:{{{زمان|}}}|این پیام در {{{زمان|}}} اضافه شده است.|}} این صفحه آخرین‌بار در {{#time:H:i، j F Y|{{REVISIONTIMESTAMP}}}} ({{کوچک}}ساعت هماهنگ جهانی{{پایان کوچک}}) ({{Time ago|{{REVISIONTIMESTAMP}}}}) تغییر یافته‌است؛ لطفا اگر در چند ساعت اخیر [{{fullurl:{{FULLPAGENAME}}|action=history}} ویرایش نشده است]، این الگو را حذف کنید. اگر شما ویرایشگری هستید که این الگو را اضافه کرده است، لطفا مطمئن شوید آن را حذف یا با در دست ساخت جایگزین می‌کنید.</small>
}}
<includeonly>{{#ifeq:{{{category}}}|no||{{#switch:{{NAMESPACE}}
'''شیخ فتح‌الله شریعت اصفهانی''' ملقب به <big>شریعت الحق</big> و سپس  <big>شیخ الشریعه</big> علاوه بر فضایل علمی، مجتهدی روشن‌بین و متعهد بود و به سرنوشت سیاسی و اجتماعی [[جهان اسلام]] و ترفندهای استعمار وقوف کامل داشت.
| کاربر
| بحث کاربر = <!-- no category -->
| [[رده:صفحه‌های سخت در دست ویرایش]]}}}}</includeonly>
}}<noinclude>
</noinclude>


<div class="wikiInfo">[[پرونده:شریعت اصفهانی.jpg |جایگزین=شریعت اصفهانی|شریعت اصفهانی]]
اقدامات برجستۀ سیاسی شریعت اصفهانی: تحریم کالاهای فرنگی به جهت استیلای استعمار بر بازار [[مسلمان|مسلمانان]] [[ایران]]؛ تأیید مدارس جدید در [[عراق]] که در آن علوم جدید و زبان خارجه تدریس می‌شد؛ حمایت از مشروطیت ایران؛ صدور هشت فتوای جهاد بر‌ضد استعمارگران ایتالیایی، روسی، انگلیسی و نیز [[متفقین]]؛ انتشار جزوه‌ای به زبان فارسی در ترغیب مسلمانان ایران به [[وحدت]] برای حفظ استقلال کشور؛ حضور در جبهه نبرد با [[انگلیس]] در کنار مجاهدین عراقی؛ همکاری با سایر علمای بزرگ برای زمینه‌سازی مبارزه علیه نیروهای انگلیسی در عراق؛ تأسیس سازمان دینی و...
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
!نام
!شریعت اصفهانی
|-
|نام کامل
|فتح الله بن محمد نمازی غروی شیرازی اصفهانی
|-
|لقب
|شریعت مدار • شریعت اصفهانی • شیخ الشریعة • آیت‌الله العظمی
|-
|زادگاه
|اصفهان • ایران
|-
|محل زندگی
|نجف • عراق
|-
|اساتید
|میرزا حبیب الله رشتی • شیخ محمدحسین فقیه کاظمی • ملا حیدر علی اصفهانی • ملاعبدالجواد خراسانی • ملااحمد سبزواری • ملا محمد صادق تنکابنی • شیخ محمدباقر بن محمدتقی اصفهانی نجفی
|-
|شاگردان
|سید علی اظهر کجوی (صاحب مجله اصلاح) • سید عبدالهادی بن میرزا اسماعیل شیرازی • شیخ محمد حسن بن محمد مظفر نجفی• سید علی مدد نجفی • آقا بزرگ طهرانی
|-
|اجازه روایت از
|سید مهدی قزوینی • شیخ محمد طه نجف • سید محمدباقر خوانساری • میرزا محمد هاشم خوانساری • شیخ محمد حسین کاظمی
|-
|اجازه روایت داده به
|آقابزرگ طهرانی
|-
|تألیفات
|اناره الحالک فی قرائه ملک و مالک • ابانه المختار فی ارث الزوجه من ثمن العقار • رسالة فی احکام العصیر العنبی • اصاله الصحه، حاشیه فصول
|-
|فعالیت‌ سیاسی
|رهبری انقلاب مردم عراق • صدور فتوای جهاد علیه استعمارگران
|-
|دین
|اسلام
|-
|مذهب
|شیعه
|-
|درگذشت
|۸ ربیع‌الثانی ۱۳۳۹ق
|-
|مدفن
|حرم امیرالمؤمنین • نجف اشرف • عراق
|-
|}
</div>


'''شیخ فتح الله شریعت اصفهانی''' به <big>شریعت الحق</big> و سپس به <big>شیخ الشریعه</big> ملقب و معروف گردید. [[شیخ الشریعه]] علاوه بر فضایل علمی، مجتهدی روشن بین و متعهد بود و به سرنوشت سیاسی و اجتماعی [[جهان اسلام]] و ترفندهای استعمار وقوف کامل داشت.
== ولادت شریعت اصفهانی ==
در زمستان سال 1228 ش. (12 [[ربیع الاول]] 1266 ق) در خانه محمد جواد نمازی اصفهانیبه دنیا آمد و در دامان پر مهر مادری مومن که هیچ گاه او را بدون [[وضو]] شیر نمی‌داد و پدری دلسوز که لحظه ای از تربیت فرزندش غافل نمی‌شد، رشد کرد و پس از سپری کردن دوران بازی‌های کودکانه راهی کلاس [[قرآن]] و دیگر کتاب‌های مذهبی شد<ref>اعیان الشیعه، سید محسن امین عاملی، ج 8، ص 391، آقا بزرگ تهرانی، تولدش را در تاریخ 12 ربیع الثانی 1266 ضبط کرده است. (ر. ک: الذریعه، ج 4، ص 158)</ref>.


تحصیلات خود را در [[حوزۀ علمیه اصفهان]] و نجف تکمیل کرد و به [[درجۀ اجتهاد]] رسید. سپس در [[حوزۀ نجف]] به تدریس و تألیف پرداخت.
== خاندان شریعت اصفهانی ==
آیت‌الله شریعت با یکی از نوادگان [[محمد حسین غروی اصفهانی|آیت‌الله شیخ محمد حسین اصفهانی]] مولف کتاب فصول ازدواج کرده بود و حاصل این ازدواج 3 فرزند پسر بود:


اقدامات برجستۀ سیاسی شریعت اصفهانی: تحریم کالاهای فرنگی به جهت استیلای استعمار بر [[بازار مسلمانان]] [[ایران]] ؛ تأیید مدارس جدید در [[عراق]] که در آن علوم جدید و زبان خارجه تدریس می‌شد؛ حمایت از [[مشروطیت ایران]]؛ صدور هشت [[فتوای جهاد]] بر‌[[ضد استعمارگران]] [[ایتالیایی]] ، [[روسی]] ، انگلیسی  و نیز [[متفقین]] ؛ انتشار جزوه‌ای به زبان فارسی در ترغیب مسلمانان ایران به [[وحدت]] برای حفظ استقلال کشور ؛ حضور در جبهه نبرد با [[انگلیس]] در کنار [[مجاهدین عراقی]] ؛ همکاری با سایر علمای بزرگ برای زمینه‌سازی مبارزه علیه نیروهای انگلیسی در عراق؛ تأسیس سازمان دینی و...
# شیخ حسن: وی فرزند بزرگ شیخ الشریعه بود و در [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب]] نقش بسزایی داشت.
# شیخ مهدی، او تقریرات درس پدرش را به رشته تحریر کشید و کتاب اعلام الاعلام بمولد خیر الانام از اوست.
# شیخ محمد شریعت (1283 – 1357 ق .): وی در [[نجف]] به تکمیل علوم خود پرداخت. در سال 1331 ش. [[سید حسین بروجردی|آیت‌الله بروجردی]] او را به عنوان نماینده خود راهی [[اصفهان]] کرد. شیخ محمد پس از رحلت آیت‌الله بروجردی [[سید روح الله موسوی خمینی|امام امت (ره)]] را به عنوان مرجع اعلم معرفی کرد که عده‌ای از علمای پاکستان هم به پیروی از ایشان امام را مرجع تقلید اعلم به مردم معرفی کردند<ref>تذکره علمای امامیه پاکستان، ص 313</ref>.


=ولادت شریعت اصفهانی=
== شریعت اصفهانی در حوزه‌های علمیه ==
او ابتدا در حوزه علمیه اصفهان به تحصیل مشغول شد. استعداد و پشتکار فتح الله موجب شد که بتواند با سرعت، مقدمات علوم اسلامی را فراگرفته، در درس [[فقه]] و [[اصول]] بزرگان مدارس علمیه زانوی ادب به زمین بزند. با این حال حضور در درس بهترین اساتید حوزه علمیه اصفهان نتوانست تشنگی دانش اندوزی او را فرو نشاند. از این رو راهی حوزه علمیه مشهد مقدس شد.


در زمستان سال 1228 ش . (12 ربیع الاول 1266 ق ) باز شدن غنچه ای در خانه [[محمد جواد نمازی اصفهانی]] ، بهار را نوید داد. آن غنچه خوشبو را فتح الله نامیدند.
در آن شهر از محضر اساتید برجسته‌ای چون [[آیت‌الله حاج میرزا نصرالله مدرس]]، [[آیت‌الله محمد ابراهیم بروجردی]] و [[سید مرتضی حائری]] بهره فراوان جست تا در ردیف اساتید آن دیار شناخته شد. سپس به سوی اصفهان مراجعت کرد. تا آن زمان نظریات [[مرتضی انصاری|شیخ مرتضی انصاری]] در اصفهان شهرتی نداشت ولی شیخ شریعت به بیان مسلک شیخ مرتضی انصاری همت گماشت<ref>اعیان الشیعه، ج 8، ص 392</ref>.
فتح الله در دامان پر مهر مادری مومن که هیچ گاه او را بدون [[وضو]] شیر نمی داد و پدری دلسوز که لحظه ای از تربیت فرزندش غافل نمی شد، رشد کرد و پس از سپری کردن دوران بازیهای کودکانه راهی کلاس [[قرآن]] و دیگر کتابهای مذهبی شد. <ref>اعیان الشیعه ، سید محسن امین عاملی ، ج 8، ص 391، آقا بزرگ تهرانی ، تولدش را در تاریخ 12 ربیع الثانی 1266 ضبط کرده است . (ر.ک : الذریعه ، ج 4، ص 158)</ref>


=خاندان شریعت اصفهانی=
او در سال 1295 ق. راهی نجف اشرف شد و در محضر مراجع تقلید آن زمان (آیات بزرگوار [[شیخ محمد حسین کاظمی]] و [[میرزا حبیب الله رشتی]]) حاضر شد و خود نیز مجلس درس مهمی تشکیل داد که بسیاری از دانشمندان حوزه علمیه نجف در آن شرکت می‌کردند.


آیه الله شریعت با یکی از نوادگان [[آیه الله شیخ محمد حسین اصفهانی]] مولف [[کتاب فصول]] ازدواج کرده بود و حاصل این ازدواج 3 فرزند پسر بود:
شیخ الشریعه در سال 1313 ق. به شوق معشوق رو به خانه معبود نهاد. او در [[مکه]] به مباحثه و گفتگو با علمای [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] پرداخت به گونه‌ای که آنها از احاطه کامل وی به کتاب‌های اهل‌سنت در شگفت شدند<ref>علمای معاصرین، ص 124</ref>.
پس از بازگشت از [[حج]] پروانه‌های فضیلت پیرامون آن شمع شریعت گرد آمدند.
در این زمان درس او از مهم‌ترین درس‌های نجف به شمار می‌رفت که صدها نفر در آن شرکت می‌کردند.


1. شیخ حسن : وی فرزند بزرگ شیخ الشریعه بود و در [[انقلاب]] نقش بسزایی داشت .
این درس‌ها عبارت بودند از:


2. شیخ مهدی ، او تقریرات درس پدرش را به رشته تحریر کشید و کتاب [[اعلام الاعلام بمولد خیر الانام]] از اوست .
# دروس عالی [[فقه]] و [[اصول]]
# [[رجال]] و [[درآیه]]
# [[تفسیر]] و [[علوم قرآن]]
# [[فلسفه]] و [[کلام]]
# درس خلافیات که در این درس علت اختلاف نظریات و فتواهای فقیه بررسی می‌شد. او بعلاوه خطیبی توانا بود که جمعه‌ها منبر می‌رفت و به موعظه پرداخت. از دیگر امتیازات ایشان اینکه وی به تحصیل طب و ریاضیات همت گماشته و علاوه بر فرمولها و معادلات ریاضی مطالب زیادی درباره علم پزشکی آموخته بود.


3. [[شیخ محمد شریعت]] (1283 – 1357 ق .): وی در [[نجف]] به تکمیل علوم خود پرداخت . در سال 1331 ش . [[آیه الله بروجردی]] او را به عنوان نماینده خود راهی اصفهان کرد. شیخ محمد پس از رحلت آیه الله بروجردی [[امام امت]] (ره ) را به عنوان مرجع اعلم معرفی کرد که عده ای از [[علمای پاکستان]] هم به پیروی از ایشان [[امام]] را [[مرجع تقلید اعلم]] به مردم معرفی کردند. <ref>تذکره علمای امامیه پاکستان ، ص 313</ref>
== تالیفات شریعت اصفهانی ==
برای شیخ الشریعه آثاری چند ذکر شده است:


=شریعت اصفهانی در حوزه های علمیه=
* انارة الحالک فی قرائة ملک و مالک<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۶؛ امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ کحاله، معجم المؤلفین، ج۸، ص۵۲؛ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷</ref>
* ابانة المختار فی ارث الزوجة من ثمن العقار<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۶؛ امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ کحاله، معجم المؤلفین، ج۸، ص۵۲؛ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷</ref> ([[سید محسن امین]] نقل کرده که آخوند خراسانی در حاشیه این کتاب اعتراضاتی را نگاشته بوده که شیخ الشریعه با رساله‌ای به نام «صیانة الابانة» بدان‌ها پاسخ گفته است<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲</ref>.
*رسالة فی احکام العصیر العنبی<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ کحاله، معجم المؤلفین، ج۸، ص۵۲</ref>
*اصالة الصحه<ref>مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷</ref>
*حاشیه فصول<ref>مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷</ref>
*قاعده صدور در حکمت<ref> امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷</ref>
*قاعده ضرر<ref> امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ کحاله، معجم المؤلفین، ج۸، ص۵۳</ref>
*افاضة القدیر فی خل العصیر<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۶؛ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷</ref>
*قاعده [[طهارت]]<ref> امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ کحاله، معجم المؤلفین، ج۸، ص۵۳؛ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷</ref>


او ابتدا در [[حوزه علمیه]] اصفهان به تحصیل مشغول شد. استعداد و پشتکار فتح الله موجب شد که بتواند با سرعت ، مقدمات [[علوم اسلامی]] را فرا گرفته ، در درس [[فقه]] و [[اصول]] بزرگان [[مدارس علمیه]] زانوی ادب به زمین بزند. با این حال حضور در درس بهترین [[اساتید حوزه]] علمیه اصفهان نتوانست تشنگی دانش اندوزی او را فرو نشاند. از این رو راهی [[حوزه علمیه مشهد مقدس]] شد.
==مجتهد مجاهد==
عراق در [[جنگ جهانی اول]] به تصرف [[انگلستان]] درآمد و شیخ الشریعه ضمن صدور [[فتوا|فتوای]] [[جهاد]] خود به جبهه شتافت و فرماندهی جبهه قرنه را به عهده گرفت.
یکبار که مجتهد مجاهد با کشتی کوچکی به طرف یکی از جبهه ها در حرکت بود. کشتی آنها شکست و نزدیک بود ایشان غرق شود که دیگر مجاهدان وی را نجات دادند.


در آن شهر از محضر اساتید برجسته ای چون [[آیه الله حاج میرزا نصرالله مدرس]] ، [[آیه الله محمد ابراهیم بروجردی]] و [[سید مرتضی حائری]] بهره فراوان جست تا در ردیف اساتید آن دیار شناخته شد. سپس به سوی اصفهان مراجعت کرد. تا آن زمان نظریات [[شیخ مرتضی انصاری]] در اصفهان شهرتی نداشت ولی شیخ شریعت به بیان مسلک شیخ مرتضی انصاری همت گماشت . <ref>اعیان الشیعه ، ج 8، ص 392</ref>
نیروهای مردمی به فرماندهی علما به مدت هیجده ماه در برابر نیروهای عظیم انگلستان مقاومت کردند و اگر پیروزی نهایی متفقین و ضعف شکست [[عثمانی]] و دیگر متحدانش نبود اشغالگران هیچ گاه موفق به اشغال عراق نمی‌شدند<ref>نگاهی به تاریخ …، صادقی تهرانی، ص 16</ref>.


او در سال 1295 ق . راهی نجف اشرف شد و در محضر [[مراجع تقلید]] آن زمان (آیات بزرگوار [[شیخ محمد حسین کاظمی]] و [[میرزا حبیب الله رشتی]] ) حاضر شد و خود نیز مجلس درس مهمی تشکیل داد که بسیاری از دانشمندان حوزه علمیه نجف در آن شرکت می کردند.
==فوت شریعت اصفهانی==
سرانجام روح پر فتوح آیت‌الله شریعت اصفهانی پس از عمری تلاش در راه اسلام و قرآن در شب یکشنبه هشتم [[ماه ربیع الثانی|ربیع الثانی]] سال 1339 ق. قفس تن را درید و آن نفس مطمئنه به سوی پروردگارش پر کشید و پیکر مطهرش در جوار قبر [[علی بن ابی طالب|امیر مؤمنان(علیه‌السلام)]] به خاک سپرده شد.


شیخ الشریعه در سال 1313 ق . به شوق معشوق رو به خانه معبود نهاد. او در [[مکه]] به مباحثه و گفتگو با علمای [[اهل سنت]] پرداخت به گونه ای که آنها از احاطه کامل وی به کتابهای اهل سنت در شگفت شدند. <ref>علمای معاصرین ، ص 124</ref>
در سال 1366 ق. که [[آیت‌الله حاج آقا حسین قمی]] دار فانی را وداع کرد و می‌خواستند او را کنار شیخ الشریعه دفن کنند در هنگام حفر قبر مقداری از قبر شیخ شریعت خراب شد و حاضران با تعجب دیدند جسد آن [[فقیه]] فرزانه هنوز کاملاً تازه است چنانکه گویا روز پیش به خاک سپرده شده است<ref>فتح الله اصفهانی (شیخ الشریعه اصفهانی) - دانشنامه پژوهه
پس از بازگشت از [[حج]] پروانه های فضیلت پیرامون آن شمع شریعت گرد آمدند.
http://pajoohe.ir › فتح-الله-اصفهان...
در این زمان درس او از مهم ترین درسهای نجف به شمار می رفت که صدها نفر در آن شرکت می کردند.
</ref>.


این درسها عبارت بودند از:
==پانویس ==
{{پانویس}}


1. دروس عالی فقه و اصول
[[رده:عالمان]]
 
[[رده:عالمان شیعه]]
2. [[رجال]] و [[درآیه]]
[[رده:محدثان شیعه]]
 
3. [[تفسیر]] و [[علوم قرآن]]
 
4. [[فلسفه]] و [[کلام]]
 
5. درس خلافیات که در این درس علت اختلاف نظریات و فتواهای [[فقیه]] بررسی می شد. او بعلاوه خطیبی توانا بود که [[جمعه]] ها منبر می رفت و به موعظه پرداخت . از دیگر امتیازات ایشان اینکه وی به تحصیل طب و ریاضیات همت گماشته و علاوه بر فرمولها و معادلات ریاضی مطالب زیادی درباره علم پزشکی آموخته بود.
 
=مجتهد مجاهد=
 
عراق در [[جنگ جهانی اول]] به تصرف [[انگلستان]] درآمد و شیخ الشریعه ضمن صدور فتوای جهاد خود به جبهه شتافت و فرماندهی جبهه [[قرنه]] را به عهده گرفت .
یکبار که [[مجتهد]] مجاهد با کشتی کوچکی به طرف یکی از جبهه ها در حرکت بود. کشتی آنها شکست و نزدیک بود ایشان غرق شود که دیگر مجاهدان وی را نجات دادند.
 
نیروهای مردمی به فرماندهی [[علما]] به مدت هیجده ماه در برابر نیروهای عظیم انگلستان مقاومت کردند و اگر پیروزی نهایی متفقین و ضعف شکست [[عثمانی]] و دیگر متحدانش نبود اشغالگران هیچ گاه موفق به اشغال عراق نمی شدند. <ref>نگاهی به تاریخ …، صادقی تهرانی ، ص 16</ref>
 
=پانویس=
{{پانویس|2}}
 
[[رده:روحانیان شیعه]]
[[رده:رهبران مذهبی]]
[[رده:مراجع تقلید]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۹ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۵۲

شریعت اصفهانی
شریعت اصفهانی.jpg
نام کاملفتح الله بن محمد نمازی غروی شیرازی اصفهانی
نام‌های دیگرشریعت مدار، شریعت اصفهانی، شیخ الشریعة، آیت‌الله‌العظمی
اطلاعات شخصی
روز تولد12 ربیع الاول
محل تولداصفهان
روز درگذشتهشتم ربیع الثانی
محل درگذشتنجف
دیناسلام، شیعه
استادان
  • میرزا حبیب الله رشتی
  • شیخ محمدحسین فقیه کاظمی
  • ملا حیدر علی اصفهانی
  • ملاعبدالجواد خراسانی
  • ملااحمد سبزواری
  • ملا محمد صادق تنکابنی
  • شیخ محمدباقر بن محمدتقی اصفهانی نجفی
شاگردان
  • سید علی اظهر کجوی (صاحب مجله اصلاح)
  • سید عبدالهادی بن میرزا اسماعیل شیرازی
  • شیخ محمد حسن بن محمد مظفر نجفی
  • سید علی مدد نجفی
  • آقا بزرگ طهرانی
آثار
  • اناره الحالک فی قرائه ملک و مالک
  • ابانه المختار فی ارث الزوجه من ثمن العقار
  • رسالة فی احکام العصیر العنبی
  • اصاله الصحه، حاشیه فصول

شیخ فتح‌الله شریعت اصفهانی ملقب به شریعت الحق و سپس شیخ الشریعه علاوه بر فضایل علمی، مجتهدی روشن‌بین و متعهد بود و به سرنوشت سیاسی و اجتماعی جهان اسلام و ترفندهای استعمار وقوف کامل داشت.

اقدامات برجستۀ سیاسی شریعت اصفهانی: تحریم کالاهای فرنگی به جهت استیلای استعمار بر بازار مسلمانان ایران؛ تأیید مدارس جدید در عراق که در آن علوم جدید و زبان خارجه تدریس می‌شد؛ حمایت از مشروطیت ایران؛ صدور هشت فتوای جهاد بر‌ضد استعمارگران ایتالیایی، روسی، انگلیسی و نیز متفقین؛ انتشار جزوه‌ای به زبان فارسی در ترغیب مسلمانان ایران به وحدت برای حفظ استقلال کشور؛ حضور در جبهه نبرد با انگلیس در کنار مجاهدین عراقی؛ همکاری با سایر علمای بزرگ برای زمینه‌سازی مبارزه علیه نیروهای انگلیسی در عراق؛ تأسیس سازمان دینی و...

ولادت شریعت اصفهانی

در زمستان سال 1228 ش. (12 ربیع الاول 1266 ق) در خانه محمد جواد نمازی اصفهانیبه دنیا آمد و در دامان پر مهر مادری مومن که هیچ گاه او را بدون وضو شیر نمی‌داد و پدری دلسوز که لحظه ای از تربیت فرزندش غافل نمی‌شد، رشد کرد و پس از سپری کردن دوران بازی‌های کودکانه راهی کلاس قرآن و دیگر کتاب‌های مذهبی شد[۱].

خاندان شریعت اصفهانی

آیت‌الله شریعت با یکی از نوادگان آیت‌الله شیخ محمد حسین اصفهانی مولف کتاب فصول ازدواج کرده بود و حاصل این ازدواج 3 فرزند پسر بود:

  1. شیخ حسن: وی فرزند بزرگ شیخ الشریعه بود و در انقلاب نقش بسزایی داشت.
  2. شیخ مهدی، او تقریرات درس پدرش را به رشته تحریر کشید و کتاب اعلام الاعلام بمولد خیر الانام از اوست.
  3. شیخ محمد شریعت (1283 – 1357 ق .): وی در نجف به تکمیل علوم خود پرداخت. در سال 1331 ش. آیت‌الله بروجردی او را به عنوان نماینده خود راهی اصفهان کرد. شیخ محمد پس از رحلت آیت‌الله بروجردی امام امت (ره) را به عنوان مرجع اعلم معرفی کرد که عده‌ای از علمای پاکستان هم به پیروی از ایشان امام را مرجع تقلید اعلم به مردم معرفی کردند[۲].

شریعت اصفهانی در حوزه‌های علمیه

او ابتدا در حوزه علمیه اصفهان به تحصیل مشغول شد. استعداد و پشتکار فتح الله موجب شد که بتواند با سرعت، مقدمات علوم اسلامی را فراگرفته، در درس فقه و اصول بزرگان مدارس علمیه زانوی ادب به زمین بزند. با این حال حضور در درس بهترین اساتید حوزه علمیه اصفهان نتوانست تشنگی دانش اندوزی او را فرو نشاند. از این رو راهی حوزه علمیه مشهد مقدس شد.

در آن شهر از محضر اساتید برجسته‌ای چون آیت‌الله حاج میرزا نصرالله مدرس، آیت‌الله محمد ابراهیم بروجردی و سید مرتضی حائری بهره فراوان جست تا در ردیف اساتید آن دیار شناخته شد. سپس به سوی اصفهان مراجعت کرد. تا آن زمان نظریات شیخ مرتضی انصاری در اصفهان شهرتی نداشت ولی شیخ شریعت به بیان مسلک شیخ مرتضی انصاری همت گماشت[۳].

او در سال 1295 ق. راهی نجف اشرف شد و در محضر مراجع تقلید آن زمان (آیات بزرگوار شیخ محمد حسین کاظمی و میرزا حبیب الله رشتی) حاضر شد و خود نیز مجلس درس مهمی تشکیل داد که بسیاری از دانشمندان حوزه علمیه نجف در آن شرکت می‌کردند.

شیخ الشریعه در سال 1313 ق. به شوق معشوق رو به خانه معبود نهاد. او در مکه به مباحثه و گفتگو با علمای اهل‌سنت پرداخت به گونه‌ای که آنها از احاطه کامل وی به کتاب‌های اهل‌سنت در شگفت شدند[۴]. پس از بازگشت از حج پروانه‌های فضیلت پیرامون آن شمع شریعت گرد آمدند. در این زمان درس او از مهم‌ترین درس‌های نجف به شمار می‌رفت که صدها نفر در آن شرکت می‌کردند.

این درس‌ها عبارت بودند از:

  1. دروس عالی فقه و اصول
  2. رجال و درآیه
  3. تفسیر و علوم قرآن
  4. فلسفه و کلام
  5. درس خلافیات که در این درس علت اختلاف نظریات و فتواهای فقیه بررسی می‌شد. او بعلاوه خطیبی توانا بود که جمعه‌ها منبر می‌رفت و به موعظه پرداخت. از دیگر امتیازات ایشان اینکه وی به تحصیل طب و ریاضیات همت گماشته و علاوه بر فرمولها و معادلات ریاضی مطالب زیادی درباره علم پزشکی آموخته بود.

تالیفات شریعت اصفهانی

برای شیخ الشریعه آثاری چند ذکر شده است:

  • انارة الحالک فی قرائة ملک و مالک[۵]
  • ابانة المختار فی ارث الزوجة من ثمن العقار[۶] (سید محسن امین نقل کرده که آخوند خراسانی در حاشیه این کتاب اعتراضاتی را نگاشته بوده که شیخ الشریعه با رساله‌ای به نام «صیانة الابانة» بدان‌ها پاسخ گفته است[۷].
  • رسالة فی احکام العصیر العنبی[۸]
  • اصالة الصحه[۹]
  • حاشیه فصول[۱۰]
  • قاعده صدور در حکمت[۱۱]
  • قاعده ضرر[۱۲]
  • افاضة القدیر فی خل العصیر[۱۳]
  • قاعده طهارت[۱۴]

مجتهد مجاهد

عراق در جنگ جهانی اول به تصرف انگلستان درآمد و شیخ الشریعه ضمن صدور فتوای جهاد خود به جبهه شتافت و فرماندهی جبهه قرنه را به عهده گرفت. یکبار که مجتهد مجاهد با کشتی کوچکی به طرف یکی از جبهه ها در حرکت بود. کشتی آنها شکست و نزدیک بود ایشان غرق شود که دیگر مجاهدان وی را نجات دادند.

نیروهای مردمی به فرماندهی علما به مدت هیجده ماه در برابر نیروهای عظیم انگلستان مقاومت کردند و اگر پیروزی نهایی متفقین و ضعف شکست عثمانی و دیگر متحدانش نبود اشغالگران هیچ گاه موفق به اشغال عراق نمی‌شدند[۱۵].

فوت شریعت اصفهانی

سرانجام روح پر فتوح آیت‌الله شریعت اصفهانی پس از عمری تلاش در راه اسلام و قرآن در شب یکشنبه هشتم ربیع الثانی سال 1339 ق. قفس تن را درید و آن نفس مطمئنه به سوی پروردگارش پر کشید و پیکر مطهرش در جوار قبر امیر مؤمنان(علیه‌السلام) به خاک سپرده شد.

در سال 1366 ق. که آیت‌الله حاج آقا حسین قمی دار فانی را وداع کرد و می‌خواستند او را کنار شیخ الشریعه دفن کنند در هنگام حفر قبر مقداری از قبر شیخ شریعت خراب شد و حاضران با تعجب دیدند جسد آن فقیه فرزانه هنوز کاملاً تازه است چنانکه گویا روز پیش به خاک سپرده شده است[۱۶].

پانویس

  1. اعیان الشیعه، سید محسن امین عاملی، ج 8، ص 391، آقا بزرگ تهرانی، تولدش را در تاریخ 12 ربیع الثانی 1266 ضبط کرده است. (ر. ک: الذریعه، ج 4، ص 158)
  2. تذکره علمای امامیه پاکستان، ص 313
  3. اعیان الشیعه، ج 8، ص 392
  4. علمای معاصرین، ص 124
  5. حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۶؛ امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ کحاله، معجم المؤلفین، ج۸، ص۵۲؛ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷
  6. حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۶؛ امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ کحاله، معجم المؤلفین، ج۸، ص۵۲؛ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷
  7. امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲
  8. امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ کحاله، معجم المؤلفین، ج۸، ص۵۲
  9. مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷
  10. مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷
  11. امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷
  12. امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ کحاله، معجم المؤلفین، ج۸، ص۵۳
  13. حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۶؛ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷
  14. امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ کحاله، معجم المؤلفین، ج۸، ص۵۳؛ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷
  15. نگاهی به تاریخ …، صادقی تهرانی، ص 16
  16. فتح الله اصفهانی (شیخ الشریعه اصفهانی) - دانشنامه پژوهه http://pajoohe.ir › فتح-الله-اصفهان...