نعمانیه

نعمانيه‏ از فرق شيعه و پيرو «ابو جعفر محمد بن نعمان احول» معروف به مؤمن الطاق ‏اند.

تاریخچه

نوشته اند که وى از چهرهاى معروف شيعه اماميه كوفه و از ياران امام صادق (عليه السلام) بود.شيخ طوسى او را گاهى از ياران امام جعفر صادق (ع) و گاهی از اصحاب امام موسى كاظم (ع) شمرده است و می گويد که مخالفانش او را شيطان الطاق لقب داده اند.وى در طاق محامل در كوفه دكان داشت و شيخ طوسى و نجاشى از وى كتب بسيارى را روايت كرده‏ اند. ابو الحسن اشعرى از این فرقه به عنوان شیطانیه نام می برد و می نویسد:آن ها پنداشتند كه خداى عالم در نفس خود جاهل نيست، لكن عالم به اشياء است و آن ها را تقدير و اراده مى ‏كند و پيش از آن كه آن ها را تقدير و اراده كند، علم به آنها نداشته است. عبد القاهر بغدادى مى‏ نويسد مؤمن الطاق رشته امامت را از على (ع) به فرزندش موسى بن جعفر (ع) كشانيد و از «قطعيه» بود.

اعتقادات

مومن الطاق معتقد بود که حركات، همان افعال آفريدگان است، زيرا خداوند به آن ها امر به فعل كرده است و نيز گفتند که معارف همه اضطرارى است.شهرستانى نقل می کند که مؤمن الطاق می گفت که خداوند نورى از نورها به صورت آدمى است.

آثار

نعمان دارای آثار مختلفی بود او کتاب به نام افعل و لا تفعل نوشته و در آن کتاب می گوید فرقه ‏هاى بزرگ عالم به چهار گروه تقسیم می شوند 1. قدریه 2. خوارج3. عامه( سفیان) 4. شیعه نام دیگر کتاب های نعمان از قرار زیر است. کتاب الاحتجاج فی امامه امیرالمؤمنین (علیه‌السّلام) کتاب بر رد خوارج. مناظرات با ابی حنیفه و مرجئه. کتاب الامامه. کتاب المعرفه. کتاب الرد علی المعتزله فی امامه المفضول. کتاب الجمل فی امر طلحه و الزبیر و عائشه. کتاب اثبات الوصیه.