حسینعلی نیری

    از ویکی‌وحدت
    حسینعلی نیری
    حسینعلی نیری.jpg
    نام کاملحسینعلی نیری
    نام‌های دیگرحجت‌الاسلام والمسلمین حسینعلی نیری
    اطلاعات شخصی
    سال تولد۱۳۳۵ ش، ۱۹۵۷ م، ۱۳۷۶ ق
    محل تولددریکی از شهرهای استان گیلان
    سال درگذشت۱۴۰4 ش، ۲۰۲۶ م، ۱۴۴۷ ق
    روز درگذشت14 فرودین‌ماه
    دیناسلام، شیعه
    استادان
    • آیت‌الله محمد محمدی گیلانی
    فعالیت‌ها
    • مشاور ریاست قوه قضاییه
    • رئیس دادگاه عالی انتظامی قضات
    • معاون دیوان عالی کشور
    • ریاست دادگاه‌های ویژه اصل ۴۹
    • حاکم شرع یکی از شعب‌های دادگاه انقلاب اسلامی مستقر در زندان اوین

    حسینعلی نیری، مشاور ریاست قوه قضاییه، رئیس دادگاه عالی انتظامی قضات، معاون دیوان عالی کشور، ریاست دادگاه‌های ویژه اصل ۴۹، و حاکم شرع یکی از شعب‌های دادگاه انقلاب اسلامی مستقر در زندان اوین بود که در 14 فرودین سال 1404 ش، پس از تحمل مدتی بیماری و کسالت، درگذشت.

    زندگی‌نامه

    حسینعلی نیری در سال ۱۳۳۵ ش، در یکی از شهرهای استان گیلان متولد شد.

    حضور در قوه قضاییه

    ورود به دستگاه قضایی و مسئولیت‌های اولیه

    نیری در سال ۱۳۵۹ ش، با توصیه شهید بهشتی، رئیس وقت شورای عالی قضایی، وارد دستگاه قضایی شد. از آن زمان به‌ عنوان حاکم شرع در زندان اوین که ویژه زندانیان سیاسی بود، منصوب شد و در پی تحولات انقلابی آن زمان، نقش مهمی در تصمیم‌گیری‌های قضایی ایفا کرد.

    ریاست دادگاه‌های ویژه اصل ۴۹

    از سمت‌های مهم او، ریاست دادگاه‌های ویژه اصل ۴۹ بود که به پرونده‌های مربوط به اموال عمومی و منابع ملی رسیدگی می‌کرد. این دادگاه‌ها به‌ویژه در دوران بعد از انقلاب اسلامی اهمیت زیادی پیدا کرده و نقش مهمی در مبارزه با فساد و سلب اموال غیر مجاز ایفا کردند. وی در این سمت، با نظارت و دقت، رسیدگی به پرونده‌های مختلف در زمینه‌های اقتصادی و اجتماعی را رهبری می‌کرد و تصمیمات مهمی در این زمینه اتخاذ نمود.

    ریاست دادگاه عالی انتظامی قضات

    یکی دیگر از سمت‌های برجستۀ نیری، ریاست دادگاه عالی انتظامی قضات بود که مسئول رسیدگی به تخلفات قضات و قضات نالایق در دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران بود. نیری از سال ۱۳۹۲ ش، تا ۱۴۰۱ ش، در این سمت خدمت کرد. در دوران ریاست او، دادگاه عالی انتظامی قضات به‌طور مستمر به تقویت معیارهای اخلاقی و قانونی در دستگاه قضایی پرداخت و در تلاش بود تا کیفیت عملکرد قضات را بهبود ببخشد. این دادگاه به‌ویژه در زمینۀ نظارت و بررسی عملکرد قضات و همچنین پیشگیری از فساد در دستگاه قضایی ایران، نقش بسیار مهمی داشت.

    مشاور عالی رئیس قوه قضاییه

    او در سال ۱۴۰۱ ش، نیری با حکم غلامحسین محسنی اژه‌ای، رئیس قوه قضاییه وقت، به‌عنوان مشاور عالی رئیس قوه قضاییه منصوب شد. این انتصاب نشان‌دهنده اعتماد بالای مقامات قضایی به نیری و توانمندی‌های او در عرصۀ مشاوره و هدایت تصمیم‌گیری‌های قضایی بود. در این سمت، وی به‌عنوان مشاور، تجربیات گستردۀ خود را در امور مختلف قضایی، نظارتی و اصلاحات سیستم قضایی کشور به مقامات عالی قضایی ارائه می‌کرد.

    میراث حسینعلی نیری

    حسینعلی نیری، در دوران فعالیت‌های قضایی‌اش، همواره یکی از چهره‌های تأثیرگذار و پرنفوذ در عرصه حقوقی ایران به شمار می‌رفت. از آنجا که وی در سمت‌های حساس و مهمی چون ریاست دادگاه‌های ویژه اصل ۴۹، ریاست دادگاه عالی انتظامی قضات، معاونت دیوان عالی کشور و مشاوره عالی رئیس قوه قضاییه حضور داشت، نام وی همواره در تاریخ قضایی ایران باقی خواهد ماند. وی همچنین نقش عمده‌ای در تشکیل و اجرای تصمیمات قضایی در دوران‌های بحرانی ایفا کرد. همین‌طور تصمیمات وی در دادگاه‌های ویژه اصل ۴۹ و دادگاه عالی انتظامی قضات نیز همچنان در تاریخ حقوقی ایران قابل تأمل است[۱].

    سوابق اجرایی

    • حاکم شرع یکی از شعب‌های دادگاه انقلاب اسلامی مستقر در زندان اوین؛
    • ریاست دادگاه‌های ویژه اصل ۴۹؛
    • معاون دیوان عالی کشور؛
    • رئیس دادگاه عالی انتظامی قضات؛
    • مشاور ریاست قوه قضاییه[۲].

    درگذشت

    سرانجام ایشان پس تحمل یک دوره بیماری در روز 14 فروردین‌ماه 1404 ش، درگذشت.

    پیام‌ها

    پیام رهبر انقلاب اسلامی ایران

    حسینعلی نیری 1.jpg

    درپی درگذشت حجت‌الاسلام نیری از قضات خدوم و برجستۀ قوه‌ قضاییه، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی پیام تسلیتی صادر کرد. متن پیام به این شرح است:

    بسم الله الرّحمن الرّحیم

    درگذشت جناب حجت‌الاسلام آقای حاج شیخ حسین‌علی نیری را که از عناصر فعال و خدوم در قوه‌ قضاییه از اوایل انقلاب تا سال‌ها بعد و نیز برادر دو شهید عالیقدر بودند، به خاندان محترم و دوستان و همکاران ایشان تسلیت عرض می‌کنم و رحمت الهی را برای وی مسألت می‌نمایم. سیدعلی خامنه‌ای ۱۶ فروردین ۱۴۰۴[۳].

    پیام رئیس قوه قضاییه

    به گزارش مرکز رسانه قوه قضاییه، غلامحسین محسنی اژه‌ای، رئیس قوه قضائیه، طی پیامی درگذشت حجت‌الاسلام والمسلمین حسینعلی نیری، از مقامات پیشین قضایی کشور را تسلیت گفت. متن این پیام به شرح ذیل است:

    بسم الله الرحمن الرحیم

    درگذشت مرحوم مغفور حجت‌الاسلام والمسلمین آقای حاج شیخ حسینعلی نیری را به بازماندگان مکرم ایشان تسلیت عرض می‌کنم. این شخصیت ارزشمند و انقلابی، سالیان متمادی در سنگر قضا و عدالت و احقاق و استنقاذ حق مظلومین از متجاسران، مجاهدت و سختکوشی کرد و در سمت‌های عالی قضایی از جمله ریاست دادگاه‌های ویژه اصل ۴۹، ریاست دادگاه عالی انتظامی قضات و مشاور ریاست قوه قضاییه، منشأ اثر و خدمات نافع و نافذ بود. مرحوم نیری پس از تلاش‌های مخلصانه و خستگی‌ناپذیر در میدان قضاوت و عدالت، مدت قابل‌توجهی را در بستر بیماری و کسالت گذراند؛ قطعاً این رنجوری ناشی از سالیان مدید خدمت‌گزاری به نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و دستگاه قضایی، برای آن مرحوم، جزای خیر مضاعف به همراه خواهد داشت. از خداوند متعال رحمت و مغفرت و حشر با اولیائش را برای ایشان مسألت می‌نمایم[۴].

    پیام رئیس ستاد اجرایی فرمان امام

    در پی درگذشت حجت‌الاسلام والمسلمین حسینعلی نیری، از مقامات پیشین قضایی کشور و رئیس اسبق دادگاه‌های ویژه اصل ۴۹ قانون اساسی، رئیس ستاد اجرایی فرمان امام، در پیامی این فقدان را تسلیت گفت. متن پیام تسلیت سید پرویز فتاح بدین شرح است:

    Ra bracket.png إِنَّا لِلّهِ وَإِنَّـا إِلَیْهِ رَاجِعونَ [بقره–156] La bracket.png

    درگذشت حجت‌الاسلام والمسلمین آقای حاج شیخ حسینعلی نیری را محضر رهبر معظم انقلاب اسلامی، جامعۀ قضات کشور و خانوادۀ محترم ایشان تسلیت عرض می‌نمایم. نام این شخصیت انقلابی با دستگاه قضا و عدالت و به خصوص دادگاه‌های اصل ۴۹ قانون اساسی گره خورده و آن مرحوم در مأموریتی تاریخی برای تشکیل ستاد اجرایی فرمان حضرت امام خمینی طی سالیان متمادی نقش‌آفرین بوده است. از خداوند متعال برای آن مرحوم طلب غفران و رحمت واسعه و حشر با اولیای الهی و ائمه اطهار مسألت دارم[۵].

    پیام رئیس مجلس شورای اسلامی

    محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، درگذشت خدمتگزار باسابقه و پرتلاش قوه قضاییه، حجت‌الاسلام والمسلمین حاج شیخ حسینعلی نیری را تسلیت گفت. متن این پیام به شرح ذیل است:

    بسم الله الرّحمن الرّحیم

    Ra bracket.png إِنَّا لِلّهِ وَإِنَّـا إِلَیْهِ رَاجِعونَ [بقره–156] La bracket.png

    درگذشت خدمتگزار باسابقه و پرتلاش قوه قضاییه، جناب حجت‌الاسلام والمسلمین آقای حاج شیخ حسینعلی نیری موجب تاسف و تاثر گردید. این روحانی مجاهد و انقلابی، طی سالهای طولانی در مناصب مختلف قضایی همواره در جهت ترویج عدل و احقاق حق و رسیدگی به مشکلات و گرفتاری دادخواهان، ثابت‌قدم و سخت‌کوش فعالیت داشتند و کارنامه ارزشمند خدماتشان ماندگار خواهد بود. باعرض تسلیت فقدان ایشان به مجموعه خدوم دستگاه قضایی، دوستان و آشنایان و بیت معزز، برای آن عالم صدیق رحمت واسعه و پاداش خیر الهی و برای بازماندگان صبر و سلامتی از درگاه قادر متعال خواستارم[۶].

    جستارهای وابسته

    پانویس

    منابع