پرش به محتوا

درگیری‌های اخیر سوریه در سویدا (تحلیل)

از ویکی‌وحدت

درگیری‌های اخیر سوریه در سویدا، عنوان تحلیلی است که به اوضاع کنونی در جنوب سوریه می‌پردازد[۱]. این روزها شاهد درگیری غیرنظامیان سویدا در جنوب سوریه بین گروه‌های مسلح دروزی و اعراب بادیه‌نشین هستیم. به‌دنبال وقوع درگیری بین برخی گروه‌های مسلح دروزی و اعراب بادیه‌نشین از 13 ژوئیه 2025 م، در سویدا در جنوب سوریه که با دخالت نیروهای امنیتی سوریه و همچنین رژیم صهیونیستی همراه شد، غیرنظامیان منطقه درگیر بحران انسانی شده‌اند. گروه‌های دروزی در مناطق شهبا، تل لحوف، میاماس، کفیر، راحا، سحوه بلطه و عفینه که محل سکونت بادیه‌نشینان است، با تهدید سلاح و در مواردی با کشتار و مجروح کردن افراد، شمار زیادی از خانواده‌ها را مجبور به ترک خانه‌هایشان کرده‌اند.

علل شکل‌گیری بحران سویدا

  1. عملیات روانی تحریرالشام علیه دروزی‌ها، تهدید، تکفیر، و اقدامات تحریک‌آمیز؛
  2. حملات اسرائیل به مواضع تحریرالشام؛
  3. اعدام‌های خیابانی تحریرالشام علیه دروزی‌ها؛
  4. جنایات دروزی‌های افراطی با حمایت اسرائیل علیه عشایر سنی، که منجر به تشدید تنش‌های قومی - مذهبی شد.

واکنش عشایر سنی

  • بسیج عمومی عشایر سنی[۲]. بدون هماهنگی با تحریرالشام، نشانه‌ای از کاهش کنترل جولانی بر اوضاع؛
  • عشایر شامل طیف‌های فکری مختلف از مستقل‌ها، هواداران تحریرالشام، و حتی نزدیکان به داعش.

راهبرد تحریرالشام

نفوذ در صفوف عشایر با تغییر پوشش نظامیان، پوشیدن دشداشه، چفیه، عِقال و استتار خودروهای نظامی با گِل و رنگ و استفاده از ظرفیت اجتماعی عشایر برای اهداف خود.

اهداف تحریرالشام

  • استفاده از مقبولیت عشایر برای پوشش عملیات؛
  • جلوگیری از بهانه‌گیری اسرائیل؛
  • تسلیح عشایر و افزایش توان رزمی؛
  • بازگرداندن صحنه سیاسی به نفع جولانی؛
  • جلب نیروهای ناامید از تحریرالشام و جلوگیری از پیوستن آنها به رقبا مانند داعش.

چشم‌انداز آینده

عوامل تعیین‌کننده:

  • توانایی تحریرالشام در کنترل عشایر؛
  • واکنش دروزی‌ها و حامیان آنها از جمله اسرائیل؛
  • موضع‌گیری قدرت‌های منطقه‌ای؛
  • عملکرد منتقدان و مخالفان جولانی.

سناریوهای محتمل

  1. کوتاه‌مدت: افزایش خشونت‌های فرقه‌ای و خطر توسعۀ جنگ سنی - دروزی؛
  2. بلندمدت: بازتعریف معادلات قدرت در جنوب سوریه؛ احتمال تشدید حملات اسرائیل در صورت تقویت تحریرالشام.

نتیجه‌گیری

تحولات سویدا نشان‌دهنده بازی پیچیده بین گروه‌های محلی، تحریرالشام، و بازیگران خارجی است. تحریرالشام از این بحران برای ترمیم موقعیت خود استفاده می‌کند، اما ادامه درگیری‌ها می‌تواند امنیت جنوب سوریه را به‌طور جدی تهدید کند و راه را برای «کریدور داوود» هموار سازد. درحال حاضر ابومحمد جولانی توانسته با سوار بر موج عشایر به نفع خود بهره‌برداری کند.

جستارهای وابسته

پانویس

  1. به قلم: علی مقدس.
  2. استفاده لفظ سنی برای عشایر از باب شهرت میدانی است؛ زیرا اگرچه در بین عشایر مسلح، اهل‌سنت نیز وجود دارد، اما طیف وسیعی از آنها از رویکرد وهابی _ تکفیری برخوردارند.

منابع