عثمان طه
| عثمان طه | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | أبو مروان عثمان بن عبده بن حسین بن طه الحلبی الکُردی |
| نامهای دیگر | عثمان طاها |
| اطلاعات شخصی | |
| سال تولد | 1934 م، ۱۳۱۲ ش، ۱۳۵۲ ق |
| محل تولد |
|
| دین | اسلام، اهلسنت |
| فعالیتها | خطاط قرآن کریم |
عثمان طه، یا «أبو مروان عثمان بن عبده بن حسین بن طه الحلبی الکُردی» کاتب سرشناس و پر آوازۀ قرآن مجید در جهان اسلام است. امروزه در هر کوی و برزن و مسجدی قرآنهای دستنویس او را تلاوت میکنند. ایشان حافظ برجسته و معاصر سوری است که کتابت قرآن کریم توسط او در دو دهۀ قبل باعث تحول در زمینۀ نگارش و چاپ قرآن کریم در جهان اسلام شد. این استاد سوری، در دهۀ هفتاد میلادی کتابت قرآنی را به خط نسخ به پایان رساند. او اجازه خطاطی را در سال ۱۹۷۳ م، از حامد الآمدی اهل کشور ترکیه دریافت کرد. وی نزد خطاطان سرشناسی همچون محمدعلی مولوی و ابراهیم رفاعی در حلب و محمد بدوی دیرانی در دمشق شاگردی کرد.
زندگینامه
عثمان طه الحلبی، در سال ۱۹۳۴ م، در روستای عفرین، شهر حلب در کردستان سوریه متولد شد. ایشان به شهر مدینه هجرت کرد و بیش از ۳۰ سال است که در آنجا اقامت دارد و به زبان فارسی نیز تاحدودی تسلط دارد. او دارای هفت فرزند است. پدرش، شیخ «عبده حسین طه» امام جماعت، سخنران مسجد و استاد خوشنویسان سوریه است.
تحصیلات
وی مدرک لیسانس رشتۀ «شریعت اسلامی» را دارد و در زمینۀ زبان عربی، نقاشی و هنرهای اسلامی نیز دورههایی را گذرانده و مطالعات زیادی نیز داشته است.
مدرک خطاطی
کاتب مشهور قرآن کریم، اجازۀ خطاطی و به اصطلاح مدرک این کار را در سال ۱۹۷۳ م، از استاد کُرد تبار خویش «حامد الآمدی» اهل کردستان ترکیه دریافت کرد. وی نزد خطاطان سرشناسی همچون محمدعلی المولوی و ابراهیم الرفاعی در حلب و محمد بدوی الدیرانی در دمشق و هاشم البغدادی شاگردی کرد. او نخستین بار در سال ۱۹۷۰ م، قرآنی را به خط خودش برای وزارت اوقاف و شئونات اسلامی سوریه نوشت. در سال ۱۹۸۸ م، به کشور عربستان سعودی رفت و بهعنوان خطاط برگزیده مؤسسۀ چاپ قرآن ملک فهد و کاتب مصحفهای مدینه، قرآنی را نگاشت که وجه مشخصهاش اتمام آیه در انتهای صفحه بود.
فعالیتها
نخستین نوشتن
شیخ عثمان طه نخستین بار در سال ۱۹۷۰ م، قرآنی را به خط خودش برای وزارت اوقاف و شئونات اسلامی سوریه نوشت. وی از سال ۱۹۸۸ میلادی که به عربستان سعودی مهاجرت کرد و به عنوان خوشنویس مجتمع ملک فهد برای چاپ قرآن کریم در مدینه منوره و بهعنوان کاتب نسخههای قرآن مدینه منصوب شد.
او در این زمینه میگوید: «من اولین قرآن را در سن سی سالگی نوشتم و انگیزهای جز علاقه و خدمت به ساحت قرآن نداشتم و اصلاً پیشبینی نمیکردم که چنین استقبالی از آن بشود و چنین جایگاهی پیدا کند. مدتی بعد، حافظ اسد مرا طلبید و از من قدردانی کرد؛ من هم یک قرآن نوشتم و به ایشان هدیه نمودم.
عضو هیئت داوران بینالمللی
او بهعنوان عضو هیئت داوران بینالمللی مسابقۀ خوشنویسی عربی که از سال ۱۹۸۸ م، هر سه سال یکبار در استانبول برگزار میشود، منصوب شد. او طراحی و تزئینات را نزد استاد سامی برهان، و سپس استاد نعیم اسماعیل آموخت.
تسلط بر زبان فارسی
عثمان طاها در مورد علت تسلطش بر زبان فارسی میگوید: من به خط نستعلیق فارسی علاقه زیادی دارم و هنگام تمرین بر نوشتههای فارسی، لازم میشود که معنای کلمات را بفهمم و این باعث شد به زبان فارسی علاقهمند شوم. دیگر اینکه استاد «امیرخانی» از ایران، دوست بنده است و من از ایشان و بعضی از دوستان، ضربالمثلهای فارسی زیادی را یادگرفتهام[۱].
امتیازات نسخۀ قرآن «عثمان طه»
این نسخه از قرآن، امتیازات متعددی دارد: خط خوب، قطع مناسب، علامتگذاری دقیق، اعرابگذاری متناسب با تجوید، در این کتابت، آیات از آغاز صفحه شروع و با پایان صفحه، پایان مییابد و هر جزء از سی جزء قرآن _جز در دو سه مورد_ در بیست صفحه تمام میشود. به نحوی که این استاد خط قرآن موفق شده طولانیترین آیه قرآن کریم را در یک صفحه جای بدهد. به همین دلیل و نیز به جهت اینکه نشر و توزیع آن، توسط کشور عربستان به صورت رایگان و اهدایی همه ساله در مقیاس گسترده صورت میگیرد، مورد استقبال واقع شده است. این امر، سبب یک نواختی نسبی نُسَخ قرآن، در کشورهای مختلف گردیده است و بیشتر حافظان در غالب کشورها از روی همین نسخه به حفظ قرآن میپردازند و اکثر فراگیران و قاریان نیز، از روی همان، قرآن را فرا میگیرند و میخوانند.
الگوگیری از خط «عثمان طه»
در ایران نیز پرویز نیکبین به کتابت قرآن کریم به «خط نستعلیق شیوه تحریری عثمان طه» پرداخت.
شایعۀ درگذشت
به گزارش ایکنا، به نقل از احداث العرب، با افزایش شایعات دربارۀ درگذشت شیخ عثمان طه، خوشنویس قرآن کریم در چاپخانه قرآن در مدینه منوره، «احداث العرب» با یک منبع نزدیک شیخ عثمان طه تماس گرفت و وی تأکید کرد که شایعات مربوط به درگذشت شیخ عثمان صحت ندارد. رضا عبدالسلام، گوینده و رئیس سابق شبکه قرآن کریم، دربارۀ درگذشت دکتر عثمان طه، اعلام کرد که این خبر که از چند ساعت پیش در شبکههای اجتماعی منتشر شده است، شایعه است. رضا عبدالسلام، گوینده رادیو، در پستی در صفحه شخصی فیسبوک خود نوشت: دکتر عثمان طه، کاتب قرآن، حالش خوب است. من همین الان با خانۀ دکتر عثمان طه، در مدینه منوره تماس گرفتم و همسر محترم ایشان به من اطلاع داد که خبر فوت او صحت ندارد. او در سلامت کامل است و کارش را به بهترین شکل ممکن انجام میدهد. همسرش گفته است که او از همه کسانی که پیگیر این مسأله هستند تشکر میکند و آرزو میکند که مردم قبل از انتشار این خبر، در مورد آن تحقیق کنند[۲].
پیوند به بیرون
- عثمان طه (به عربی).
- آشنایی با اُستاد عثمان طه،خطاط نامی و کورد قرآن (به کردی).
- «عثمان طه» کیست؟ / روایتی از دیدار و گفتوگو با خطاط مشهور قرآن.
جستارهای وابسته
پانویس
منابع
- «عثمان طه» کیست؟ پایگاه خبری تحلیلی مشرق نیوز، تاریخ درج مطلب: ۲۷ خردادماه ۱۳۹۵ ش، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 7 خردادماه 1404 ش.
- مصاحبه با عثمان طه؛ خطاط پرآوازه قرآن، پایگاه اطاعرسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۷ فروردینماه 1402 ش، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 7 خردادماه 1404 ش.