سوره الرحمن: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۹۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' نام گذاری ' به ' نام‌گذاری ')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۷: خط ۲۷:
|}
|}
</div>
</div>
'''سوره الرحمن''' ملقب به '''عروس قرآن'''، پنجاه و پنجمین [[سوره قرآن]] است که در جزء ۲۷ جای دارد. نام‌گذاری این سوره به نام «الرحمن» که یکی از نام‌های الهی است، از کلمه آغازین سوره گرفته شده است. درباره [[مکی]] یا [[مدنی]] بودن این سوره اختلاف است. سوره الرحمن سوره ۵۵ از قرآن است و ۷۸ آیه دارد و در [[مکه]] نازل شده است.
'''سوره الرحمن''' ملقب به '''عروس قرآن'''، پنجاه و پنجمین [[سوره قرآن]] است که در جزء ۲۷ جای دارد. نام‌گذاری این سوره به نام «الرحمن» که یکی از نام‌های الهی است، از کلمه آغازین سوره گرفته شده است. درباره [[مکی]] یا [[مدنی]] بودن این سوره اختلاف است. سوره الرحمن سوره ۵۵ از قرآن است و ۷۸ آیه دارد و در [[مکه]] نازل شده است.
فضائل و خواص این سوره بقدری زیاد است که این لقب برازنده آن است. [[حضرت زهرا(س)]] کسی که سوره الرحمن را قرائت کنند، ساکن [[بهشت]] فردوس می‌خوانند.
فضائل و خواص این سوره بقدری زیاد است که این لقب برازنده آن است. [[حضرت زهرا(س)]] کسی که سوره الرحمن را قرائت کنند، ساکن [[بهشت]] فردوس می‌خوانند.


=الرحمن=
== الرحمن ==
 
از نام‌های خداوند سبحان است و غیر [[خدا]] با آن توصیف نمیشود. این نام یکصدوشصت‌ونه بار در [[قرآن مجيد|قرآن مجید]] آمده است. (صدوسیزده بار در اوّل سوره‌ها در ضمن بسمله و پنجاه‌وشش بار در اثناء آیات) اکثریت قریب به اتفاق اهل لغت و تفسیر آنرا کلمه عربی و مشتق از رحمت گرفته‌اند و احسان‌کننده و نعمت‌دهنده معنی کرده اند<ref>قاموس قرآن، ج 3، ص 72.</ref>.
از نام‌های خداوند سبحان است و غیر [[خدا]] با آن توصیف نمیشود. این نام یکصدوشصت‌ونه بار در [[قرآن مجيد|قرآن مجید]] آمده است. (صدوسیزده بار در اوّل سوره‌ها در ضمن بسمله و پنجاه‌وشش بار در اثناء آیات) اکثریت قریب به اتفاق اهل لغت و تفسیر آنرا کلمه عربی و مشتق از رحمت گرفته‌اند و احسان‌کننده و نعمت‌دهنده معنی کرده اند<ref>قاموس قرآن، ج 3، ص 72.</ref>.


=مفهوم کلی سوره=
== مفهوم کلی سوره ==
 
* فنای همه موجودات، مگر خدا؛
* فنای همه موجودات، مگر خدا؛
* یادآوری [[رستاخيز|رستاخیز]] و نعمت‌های بهشتی و عذاب‌های [[دوزخ]]؛  
* یادآوری [[رستاخيز|رستاخیز]] و نعمت‌های بهشتی و عذاب‌های [[دوزخ]]؛  
* یادآوری نعمت‌های بزرگ، هم چون علم<ref>تفسير قرآن مهر، ج 20، ص 117.</ref>.
* یادآوری نعمت‌های بزرگ، هم چون علم<ref>تفسير قرآن مهر، ج 20، ص 117.</ref>.


=علت نامگذاری=
== علت نامگذاری ==
 
# «سوره الرحمن»؛ سبب نام‌گذاری آن به «الرحمن»، آیۀ نخست این سوره است که واژۀ «الرحمن» در آن به کار رفته است<ref>همان</ref>.
# «سوره الرحمن»؛ سبب نام‌گذاری آن به «الرحمن»، آیۀ نخست این سوره است که واژۀ «الرحمن» در آن به کار رفته است<ref>همان</ref>.
# «سوره عروس قرآن»؛ وجه تسمیۀ سوره به این اسم به جهت روایتی از [[پیامبر اسلام(ص)]] است که این سوره را عروس‌القرآن نامیده است<ref>مجمع‌البيان في تفسيرالقرآن، ج 9، ص 296.</ref>.
# «سوره عروس قرآن»؛ وجه تسمیۀ سوره به این اسم به جهت روایتی از [[پیامبر اسلام(ص)]] است که این سوره را عروس‌القرآن نامیده است<ref>مجمع‌البيان في تفسيرالقرآن، ج 9، ص 296.</ref>.
# «سوره آلاء»؛ به جهت تکرار مکرر این لفظ و نیز ذکر نعمت‌های الهی در این سوره می‌باشد.
# «سوره آلاء»؛ به جهت تکرار مکرر این لفظ و نیز ذکر نعمت‌های الهی در این سوره می‌باشد.


=تعداد آیات و کلمات و حروف=
== تعداد آیات و کلمات و حروف ==
 
# سوره الرحمن هفتادوهشت آیه دارد<ref>الکشف و البیان، ج9، ص176.</ref>.
# سوره الرحمن هفتادوهشت آیه دارد<ref>الکشف و البیان، ج9، ص176.</ref>.
# سوره الرحمن سیصدوپنجاهک کلمه دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سوره‌های قرآن مختلف است).
# سوره الرحمن سیصدوپنجاهک کلمه دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سوره‌های قرآن مختلف است).
# سوره الرحمن هزاروششصدوسی‌وشش حرف دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سوره‌های قرآن مختلف است).
# سوره الرحمن هزاروششصدوسی‌وشش حرف دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سوره‌های قرآن مختلف است).


=اهداف و آموزه‌ها=
== اهداف و آموزه‌ها ==
 
اساسی ترین اهداف سوره الرحمن عبارت‌اند از:
اساسی ترین اهداف سوره الرحمن عبارت‌اند از:


خط ۶۰: خط ۵۴:
# یادآوری [[رستاخيز|رستاخیز]] و نعمت‌های بهشتی و عذاب‌های [[جهنم]]<ref>تفسير قرآن مهر، ج 20، ص 120.</ref>.
# یادآوری [[رستاخيز|رستاخیز]] و نعمت‌های بهشتی و عذاب‌های [[جهنم]]<ref>تفسير قرآن مهر، ج 20، ص 120.</ref>.
#  
#  
=محتوا و موضوعات=
== محتوا و موضوعات ==
 
محتوای سوره الرحمن به چند بخش تقسیم می‌شود:
محتوای سوره الرحمن به چند بخش تقسیم می‌شود:


خط ۷۰: خط ۶۳:
* و بالآخره در بخش پنجم این سوره اشاره کوتاهی به سرنوشت مجرمان و قسمتی از مجازات‌های دردناک آنها آمده است<ref>تفسير نمونه، ج 23، ص 92-.91</ref>.
* و بالآخره در بخش پنجم این سوره اشاره کوتاهی به سرنوشت مجرمان و قسمتی از مجازات‌های دردناک آنها آمده است<ref>تفسير نمونه، ج 23، ص 92-.91</ref>.


=فضائل، خواص و ثواب قرائت=
== فضائل، خواص و ثواب قرائت ==
 
[[ابى‌بن‌كعب|ابی‌بن‌کعب]] گوید: [[حضرت رسول(ص)]] فرمود: «هر کس سوره الرحمن را قرائت کند خدا بر ضعف و ناتوانی او ترحم نماید و او سپاس و شکر آنچه را که خدا بر او انعام نموده بجا آورده است»
[[ابى‌بن‌كعب|ابی‌بن‌کعب]] گوید: [[حضرت رسول(ص)]] فرمود: «هر کس سوره الرحمن را قرائت کند خدا بر ضعف و ناتوانی او ترحم نماید و او سپاس و شکر آنچه را که خدا بر او انعام نموده بجا آورده است»


خط ۸۲: خط ۷۴:
حضرت صادق(ع) فرمود: «کسی که در شب سوره‌ الرحمن را بخواند، و بعد از هر «فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ» بگوید «لا بشی ء من آلائك رب اكذب»، [[خداوند]] [[فرشته]] و ملکی بر او موكّل کند اگر در اوّل شب خواند که او را تا صبح حفظ نماید و اگر در هنگام صبح آن را خواند موكّل فرماید بر او فرشته ای که او را تا شب حفظ کند»<ref>ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج 24، ص 55-54.</ref>.
حضرت صادق(ع) فرمود: «کسی که در شب سوره‌ الرحمن را بخواند، و بعد از هر «فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ» بگوید «لا بشی ء من آلائك رب اكذب»، [[خداوند]] [[فرشته]] و ملکی بر او موكّل کند اگر در اوّل شب خواند که او را تا صبح حفظ نماید و اگر در هنگام صبح آن را خواند موكّل فرماید بر او فرشته ای که او را تا شب حفظ کند»<ref>ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج 24، ص 55-54.</ref>.


=محل و زمان نزول=
== محل و زمان نزول ==
 
بعضی گفته‌اند سوره الرحمن در [[مكه|مکه]] نازل شده جز یک آیه: یَسْئَلُهُ مَنْ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ، که بقول عطاء و قتاده و عکرمه و یکی از دو روایت از [[ابن عباس]] که در [[مدینه]] آمده.
بعضی گفته‌اند سوره الرحمن در [[مكه|مکه]] نازل شده جز یک آیه: یَسْئَلُهُ مَنْ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ، که بقول عطاء و قتاده و عکرمه و یکی از دو روایت از [[ابن عباس]] که در [[مدینه]] آمده.


خط ۹۰: خط ۸۱:
[بنا بر مدنی بودن] تاریخ نزول آن در ما‌بین [[صلح حديبيه|صلح حدیبیه]] و [[جنگ تبوك|جنگ تبوک]] است و بعد از [[سوره رعد]] نازل شده است<ref>حجةالتفاسير و بلاغ‌الإكسير، مقدمه اول، ص 27.</ref>.
[بنا بر مدنی بودن] تاریخ نزول آن در ما‌بین [[صلح حديبيه|صلح حدیبیه]] و [[جنگ تبوك|جنگ تبوک]] است و بعد از [[سوره رعد]] نازل شده است<ref>حجةالتفاسير و بلاغ‌الإكسير، مقدمه اول، ص 27.</ref>.


=فضای نزول=
== فضای نزول ==
 
سوره الرحمن سوره نعمت‌ها و رحمت‌های الهی است، دعوت خداوند متعال به دین الهی و هدایت‌پذیری هر چند در برخی از موارد با تهدید و هشدار همراه است ولی بسیار پیش می‌آید که خداوند با ذکر نعمت‌هایی که به انسان‌ها داده است و نیز تکرار آنها، ذهن انسان‌های آزاده را به فکر وا می‌دارد. سوره الرحمن نیز به همین غرض و در فضای تقابل [[مسلمانان]] با [[مشرکان]] نازل شده است تا هر دو گروه بیاد نعمت‌های الهی بیفتند و موجب ترغیب [[مشرکان]] به اسلام و نیز افزایش [[ایمان]] و اطمینان مسلمانان گردد.
سوره الرحمن سوره نعمت‌ها و رحمت‌های الهی است، دعوت خداوند متعال به دین الهی و هدایت‌پذیری هر چند در برخی از موارد با تهدید و هشدار همراه است ولی بسیار پیش می‌آید که خداوند با ذکر نعمت‌هایی که به انسان‌ها داده است و نیز تکرار آنها، ذهن انسان‌های آزاده را به فکر وا می‌دارد. سوره الرحمن نیز به همین غرض و در فضای تقابل [[مسلمانان]] با [[مشرکان]] نازل شده است تا هر دو گروه بیاد نعمت‌های الهی بیفتند و موجب ترغیب [[مشرکان]] به اسلام و نیز افزایش [[ایمان]] و اطمینان مسلمانان گردد.


=ویژگی=
== ویژگی ==
 
سوره الرحمن در لسان مبارک پیامبر اسلام(ص) به عنوان «عروس قرآن» نامیده شده است.
سوره الرحمن در لسان مبارک پیامبر اسلام(ص) به عنوان «عروس قرآن» نامیده شده است.


خط ۱۰۹: خط ۹۸:


=منبع=
=منبع=
[https://quran.inoor.ir/fa/surah/55/ برگرفته از سایت معرفی سوره رحمان - پایگاه جامع قرآنhttps://quran.inoor.ir]
[https://quran.inoor.ir/fa/surah/55/ برگرفته از سایت معرفی سوره رحمان - پایگاه جامع قرآنhttps://quran.inoor.ir]


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
=منبع=
[https://quran.inoor.ir/fa/surah/55/ برگرفته از سایت معرفی سوره رحمان - پایگاه جامع قرآنhttps://quran.inoor.ir]
[[رده:قرآن]]
[[رده:قرآن]]
[[رده:سوره‌های قرآن]]
[[رده:سوره‌های قرآن]]
confirmed، مدیران
۳۳٬۳۷۱

ویرایش