confirmed، مدیران
۳۷٬۲۰۱
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' نام گذاری ' به ' نامگذاری ') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''سوره الرحمن''' ملقب به '''عروس قرآن'''، پنجاه و پنجمین [[سوره قرآن]] است که در جزء ۲۷ جای دارد. نامگذاری این سوره به نام «الرحمن» که یکی از نامهای الهی است، از کلمه آغازین سوره گرفته شده است. درباره [[مکی]] یا [[مدنی]] بودن این سوره اختلاف است. سوره الرحمن سوره ۵۵ از قرآن است و ۷۸ آیه دارد و در [[مکه]] نازل شده است. | '''سوره الرحمن''' ملقب به '''عروس قرآن'''، پنجاه و پنجمین [[سوره قرآن]] است که در جزء ۲۷ جای دارد. نامگذاری این سوره به نام «الرحمن» که یکی از نامهای الهی است، از کلمه آغازین سوره گرفته شده است. درباره [[مکی]] یا [[مدنی]] بودن این سوره اختلاف است. سوره الرحمن سوره ۵۵ از قرآن است و ۷۸ آیه دارد و در [[مکه]] نازل شده است. | ||
فضائل و خواص این سوره بقدری زیاد است که این لقب برازنده آن است. [[حضرت زهرا(س)]] کسی که سوره الرحمن را قرائت کنند، ساکن [[بهشت]] فردوس میخوانند. | فضائل و خواص این سوره بقدری زیاد است که این لقب برازنده آن است. [[حضرت زهرا(س)]] کسی که سوره الرحمن را قرائت کنند، ساکن [[بهشت]] فردوس میخوانند. | ||
=الرحمن= | == الرحمن == | ||
از نامهای خداوند سبحان است و غیر [[خدا]] با آن توصیف نمیشود. این نام یکصدوشصتونه بار در [[قرآن مجيد|قرآن مجید]] آمده است. (صدوسیزده بار در اوّل سورهها در ضمن بسمله و پنجاهوشش بار در اثناء آیات) اکثریت قریب به اتفاق اهل لغت و تفسیر آنرا کلمه عربی و مشتق از رحمت گرفتهاند و احسانکننده و نعمتدهنده معنی کرده اند<ref>قاموس قرآن، ج 3، ص 72.</ref>. | از نامهای خداوند سبحان است و غیر [[خدا]] با آن توصیف نمیشود. این نام یکصدوشصتونه بار در [[قرآن مجيد|قرآن مجید]] آمده است. (صدوسیزده بار در اوّل سورهها در ضمن بسمله و پنجاهوشش بار در اثناء آیات) اکثریت قریب به اتفاق اهل لغت و تفسیر آنرا کلمه عربی و مشتق از رحمت گرفتهاند و احسانکننده و نعمتدهنده معنی کرده اند<ref>قاموس قرآن، ج 3، ص 72.</ref>. | ||
=مفهوم کلی سوره= | == مفهوم کلی سوره == | ||
* فنای همه موجودات، مگر خدا؛ | * فنای همه موجودات، مگر خدا؛ | ||
* یادآوری [[رستاخيز|رستاخیز]] و نعمتهای بهشتی و عذابهای [[دوزخ]]؛ | * یادآوری [[رستاخيز|رستاخیز]] و نعمتهای بهشتی و عذابهای [[دوزخ]]؛ | ||
* یادآوری نعمتهای بزرگ، هم چون علم<ref>تفسير قرآن مهر، ج 20، ص 117.</ref>. | * یادآوری نعمتهای بزرگ، هم چون علم<ref>تفسير قرآن مهر، ج 20، ص 117.</ref>. | ||
=علت نامگذاری= | == علت نامگذاری == | ||
# «سوره الرحمن»؛ سبب نامگذاری آن به «الرحمن»، آیۀ نخست این سوره است که واژۀ «الرحمن» در آن به کار رفته است<ref>همان</ref>. | # «سوره الرحمن»؛ سبب نامگذاری آن به «الرحمن»، آیۀ نخست این سوره است که واژۀ «الرحمن» در آن به کار رفته است<ref>همان</ref>. | ||
# «سوره عروس قرآن»؛ وجه تسمیۀ سوره به این اسم به جهت روایتی از [[پیامبر اسلام(ص)]] است که این سوره را عروسالقرآن نامیده است<ref>مجمعالبيان في تفسيرالقرآن، ج 9، ص 296.</ref>. | # «سوره عروس قرآن»؛ وجه تسمیۀ سوره به این اسم به جهت روایتی از [[پیامبر اسلام(ص)]] است که این سوره را عروسالقرآن نامیده است<ref>مجمعالبيان في تفسيرالقرآن، ج 9، ص 296.</ref>. | ||
# «سوره آلاء»؛ به جهت تکرار مکرر این لفظ و نیز ذکر نعمتهای الهی در این سوره میباشد. | # «سوره آلاء»؛ به جهت تکرار مکرر این لفظ و نیز ذکر نعمتهای الهی در این سوره میباشد. | ||
=تعداد آیات و کلمات و حروف= | == تعداد آیات و کلمات و حروف == | ||
# سوره الرحمن هفتادوهشت آیه دارد<ref>الکشف و البیان، ج9، ص176.</ref>. | # سوره الرحمن هفتادوهشت آیه دارد<ref>الکشف و البیان، ج9، ص176.</ref>. | ||
# سوره الرحمن سیصدوپنجاهک کلمه دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سورههای قرآن مختلف است). | # سوره الرحمن سیصدوپنجاهک کلمه دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سورههای قرآن مختلف است). | ||
# سوره الرحمن هزاروششصدوسیوشش حرف دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سورههای قرآن مختلف است). | # سوره الرحمن هزاروششصدوسیوشش حرف دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سورههای قرآن مختلف است). | ||
=اهداف و آموزهها= | == اهداف و آموزهها == | ||
اساسی ترین اهداف سوره الرحمن عبارتاند از: | اساسی ترین اهداف سوره الرحمن عبارتاند از: | ||
خط ۶۰: | خط ۵۴: | ||
# یادآوری [[رستاخيز|رستاخیز]] و نعمتهای بهشتی و عذابهای [[جهنم]]<ref>تفسير قرآن مهر، ج 20، ص 120.</ref>. | # یادآوری [[رستاخيز|رستاخیز]] و نعمتهای بهشتی و عذابهای [[جهنم]]<ref>تفسير قرآن مهر، ج 20، ص 120.</ref>. | ||
# | # | ||
=محتوا و موضوعات= | == محتوا و موضوعات == | ||
محتوای سوره الرحمن به چند بخش تقسیم میشود: | محتوای سوره الرحمن به چند بخش تقسیم میشود: | ||
خط ۷۰: | خط ۶۳: | ||
* و بالآخره در بخش پنجم این سوره اشاره کوتاهی به سرنوشت مجرمان و قسمتی از مجازاتهای دردناک آنها آمده است<ref>تفسير نمونه، ج 23، ص 92-.91</ref>. | * و بالآخره در بخش پنجم این سوره اشاره کوتاهی به سرنوشت مجرمان و قسمتی از مجازاتهای دردناک آنها آمده است<ref>تفسير نمونه، ج 23، ص 92-.91</ref>. | ||
=فضائل، خواص و ثواب قرائت= | == فضائل، خواص و ثواب قرائت == | ||
[[ابىبنكعب|ابیبنکعب]] گوید: [[حضرت رسول(ص)]] فرمود: «هر کس سوره الرحمن را قرائت کند خدا بر ضعف و ناتوانی او ترحم نماید و او سپاس و شکر آنچه را که خدا بر او انعام نموده بجا آورده است» | [[ابىبنكعب|ابیبنکعب]] گوید: [[حضرت رسول(ص)]] فرمود: «هر کس سوره الرحمن را قرائت کند خدا بر ضعف و ناتوانی او ترحم نماید و او سپاس و شکر آنچه را که خدا بر او انعام نموده بجا آورده است» | ||
خط ۸۲: | خط ۷۴: | ||
حضرت صادق(ع) فرمود: «کسی که در شب سوره الرحمن را بخواند، و بعد از هر «فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ» بگوید «لا بشی ء من آلائك رب اكذب»، [[خداوند]] [[فرشته]] و ملکی بر او موكّل کند اگر در اوّل شب خواند که او را تا صبح حفظ نماید و اگر در هنگام صبح آن را خواند موكّل فرماید بر او فرشته ای که او را تا شب حفظ کند»<ref>ترجمه تفسير مجمعالبيان، ج 24، ص 55-54.</ref>. | حضرت صادق(ع) فرمود: «کسی که در شب سوره الرحمن را بخواند، و بعد از هر «فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ» بگوید «لا بشی ء من آلائك رب اكذب»، [[خداوند]] [[فرشته]] و ملکی بر او موكّل کند اگر در اوّل شب خواند که او را تا صبح حفظ نماید و اگر در هنگام صبح آن را خواند موكّل فرماید بر او فرشته ای که او را تا شب حفظ کند»<ref>ترجمه تفسير مجمعالبيان، ج 24، ص 55-54.</ref>. | ||
=محل و زمان نزول= | == محل و زمان نزول == | ||
بعضی گفتهاند سوره الرحمن در [[مكه|مکه]] نازل شده جز یک آیه: یَسْئَلُهُ مَنْ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ، که بقول عطاء و قتاده و عکرمه و یکی از دو روایت از [[ابن عباس]] که در [[مدینه]] آمده. | بعضی گفتهاند سوره الرحمن در [[مكه|مکه]] نازل شده جز یک آیه: یَسْئَلُهُ مَنْ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ، که بقول عطاء و قتاده و عکرمه و یکی از دو روایت از [[ابن عباس]] که در [[مدینه]] آمده. | ||
خط ۹۰: | خط ۸۱: | ||
[بنا بر مدنی بودن] تاریخ نزول آن در مابین [[صلح حديبيه|صلح حدیبیه]] و [[جنگ تبوك|جنگ تبوک]] است و بعد از [[سوره رعد]] نازل شده است<ref>حجةالتفاسير و بلاغالإكسير، مقدمه اول، ص 27.</ref>. | [بنا بر مدنی بودن] تاریخ نزول آن در مابین [[صلح حديبيه|صلح حدیبیه]] و [[جنگ تبوك|جنگ تبوک]] است و بعد از [[سوره رعد]] نازل شده است<ref>حجةالتفاسير و بلاغالإكسير، مقدمه اول، ص 27.</ref>. | ||
=فضای نزول= | == فضای نزول == | ||
سوره الرحمن سوره نعمتها و رحمتهای الهی است، دعوت خداوند متعال به دین الهی و هدایتپذیری هر چند در برخی از موارد با تهدید و هشدار همراه است ولی بسیار پیش میآید که خداوند با ذکر نعمتهایی که به انسانها داده است و نیز تکرار آنها، ذهن انسانهای آزاده را به فکر وا میدارد. سوره الرحمن نیز به همین غرض و در فضای تقابل [[مسلمانان]] با [[مشرکان]] نازل شده است تا هر دو گروه بیاد نعمتهای الهی بیفتند و موجب ترغیب [[مشرکان]] به اسلام و نیز افزایش [[ایمان]] و اطمینان مسلمانان گردد. | سوره الرحمن سوره نعمتها و رحمتهای الهی است، دعوت خداوند متعال به دین الهی و هدایتپذیری هر چند در برخی از موارد با تهدید و هشدار همراه است ولی بسیار پیش میآید که خداوند با ذکر نعمتهایی که به انسانها داده است و نیز تکرار آنها، ذهن انسانهای آزاده را به فکر وا میدارد. سوره الرحمن نیز به همین غرض و در فضای تقابل [[مسلمانان]] با [[مشرکان]] نازل شده است تا هر دو گروه بیاد نعمتهای الهی بیفتند و موجب ترغیب [[مشرکان]] به اسلام و نیز افزایش [[ایمان]] و اطمینان مسلمانان گردد. | ||
=ویژگی= | == ویژگی == | ||
سوره الرحمن در لسان مبارک پیامبر اسلام(ص) به عنوان «عروس قرآن» نامیده شده است. | سوره الرحمن در لسان مبارک پیامبر اسلام(ص) به عنوان «عروس قرآن» نامیده شده است. | ||
خط ۱۰۹: | خط ۹۸: | ||
=منبع= | =منبع= | ||
[https://quran.inoor.ir/fa/surah/55/ برگرفته از سایت معرفی سوره رحمان - پایگاه جامع قرآنhttps://quran.inoor.ir] | [https://quran.inoor.ir/fa/surah/55/ برگرفته از سایت معرفی سوره رحمان - پایگاه جامع قرآنhttps://quran.inoor.ir] | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
=منبع= | |||
[https://quran.inoor.ir/fa/surah/55/ برگرفته از سایت معرفی سوره رحمان - پایگاه جامع قرآنhttps://quran.inoor.ir] | |||
[[رده:قرآن]] | [[رده:قرآن]] | ||
[[رده:سورههای قرآن]] | [[رده:سورههای قرآن]] |