سوره آل عمران: تفاوت میان نسخه‌ها

|}

</div>

'''سوره آل عمران''' که ۲۰۰ آیه دارد و در سال سوم [[هجرت]] در [[مدینه]] نازل شده است از [[توحید]] و مقاومت در برابر دشمنان و مردم شناسی و در رابطه با [[جنگ بدر]] و [[احد]] و زندگی [[مسلمین]] در آن فراز و نشیب‌ها، سخن می‌‏گوید. در بخشی هم ولادت [[حضرت مریم]] و [[حضرت عیسی|حضرت عیسی]] و [[نصاری|نصاری]] و مجادله با [[اهل کتاب]] مطرح است و از شیوه‏‌های عمل مخالفان و مخالفت‏‌های [[یهودیان]] هم سخن به میان آمده است و در کل بشارتی برای [[اصحاب]] [[پیامبر]] است.  

سیری در زندگی [[مریم]] و [[حضرت عیسی|عیسی]]؛ مبارزه‌ای منطقی با [[یهود]] و [[مسیحیت]]؛ حقایقی در مورد جهان و عوامل انحراف از حق؛ عبرت آموزی از شکست‌ها و پیروزی‌ها<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 3، ص 21.</ref>.

آل عمران، زهراء، طیبة، کنز، امان، مجادله، استغفار، معینه<ref>البحر المحیط فی التفسیر، ج3، ص9.</ref>.

*«سوره آل عمران»؛ منظور از [[عمران]] در این سوره پدر [[حضرت مریم(س)]] می‌باشد زیرا که در این سوره از آیه سی و پنج تا پنجاه‌ و پنج در مورد قصه حضرت مریم(س) و حضرت عیسی (ع) صحبت شده است و اسمی از [[حضرت موسی(ع)]] نیامده است<ref>الموسوعة القرآنیة، خصائص‌السور، ج 2، ص 4.</ref>.

*«سوره زهراء»؛ سوره آل عمران به همراه [[سوره بقره]] زهراوین نام‌گذاری شده‌اند<ref>الدر المنثور فی التفسیر بالمأثور، ج1، ص 18.</ref> یعنی دو سوره نورانی<ref>بصائر ذوی التمیز فی لطائف کتاب العزیز، ج1، ص 134.</ref>.

*«سوره معینه»؛ این اسم را ابو‌حیان در تفسیرش آورده است اما علت خاصی برایش ذکر نشده است<ref>البحر المحیط فی التفسیر، ج3، ص 9</ref>.

مهمترین اهداف سوره آل عمران عبارتند از:

* بیان آموزه‌های تربیتی پیروزی و شکست در جنگ بدر و احد<ref>تفسیر قرآن مهر، ج3، ص 24.</ref>.

محورهای اصلی بحث‌های سوره آل عمران، موارد زیر است:

=فضائل، خواص و ثواب قرائت=

[[ابیبن‌كعب|ابی بن‌کعب]] از رسول‌اکرم(ص) نقل کرده است که فرمود: «هر کس سوره آل عمران را بخواند خداوند به هر آیه ای امانی برای گذشت از پل [[دوزخ]] به او عطا میکند».

[[ابن‌ عباس|ابن‌عباس]] می‌گوید: پیامبر(ص) فرمود: «هر که سوره آل عمران را در [[روز جمعه]] بخواند تا وقتی که خورشید غروب کند خدا و [[فرشتگان]] برای او درود می‌فرستند».

بریده می‌گوید: [[محمد (ص) خاتم الانبیاء|نبی اکرم(ص)]] فرمود: «[[سوره بقره]] و سوره آل عمران را یاد بگیرید زیرا آنها دو نور هستند و در [[روز قیامت]] برای کسی که آنها را بداند مانند دو ابر یا دو پرده یا دو صف از پرندگان بر او سایه می‌اندازند<ref>ترجمه تفسیر مجمع‌البیان، ج3، ص 222</ref>».

در روایتی پیامبر اکرم(ص) فرموده‌اند اگر سوره آل عمران به زعفران نوشته شود و زنی که حمل بر نمی‌دارد با خود همراه کند به اذن خداوند حامله گردد و اگر آنرا بر درخت یا نخلی ببندند میوه آن درخت بسیار شود و اگر شخصی که معیشت او به سختی می‌گذرد با زعفران بنویسد و همراه خود کند خداوند او را گشایشی دهد و روزی او را برساند<ref>تفسیر جامع، ج1، ص 406</ref>.

سوره آل عمران در [[مدینه]] بر پیامبر اسلام(ص) نازل شده است<ref>ترجمه تفسیر مجمع‌البیان، ج3، ص 222</ref>.

از آن جا که سوره آل عمران بعد از [[سوره انفال]] و قضایای جنگ «بدر» و «احد» و «حمراءالاسد» و قبل از [[سوره احزاب]] (و [[جنگ احزاب]] که در سال پنجم اتفاق افتاد<ref>ر. ك مقاصد و اهداف قرآن، ص 57</ref>) فرود آمده، می‌توان گفت که این سوره حدود سال چهارم هجری نازل شده است<ref>تفسیر قرآن مهر، ج3، ص23</ref>.

نزول سوره آل‌عمران در سال چهارم هجری و پس از سوره انفال در هنگامی بود که پیش از آن حکومت پیامبر(ص) به خاطر تشریع قوانین و مقررات جامعه اسلامی و پیروزی در جنگ بدر، تا حدودی استقرار یافته و مسلمانان را در موقعیت ممتازی قرار داده بود. همین امر هشداری جدی برای دشمنان اسلام به حساب میآمد<ref>الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن، ج 5، ص 9</ref>.

این مطالب همگی بیانگر این معناست که این سوره در زمانی نازل شده است که مردم از یهودی و مسیحی و مشرک همه بر علیه اسلام قیام کرده بودند و مسلمانان به شدت در حال دفاع از حوزه دین بودند و لحظه‌ای امنیت نداشتند. از این رو باید همه توان خود را برای مقابله با آنان بسیج میکردند<ref>همان</ref>. در این هنگام سوره مبارکه آل‌عمران نازل شد و راه مقابله با دشمنان را به مؤمنان یادآور شد. با توجه به فضای نزول سوره آل‌عمران، میتوان «بیان راهکارهای ایجاد و تقویت انسجام درونی جامعه دینی و کسب آمادگی لازم برای مقابله با دشمنان نظامی و فرهنگی» را مقصود و غرض اصلی سوره دانست. این مقصود را بسیاری از مفسران برگزیده‌اند و آن را با عبارت‌های مختلف بیان کرده‌اند<ref>الموسوعة القرآنیة، خصائص‌السور، ج 2، ص23؛ مواهب‌الرحمان فی تفسیر القرآن، ج 5، ص5؛ تفسیر أحسن‌الحدیث، ج 2، ص3.</ref>.

سوره آل عمران با حروف مقطعه شروع شده است و یکی از هفت سوره طولانی قرآن (سبع طوال) می‌باشد. اقوال در سبع طوال هم مختلف است به گفته بعضی سوره‌های بقره، آل عمران، نساء، مائدة، انعام، اعراف و أنفال به همراه توبه را سبع طوال می‌گویند ولی برخی دیگر هفتمی را یونس می‌دانند و معتقدند که انفال و توبه جزو آنها نیست (این قول سعید بن جبیر می‌باشد)<ref>المحرر الوجیز فى تفسیر الكتاب العزیز، ج 3، ص 373، مفاتیح الأسرار و مصابیح الأبرار، ج 1، ص 30، جامع البیان فى تفسیر القرآن، ج 1، ص 34.</ref>